Vísir - 24.10.1962, Blaðsíða 5
VISIR . Miðvikudagur 24. október 1962.
5
HS# r Pl •• O
FjarlogBn —
Framhald aí bls. 1.
DÝRTÍÐIN
ALDREI MEIRI.
Að lokinni ræðu fjármálaráð-
herra tóku fulltrúar hinna þing-
flokkanna til máls. Fyrstur talaði
Lúðvík Jósefsson fyrir hönd Al-
þýðusambandsins. Hann sagði m.
a.:
Fyrir framan okkur liggur fjórða
fjárlagafrumvarp svokallaðrar við-
reisnarstjórnar. Sú stjórn tók við
fyrir þrem árum, og þá átti mikið
að gera. Það átti að stöðva dýrtíð-
ina ,Iækka skatta og koma á stór-
felldum sparnaði í opinberum
rekstri. Ekki er úr vegi að íhuga
þessi loforð: Dýrtiðin hefur aldrei
verið meiri og gífurlegar verð-
hækkanir hafa átt sér stað. Mat-
vörur hafa hækkað í tíð viðreisn-
arstjórnarinnar úr 23.000 í 33.000
og hiti og rafmagn úr 3900 kr. í
5300 kr. Verðgildi peninga hefur
farið síminnkandi.
Styrkir áttu að afnemast, en
hvað kemur nú £ ljós, niðurgreiðsl-
ur og uppbætur nema nú 430 .mill-
jónum króna. Samtals nema styrk-
ir og uppbætur í fjárlögum nú
rúmum 600 milljónum.
Skattar hafa stórhækkað, og þótt
tekjuskattur hafi eitthvað lækkað,
hafa aðrir skattar bætzt á, helm-
ingi verri. Heildarskattar nú eru
um 600 milljónum króna hærri nú
en 1958. Tollar hafa einnig hækk-
að, tvær gengislækkanir hafa átt
sér stað og söluskattar íþyngja al-
menningi.
FJANDSAMLEG
VERKALÝÐNUM.
Aðgerðir stjórnarinnar hafa sýnt
það og sannað að hún er á móti
verkjdýðnum, hinni vinnandi stétt,
hún léggur aukaskatt á bændur,
hækkar verð á tækjum í báta og
gerir ekki ráð fyrir neinum hækk-
unum opinberra starfsmanna. Jafn-
vel kratar hafa lýst því yfir að
kaupgjaldsmálin hrynji til grunna.
Fjárlagafrumvarpið sýnir aðeins
að lítið er um framkvæmdir, kostn
að við Nato, og eina milljón króna
til almannavama. Og það á sama
tíma og Bandaríkin ógna heims-
friðnum og geyma hér á landi
kjarnorkuvopn. Ríkisstjórnin er að
eins að innleiða hér efnahagskerfi
sem innlimar ísland f auðhringa
Evrópu. Gegn því eiga vinstri
menn að standa.
Næstur talaði Birgir Finnsson
fyrir Alþýðuflokkinn.
Birgir hélt góða ræðu, drap fyrst
á fjölgun landsmanna og nauðsyn
þess að hlúa að uppeldismálum.
Hann benti í því sambandi á, að
ef ekki væri um aukin gjöld að
ræða í fjárlögum, þá væri það
vottur þess að um samdrátt væri
að ræða. Sá áróður stjórnarand
stæðinga hversu kostnaðurinn og
gjöldin færu síhækkandi væri því
haldlaus. Auðvitað vantar hvar-
vetna fé, og kemur það bezt fram í
þeim aragrúa beiðna sem sífellt
berast. Stjórnarandstaðan not-
færir sér hins vegar þessar eðli-
legu beiðnir með ábyrgðarlausri
afstöðu sinni.
GOTT FJÁRLAGAFRUMVARP
Birgir Finnsson sagði: Nauðsyn
er að hafa jafnvægi milli gjalda
og tekna, og það er ánægjulegt að
sjá að fjárlög eru Iögð fram bar
sem gert er ráð fyrir greiðsluaf-
gangi. Þess e; j ví að vænta að
frumvarpið til fjárlaga verði sam-
þykkt óbreytt.
Einna athyglisverðast í þessu
frumvarpi er sú aukning sem gert
er ráð fyrir til heilbrigðis-, mennta
og félagsmála. Gert er ráð fyrir
62 nýjum kennurum og heildar-
upphæðin til menntamála nemur
12°*, af heildarupphæð fjárlag-
anna.
En aukin gjöld stafa ekki ein-,
göngu af vexti þjóðarinnar heldur |
líka hækkuðum launum. í fyrstu
tókst ríkisstjórninni að halda við
jafnvægi í kaupgjaldsmálum, en
þar kom að þau öfl sem andvíg
eru stjórninni hleyptu verkföllum
af stað og um verulega röskun
varð að ræða í efnahagsuppbygg-
ingu stjórnarinnar: Launahækkun
opinberra starfsmanna er nú sann-
gjörn ef miðað er við kauphækk-
anir annarra stétta, en hins vegár
breytir það ekki því að mesta
vandamálið í dag er að stöðva
kapphlaupið, til að eyðileggja ekki
það sem unnizt hefur. Á næstunni
standa þó vonir til að hægt verði
að hækka laun og mæta afleið-
ingum þess, vegna aukinnar þjóð-
arframleiðslu, hyggilegri vaxta-
pólitfk og annarra ráðstafana við-
reisnarinnar.
HVAÐ SKEÐUR
Á ÞINGI ASÍ?
Brátt verður haldið þing ASÍ
Alþýðusambandsins, og er nú að
vita hvort þar verður tekin upp
ný kjarastefna sem skapar varan-
legar kjarabætur. Talið er eðlilegt
að um 4—5% kauphækkanir geti
verið að ræða í venjulegu þjóðfé-
lagi, þannig að kaupmáttur launa
hækki um a. m. k. 30% á 10 árum.
Hvað gerðardóminum viðvíkur, þá
var öllum mönnum Ijóst að einhver
varð að höggva á þann hnút sem
myndazt hafði í kjaradeilum sjó-
manna og útvegsmanna. Hins veg-
ar vissi enginn fyrirfram að dóm-
urinn tæki algjörlega afstöðu með
öðrum aðilanum, og það er þess
vegna sem Alþýðuflokksmenn
hafa látið óánægju sfna f ljós að
undanförnu.
Hvað sparifé viðvíkur þá skal
Eysteinn Jónsson minntur á þau
orð sem hann viðhafði með fjár-
lagafrumvarpi sínu 1958, en þá
talaði hann einmitt um að grípa
þyrfti til vaxtahækkana til að
örva fólk til að auka sparifé sitt.
Nú bers. Eysteinn á móti þessari
sömu stefnu.
Alþýðuflokkurinn hefur staðið í
samstarfi með Sjálfstæðisflokkn-
um að þessari ríkisstjórn heill og
óskiptur og gerir vissulega út
kjörtfmabilið.
FJÁRLÖG HÆKKAÐ
UM 1 MILLJARÐ.
Eysteinn Jónsson talaði fyrir
hönd Framsóknarflokksins.
Hann benti í fyrstu á að reikn-
ingsskil væru ekkert fyrr nú en
áður, eins og fjármálaráðherra
hafði talað um. Greiðsluafgangur
sá sem myndazt hafði á síðasta
ári, væri blekking, þvf ríkisstjórn-
in hefði gripið til þess að taka 70
milljónir frá sjávarútveginum, og
útbúið þannig tölur sínar. Þessar
70 milljónir væru þó tilkomnar
vegna gengislækkunarinnar, tekn-
ar beint af útveginum. Heildarút-
gjöld, sagði Eysteinn hafa hækkað
um 370 milljónir og fjárlögin eru
nú um einum milljarða hærri en
1958.
. Öngþveitið er algjört hjá þeim
mönnum sem ætluðu að koma á
jafnvægi í peningamálum. Nýr inn-
flutningstollur hefur verið lagður
á, beinir skattar hafa hækkað og
sérskattar hafa verið lagðir á
bændur.
Sáralítið af ríkistekjum fara til
verklegra framkvæmda, svo sem
til vega Og brúa. Vegakostnaður
hefu. þó hækkað að mun vegna
lítils viðhalds, þannig að það fé
sem áætlað er að fari til vega-
gerðar, hrekkur vart fyrir við-
haldinu nú. Ráðherra hefur mikið
talað um sparnað, og gaf út í því
tilefni 59 sparnaðarliði sem skyldi
fara eftir. Skattamál og breytingar
á þeim eiga eftir að hafa í för með
sér mikinn aukinn kostnað, vegna
nýrra skattstjóra. Bolaði þar ráð-
herra i burt fjölda úrvalsmanna
Nefndum hefði fjölgað og kostnað
ur við þær og mörg ný embætti
og stofnanir hafa verið sett á fót
I svo sem embætti saksóknara og.
| efnahagsmálastofnunin.
Hér sést hið glæsilega 2000
á mánudaginn.
SVÖR RÁÐHERRANS.
Gunnar Thoroddsen tók að lok-
um til máls og svaraði & naumum
tíma nokkrum helztu fullyrðingum
andstæðinga sinna. Hann byrjaði
á því að gefa upp nákvæmlega
hvenær ríkisreikningarnir í tíð Ey-
steins hefðu verið lagðir fram í
tilefni af fullyrðingum Eysteins í
því máli. í ljós kom að á árunum
1954 til 1959 var ríkisreikningur-
inn lagður fram öll árin 3 árum á
eftir áætlun. Ríkisreikningur árs-
ins í fyrra liggur nú fyrir þinginu
eins og kunnugt er.
Lúðvfk Jósefsson hélt því fram
og reyndar Eysteinn líka, æ ofan
í æ, hversu útgjöld hefðu hækkað
mikið frá þvi þeir fóru með völd.
Á árunum 1958 — 1963, sagði
Gunnar, hafa útgjöld hækkað um
1.029 milljónir króna. I hvað hafa
þau útgjöld farið? 400 milljónir í
auknar almannatryggingar, 282
milljónir til vega-, hafnar, land-
búnaðar- og sjávarútvegsmála, og
65 milljónir vegna launauppbóta
opinberra starfsmanna.
Ef þeir Lúðvfk og Eysteinn vilja
lækka útgjöldin, af hvaða lið skal
þá tekið? spurði ráðherrann.
FALSAÐAR TÖLUR.
Gunnar Thoroddsen skýrði einn-
ig með nokkrum orðum þann
meinta misskilning Eysteins, að
tekið hefði verið af sjávarútveg-
inum hagnaður af vörubirgðum, til
að rétta við greiðsluhallann. Þeg-
ar gengislækkunin átti sér stað,
voru vörubirgðir í Iandinu sem
námu 140 milljónum. Tilviljun olli
því hver var eigandi að þessum
vörubirgðum og þá um leið hver
hefði tapað og hver hagnast á
þeirri tilviljun, því ekki vissu
menn um væntanlega gengislækk-
un. Ríkisstjórnin tók því það ráð
að setja lög um ráðstöfun á mis-
muni sem yrði á sölu vörubirgð-
anna vegna gengislækkunarinnar.
Það var allt og sumt. Enginn tap-
aði á þeim viðskiptum. Rfkisstjórn-
in ráðstafaði mismuninum til að
greiða áfallnar ábyrgðarskuldir
sem stöfuðu af smíðum báta og
annarra aðgerða sjávarútvegsins.
Lúðvík Jósefsson kom með þær
barnalegu staðhæfingar að tölur
fjárlaganna boðuðu hækkun
skatta sem næmu 350 milljónum.
Hingað til hefur það aldrei verið
talin aukning á sköttum þótt inn-
flutningur ykist. Tollamir eru auð-
vitað þeir sömu, tölurnar verða
aðeins hærri af þvf að innflutning-
ur hefur aukizt.
Vegna þeirra staðhæfinga Ey-
steins Jónssonar um lág framlög
til vegagerða benti ráðherra á, að
f síðustu fjárlögum Eysteins sjálfs,
hefði hann ekki gert ráð fyrir
neinum hækkunum á framlögum
til vegagerðar.
Gunnar Thoroddsen vék nokkr-
um orðum að þeim óskammfeilnu
dylgjum Eysteins, að úrvalsmönn-
um hefði verið vikið úr starfi
sem skattstjórar. Hrakti ráðherr-
ann þau svigurmæli með einföld
um skýringum.
Þá falsa háttvirtir stjórnarand-
stæðingar þær tölur, sem þeir
tonna norska strandferðaskip Sanct Svithun, sem fórst svo skyndilega
41 hefur farizt
Sjóslysið við Noregsstrendur,
þegar norska strandferðaskipið
Sanct Svithun sigldi á sker rétt frá
Namsos og sökk er eitt mesta
sjóslys í sögu Noregs. Það er nú
ljóst orðið að 89 manns voru með
skipinu. Þar af hefur 48 verið
bjargað.
Nú þegar hafa fundizt 35 Ifk, en
sex er ennþá saknað og búizt við
að þeir hafi og farizt. í gær fannst
loks staðurinn, þar sem Sanct
Svithun sökk, en vegna illviðra og
rigninga og rangrar staðarákvörð-
unar skipsmanna gekk illa að
finna slysstaðinn. Þar liggur skip
ið nú á 30 metra dýpi.
Það má segja að þjóðarsorg riki
Söngskemmt-
un endurtekin
Vegna mikillar aðsóknar að
söngskemmtun Guðmundar Guð-
jónssonar á mánudagskvöld, verð-
ur söngskemmtun hans endurtekin
í Gamla bíó kl. 7.15 í kvöld. Við
hljóðfærið er Atli Heimir Sveins-
son. Á mánudaginn var algerlega
uppselt og komust færri að en
vildu. Var bæði söngvara og undir-
leikara mjög vel fagnað af áheyr-
endum.
í Noregi vegna þessa sviplega og
mikla sjóslyss. Undrast menn það
að slíkt skuli geta komið fyrir ný-
legt og glæsilegt skip, sem er bú-
ið öllum nýjustu siglingatækjum.
r
Isétópa—
Ljósafoss —
F amhaio at 16 síðu:
ræðismenn Danmerkur, Noregs og
Svíþjóðar, raforkumálanefnd og
ráðunautar hennar, verkfræðingar,
sem unnið höfðu við mannvirkið,
ýmsir starfsmenn bæjarins og Raf-
veitu Reykjavíkur, svo og þeir, sem
unnið höfðu við Sogsvirkjunina
eða í sambandi við hana.
Þegar athöfninni var lokið, var
ekið til bæjarins, þar sem snædd-
ur var hádegisverður að Hótel
Borg í boði bæjarstjórnar.
Stjórn Sogsveitunnar minntist
afmælisins á laugardaginn og sam-
kvæmt þeim upplýsingum, sem
Vísir hefir fengið, mun ýmsu starfs
fólki Rafmagnsveitu Reykjavíkur
verða boðið austur á sjálfan af-
mælisdaginn, og auk þess mun
stöðin verða flóðlýst til hátíða-
brigða.
Hér er ekki kostur á að rekja
nánar þau straumhvörf í atvinnu-
lífinu, sem smíði stöðvarinnar
gerðu kleif og fylgdu á eftir
skömmu síðar, en væntanlega
gefst tækifærin til þess sfðar.
nefna í sambandi við kaupmátt
launa. Þeir gæta þess að minnast
aldrei á fjölskyldubætur, og lækk-
un á tekjuskatti og útsvörum.
Koma þeir liðir vissulega inn þeg-
ar talað er um kaupmátt launa,
sagði Gunnar.
Ai lokum benti fjármálaráð-
herra á þá staðreynd að það hefði
verið markmið viðreisnarinnar að
tryggja öllum sem mesta atvinnu.
Það hefði tekizt, það væri öllum
ljóst.
Fran.nald aí bls. 1.
hér meira af joði í fæðunni en
annars staðar. Af niðurstöðum þess
ara rannsókna á fólki almennt
verða dregnar ályktanir um það
hvað sé eðlileg skjaldkirtilsstarf-
semi og síðan gerðar sérstakar
rannsóknir á þeim, sem víkja veru
lega frá hinni almennu reglu. Hin
geislavirku efni eru síðan stundum
einnig potuð til lækninga.
Rannsóknastarf ísótópastofunnar
hefir einnig verið í sambandi við
blóðsjúkdóma og meltingartruflan-
ir. Þar eru einnig gerðar sjálfstæð-
ar rannsóknir, aðallega sem standa
í sambandi við koparefnaskipti
líkamans. ísótópastofan sjálf er
samkvæmt eðli sínu hrein rann-
sóknastofnun, tæki hennar eru ein-
vörðungu rannsóknatæki, en ekki
Iækningatæki. Þau eru notuð til að
mæla geislavirkni (Radioaktiviet),
aðallega gamma-geisla.
Hins vegar eru sjálf hin geisla-
virku efni svo sem joð, fosfór,
kóbolt og radíum notað bæði við
rannsóknirnar með tækjunum og
einnig beint til lækninga ýmissa
sjúkdóma, sem fyrr greinir.
Milljónir—
Framhald af bls. 16
búsins en í tölum verði talin
svo óyggjandi sé, en þó má
vissulega ætla að um milljóna-
tugi sé að ræða. Og allt situr
við sama. Síldveiðideilan hefir
nú verið til meðferðar hjá Sátta
semjara í nær tvær vikur og
aðeins haldnir tveir fundir, hinn
seinni sl. föstudag. — Enginn
fundur hafði verið boðaður í
morgun. Hér er enn eitt dæmi
þess hvað hinar óbilgjörnu
kjaradeilur kosta þjóðfélagið í
heild og bending um það að
það er ekki síður atvinnustétt-
unum en atvinnurekendum fyr-
ir beztu, að samið sé um kaup-
gjaldsmál f heild og til langs
tíma í einu.
Leiðrétting
í Vísi í gær var sagt frá því
að jarðýta sem verið hafi að verki
á Seltjarnarnesi hafi komið niður
á vatnsæð og slitið í sundur píp-
una.
Þetta er ekki rétt, skurðgrafa
sem var að grafa u mótum Hofs-
vallagötu og Nesvegar á vegum
Reykjavíkurborgar sleit í sundur
vatnsæð sem þar liggur en frá
henni liggur svo æðin út á Sel-
tjarnarnes.
BW