Þjóðviljinn - 24.10.1969, Blaðsíða 1
Föstudagur 24. október 1969
árgangur — 233. tölublað.
Bílaskatturinn ti. diægri um-
ferJar framlengdur til 1972
Ríkisst jórnin Ieg-gur til á Al- I inn vcgna hægri umferðar verdi
þingi að tekin verði í umferð ýt- | framlengdur um tvö ár, til 1912,
arleg lagaákvæði um starf um- j og m.a. varið til að kosta starí-
ferðarmálaráðs, og að bílaskattur- | semi ráðsins.
Sýning handrita
um 30 rithöfunda
í Landsbókasafni
f tilefni af ri'thöfundaþinigi,
sem nú 'er haldið, efnir Lands-
bókasafn til sýningar í anddyri
Safnahúss á handritum unigira
skálda og rithöfunda. Á sýning-
unni eru handirit að verkum
rúmlega 30 höfunda um og inn-
an við fimmtugsaldur, en hand-
ritin hafa þeir látið safninu í
té í þessu skyni.
Hinn 24. október eru liðin 100
ár frá fæðingu Guðmundar Frið-
jónssonar skálds á Sandi. í
minningu þess hefur ritum
skáldsins, handritasýnishornum
og ritgerðum um Guðmund Frið-
jónsson einnig verið komið fyr-
ir í anddyri safnsins.
(Frá Landsbókasafni
íslands).
Skiphéismáíið í
athagun í dóms-
málaráðnneytinn
Þjóðviljinn snéri sér í gær til
dómisimálaráðuneytisins og spurð-
ist fyrir om það, hvort búið værí
að afgreiða umsiókn veitingahúss-
ins Skiphóls í Hafnanfirði nm
vínveitingarleyfi. Eins og kunnugt
er tóik bæjarstjóm, Hafnárfjarðar
ekki afstödu til imálsins en lét
fara fraim skoðanakönnun um það
meðal kjósenda í bænum og lýsti
meirihluti þeirra, sem í henni
tóku þátt, sig fylgjandi þvx að
húsdð fengi vínveitingaleyfi. Var
umsóknin ásaimt niðurstöðum
skoðanakönn unarinnar síðan send
dómsmálaráðungytinu til úrskurð-
ai’.
Ölaflur W. Stefánsson deildar-
stjóri varð fyrir svöruim og sagði
hann, að málið væri enn í athug-
um hjá ráðuneytinu en yrði vænt-
anlega afgreitt á næstunni. Verð-
ur þetta mik'la deilumál Hafn-
firðiniga þvi brátt til lykta leitt
a hvom veginn sem úrskurður
ráðuneytisins verður.
Þing INSÍ sett í
dag kl. 14 síðdegis
27. landslþing Iðnnemasam-
band Islands verður sett ' í
samkomusal Dómus Medica M. 14
í dag.
Tillaga flutt á Alþingi: ,
Skipuð veréi rannsóknarnefnd
vegna Búrfellsvirkjunarinnar
• Tveir þingmenn, Magnús Kjartansson
(Alþýðubandalagið) og Þórarinn Þórarinsson
(Framsókn) flytja í neðri deild Alþingis til-
lögu til þingsályktunar um rannsóknarnefnd
vegna Búrfellsvirkjunar. Er tillagan þannig:
• Neðri deild ályktar að skipa nefnd sam-
kvæmt 39. gr. stjórnarskrárinnar til að rann-
saka allar staðreyndir um byggingarkostnað
Búrfellsvirkjunar, rekstrarkostnað nú og síðar
og samninga virkjunarinnar um orkusölu.
Skulu nefndarmenn vera fjórir, einn tilnéfnd-
ur af hverjum þingflokki. Nefndin skal hafa
rétt til að heimta skýrslur, munnlegar og bréf-
legar, bæði af embættismönnum og einstökum
mönnum. Að loknum störfum skal nefndin gefa
neðri deild skýrslu um niðurstöður sínar.
Dámismiálaráðherra Jóhann Haf-
stein rnaelti fyrir tveimur stjóm-
ai-frumvörpum á fundi neðri
deildar Alþingis í gær- Var ann-
að frumivaip um bi-eytingu á lög-
unum frá í fyrravor um hægri
hamdar uimferð. Er þar kveðið á
um fraimíleinigingu bílaskattsins
sem ætlað var að standa undir
kostnaðinum af umferðarbreyt-
in-gunni.
Ráðherrann skýrði frá, að
heildarkostnaðux'inn hefði orðdð
meiri en gert var ráð fyrir eða
um 71 miljón kr. Til að sitanda
undir heildarkostnadinum leggur
ríkisstjiórnin til að uimferðabreyt-
ingargjaldið verði framlengt ó-
breytt eins og það hefur verið
1968 og 1969, og verði það inn-
hedimt til ársins 1972. Er áætlað
að skatturinn miuni nema alls um
88 miljónum króna- Jafnframit er
nú lagt til að skatturimv verði
notaður til að standa undir kostn-
aði af starfi umferðarmálaráðs,
sem sett var á fót með reglugerð
er framkvæmdanefnd hægri um-
ferðar lét af störfum.
Hitt frumvarpið er um breyl-
Framh-ald á 9. síðu.
Stjórnarfrumvarp um utanríkismálaráðuneytið og sendimenn íslands erlendis
Alþingi á að beita sér meira
að meðferð utanríkismálanna
□ í umræðum á Alþingi í gær um breýtingar
á lögunum um utanríkisþjónustuna hvatti Magn-
ús Kjartansson til þess að þær breytingar mörk-
uðust ekki sízt við ákvæði, sem tryggðu aukna
þátttöku Alþingis og þingflokkanna í utanríkis-
málum íslands og alþjóðamálum almennt.
Utanríkisráðherra Emil ’jónsson
flutti á fundi ncðri deildar Al-
þingis í gær framsöguræðu fyrir
stjórnarfrumvarpi um utanríkis-
þjónustu Islands. Var þingsálykt-
un satmlþykkt 1968 um endurskoð-
un laga frá 1941 sem ráðherr-
ann sagði að 'hefðu þá verið hugs-
uð til bráðabirgða, er Islendingar
urðu í sitríðsbyrjun að taka ut-
anríkismálin í eigin hendur í
skyndingu, en þau lög um ut-
anríkisráðuneyti Islands og full-
trúa þess erlendis hefðu nú verið
í gildi í 28 ár-
Sagði í'áðherrann að nefnd sem
skipuð var samkvæmt þi'ngsálykt-
unartillögunni, hefði samið tfrum-
varp það sem nú er lagt fyrir
þingið, og hefðu átt sæti í nefnd-
inni Benedikt Gröndal, Gils Guð-
mundsson, Ólafur Jóhannesson,
Sigurður Bjarnason og Agnar Kl.
Jónsson. Ekk'i kvað ráðherrann
veruleg nýmæli felast . í nýja
frumvarpinu- Þó væri gert ráð
fyrir að heimilt væri að sikipa
viðskiptatfulltrúa við sendiráðin,
skipaður yrði eftirlitsmaður sendi-
ráða, og gert ráð fyrir að ríkið
Áskorun íbúa Seláss- og Árbæjarhverfis:
Vilja leikfimishús við barna
skólann strax næsta haust
□ 1008 íbúar í Sellás- og Árbæjarhverfi hafa undirritað
áskorun til borgarstjómar Reykjaví'kur þess efnis, að hún
beiti sér fyrir því, að byggingu íþróttahúss við Árbæjar-
skóla verði hraðað svo, að hægt verði að taka það í notk-
un næsta haust.
1 hréfi sem fylgdi með undir-
skriftunuim og öllum borg'anftúll-
trúum hefur verið sent atfrit aí'
sérstaklega, segja fbúarnir að á
fundi í hvertfinu í september sl.
hafi fræðslustjói'i upplýst það, að
ekki viæri gert ráð fyrir, að f-
þróttahús við Árbæjarskólann
yrðd ti'libúið til notkunar fyrr en
síðla árs 1971. Þessu segjast íbú-
arnir ekki vilja unavMinna þeir
á að leikfilmtf sé skyllduiniáimisgrein
í skólium, þrátt fyrir Iþað að fjöldi
barna hafi lokið fullnaðarprófi án
þess að hatfa fengið noklcra
kennsiu í henni, og hafd börn
hvertfisdns farið á mds við þenn-
an þátt skólafræðsiunnar, er
stuð'la eigi að bættri líkamsrækt-
Segjast bréfritarar að lokum
vonast til þess' að borgarstjórn
taki vel á málaieitun þeirra og
sjái svo til að bygigingu íþirótta-
hússins verði hraðað srvo að það
veröi tilbúið til no'tkunar næsta
haust.
Því má bæta hér við, að það
er víðar pottur bTOtinn en í Ár-
bæjarhverfi hvað varðar íþrótta-
kennslu í skóluon borgarinnar, t.
d er engin íþróttakennsla við
Hvassaleitissfcóila, a.m-k. fyrir
neðri bekikina, og enigin xþrótta-
kennsla er heldur við Breiðagerð-
isskólann nýja. Hefur jafnan ver-
ið hafður sá háttuir á við bygig-
ingu nýrra skótta í borginni, að
leikfimisalir hafa verið reistir
síðastir og leikfimiikennsla í skól-
unuim því oft verið gloppótt af
þeim sökum mörg fyrstu stairfs-
ái' hvers skótta. Verður fróðlegt
að sjá, hvernig borgárstj óma r-
meirihlutinn bregst við þessiari á-
skorun íbúa Árbæjar- og Selás-
hvertfis.
tæki þátt í kostnáði sendiráð.s-
starfsmanna við að senda börn í
skóla heima í’Islandi.
Minnti i'óðherrann á að Islend-
ingar hefðu ekki efni á því að
hafa sendiráð eins víða og æski-
legt væri og væri m-a. bjargazt
við víðtask kerfi kjöx'ræðismanna
sem flestir hverjir ynnu gott
starf fýrir íslenzku þjóðina.
Frumvarp frá 1968
Magnús Kjartansson minnti á;
frumvarp um utanríkisþjónustuna
sem hann hefði flutt 1967 ásamt
Lúðvík og Hannibal, og talað
hefði verið um að tekið yrði til
athugunar aí milliþinganefndinni.
Þar hefði ekki verið um að ræða
neima allsherjarendurskoðun á
lögunum, en aðalefni frumvarps-
ins verið í tveimur greinum. Hefði
hin fyrri verið á þessa leið:
„TJm allar meiriháttar ákvarð-
anir í utanríkismálum skal ráðu-
neytið hafa samráð við utanríkis-
málanefnd Alþingis, bæði meðan
Allþingi er að störfum og milli
þinga. —
Sendinefnd Islands á Allsherj-
arþingi Sameinuðu þjóðanna er
skipuð af ráðherra til eins árs í
senn, og skuiu þingfiokkarnir hafa
rétt til að tilnefna einn fulltrúa
hver í nefndina.
Árlega skai ráðherra gefa Al-
þingi skýrslu um viðliorf rikis-
stjórnarinnar til utanríkismála og
um störf íslenzku sendinefndar-
innar á þingi Sameinuðu þjóð-
anna, ásamt rökstuddri greinar-
Frambald á 9. siíðu.
Beckett híaut
Nébelsverélaun
írsika rithöfundinum Samuel
Beekett vax- í gær úthlutað bók-
mieruntaverðlaunum Nöbels
Sjá frétt á btts. 3.
Sovézk herskip koma í opin■
bera heimsókn tii Rvíkur
í dag koma tvö sovézk her-
skip til Reykjavíkur í opinbera
heimsókn o.g verða liér til þriðju-
dags.
Leggjast sikipin aðr brygigju i
Sundahötfn f. hádegi. í dag heim-
sækir yfirmiaður þeirra, Solovjof
varaaðmírá'lil, ýmsa ísilenzka em-
bættismenn, þ.á.m, utanríkisráð-
herra, lögreglustjóra og borgar-
stjóra. A morgun miilli kl. 10 og
11 leggja skipsmienn blómsveig
að minnisvarða óþekkta sjó-
miannsins en annað fcvöld k'l. 9 og
á mánudagskvöld efna þeir til
hljómleika í Háskólabíói mcí
blandaðri dagskró söngvara, dans-
ara og hljómsveitar.
Almenningi vei'ður getfinn kost-
ur á að skoða ákipin á sunnudag
kl. 15-17 og á mánudagsmorgur
ki. 10-13. Skipin halda héðan á
þriðjudag sem fyrr segir.
Hér er um tvo tundurspilla að
ræða sem eru um 3500 smál. hvor
og er hinn stærri 144 m að lengd,
Þetta er fyrsta sovézka fflotaheim.
sóknin til Islands i sögu dipló-
matískra samskipta n’kjanna.
IV. þing Verkamannasam-
bandsins hefst á morgun
□ 4. þing Verkamannasambands íslands ve'rðuo: sett á
morgun kl. 2 e.h. í Lindarbæ af formanni sambandsins,
Eðvarð Sigurðssyni. Rösklega 80 fulltrúar frá 38 sam-
bandsfélögum hafa rétt til þingsetu.
Þórir Daníelsson framfcvæmda-
stjóri Verkamannasamibandsins
skýrði Þjóðviljanuim svo frá í
gær, að atvinnumólin o-g kjara-
málin yrðu aðalmál þessa- þings.
Þá li'ggja fyrir þinginu laga-
breytingar, sem gerðar eru til
samxæmis við skipulagsbreyting-
ar Alþýðusambands íslands- Þá
sagði Þórir, að á þingihu yrði
kynntur undirbúningur að stofn-
un lífeyi'issjóðanna. I þinglok
verður svo kjörin ný sambands-
stjórn til næstu tveggija ára, en
þing sambandsins eru haldin
annað hvert ár.
Þórir kvaðst ekki vita enn
með vissu hve margdr fulltrúar
myndu sækja þingið, en rétt til
þingsetu hefðu rúmlegá 80 full-
trúar frá 38 félögum. Hefur sam-
bandsfélögunum fjölgað um eitt
frá því síðasta þing var haldið og
eru þau nú orðin 38 að tölu með
samtals um 15 þúsund félags-
menn.