Dagblaðið Vísir - DV - 07.03.1983, Blaðsíða 14

14
BREIÐHOLTI //Ll SÍMI 76225 1 Fersi k blóm di ÖC/M MIKLATORGI LKX/—N-S SÍMI 22822 iglega.

Lán úr lífeyris-
sjóði ASB og BSFÍ
Stjóm sjóðsins hefur ákveðið að veita lán úr sjóðnum til sjóðs-
félaga. Umsóknir veröa að berast fyrir 15. mars nk.
Umsóknareyðublöö eru afhent á skrifstofu sjóösins að Suður-
landsbraut 30 kl. 10—16, sími 84399.
SÓL-SAUNA-SNYRTING
Komið í Ijós i okkar frábæru Silver Super sólarbekki (eínnig með
háfjallasól) og fáið á ykkur fallegan brúnan lit og losnið við alla
streitu. Sauna og góð hvildaraðstaða. úll almenn snyrting: and-
litsböð, húðhreinsun, hand- og fótsnyrting o.fl. Jafnt fyrir konur
sem karla.
xOCO
sfrfi Heilsuræktin,
Þingiióisbraut 19,
Kópavogi,
simi 43332.
Bóka
mark
aóirrn
Góöar
bækur
Gamalt
ggs veró

’ •'jZ?

Mánudaginn 7. mars kl. 9-18
Þriðjudaginn 8. mars kl. 9-18
Miðvikudaginn 9. mars kl. 9-18
Fimmtudaginn 10. mars kl. 9-22
Föstudaginn 11. mars kl. 9-19
Laugardaginn 12. mars kl. 9-18
Bókamarkaóurinn
HÚSGAGNAHÖLLINNI,
ÁRTÚNSHÖFÐA
DV. MÁNUDAGUR7. MARS1983.
Lausnin er
einfold:
einn maður
-eitt atkvæði
Sú var tíðin, að ekki þóttu aðrir
eiga aö hafa kosningarétt en þeir
sem eignamenn töldust eða eitthvaö
áttu undir sér í þjóðfélaginu. Eitt
sinn var það líka svo, að konur þóttu
ekki þess verðar að hafa kosninga-
rétt. Hvort tveggja er, sem betur fer,
löngu liðin tíð. En hugsunarháttur-
inn, sem aö baki bjó, sýnist samt
ekki með öllu horfinn. Nú er því aö
vísu ekki lengur fram haldið aö
flokka eigi menn eftir eignum eða
kynferði i þessu tilliti. Þess í stað á
að flokka landsmenn eftir búsetu.
Þeir sem búa úti á landi eiga að
sumra hyggju að hafa kosningarétt
umfram þá sem búa í þéttbýlinu suð-
vestanlands.
Allir réttsýnir menn hljóta þó að
sjá, að þetta fær ekki staðist fremur
en sú firra aö skammta mönnum at-
kvæðisrétt eftir eignum og kynferði.
Langvinn barátta
fyrir réttlæti
Lengi vel var þungt fyrir fæti í bar-
áttunni fyrir þvi, að atkvæðamis-
vægið yrði leiðrétt. Og raunar er svo
enn eins og sjá má af þeim umræðum
sem fram hafa farið um þessi mál að
undanfömu.
Frumvaipið, sem nú hefur verið
lagt fram á Alþingi í kjölfar for-
mannaviðræðnanna svonefndu, er þó
ekki annað en tiltölulega lítiö skref í
réttlætisátt. Þar er eftir sem áður
gert ráð fyrir verulegu misvægi í at-
kvæðisrétti manna eftir búsetu. Allt
og sumt, sem íbúum á Suðvestur-
landi er boðið upp á, er, aö þeir skuli
settir í svipuð spor og 1959. Samt sem
áður rísa á fætur þingmenn úr öllum
flokkum og mótmæla — og segja, aö
verið sé að ganga á hlut landsbyggð-
arinnar.
Rökin eru þau, að svo miklu bág-
ara sé á allan hátt að búa úti á landi
en á suðvesturhorninu. Að vissu leyti
má því segja, að hér sé verið aö snúa
viö þeim rökum sem fyrr á tíð voru
notuð til þess að rökstyðja, að þeir
einir skyldu hafa kosningarétt, sem
ættu nokkuð undir sér.
Er landsbyggðin
táradalur og suðvestur-
hornið paradís?
Mér til efs, að landsbyggðin sé sá
táradalur sem ætla mætti, þegar
sumir landsbyggöarþingmanna tala
um þetta mál. Hér á landi er það
einnig svo, að hverjum manni er
heimilt aö setjast þar að, sem hann
sjálfur kýs. Sjálfviljugir gerast
menn til dæmis bændur fyrir norðan
eöa austan. Þá er þeim auðvitað
ljóst, að þeir geta ekki brugðið sér í
Þjóðleikhúsið hvenær sem er, svo aö
dæmi sé tekið. En í staöinn fyrir þaö,
og annað sem nefna mætti af lysti-
semdum Suðvesturlandsins, telja
þeir sig öðlast eitthvað annað, sem
þeir meta meira. Ella heföu þeir ekki
valið búskapinn. Þeir njóta þess að
vera eigin húsbændur og nábýlis við
náttúruna, svo að eitthvað sé nefnt af
því sem ímynda má sér, að bóndinn
telji starfi sínu til gildis.
Og suðvesturhomið er áreiöanlega
ekki sú paradís valdsins og forrétt-
indanna, sem stundum er látið í
veðri vaka. Hitt er auðvitað ljóst, að
hvarvetna á landinu er við að etja
staöbundin vandamál af ýmsu tagi.
Vandamálin úti á landi eru vafalaust
mikil og margvísleg og hafa veriö
tíunduð óspart. En hafa menn þá á
móti hugsað út i, hvað það kostar
marga íbúa suðvestanlands að kom-
ast til og frá vinnu, svo að nefnt sé
eittlitið dæmi.
Kjallarinn
Þingmenn eiga yfirleitt ekki að
sinna öðru en því sem þeir eru til
kjömir — og það er löggjafarstarf.
Þær þjóðir, sem við teljum helst til
stjómarfarslegs og menningarlegs
skyldleika við, hafa í heiðri þá
meginreglu, að atkvæðisréttur þegn-
anna skuli vera jafn. Sums staðar er
þetta stjómarskrárbundið.
Þegar við svo ætlum að taka eitt
lítiö skref í jafnaðarátt, rísa sumir
fulltrúar minnihluta þjóöarinnar upp
á Alþingi og mótmæla — og leyfa sér
að bera sér í munn oröið mannrétt-
indi! Með hvaða rökum fær slíkt
staöist með þjóð, sem telur lýðræðis-
lega meirihlutastjórn meginreglu i
stjómskipun sinni?
Þjóðin á
aðráða
Margir mánuðir hafa farið í þref
og útreikninga í viðræðum formanna
flokkanna um kjördæmamálið. Þar
sýnist því miður fremur hafa verið
tekiö mið af meintum hagsmunum
flokkanna og jafnvel einstakra þing-
manna en réttindum fólksins.
Eftir þá málsmeðferö er eitt alveg
ljóst. Þingmenn eiga ekki einir sam-
an aö fjalla um þessi mál framvegis.
Síst af öllu, þegar þannig er í pottinn
búið, að á Alþingi eru í meirihluta
„Allir réttsýnir menn hljóta þó að sjá, að
þetta fær ekki staðist fremur en sú firra
að skammta mönnum atkvæðisrétt eftir eign-
um eða kynferði..
En slík vandamál á auðvitað að
leysa eftir bestu getu hvert í sínu
samhengi, en ekki hræra þeim sam-
an við alls óskyld mál á borð við at-
kvæðisrétt.
Hvimieið fyrir-
greiðslusjónarmið
En hvað leynist á bak við allt þetta
tal sumra um misjafna aðstöðu
manna eftir búsetu? Þaö skyldi þó
ekki vera, að þar byggi að baki sú
hugsun hjá einhverjum, að starf
alþingismanna eigi, aöminnsta kosti
öðrum þræði, að vera fólgið í fýrir-
greiðslu og alls kyns hagsmunapoti,
sem henni tengist?
Gallinn á því hugarfari er einfald-
lega sá, aö menn eru alls ekki k jömir
á þing til þess. Þingmenn eiga að
vinna að því að setja landsmönnum
lög. Þeir eiga ekki aö verja tíma sín-
um í alls kyns fyrirgreiðslu, sem oft
á tíðum er ekki annað en atkvæða-
kaup og þaö venjulega atkvæðakaup
fyrir fé almennings.
Þingmenn eiga ekki að sitja í
bankaráðum viðskiptabankanna.
Þingmenn eiga ekki að sitja í stjórn
Framkvæmdastofnunar. Þeir eiga
ekki að vera að vasast í sjóöakerfinu.
Þeir eiga ekki að stunda hrossakaup.
fulltrúar minnihluta þjóðarinnar,
sem gerst hafa berir aö því að vilja
meina meirihluta þjóðarinnar að
njóta sjálfsagðs réttar síns.
Þjóðin á framvegis að ráða þessu.
Til þess eru ýmsar leiðir. Bera má
undir hana í allsherjaratkvæða-
greiðslu hvaða skipan hún vildi á
þessu hafa. Einnig mætti hugsa sér,
að efnt yrði til sérstaks stjómlaga-
þings.
Það hefur komið glögglega í ljós í
umræðum að undanfömu, að ein-
stakir þingmenn virðast ööm fremur
taka mið af því, hvort þeirra eigið
þingsæti kunni að vera í hættu vegna
breytinga á kjördæmamálinu. Slíkt
kann að vera mannlegt, þótt ekki sé
það stórmannlegt. En það sýnir lika
nauðsyn þess, að alþingismenn f jalli
ekki einir um þetta og spyrji þjóðina
einskis.
Formannafrumvarpið í kjördæma-
málinu er betra en ekki, úr því sem
komið er, en þaö er þó aðeins skref í
rétta átt.
Endanleg lausn kjördæmamálsins
svokallaöa, hvaö atkvæöisréttinn
varðar, er aðeins ein og hún er ein-
föld: Einnmaöur —eittatkvæöi.
Helgi H. Jónsson
fréttamaður.

Itij ii ll iiíiiíi íiíiir II 'IIIII# «111111 Kfltii llf II! II MlkMlliJi II tiiiiifli H iiiiii.'j