Þjóðviljinn - 15.10.1970, Blaðsíða 1

Fimmtudagur 15. október 1970 — 35. árgangur — 234. tölublað.
Álykfun ungra jafnaSarmanna:
Stjórnarsamstarf við
íhaldið er óæskilegt
□ Ungir jafnaðarmenn héldu þing nýlega þar sem
gerðar voru ályktanir um ýms mál. Meðal þeirra
ályktana voru ályktanir um dómsmál, bandaríska
herinn og stjórnarsamstarfið, þar sem sagt er m.a.
að þingið fordæmi það „sleifarlag sem átt hefur
sér stað í stjórn dómsmála“, „að áframhaldandi
stjórnarsamstarf við Sjálfstæðisfk»kkinn sé óæski-
legt Alþýðuflokknum" og þingið harmi „hvað lítið
hefur áunnizt í baráttunni fyrir brottflutningi er-
lends hers af landinu“. Hér eru birtar á eftir orð-
réttar þessar þrjár ályktanir ungra jafnaðarmanna:
------------------—------—--------------^
Skipin stöðvast eitt aföðru
SAMNINGSGERÐ yfinnanna á
kaupskipum við skipafélögin
bar ekki árangur í fyrrinótt.
Stóð fundurinn til kl. hálf tvö
um nóttina. Boðað var til nýs
sa.mningafundar kl. 16 í gœr.
ÁTTA KAUPSKIP höfðu stöðv-
azt í Reykjavíkurhöfn í gœr.
Örslit get-
raunarinnar
birt á morgun
Um síðustu helgi rann út
frcstur til skila á Iausnum
í ljóðabókagetraun Þjóð-
viljans. MikiII fjöldi lausna
barst blaðinu og var veru-
legur hluti þeirra réttur,
þannig að dregið var um
vcrðlaunin, bækur fyrir
3000 krónur. Verða úrslitin
birt í blaðinu á morgun,
föstudag.
Von er á Göðafossi í-rá
Ameríku í dag. Eitt kaupskipa
sigl-di þó úr Reykjavíkurhöfn í
gærmorgun. Var þaö Hofs-
jöfcuU. Höfðu yfirmennirnir
á því skipi ekki sa-gt upp
störf-Uim sínum. Svo mun einn-
i-g vera með yfirmenn á Sta-pa-
felli. Hér «• þó aðeins um
undanteknin-gar að ræða. Yfir-
menn að undanteknum skip-
stjórum á öllum öðrum kaup-
skipurn hafa sagt upp störfum
sínum miðað við að hætta á
miðnætti aðfararnótt s. 1.
sunnudags.
Ráðin forstöðn-
kona við nýtt
mæðrabeimili
Á fundi félagsmálaráðs fyrir
nokkru var samþykkt að ráða
Höllu Baehmann til þess að
verða forstöðukona nýstofnaðs
mæðraheimilis að Sólvallagötu
10.
HERINN
„24. þing SUJ harmar hvað
lítið h-efur áunndzt í baráttunni
fyrir brottflu-tnintgi erlends hers
af lan-dinu. ítrekar þingið fyrri
afstöðu sína og skoriar á næsiu
stjórn SUJ að leita eft-ir sam-
starfsgrundvelli u-m málið við
önnur stjórnmálasam-tök“.
ÐÓMSMÁL
„24. þinig SUJ fordæmir þ-að
sleilfarlag, sem átt hefur sér
stað í stjórn dómsmála. Þingið
krefst þess að mól þessi verði
nú tekin fastari tökum en hing-
að til og endurbætur verði fnam-
kvæmdar á öllu dómsmálakerf-
inu m.a. dómstól-askipun, Þ-ing-
i® skorar á nýjan dó-msmáliaráð-
herra að ráða bót á þessurn mál-
um nú þegar“.
STJÓRNARSAMSTARF
„Þing SUJ tekir að áfram-
haldandi stjórnarsamstarf við
Sjálf-stæðisflokkinn sé óæ'Skilegt
Alþýðuflokknum1 ‘.
GóSaksturs-
keppni
Su-nnudaginn 25. október
verður haldinn góðaksturs-
keppni hér í Reykjavík á
vegurn Bindindisfélags öku-
manna. Verður la-gt upp frá
Hverfísgötu og ekið um göt-
ur borgarinnar. Verða ýms-
ar óvæntar hindranir á leið
ökumaona og þeim síðan
dasmdar viðurkenningar, ef
verðugt þykir.
Alls konar þrautir verða
laigðar fyrir þátttalkendur á
bílaplaninu við Kalkofns-
veg og á bí-lastaeðinu við
Sölvhóls-götu.
öllum er heimil þátttaika
í keppninni. Er þó þátt-
tökufjö-ldi bundinn við 30
keppendur. Byrjað er að
s-k-rá til keppninnar.
Tilga-ngur góðakstu-rs-
keppni er að vekja athygli
á færni ökumanna í akstri,
viðbra-gðsflýti og tiHiÍsemi.
Hér á myndinni eru for-
stöðumenn að virða fyrir
sér þrautina „ekið hratt
hiykkjótta braut“. Þama
mó meðal annars greina
Slitnað upp úr sam■
komulagi á Isafírði
H-auk Isfeid
Ágústsson.
og Sig-urð
□ ÍSAFIRÐI 14/10 — í kvöld
var haldinn fundur í bæjar-
stjóm ísafjarðar og á þeim
fundi má heita að endanlega
hafi slitnað upp úr samstarfi
meirihlutaflokkanna þriggja
er annar fulltrúi Framsókn-
arflokksins rauf enn einu
sinni gerðan samning.
□ Á dagskrá fundarins var ráðn-
ing skrifstofustjóra bæjarins.
Höfðu meirihlutaflokkarnir
þrir — Alþýðubandalag, Al-
þýðuflokkur og Framsóknar-
flokkur — gert samkomulag
um aðGuðmundur RúnarÓsk-
arsson yrði ráðinn til starf-
ans. Hins vegar stillti minni-
hluti bæjarstjórnar — full-
trúar Sjálfstæðisflokksins —
upp Alþýðuflokksmanninum
Magnúsi Reyni Guðmúnds-
syni,
□ Fundur hafði verið haldinn í
fulltrúaráði Framsóknar-
flokksins fyrir bæjarstjórnar-
fundinn um málið og var
ekki annað vitað en allir
fulltrúaráðsmenn styddu sam-
komulag meirihlutaflokkanna.
Hins vegar spurðist það fljótt
um bæinn að annar bæjar-
fulltrúa Framsóknar væri
andvígur samkomulaginu.
Hafði það gerzt áður að þessi
bæjarfulltrúi virti ekki sam-
komulag meirihlutaflokkanna
enda þótt ákvörðun væri um
þá afstöðu af meirihluta í
hans flokki einnig. Vegna
þessa og orðrómsins skrifuðu
bæjarfulltrúar Alþýðubanda-
lagsins og Alþýðuflokksins
Framsóknarmönnum bréf þar
sem þeir lýstu þvi yfir að
þeir teídu ekki unnt að 'inna
með bæjarfulltrúum Fram-
sóknar nema treysta mætti
bæjarfulitrúum hennar til
þess að virða samninga. Það
brást svo á fundinum í gær
og því er litið svo á að meiri-
hlutasamkomulag flokkanna
þriggja hafi farið út um þúf-
ur.
□ Umræddur bæjarfulltrúi Fram-
sóknar er Barði Ólafsson, en
Fra-mhald á 3. síðu.

Sementsvíerksmiðjumálið:
Saksóknari rannsaki málið
Helztu gögn málsins eru birt á 2. og 3. síðu blaðsins í dag
□ Stjórn Verkfræðingafélags ís-
lands hefur kært málatil-
búnað sementsverksmiðju-
stjórnar við ráðningu á for-
stjóra og krefjast verkfræð-
ingar rannsóknar saksóknara.
Bréf verkfræðinga til sak-
sóknara ásamt ítrekuðum
bréfum til sementsverk-
smiðjustjórnar og síðan svör-
um formanns stjórnarinnar
og loks stjórnarinnar allrar
við óskum verkfræðinga.
eru birt á 2. síðu blaðsins.
Þessi gögn lagði stjórn verk-
fræðingafélagsins fyrir blaða-
menn á blaðamannafundi í
gærmorgun.
□ .Tafnframt nefndum gögnum
Iögðu verkfræðingar fram
Ijósrit af bréfi Hafsteins Sig-
urbjörnssonar, fulltrúa AI-
þýðubandalagsing í Sements-
verksmiðjustjórn og er það
bréf birt á 3, síðu blaðsins.
Verkfræ'ðingar sögðu á blaða-
mann-afundinum í gærmorgun,
að þeir hefðu viljað kalla. s-am-
an blaðamannafund. til þess að
mismuna ekki blöðunum um
upplýsingar. Síðan sögðu tals-
menn Verkfræðingafél-agsins:
„Ástæður þess að Ver-kfræð-
inigafélagiO hef-ur ósk-að rann-
sóknar á þessu máli, koma fram
í bréíinu tií saksóknara ríkisins
(sjá 2. síðu — innsk. Þ.jv.).
Stjórn VFÍ vill . taka fram. að
þessar aðgerðir eru á engan hátt
af persónulegum ástæðum held-
ur í samræmi við markmið fé-
lagsins“. Verkfifæðingafélagið
biðu-r nú eftir niðurstöðum sak-
Fram-hald á 3. síðu.
Endurskoðunar þörf á núverandi kjördæmaskipan
Ailt að fjórfaidur munur á
atkvæðisrétti kjésendanna!
I lok þáttarins „Setið fyr’r
svöru-m“ s.l. þriðjudaigskvöld
var forsætisráðiherra Jóhann
Hafstein, spurð-ur um afstöðu
sína til breytinga á kjördæma-
skipuninni og þá sérstaklega,
hvort harm væri því fylgj-
andi, að upp yi'ðu tekin ein-
menningskjördæm-i, e-ins og
raddir hafa komið fram um,
bæði inn-an Sjálfstæðisföokks-
ins og Fraimsóknarfiokfcsins.
Ráðherrann skaut sér und-
an því að gefa ákveðið svar
við spuirningunni, kvað ein-
menni-ngsikjördæmii hafa ýmsa
kost-i en líka galla og sagði
að yrði það kosningafyrir-
komuiag tek-ið upp þyrfti að
sk-ipta ölllu landiinu, lí-ka
Reykjavík og öðnrm þéttbýlis-
stöðum, niður í einanennings-
kjördæmi.
Forsætisráðiherra bénti hins
vegar réttiiega á, að núver-
' and-i kjördæmiaisikipun þyrfti
endursikoðu-n-ar við, þótt haldið
yrði við það fyrirkomidlag að
hafa hlutfallsikosningar í nokkr-
nm stóruim kjördsamum. Benti
hann á, að er núverandi kjör-
dæmiaskipun var álkveðin,
hefði kjósendum í Re-ykjavík
og á höfuðborgarsvæðinu ver-
ið S'kammtaður minni réttur
en öðrum, þar eð í kjördaam-
unuim á því svæði hafðu ver-
ið miiklu fleiri kjósendur á
bafc við hvern þi-ngimann en í
kjördæmu-num úti á lands-
byggðinni. En-nfremur benti
hann á, að á þeirn 11 á-ruim
sem liðin e-i-u frá því að nú-
verandi kjördæmaskipun var
tekin upp hafia orðið miklir
fóllksifl'Utni'n.ga!r miilli kjör-
dæma, er hafa en-n aufcið á
þetta misrétti. Þetta þyrfti að
endurskoða, þótt vissuflega
bseri að talka tillit til aðstöðu-
muna-r kjósenda út-i á landi
og fcjósend-a á höfuðborgar-
svæðinu.
Þar sem þetta mál mun
vsentanlega verða til umirsedu
á næstunni, þykir Þjióðviljan-
um rétt að birta hér tötur um
kjósendur á kjörskrá við
haustkosninga-rnar 1959 og til
saiman-burðar tölur um kjós-
endur á kjörskrá nú í á-r, þæ-r
tölu-r eru þó eldki nákvæmair,
þar sem í þeim eru talldir
allir sem fá kosningarétt á
árinu allt til áraimótai e-n það
breytir að sjálfsögðu en-gu um
hlutfölll-in mill-i ára-nna.
Tölur þessar sýna Ijósflfeg’a,
að strax 1959 er núgildandi
kjö-rdæimiaskipun var ákveðin
voru þrisvar sinnum fleiri
kjósendu-r að baki hverjum
kjördæmaikosnum þingmanni
hér í Reykjavfk og tvöfalt
fleiri í Reyfc'janesk-jördæmii etn.
í suimuim kjördaamanna úti á
landi. Og enn hef-ur þessi mis-
munur aukizt mikið, þannig
að það nálgast nú, að í Rvík
séu fjó-rum sinnum fleiri kjós-
. endur að baiki h-verjum þing-
manni en t.d. á Ves-tfjörðuim,
þrisvarsinnuim fileir: kjósend-
ur eru nú að baki hverjum
þingmanni í Reykjaneskjör-
dærn.i en t.d. á Austfjö-rðum
og tvis-var s-innum fleiri i
Norðuiiandskiördæ-mi eystra
heldur en í Norðurllandskjör-
dasmii vestra, svo að d-æmi séu
nefnd. >á er það athyglisvert,
að uppbótarþingsætin ráða
litla böt á þessu misrétti. —
Þannig eru nú 6 iandkjörnir
þingmenn úr Reykjavík og
Reykjanesfcjördæmi sem telja
samtals rösklega sjötíu þúsund
kjósendur, en Vesturland,
Vestfiirðir og Norðuriand vestra
er samtals teija aðeins um
19 þúsund kjósendur hafa 3
landskjörna þingmenn og
Norðurfland eyst.rá með tsep-
lega Í3 þúsund kjósendur fær
tvo landsíkjörna þingmsnn.
1959
1970
Kjör- Þing- Á kjör- - Kjós. á Á kjör- Kjós. á
dæmi menn: skrá þingm. skrá þingm.
Reykj-aadk 12 40.028 3.336 51.552 4.296
Reykjanes 5 12.142 2.428 20.161 4.032
Vesturland 5 6.509 1.302 ' 7.484 1.497
Vestfirðir 5 5.710 1.142 5.773 1.155
Norðurl. vestra 5 5.796 1.159 5.972 1.194
Norðurl. eystra 6 10.936 1.823 12.853 2.142
Ausfcfiirðir 5 5.808 1.162 6.511 1.302
Suðurla-nd 6 8.708 1.451 10.445 1.741
Alls: 49 95.637 1.952 120.763 2.465