Vísir - 29.10.1965, Blaðsíða 7
\
V í SIR . Föstudagur 29. október 1965.
7
„Tjegar Tryggvi Gunnarssion
hafði lokið smiði gömlu
brúarinnar hérna, þá gekk hann
kauplaus frá verkinu. Ég er nú
hræddur um að verkfræðingam-
ir og brúarsmiðimir nú til dags
létu ekki bjóða sér slíkt. Én þá
var öldin önnur. Það var ekki
nein ríkisstjórn, sem hægt var
að fara í og fá meiri peninga
hjá, ef á þurfti að haida*.
Já, satt segir Brynjólfur í
Tryggvaskála. Þá var öldin önn-
ur. Selfoss var ekki til sem
kauptún. Það var bara búið á
Selfossbæjunum, eins og gert
hafði verið allt frá landnámstíð
tektir og lofuðu menn honum
að flytja allt efni til brúarinn-
ar á sleðum um veturinn hing-
að uppeftir, en efnið var flutt
á skútu til Eyrarbaka. En þetta
fór nú ekki eins vel og á horfði.
Sjálfboðaliðarnir komust að því
að karlarnir, sem unnu við brú-
arsmíðina sjálfa, fengu kaup
fyrir vinnu sfna, og þá vildu
þeir líka fá kaup. Settu þeir
því úpp fyrir hestana og sleð-
ana. En þá var ekki hægt að
fara í ríkisstjórn og heimta
meiri peninga — brúarsmiður-
inn fékk ákveðna upphæð og
þar með búið. Peningamir voru
á þrotum áður en smíðinni lauk
og Tryggvi varð að Iáta sitt
kaup í brúna og gekk kaup-
laus frá verkinu".
„Hvað var svo gert við
Tryggvaskála þegar brúarsrmð-
TryggvaskáB við ölfusárbrú, eins og hann lftur út í dag. Fyrir aldamót var hann lítill vinnuskúr. Sfðan
hefur tvisvar verið byggt austan við hann, ei'nu sinni vestan við og einu sinni ofan á.
og gert er enn — það var alit
og sumt.
Árið 1891 var ráðizt f að brúa
ölfusá við Selfoss, og brúar-
smiðir komu austur og reistu lít
inn vinnuskúr á árbakkanum.
Þessi litli vinnuskúr var síðan
nefndur Tryggyaskáli og hann
stendur enn, þótt ekki sé hann
alveg eins útlits og fyrir alda-
mót. Það hefur einu sinni verið
byggt vestan við hann, tvisvar
austan við og einu sinni ofan á.
Nú ræður þar rfkjum Brynjólf-
ur Gíslason og rekur veitinga-
sölu. Brynjólfur var áðan að
hefja frásögn af upphafi
Tryggvaskála, þ. e. Tryggva
Gunnarssyni og brúarsmíði
hans, og við skulum leyfa hon-
um að halda sögunni áfram.
Á skotu til
EYRARBAKKA
„ölfusárbrúin gamla var
byggð á árunum 1891—92 og
hún var mikið mannvirki á
þeim tíma. Tryggvi Gunnarsson,
síðar bankastjóri, lét byggja
brúna og var yfirsmiður. Hann
samdi við Alþingi um að byggja
brúna í ákvæðisvinnu. Kom
hann hingað austur og hélt úti-
fundi á Eyrarbakka og Selfossi
og bað Eyrbekkinga og bændur
í nágrenninu að leggja til sjálf-
boðaliðsvinnu við brúarbygg-
inguna. Hann fékk góðar undir-
irnir voru farnir?“
„Þetta var þá smá timbur-
skáli og spreyttu ýmsir sig á
að reka hér verzlun, en það
lak allt út í sandinn. Eftir alda-
mót var húsið svo stækkað og
greiðasala hófst og hefur hún
verið hér stanzlaust síðan. Síð-
an hefur húsið þrívegis verið
stækkað, síðast árið 1930 var
stórri veitingasalurinn byggður
austan við.
Brynjólfur í Tryggvaskála hefur
oft átt annríkt við Ölfusárbrú.
STOFNFÉ 1
HNAKKTÖSKUNNI
En það hefur verið sitthvað
fleira hér en greiðasala. Hérna
var lengi landsímastöð og póst-
hús. Á þeim tfma var hér úti
fyrir hesthús fyrir 30 hesta. Það
voru hestar landpóstsins, en
hann hafði aðalbækistöð sína
hér. Og þá má ekki gleyma því,
að Landsbankaútibúið var fyrst
rekið hér. Hingað kom þá mað-
ur ríðandi á brúnum hesti með
300 þúsund krónur í hnakktösk-
unni og það var stofnfé bank-
ans. Þegar bændumir hér í sveit
unum komu hingað sinna er-
inda töluðu þeir um að fara
„niður í Skála“. Þetta orðtæki
er ennþá fast í mörgum göml-
um mönnum, og þegar þeir ætla
niður að Selfossi tala þeir oftl
um að fara „niður f Skála“.
„Fór. húsið ekki illa í flóðun-
um hér fyrr á árum?“
„Hér hefur allt farið tvisvar
á bólakaf f flóðum. 1 fyrra skipt
ið 2. marz 1930 og f síðara skipt
ið 4. marz 1948. Ég var hérna í
síðara skiptið. Þá var húsið al-
veg umfíotið vatni og ég hafði
bát, sem bundinn var við for-
stofudyrnar til að ferja fólk upp
á veg. Það voni veittar hér veit-
ingar þótt allt væri á floti —
þangað til kolavélin var komin
í kaf og slokknað í henni. Þá
varð ekkert við gert., Það var
nýlega búið að leggja hér inn
rafmagn og leiðslurnar lágu und
ir góifinu og eyðilögðust að
sjálfsögðu strax.
BAR GESTINA Á BAKINU
Til að geta haldið áfram
greiðasölunni, hlóð ég stóru
borðunum saman og lét þau
mynda gólf og setti svo litlu
borðin og stólana upp á. Þá
gátu gestirnir setið þar þurr-
fættir. Sjálfur var ég f galla og
bar gestina á bakinu frá borð-
unum út að bátnum, sem bund-
inn var fyrir utan. Húsið eyði-
lagðist ekki, nema hvað mála
þurfti allt aftur og setja nýjar
lagnir. Timbrið þornaði og varð
jafngott. Eftir þetta hefur oft
flotið upp að húsinu, en aMneí
inn í það“.
„Var ekki mikið um að vera
þegar gamla brúin féll?“
„Jú, jú. Hún féll niður öðrum
megin árið 1944. En þá var her-
inn hér og kom hann með stóra
krana og náði henni upp aftur.
Lagfæringin tók nokkuð langan
tíma og varð að ferja allt yfir
ána á meðan. Mjólkin var ferjuð
á bátum við Laugardælahólma,
en þar er áin lygn. Fólk var svo
ferjað við Fossbás. Nýrri brúin
var svo byggð á árunum 1946
—47. Þá var mikið að gera hér.
Svo kom Heklugosíð með ölhi
sem því fylgdi. Fólk kom þá
hingað alla vega illa á sig kom-
ið. Samgöngur voru vondar og
snjóar miklir. Vegurinn yfir
heiðina var slæmur og erfitt
fyrir bíla að mætast. En allir
vildu rjúka til og sjá gosið —
bæði börn og gamalmenni. Fólk
lagði af stað í litlum bilum, sejn
svo ekki komust á áfangastað.
Trafikkin var óhemjumikil".
Framhald á bls. 2
Þegar flæddi inn, bar Brynjólfur gest-
ina á bakinu frá bát inn oð borði
BUNADARBANKI ISLANDS
OPNAR ÚTIBÚ í BÚÐARDAL
laugardaginn 30. október 1965
*
Jafnframt yfirtekur bankinn starfsemi Sparisjóbs Dalasýslu.
AFGREIÐSLUTIMI: Virka daga kl. 10-12 og 2-4 nema laugardaga kl. 10-12
Útibúió annast öli innlend bankaviðskipti.
BÚNADARBANKIÍSLANDS