Vísir - 02.10.1962, Blaðsíða 4

V 1 S I R . Þriðjudagur 2. október 1962.
-x
Hér er staddur um
þessar mundir ítali, Gigi
Dellepiane að nafni, sem
er búsettur í Danmörku.
Hann var fyrr á árum
blaðamaður fyrir ítölsk
blöð í Danmörku, en
fæst nú við að flytja ny-
lonsokka og regnkápur
til Skandinavíu og lifir
á því góðu lífi að eigin
sögn. Hann er giftur
einni þeirra kvenna, sem
hlotið hafa titilinn Ung-
frú Danmörk.
Dellepiane vann fyrir ýmis
dagblöð og vikublöð á Ítalíu og
skrifaði mikið af greinum frá
Norðurlöndum. Eitt sinn skrif
aði hann grein um Jón Ar.-
biskup. Við spurðum hann fyrst
hvenær hann hafi fyrst kynnzt
þeirri sögu.
— Þegar maður þarf að
skrifa 3—4 greinar á viku, er
maður alltaf að leita að efni.
Ég hitti einu sinni íslending f
Kaupmannahöfn og fór að
spyrja hann um landið. Þá kom
komið á og þykjast vera þar.
Hótaði hann að ég fengi aldrei
framar aðstoð hjá honum, ef
þetta skeði oftar.
— Hvernig eru blaðamenn
launaðir á Ítalíu?
— Mjög illa. Þab hæsta, sem
þeir borga fyrir greinar, er 66
danskar krónur. Ef menn vinna
á stóru blaði, er mögulegt að
vinna sig upp i 1500—2000
danskar krónur á mánuði. Til
þess að fá þessi laun, varð hann
samt að skrifa undir samning
við blað sitt, þar til hann yrði
níræður.
— Auk þess er mjög erfitt
að skipta við blöðin, vegna þess
hve treg þau eru til að borga.
Ég á inni hjá blöðum á Ítalíu
fyrir 24 greinar, auk þess sem
ég hafði keypt mikið af mynd-
um með þeim. Þetta fæ ég aldrei
borgað. Ég held að það sé óhætt
að segja að blaðamennska sé
með erfiðustu störfum. Sérstak-
lega reynir hún á ímyndunarafl-
ið, þegar þarf að skrifa 3—4
greinar á viku og aldrei má
skrifa um það sama.
— Hvernig lízt þér á Island?
— Það kemur upp í mér
blaðamaðurinn þegar ég kem
hér. Þetta er brautryðjendaland
og hér má finna óþrjótandi efni.
Það verður gaman að.koma hér
eftir 20—30 ár og sjá hvað þá
hefur skeð. Möguleikarnir eru
ótrúlega miklir, sér í lagi ef þið
hleypið erlendu fjármagni inn
f landið.
— Þið hafið hér ódýran hita
og rafmagn og ódýrt vinnuafl.
Þetta er eins og lítil útgáfa af
Ameríku, eins og hún var í

Dellcpiane: „Ég myndi láta lifið
gleymzt. Aftur voru aðrar vei
kveðnar og urðu vinsælar og jafn-
vel landsfleygar, svo sem þessar
tvær alkunnu vísur, sem ég vil
setja hér til gamans, þar sem
gamla frúin er látin ávarpa gesti
sína og væntanlega komumenn:
Sækir að mér sveinaval,
svo sem væru óðir.
Kúri eg ein á Kaldadai,
komið þið, piltar góðir.
Verið þið allir velkomnir,
við mig spjalla í tryggðum.
Eg get varla unað mér
ein á fjallabyggðum.
Heimsókn
til frúarinnar.
Það var einhvern tíma í sumar,
að við fórum nokkrir félagar um
Kaldadalsveginn, og þegar við
komum að vörðunni, var ákveðið
að stanza og rétta úr stirðum
skrokknum og „hafa viðtal við
frúna“, stakk einhver upp á, og
þar sem allir voru í góðu skapi
og léttir i lund, var tillagan sam-
þykkt. Þetta var líka heidra
manna, ja, að minnsta kosti blaða
manna háttur, að elta upp hvern
karl og kerlingu, sem höfðu eitt-
hvert þekkt nafn til að fá „við-
tal“.
Veðrið var dásamlegt, logn og
friðsæl nótt, eins og bezt getur
verið að sumarlagi á fjöllum uppi.
Við röðuðum okkur á klappirnar
umhverfis vörðuna, og fórum að
ræða um, hvernig viðtalinu skyldi
hagað. Brátt fóru menn að heyra
mtmmm. eitthvert uml eða suð inni í vörð-
unni, þrátt fyrir alla kyrrðina og
lognið, og fór það brátt að taka
á sig mynd orða og setninga, með
dimmum, óskýrum ellirómi. Brátt
_ __ varð ekki um það villzt, að frúin
jáT £9 Æ9 5 B var sjálf byrjuð á viðtalinu. Hún
m JL ^ _ 9 __ 1 ----- _ -m/rn J- -m I var að rifj’a upp minningar sínar
|| i 9 é ffi | 7^ H Z~ | | W* 1(9 é ■ £ m fyrir gestum sínum, og varð ár-
^ Jfc. % W fej 9 9 ám 111 1 9 9 9 9 £ 9 9 V angurinn nokkurn vegmn á þessa
99 W ^ -M- -HL _HL -M- JL vl-4M_ M M _M_ leið, eftir því sem skilningur
' ' þeirra og hugvit náði til:
?#eIÍlS
prestur44
Hljóð við uni holtin ber,
hrellir enginn leiði,
og aðganginn að austan hér
að Bláskógaheiði.
meðal annars þessi saga fram.
Ég fór svo á bókasafnið til að
kynna mér þetta betur og skrif-
aði svo um þetta grein. Ég vand
aði mig mikið við hana og ég
held að hún hafi verið góð.
— Mig langar mjög til að
koma að Si.álholti og sjá af-
tökustaðinn. Þetta er mjög
dramatísk saga.
— Einu sinni skrifaði ég
grein um hvaiveiðar á Græn-
landi. Skrifaði ég það sem við-
tal við Johannes Larsen, sem
er færeyskur hvalveiðiskipstjóri.
Fyrst ætlaði ég að fá myndir
hjá Anton Mielcke, sem er
þekktur ferðalangur. Hann vildi
fá 150 dollara fyrir hverja
mynd, en svo mikið vildi blaðið
ekki borga. Ég fékk því mynd-
irnar hjá blaðafuiltrúa utanrík-
isráðuneytisins.
— Nokkru seinna kom svo
greinin i blaðinu og þá hafði
hún verið umskrifuð, þannig að
hún var frá fréttaritara blaðsins
í Grænlandi, Dellepiane að
nafni. Mér mislikaði þetta held-
ur, þar sem ég hafði aldrei til
Grænlands komið. Auk þess
fékk ég skammir hjá blaðafull-
trúanum fyrir að skrifa greinar
um staði, sem ég aldrei hafði

byrjun fyrra striðs. Ég býst við
að ég standist það ekki að skrifa
eitthvað, mér til gamans, þegar
ég kem heim.
— Hvernig kemur fólkið þér
fyrir sjónir?
— Mér þykir það einkenni-
legt hvað fólkið hér er ólíkt
öðrum Norðurlandabúum, þó að
þið séuð af sama stofni komin.
Fólk er hér miklu frjálslegra
og minna bundið af reglum.
Danir lifa tii dæmis flestir eft-
ir mjög ákveðnu kerfi, en Is-
lendingar hafa miklu meiri
sveigjanleik.
— Það er mjög gaman að sjá
íslendinga skemmta sér. Mér
kemur það mjög á óvart hvað
þeir þola mikið vín. Það er al-
veg sama hvað þeir dreklca, þeir
verða aldrei annað en glaðir og
skemmtilegir. Skemmtanalífið í
Danmörku er hreinasti barna-
leikur miðað við Reykjavík. Ég
myndi láta lífið, ef ég drykki
eins og íslendingur.
— Kvenfólkið þykir mér sér-
lega fallegt hér og ég býst við
að óvíða hafi það eins mikið
jafnrétti og hér. Á Ítalíu, sér-
lega sunnanvert í Iandinu, er
kvenfólkið í algerri þjónsstöðu.
Þær búa til matinn fyrir mann-
inn og ef hann er ekki tilbúinn
á réttum tíma, má búast við
hverju sem er. Á kvöldin fer
svo maðurinn gjarnan út og
aldrei að vita hvenær hann kem
ur aftur. Konurnar dirfast ekki
einu sinni að spyrja hvert hann
fer. Ég hugsa að íslenzku stúlk-
unum myndi bregða við.
— Hafðir þú áhuga á blaða-
mennsku í æsku?
— Það er langt því frá. Ég
ætlaði alla tið að verða prestur.
Ellefu ára var ég sendur I skóla
til undirbúnings prestsnámi, en
var rekinn þaðan skömmu
seinna. Þeir sögðu að ég væri
allt of frakkur til að geta orðið
heppilegur prestur. Ég er enn
rómversk-kaþólskur, þó að kona
min sé lúthersk. Ég varð að fá
sérstakt leyfi páfa til að giftast, i
og þó aðeins með því skilyrði
að kona mín skrifaði undir að
börnin yrðu alin upp í kaþólskri
trú.
Frúin á Kaldadal
\ '
Frúin á Kaldadai, sem svo hef-
ur verið nefnd, hefur verið holl-
vættur öræfanna i umhverfi sínu
langt aftur i aidir, og á heima á
mótum Kaldadals og Bláskóga-
heiðar að austan, eða þar um
bil. (Landamerki þessarar víð-
áttumiklu og sögufrægu heiðar
við umhverfi hennar hafa að sjálf
sögðu aldrei verið nákvæmiega á-
kveðin og skráð, heidur aðeins i
stórum dráttum, eins og titt er
um óbyggðar heiðar eða lands-
svæði. En það er önnur saga, eins
og þar stendur).
En hver er frúin á Kaldadal?
mun einhver spyrja. Hún er hálf-
hrunin varða, þar sem áður er
sagt, og liklega1 þekktust undir
nafninu ,,beinakerlingin“, og
segja fróðir menn (þeir, sem teija
sig fróða), að nafnið sé þannig til
komið, að ferðamenn, sem áttu
þar leið um, hafi gert talsvert að
því fyrr á timum að yrkja vísur
til þeirra, sem síðar mundu fara
þar um. Visurnar voru skrifaðar
á blað, sem síðan var vafið sam-
an og stungið inn i hross- eða
kindarlegg, eftir ástæðum, svo að
bJaðið vöknaði ekki, en siðan var
settur i tappi og leggnum stungið
inn ’í vörðuna til geymslu næstu
vikur eða mánuði, eftir atvikum.
Eins og menn eru misjafnir að
skapgerð, svo voru og vísur þess-
ar ærið misjafnar að vandvirkni
og smekk, sumar jafnvel svo ó-
smekklegar, að lítt var á loft
haidið, og munu því frekar hafa
Hér hef eg trúan haldið vörð
við harðan kost um aldir.
Löngum voru veðrin hörð
og vetrardagar kaidir.
Fylgzl hefi eg með firða reið
á fákum allvel búnum,
haldið vörð og vísað leið
vegfarendum lúnum.
Hvorf sem -var i hörkubyl,
hægviðri eða gjósti,
gætt ég hefi góð með skil
að gamanvisna pósti.
Menn eru hættir hópferðum
með hesta að fornu lagi.
Nú geysast þeir á gandreiðum
af galdravéla tagi.
Hætt er einnig hér um storð
að heyrast gamánvisa,
nú gnauða í eyrum ógeðs orð:
„Atóm“, „gæi“, „skvísa".
Titt mig angrar á að sjá
þó aðra kunni ei gruna,
að enginn lengur litur á
ijótu kerlinguna.
Mér finnst eg eiga ínni laun
um útlit mitt og búning.
Það mundi engum mikil raun
og miklu siður rúning.
Vegfarandi um veginn hér,
viltu ei að þvi hyggja,
hvort vilja ekk'i vinir mér
vörðuna endurbyggja.
Hér vil eg áfram halda vörð
sem hollvin ferðamanna,
hvar sem þeir um hæð og skörð
heiðina Vilja kanna.
Frh. á 10. bls.
i