Dagblaðið Vísir - DV - 31.10.1988, Blaðsíða 2

2
MÁNUDAGUR 31. OKTÓBER 1988.
Fréttir
Steingrímur Hermannsson forsætisráðherra:
„Eðlilegt fyrlr Islend-
inga að sýna fulla hörkn
t
- segir afskipti Bandaríkjamanna hafa breytt eðli hvalveiðideilunnar
„Það er ljóst að hvalveiðideilan er
komin á annað svið en áður. Af-
skipti Bandaríkjamanna bak við
tjöldin hafa síður en svo orðið til að
breyta okkar viðhorfi í þessu máli
en þau hafa ekki auðveldað þeim sem
hér heima hafa kannski vfijað fella
niöur hvalveiðar að sumri,“ sagði
Steingrímur Hermannsson forsæt-
isrráðherra þegar hann var spuröur
um hvaða stefnu hvalveiðideilan
vaeri að taka.
Forsætisráðherra sagði að afskipti
Bandaríkjamanna af hvalveiðideil-
unni hafi breytt eðli hennar og hafi
verið farið fram á skýringar á þeim.
Steingrímur sagði að ekki hafi verið
farið fram á afsökunarbeðni en ná-
kvæmra skýringa krafist. Hafi þeim
skilaboðum verið komiö á framfæri
við bandaríska sendiherrann hér.
Svara frá Bandaríkjamönnum væri
að vænta í upphafi vikunnar
„Því er ekki að neita að viðbrögð
okkar hafa verið harkaleg sem er
ekki óeðlilegt. Það er auðvitað fyrst
og fremst af hálfu utanríkisráðherra
sem fer með þessi mál. Hann afLýstí.
heimsókn á Keflavíkurflugvöll sem
ég tel sjálfsagt. Það er eðlilegt fyrir
íslendinga að sýna fulla hörku í
þessu máli.“
Forsætisráðherra sagði að það sem
íslensk stjómvöld vildu fyrst og
fremst fá að vita væri hve háttsettir
ráðamenn í Bandaríkjunum hefðu
vitað af tilboðum þeim sem Japönum
voru send. Sagðist Steingrímur hafa
litla trú á því að George Shultz, utan-
• ríkisráðherra Bandaríkjanna, hefði
vitað af þessu en Ijóst væri að ein-
hveijir mjög háttsettir embættis-
menn í viðskiptaráðuneytinu og jafn-
vel utanríkisráðuneytinu hefðu hafit
þama hönd í bagga.
Hefur rætt viö hvalavini
„Það er rétt að Magnús ræddi við
mig einu sinni og skýrði mér frá sín-
um hugmyndum," sagði forsætisráð-
herra en Magnús Skarphéðinsson
hvalavinur hefur skýrt frá því að
hann hafi átt samtöl við Steingrím
um lausn hvalveiðideilunnar. Sagði
Magnús að enn væri mögulegt fyrir
íslendinga að komast frá deilunni
með virðingu en það þýddi þá að
hætta yrði öllum hvalveiðum. For-
sætisráðherra sagöi að engin niður-
staða hefði fengist af því samtali.
-SMJ
Jón Baldvin Hannibalsson utanríkisráöherra:
„Fvamkoma Bandaríkjamanna
veldur trúnaðarbresti“
„Við höfum komið því á fram- ingum í gegnum Japani því sem gefnu aö það hafi ekki af-
færi að ef Bandarfkjastjóm telur Utanrfkisráðherra afboðaöi fyr- leiöingar.“
sér sæmandi að ganga á bak oröa irhugaða heimsókn sína á Kefla- - Líturþúáþettasemeittalvarleg-
sinna, ganga á svig við geröa samn- víkurflugvöll og hefur mótmælum asta áfaíllö sem hefur orðiö í sam-
inga og bijóta alþjóðlegar reglur íslenskra stjómvalda verið komiö skíptum Bandaríkjamanna og ís-
GATT með þvi að beita okkur viö- áleiðis í gegnum bandariska sendi- lendinga á síðustu áram?
skiptaþvingunum, þvert ofan í gef- herrann hér á landi og sendiráðið „Þessi framkoma þeirra veldur
in fyrirheit, þá era þeir minntir á í Washington. trúnaðarbresti. Það eru ekki nema
aö það kann að hafa alvarlegar af- - En era þessi mótmæli táknræn nokkrir dagar síðan ég ræddi þetta
leiðingar,“ sagði Jón Baldvin hvaðherstöðinaíKeflavikvarðar? mál við Shultz, æðsta yfirmann
Hannibalsson utanríkisráöherra „ÞaðerveriðaðkomaþvítilskUa utanríkismála i Bandaríkjunum,
en íslensk stjómvöld bíða nú eftir á þann hátt, sem við vonum að og var fullvissaður um aö Banda-
viöbrögðum Bandaríkjamanna við skfljist, að ef viö erum blekktir eða rikjamenn myndu í einu og öllu
harðorðum mótmælum vegna viö- samningar við okkur ekki haldnir halda það samkomulag sem við
skiptaþvingana gagnvart islend- þá þurfa þeir ekki að ganga út frá höfumgertumþettamál." -SMJ
Viöbrögö viö myndirmi „Svívirtu bömin“:
Fjöldi fólks hringdi
í Rauða krossinn
- Mikil neyð og löng - segir starfsmaður Rauða Krossins
„Mest bar á fólki á aldrinum tutt-
ugu til þijátíu ára. Flest hafði orðið
fyrir kynferðislegu ofbeldi í æsku
og ekki getað rætt við nokkum þá.
Nú er þetta fólk eldra og þroskaðra
og þorir að tala um reynslu sína,“
sagði Anna Júlíussen í Rauða kross
húsinu.
Anna sagði að hringingamar hafi
byijað um klukkan átta og síðasta
hringing var klukkan fjögur í nótt.
Mest var hringt eftir sýningu
myndarinnar á Stöð 2 í gærkvöld.
Alls náðu tuttugu manns sambandi
við Rauða kross húsið. Anna taldi
að álíka margjr hafi náð sambandi
við aðalskrifstofu Rauða krossins -
eða um flöratíu alls. Auk þess var
töluvert um að hringjendur legðu
símann á þegar var svarað.
„Það kom fram mikil neyð og
löng í mörgum símtölum. Það á
eftir að fara yfir gögnin - því starfi.
verður væntanlega lokið að mestu
í dag. Við buðum þeim sem hringdu
aö hafa samband við okkur aftur -
annaðhvort í gegnum síma eða
koma hingað. Einnig leiðbeindum
við fólki um hvemig hægt er að fá
stuðning, til dæmis bentum við á
þá sjálfshjálparhópa sem hér
starfa," sagði Anna Júlíussen.
-sme
Þingsályktunartillaga um
endurskoðun vamarsamningsins
„Fimmta grein varnarsamnings-
ins milli íslands og Bandaríkjanna
er nflög flókin orðalega. íslendingar
hafa túlkað hana þannig að ísland
verði varið þegar íslendingum þykir
það nauðsynlegt, en Bandarikja-
menn túlka hana þannig að við verð-
um varin þegar þeir telji það nauð-
synlegt Það þarf að fá skýrari línur
í þessa grein samningsins. Uppákom-
ur síöustu daga í hvalamálinu hafa
sýnt svo ekki veröur um villst að
stórveldum er ekki treystandi þegar
á reynir," sagði Ásgeir Hannes Ei-
ríksson, þingmaður Borgaraflokks-
ins, við DV.
Ásgeir Hannes flytur þingsálykt-
unartillögu um endurskoðun vam-
arsamningsins milli íslands og
Bandaríkjanna á þingi í dag. Með-
flutningsmenn era 4 borgaraflokks-
menn. í greinargerð með tfllögunni
segir meðal annars að vamarsamn-
ingurinn sé orðinn 37 ára gamall og
því eðlilegt að taka hann til endur-
skoðunar í flósi reynslunnar. Sé
orðalag fimmtu greinar þaö loðið að
ekki verði séð hvort vamarliðinu
beri skylda til að veija landið frekar
en það kæri sig um.
„Það þarf líka að fá stöðu Banda-
ríkjaforseta á hreint, en það era
deildar meiningar um hvort hann
geti gripið til vopna fyrir aöra þjóð
án milligöngu þingsins. Síðan era
önnur sjónarmið í þessu máli sem
má alveg skoða þar sem eru hug-
myndir Arons Guðbrandssonar og
HrifluJónasar." -hlh
A meðan á sýningu myndarinnar um „Svivirtu börnin" stóð var strax byrj-
að að hringja til neyðarþjónustu Rauða krossins. Þau sátu þrumu lostin
við skjáinn Guðrún Jónsdóttir, Ólafur Oddsson, Dóra Hlin ingvarsdóttir og
Ómar Valdimarsson sem stjórnaði umræðum á eftir. Bara á meðan á
myndinni stóð voru komin upp sjö stórmál í neyðarsfmanum.
DV-mynd Brynjar Gauti
Viöbrögö viö norsku bamaklámmyndinni:
Erum lemstruð ennþá
„Við eram nú hálflemstraö enn-
þá,“ sagði Guðrún Jónsdóttir félags-
málafulltrúi, nýkomin úr upptöku á
Stöð 2 í gærkvöldi. DV hitti hana
ásamt Dóra Ingvarsdóttur og Ólafi
Oddssyni. Þau virtust vægast sagt
eftir sig. Þau vora nýbúin að horfa á
þáttinn um kynferðislegt ofbeldi á
bömum og taka síðan þátt í umræð-
um með Ómari Valdimarssyni í
beinni útsendingu á eftir.
Aðspurð hvort þeim fyndist eitt-
hvað hafa vantaö í þáttinn sagði
Guðrún að gróf dæmi hefðu verið
tekin fyrir í þættinum sem sýndu
margt. Ólafur bætti því viö að það
hefði verið komið inn á flest svið
kynferðisofbeldis i flölskyldunni. Öll
vora þau sammála um að fyllsta
ástæða væri til gera íslenskan sjón-
varpsþátt þar sem tekið væri á mál-
efninu út frá íslensku samfélagi.
- En er ástæða til að auglýsa t.d.
neyðarsíma í skólum og reyna að
koma hjálpinni inn í skólakerfið -
inn í daglegt umhverfi?
„Það er tímabært að taka þetta
vandamál fyrir í skólakerfinu," sagði
Guðrún. „Með því móti væri hægt
að upplýsa kennara og fóstrur um
hvemig á að takast á við þennan
vanda ef þau yröu vör við eitthvað í
fari bama.“ Ölafur sagði að betur
hefði gengið að fá böm til að gefa sig
fram og tjá sig og fá hjálp. „Ekki
koma hinir," sagði hann.
„Aðalatriðið er að koma þeim
skilaboðum til bama aö þetta sé ekki
þeim að kenna,“ sagði Guðrún. „Þau
leita sífellt skýringa hjá sjálfum sér
- er eitthvað að mér? Þannig hafa
þau sektartilfinningu. En sökin er
hjá gerandanum fyrst og fremst. Þaö
verður bara að koma þeim skilaboð-
um á framfæri, aftur og aftur, að
þolendur leiti sér aðstoðar.“
í dómskerfinu þarf auk þess að
gera nokkuð mikið átak. „Þaö þarf
að upplýsa rannsakendur betur og
gera þá sérhæfari," sagði Guðrún.
Dóra bætti því við að hafa þyrfti
sama fólkið við að rannsaka þessi
mál sem þá væri betur í stakk búið
til að setja sig inn í aðstæður fómar-
lamba.
-ÓTT
Loðnuskip dregið
til Eskifíarðar
Emil Thorarensen, DV, Eakifirði;
Vélarbilun varð í Guðrúnu Þor-
kelsdóttur, Eskifirði, fimm sjómílur
noröur af Langanesi kl. 10 í gær-
kvöldi. Aö sögn Þorsteins Kristjáns-
sonar hjá Hraöfrystihúsi Eskiflarðar
var skipið á leiðinni til Eskiflarðar
með fullfermi af loðnu. Haft var sam-
band við Súluna EA, sem var um 70
mílur á eftir Guðrúnu á leið til Fær-
eyja með sinn loðnufárm. Um kl.sjö
í morgun var taug komið á milli skip-
anna og heldur Súlan meö Guðrúnu
í togi til Eskiflarðar. Orsök vélarbil-
unarinnar er bilun í sporloftsblásara
í aðalvél. Veöur var þokkalegt en
Guðrún var á reki í 9 tíma.