Vísir - 01.06.1968, Blaðsíða 8

8
VtSIR . Láugardagur 1. júní 1968.
VISIR
Útgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. Eyjólfsson
“itsíjóri: Jónas Kristjánsson
Aðstoðarritstjóri: Axel Thorsteinsson
Fréttastjóri: Jón Birgir Pétursson
Ritstjórnarfulltrúi: Valdimar H. Jóhannesson
Auglýsingastjóri: Bergþór Úlfarsson
Auglýsingar: Þingholtsstræti 1. Sfmar 15610 og 15099
Afgreiðsla: Hverfisgötu 55. Sími 11660
Ritstjórn: Laugavegi 178, Sími 11660 (5 línur)
Áskriftargjald kr. 115.00 á mánuði innanlands
í lausasölu kr. 7.00 eintakiö
Prentsmiðja Vísis — Edda hf.
Auðæfi hafsins
fslendingar hafa lengi nefnt fiskimiðin umhverfis
landið „gullkistuna", og ekki að ástæðulausu. Þangað
hefur þjóðin sótt þau auðæfi, sem eru undirstaða allr-
ar velgengni í landinu og hafa á hálfri öld gert henni
unnt að breyta frumstæðu bændaþjóðfélagi í tækni-
þróað nútímaþjóðfélag.
Nýting hafsins hefur til skamms tíma bæði hér og
annars staðar verið mjög einhæf. Menn hafa því sem
næst eingöngu einblínt á fiskinn, og aðeins fáar teg-
undir. Rannsóknir síðustu ára hafa hins vegar leitt
í ljós, að í sjónum og á botni hans er margt annað verð-
mæta, sem fáa hafði áður órað fyrir. í nýbirtri skýrslu
Sameinuðu þjóðanna, sem nokkuð var sagt frá hér
í blaðinu í fyrradag, eru ýmsar fróðlegar upplýsingar
um þá framtíðarmöguleika, sem þarna bíða mann-
kynsins, þegar það hefur aflað sér nægilegrar þekk-
ingar á auðlindum hafsins og fundið réttu aðferðirnar
til þess að nýta þær. Talið er, að á næstu árum verði
alger tæknibylting á þessu sviði, með afleiðingum,
sem jafnvel bjartsýnustu vísindamenn órar tæplega
fyrir ennþá.
Rannsóknir síðustu tíma benda til, að á hafsbotn-
inum sé gífurlegt magn af málmum og olíu, jafnvel
lagt fram yfir það, sem er á þurrlendinu. Þar eru
auðæfi, sem gera má ráð fyrir að margar þjóðir girn-
ist, ekki sízt þær stóru og voldugu, enda hefur þegar
verið bent á þá hættu, að þær mundu girnast þau
meira en góðu hófi gegndi, ef ekki væru reistar skorð-
ur við þeirri ásælni í tíma. Á allsherjarþingi Samein-
uðu þjóðanna 1967 var skipuð nefnd, sem bæði ís-
land og Noregur eiga sæti í til þess að semja álits-
gerð um þetta efni og leggja hana fyrir allsherjarþing-
ið 1969. Einnig er skýrsla frá skrifstofu Sameinuðu
þjóðanna um auðlindir hafsins til athugunar hjá Efna-
hags- og félagsmálaráðinu, sem hefur setið á fundum
í New York undanfarið.
Þá er einnig í fyrrnefndri skýrslu Sameinuðu þjóð-
anna fjallað um þá miklu möguleika til fæðuöflunar
í hafinu, sem enn séu ónýttir. Er þar ekki átt við fisk
fyrst og fremst, heldur ýmsar aðrar tegundir dýra og
jurta, sem engum hafði til skamms tíma dottið í hug
að nýta til lífsviðurværis. Er hér vissulega um athygl-
isverðar uppgötvanir að ræða, þar sem meirihluti
mannkynsins býr enn við fæðuskort, þrátt fyrir sí-
aukna framleiðslu, sem varla heldur i við fólksfjölg-
unina. Nýjar framleiðsluaðferðir, bæði fjölbreyttari
og fljótvirkari, e:*u því mannkyninu lífsnauðsyn. Og
þótt okkur íslendinga skorti ekki mat, er full ástæða
fý^ir okkur til að fýlgjast vel með þróun þessara
mála.
De Gaulle hefir
enn sýnt, að hann
er „hvergi smeykur
hjörs í þrá ‘
• „La Tragédie du Genér-
al“ heitir hugnæm bók, sem
að mestu er byggð á til-
vitnunum í það, sem de
Gaulle ríkisforseti Frakk-
lands hefur látið sér um
munn fara í einkaviðræðum
við ýmsa menn á liðnum
tíma og blaðaviðtölum, er
rætt um skoðanir de Gaulle
á ýmsum vandamálum Höf-
undur þessarar bókar er J.
R. Tournoux.
Jgin tilvitnunin er á þessa leið:
„Ég verð að draga mig í
hié virðuiega, þegar þar að kem-
ur. Ég verð að vera það for-
dæmi, sem enginn skuggi fellur
á. Sagan krefst þess. Frakkar
munu fá þá stjóm, sem þeir
eiga skilið að fá. Ef þéir vilja
aö aftur komi til sama öng-
þveitisins verður svo að vera.
Þeir geta bara sagt til. Ég mun
ekki halda dauðahaldi I völdin
degi lengur. Ég vel mínar öt-
göngudyr — og fer mína leið.“
Þessi tilvitnun er úr Le Monde
10. marz 1967 — í vikunni milii
kosningasunnudaganna tveggja,
en úrslit þeirra ollu de Gauíle
miklum vonbrigðum — og
Gaullistum yfirleitt.
í yfirlitsgrein, þar sem þessi
tilvitnun er tekin upp, er minnt
á, að bæði 1945 og 1958 hafi de
Gaulle haft tækifæri til að taka
sér einræðisvald — og hann
hefði ef til viH getaö gert þaö
fyrir rúmu ári. Og vafalaust hef-
ur hann hugleitt það, því að
hann lítur svo á af reynslu, að
franska þjóðin sé alisundurleit
hjörö, og þegar hann kom til
bjargar var það vegna þess, að
óeiningin, persónulegur métnað-
ur stjómmálamanna, smáflokka
fjöldinn, tlö stjómarskipti og
m. fl. olii stórvandræðum,
enda segir hann sjálfur:
„Ef franska þjóðin getur ekki
komið auga á hvar hún á að
leggja sfna gæfubraut, er það
verst fyrir hana sjálfa."
Og hann bætti við:
„Sjái hún það ekki boðar það
ömgþveiti og óánægju eftir 10—
15 ár. Þá munu Frakkar aftur
krefjast sterkrar stjórnar til
þess að verja sig gegn hættunni
Eiá
Mitterand
Það verður of seint. Sterkt ríki
getur hindrað, aö til öngþveitis
og upplausnar komi...“
Með þessum oröum segir hann
í raun og veru, að allt sé undir*
því komið, að viö völdin sé sterk
stjórn, stjóm, sem ekki haggast,
hvað sem á gengur. Og þegar
hætturnar hafa komið hefur de
Gaulle tekizt meistaralega að slá
á strengi tilfinninganna í hugum
fólksins, með hvatningum um,
aö setja hagsmuni lands og þjóð-
ar ofar öllu. talað um þjóðar-
einingu, skyldur sínar og hlut-
í franska lögbirtingablaðinu
„Joumal Officiel" var gerð
grein fyrir þeirri ákvörðun
stjómarinnar, að banna öll
gjaideyrisviðskipti önnur en
þau, sem fengizt hafði opinbert
leyfi fyrir.
Meginatriöið er, að ráöstafan-
irnar séu takmarkaðar og til
bráðabirgða, og yrði dregið úr
þeim, og fleiri tilskipanir þar
að lútandi boðaðar.
Miðað er að því að taka sem
verk og þar fram eftir gotun-
um.
í yfirlitsgrein þeirri, sem hér
er stuözt við, segir, að í þetta
sinn hafi de Gaulle brugðizt
bogalistin. Honum hafi ekki tek-
izt að hafa sömu áhrif á þjóð-
ina og fyrr. Þetta er sagt fyrir
þremur dögum, er almennt var
farið að trúa statt og stöðugt a
það, að valdaferli de Gaulle væri
lokið — jafnvel að hann kynni
að hafa farið heim til landseturs
síns bugaður eða hálfbugaður
leiðtogi, til þess að semja kveðju
ræðuna. En þessi 77 ára gamla
kempa átti eftir aö sýna enn
einu sinni, af hvaða málmi hún
var steypt, eins og seinustu frétt
ir herma, þar sem hann enn á
ný skírskotar til þjóðhollustu
iandsmanna o. s. frv. — áreið-
anlega ekki árangurslaust, hvort
sem árangurinn nægir til að af-
stýra þeim hættum, sem að
Frakklandi steðja nú, á sviði
efnahags og atvinnumála.
Mendes-France.
Þær hættur eru fyrir hendi,
þótt vafalaust sé aö margar um-
bótakröfur, sem barizt er fyrir,
séu vafalaust réttmætar.
Við þessum kröfum hefur þeg-
ar verið orðið að nokkru, en slík
harka er hlaupin í menn og mál,
að andstæðingar segjast ekki
sætta sig við neitt annað en aö
forsetinn fari frá og stjórn hans.
En það er það eina, sagði fyrir-
lesari í brezka útvarpinu fyrir
3 dögum, sem stjórnarandstæö-
ingar geta komið sér saman um.
Þá greinir á um allt annað, bætti
hann við.
Og mundi þá þeim, ef þeir þá
gætu komið sér saman um stjórn
og stefnu, farast stjórn landsins
giftusamlegar en de Gaulle, þótt
vafalaust megí margt út á stefnu
hans og gerðir setja.
fyrst upp venjuleg gjaldeyris-
viðskipti við önnur lönd.
Gjaldeyrisráðstafanir
stjórnar Pompidou
takmarkaðar og að-
eins til bráðabirgða