Þjóðviljinn - 16.05.1964, Blaðsíða 1

□ Það kemur líka til
greina að sigla um Dóná
frá Vín og svo til Jalta
með viðkomu í sex lönd-
um.
□ Myndin er frá Búda-
pest. — Sjá 'frétt um 'ferð-
ir Landsýnar á 12. síðu.
í DAG, Iaugardag, er
ekki unnið í prentsmiðj-
um og þessvegna koma
engin blöð út á morgun,
hvítasunnudag. Þjóðvilj-
inn kemur næst út mið-
vikudaginn 20. maí. —
Sunnudagur, íylgirit Þjóð-
viljans, fylgir blaðinu í
dag, svo og barnablaðið,
Óskastundin.
AF FJÖLBREYTTU efni
Sunnudags má m.a. nefna:
Greinina: Landbúnaðar-
bylting — Hvernig voru
búnaðarhættir um alda-
mótin? — Viðtal við Nic-
olas Guillén forseta lista-
mannasamtaka Kúbu um
list og byltingu. Mótmæli
— Sunnudagspistill eftir
Á.B. — Kennslustund í
smásagnagerð — sögu
eftir A.B. Cox.
Efling byggingasjóis ríkisins,
lán til 35 ára á 3% vöxtum
□ Á nýafstöðnu Alþingi lögðu þrír þingmenn^
Alþýðubandalagsins, Hannibal Valdimarsson, Ein-
ar Olgeirsson og Geir Gunnarsson, fram frum-
varp um breytingar á lögum um húsnæðismála-
stofnun, byggingarsjóð ríkisins o.fl. Eru þar lagð-
ar fram raunhæfar tillögur um eflingu byggingar-
sjóðs ríkisins, og bent á nýjar tekjuöflunarleiðir
fyrir hann upp á allt að 250 miljónir króna, og
myndi útlánageta sjóðsins aukast upp í um 595
miljónir á næstu 20 árum.
Byssurnar komnar á loft
Stríð heíur brotizt
út um Akrufjail
Þá er gert ráð fyrir
að sjóðurinn veiti jafn-
greiðslulán til 35 ára með
3% vöxtum, og mega þau lán
nema allt að 75% af bygg-
ingarkostnaði hjá bygging-
arsamvinnufélögum, en allt
að 67% af kostnaði annarra
íbúða.
Nú er hafíð stríð milli Iand-
eigenda að Akrafjalli og bæjar-
fógetans á Akranesi og er bar-
izt um hvorki mcira né minna
en heilt fja.ll og hvort leyfa
skuli umferð manna um það.
Þetta er gert með orðsins
brandi svona fyrst í stað og
hljóma viljayfirlýsingar fr áþess-
um aðilum á víxl í útvarpinu.
Landeigendur að Akrafjalli
hafa stofnað með sér félag og
ber það nafnið „Landeigenda-
félagið Vörn“. og hefur nú
bannað alla umferð um Akra-
fjall um sauðburðinn. Odda-
maður fyrir landeigendum er
Þorgrímur bóndi Jónsson á
Kúludalsá. Landeigendur riðu
á vaðið og tiLkynntu bann sitt
í útvarpinu í fyrradag og brá
þá bæjarfógetinn á Akranesi
hart við og tilkynnti um kvöld-
ið í útvarpinu, að bann þetta
væri að engu hafandi og ekki
í samræmi við landslög.
í gærdag brugðu landeigend-
ur hart við og tilkynntu í út-
varpinu, að tveir vopnaðir
menn frá þeirra hálfu væru
komnir á fjallið og var það
látið svo heita, að þeir ættu
að skjóta svartfugl.
Menn væru varaðir við að
vera mikið á flakki um fjallið
og lásu Akurnesingar þama á
milli línanna sitthvað.
Nú er það spurningin, hvort
bæjarfógeti vopnar sitt lið og
er þá komið heitt stríð á Akra-
fjalli. Skagamenn eru skapmenn
að upplagi og er ekki að vita
hvað af hlýzt.
Landeigendur hafa gefið út
þá yfirlýsinga, að félagsstofnun
þeirra eigi að vinna að eyðingu
svartbaks og miklar mannaferð-
ir um fjallið trufli sauðburðinn.
Annað liggur þó þarna að baki
segja Akurnesingar o:g ætla
landeigendur að leggja hundrað
Framhald á 3. síðu.
MUNIÐ
Surtseyjar-
för
Æ F R
Meginatriði í írumvarpi þing-
manna Alþýðubandalagsins eru
sem hér segir:
Verkefni húsnæðismála-
stjórnar skal vera að gera
grein fyrir raunverulegri þörf
landsmanna fyrir íbúðabygg-
ingar, og hvernig þeirri þörf
verði fullnægt á sem hagkvæm-
astan hátt. Einnig ákveður hús.
næðismálastjórn skiptingu láns-
fjár nailli sveitarfélaga. Þá skal
setja á stofn húsnæðisnefnd í
hverju sveitarfélagi og geri hún
áætlanir um byggingaþörf, taki
á móti umsóknum um íbúðalán,
geri tillögur um í hvaða röð um-
sækjendur fá lán úr byggingar-
sjóði ríkisins og anni'st ýmsa
aðra fyrirgreiðslu fyrir íbúða-
byggjendur.
Oh Sett verði á stofn almennt
byggingarsamvinnufélag í
hverju sveitarfélagi og verði því
gert kleift að annast verulegan
Framhald á 3. síðu.
Frumsýning á annan
Á annan í hvítasunnu frumsýnir Þjóðleikhúsið óperettuna Sardas-
furstinnuna eftir Kálman. Leikstjóri er István Szalatsy og er hann
einnig hljómsveitarstjóri. Með aðalhlutverkið fer ungverska söng-
konan Tatjana Dubnovszky en með aðalhlutverk karla Erlingur
Vigfússon. Aðrir sem hafa með höndum meiriháttar hlutverk í óper-
ettunni eru: Bessi Bjarnason, Lárus Pálsson, Valur Gíslason, Guð-
mundur Jonsson, Herdis Þorvaldsdottir og Guðbjörg Þorbjarnar-
dóttir. Um 30 félagar þjóðleikhússkórsins taka þátt í sýningunni
og auk þeirra kemur fram hópur dansmeyja úr ballettskóla leik-
hússins. Óperettan verður sýnd í Þjóðleikhúsinu til loka þessa
leikárs, 1. júlí. Myndin er af Erlingi og Tatjönu í hlutverkum sínum.
Snarað úr
konungs-
S/oðf
Bóndinn að Mógilsá heit-
ir Jón Erlendsson og hef-
ur setið jörðina síðan árið
1926. Þar bjuggu foreldr-
ar hans áður, en þeir voru
Skaftfellingar að kyni og
hófu búskap á jörðinni ár-
ið 1896.
— Ekki reiknaði ég með
því að halda svona fína
veizlu hér í túnfætinum,
sagði Jón bóndi, og eru hér
mörg stórmenni saman
komin.
Þeir hafa þegar snarað
út jarðarverðinu úr kon-
ungssjóði. Ég seldi jörðina
á eina miljón og sjö hundr-
uð þúsund Qg er þetta eng-
inn peningur á þessum
timum með hraðfallandi
verðmæti krónunnar. Ég
er hins vegar orðinn gam-
all maður og fylgir aldur
minn öldinni og er ég
hættur að geta annast
fimmtán kýr hér á búinu.
Við sitjum líka ein hér
gömlu hjónin. Krakkarnir
flognir úr hreiðrinu. Tún-
rækt er orðin hér tuttugu
Veizluborði var slcgið upp í túnfætinum og stjórnaði Ilaukur
Ragnarsson, tilraunastjóri vcitingum og við borðsendann stendur
Guðmundur 1. Guðmundsson, utanríkisráðherra. (Ljósm. Þjóðv. G.M.)
Tifraunastöð fyrir skógrækt
að Mógilsá á Kjaiarnesi
■ í gærdag stakk utanríkisráðherra fyrstu skóflustung-
una fyrir grunni tilraunastöðvar á vegum Skógræktar rík-
isins að Mógilsá á Kjalarnesi og var það eina ærlega hand-
takið þarna efra þann daginn. Þetta var hátíðleg athöfn
þarna í túnfætinum á Mógilsá og hafði veizluborði verið
slegið upp á grænu túninu, og spóinn vall í hæðardragi
skammt frá.
Þá gekk fram Hákon Guð-
mundsson. formaður Skógrækt-
arfélags ísiands og skýrði þess-
ar framkvæmdir að nokkru:
„Á sínum tíma gaf Ólafur V.
Noregskonungur Islendingum
■ina miljón norskra króna og
Jivldi gjöfinni varið til meiri
háttar framkvæmda í skógrækt.
Hefur nú verið ákveðið að verja
tveim þriðju hl. norsku þjóð-
argjafarinnar til þess að ':oma
upp tilraunastöð í skógrækt að
Mógilsá á Kjalarnesi. Gert er
ráð fyrir þvi, að tilraunastöð-
in sjálf búin nauðsynlegum
tækjum kosti uppkomin um
fjórar miljónir íslenzkra króna.
Teikningar og uppdrætti að
byggingum hafa þeir Hörður
Bjamason, húsameistari ríkisins.
og Gunnlaugur Pálsson, arki-
tekt safið og gert í samráði
við Hauk Ragnarsson, tilrauna-
stjóra. Byggingu húsa mun
Hlöðver Ingvarsson, húsasmið-
ur, annast.
Skógræiit ríkisins hefur þega:
að mestu girt og friðað land
jarðarinnar. en nánasta um-
hverfi stöðvarinnar og græði-
reitir hennar verða girtir skjól-
beltum og limgirðingum.
Lega jarðarinnar Mógilsár og
margbreytileg hæð landsins yfir
sjó gefur þessum stað sérstakt
gildi vegna þeirra möguleika til
fjölþættra tilrauna, sem stað-
hættir veita. Fagurt umhverfi
er verðug umgerð þeirrar starf-
semi, sem þarna fer fram. Sæm-
ir og vel að þetta er hér í
.landnámi Ingólfs Amarsonar,
sem fyrstur hóf búsetu hér á
landi og kom af norskri grund“
Þarna voru viðstaddir auk
utanríkisráðherra. norski am-
bassadorinn, húsmeistari ríkis-
ins, skógræktarstjóri ásamt
helztu forystumönnum skógrækt-
ar hér á landi.
hektarar og liggur margt
handarverkið í þessari
ræktun. (Þess má geta að
Jón bóndi hefur fengið
verðlaun fyrir góða mjólk
og hefur hún ætíð verið í
fyrsta flokki).
— Þeir sóttu líka að
mér frá fiskiræktinni í
Kollafirði, sagði hann enn
fremur.
— Mér er það hinsveg-
ar fagnaðarefni að vita
jörðina skógi prýdda í
framtíðinni og get þess-
vegna horfið í gröfina ró-
legur og sáttur við guð og
menn.
Jón Erlendsson