Óðinn - 01.08.1910, Blaðsíða 5

ÓÐINN
37
Þorkelsson síðar rektor, sem báðir kendu mjer
latínu og grísku; þeir voru báðir mjög lærðir gáfu-
menn og liprir, viðfeldnir kennarar, mjög frjáls-
lyndir við pilta og þjTðir í viðmóti. Sjerstaklega
fanst oss sveinum mikið um skarpleik Gísla og
fjölfræði þeirra beggja. 5 síðustu ár mín í skóla
fjekk jeg 200 kr. námsslyrk á ári, fyrsta árið ekk-
ert. Að öðru leyti kostaði skólanám mitt í lærða
skólanum að öllu minn ógleymanlegi velgerðamað-
ur, ágætismaðurinn og göfugmennið verslunarstjóri
Guðmundur Tborgrímsen á Eyrarbakka, og gaf
mjer það alt. Fyrsta sumarið, sem jeg var í skóla,
var jeg bjá síra Guðmundi Bjarnasyni í Kálfhaga
i Kaldaðarneshverfi; leið mjer þar ekki vel; það
var meðal annars eitt sultarbælið, ónógar veiting-
ar um sláttinn, og skilnaður okkar síra Guðmund-
ar varð með þeim atvikum, að mjer varð á eftir
ver við liann en nokkurn annan, er jeg hef kynst
á lífsleið minni, því að hann rægði mig við vel-
gerðamann minn, og gerði þannig það, sem í hans
valdi stóð, til að reyna að spilla gæfu minni, og
gat jeg aldrei fyrirgefið honum þetta að mínum
dómi auðvirðilega athæfi. Öll hin sumurin var
jeg hjá velgerðamanni mínum, og var við búðar-
störf, oftast við afgreiðslu innan búðar. Leið mjer
þar í flestum greinum ágætlega. Þar hafði jeg
ekki af sulli að segja, en helst til stuttur þótti
mjer svefntíminn á kauptíðinni. Man jeg það, að
eitt sinn gleymdist að vekja mig og færa mjer
kaffi; svaf jeg þá af til dagmála, og var eigi laust
við að samþjónar mínir í búðinni brostu að mjer,
er jeg kom eftir morgunverð, og spyrðu, hvort jeg
mundi útsofinn. Fyrir jólin 1801 gekk jeg austur
á Bakka, og liafði þar miklu betri og skemtilegri
jól en jeg mundi hafa haft í Reykjavík. (Frh.)
%
/■
PóniDn Astríöur Björnsdóttir
ljósmóðir.
Fæðing barns er venjulega ekki sá viðburður,
er mikla athygli vekur, og hinni ldjóðlátu starf-
semi góðrar ljósmóður er sjaldan mikill gaumur
gefinn. En fyrir það er ekki minna vert um þá
starfsemi í mannfjelaginu en marga aðra, er meira
ber á og háværari er, meiri athygli vekur. Það
gelur haft meiri þýðingu fyrir framtíð manns en
margan grunar, hverjum höndum er farið um
höfuð barns eftir fæðinguna. Og mörg konan hef-
ur mist heilsuna fyrir ónóga eða fákænlega um-
hirðu við slík tækifæri. Ljósmóðurstarfið mun
með rjettu mega skoðast sem eitt hið þj'ðingar-
mesta mannfjelagsstarf, og því mikið undir því
komið, að þær konur, er til þess veljast, sjeu
þeirri stöðu vaxnar. í fjölbygðum hjeruðum er
það og eitt hið mesta ónæðisstarf, og krefur meira
þreks og þolgæðis en flest annað.
Þórunn Á. Björnsdóttir hefur algerlega. helgað
líf sitt þessu starfi, og að almenningsdómi staðið
mjög vel í þeirri stöðu sinni. Fædd er hún að
Vatnshorni í Skorradal 29. des. 18591)- Þar ólsl
liún upp við umhirðu búfjenaðar og önnur almenn
búskaparstörf; og
með því að snemma
. bar á nærgætni .
hennar við sjúka
og lægni til að að-
stoða við fæðingar,
átti hún oft við það
á uppvaxtarárun-
um, að lijálpa ám
og öðrum skepn-
um í þeim kring-
umstæðum. 1884
lærði bún ljósmóð-
, urfræði, og var .
næsta ár skipuð í
sveitahjeraði í Brg-
fj.s. 1889 var hún
á fæðingarstofnun-
inni í Khöfn og var
útskiifuð þaðan með besta vitnisburði. Síðan
var hún í sveitahjeraði lil 1896, en þá flutti hún
til Reykjavíkur fyrir hvatir Guðm. Björnssonar, er
þá var þar hjeraðslæknir. 31. des. 1910 hafði hún
verið ljósmóðir alls 1573 barna við 1540 fæðingar
(þar af 445 fijrstu fæðingar, og sýnir það meðal
annars traust það, er konur hafa borið lil hennar).
Börnin voru 809 stúlkur, en 764 piltar. Var bið
ljeltasta barn, er lifði, 31A pd., en þyngst 11 pd.
Þ. Á. B. heldur nákvæma bók yfir allar fæðingar,
og ritar í hana samviskusamlega rjett alt, er þar
að lýtur.
(Skömmu eftir að skýrsla með ofanritaðum
1) Foreldrar: Björn Eyvindarson, Hjartarsonar af kjarna-bænda-
ættum úr A.rnessyslu, og Sólveig Björnsdóttir Pálssonar prófasts á
Pingvöllum og Porunnar Björnsdóttur prófasts frá Hitárdal. For-
móðir liennar var Pórunn ekkjufrú á Hamraendum, mesta bann-
yrðakona landsins á sinni tið. — Astríður hjet æílvinnukona frú Pór-
unnar á Pingvöllum, orðlögð Ijósmóðir og hjúkrunarkona.
Pórunn Á. Björnsdóttir.