Þjóðviljinn - 27.10.1970, Blaðsíða 16

er taíaríaus
rányrkju á hörpudiski
Neyðast Breiðfirðingar til að setja fiskveiði-
samþykkt samkvæmt lögum frá árinu 1888?
Þriðjudaigur 27. október 1970 — 35. árgangur — 244. tölufoflað.
Jónas Árnason
Siprður Nordal
flytur kafla ár
bék um Hallgrím
Frá því að Hallgrímsprestakall
var stofnað hefur verið föst venja
að helga ártíðardag séra Hall-
grims minningu hans með sér-
stakri hátíðarguðsþjónustu. Hann
lézt svo sem kunnugt er 27. októ-
ber 1674.
Að lokinni messu í kvöld, sem
hefst klukkan 8.30, flytur dr.
Sigurður Nordal stuttan kafla úr
hinni nýju bók sinni um séra
Hallgrím Pétursson. Dr. Sigurður
hefur lagt mikla stund á athugun
Passíusálmanna, bæði frá bók-
menntalegu og trúrænu sjónar-
miði.
Jónas Árnason flutti í gær kröfu Breiðfirðinga um bann
við rányrkjuveiðum skelfisks inn á Alþingi, og lýsti
í skörpum orðum hyersu fyrirhyggjulaust væri nú skaf-
inn botninn við hörpudiskaveiðar allt inn á hafnarsvæði
Stykkishólms.
Gylfi Þ. Gíslason lofaði að málið skyldi tekið til skjótrar
afgreiðslu í sjávarútvegsráðuneytinu. Og Friðjón Þórð-
arson skýrði frá að hann hefði athugað hvort heima-
menn við Breiðafjörð gætu ekki varið sjó sinn ’með því
að setja fiskveiðisamþykkt samkvæmt lögum frá 1888,
og teldi hann að það væri fært.
Jónas kvaddi sér hljóðs utan
dagskrár í byrjun neðrideildar-
fundar og sagði m. a.:
Ég kveð mér hljóðs hér utan
dagskrár af gildri ástæðu. Það
er út af máli, sem þolir að mín-
um dómi enga bið; máli, sem
stjórnarvöld verða að láta til sín
taka án nokkurrar tafar. Að vísu
er komin fram þáltill. á þskj.
45, sem beinist að lausn þessa
máls.
Því miður horfir nú svo, að
því er varðar skelfisksveiðarnar í
námunda við Stykkishólm, að
hætt er við, að sú tillaga reynist
gagnslítil eða gagnslaus með öllu,
eins og reynslan er af því, hversu
seint gengur að fá afgreidd mál
hér á Alþingi, að maður nú
ekki tali um framkvæmd þeirra.
Gcgndarlaus ofveiði
Nú sem stendur stunda 13 bát-
Menntamálaráðherra ábyrg■
ur þegar allt kemur til alls
— segir Ingólfur A. Þorkelsson, formaður FHK
Svo seim hliaðailesendur mega
muna hefur Félag háskólaimiennt-
aðra kermara hafit uppi mótenæli
aú undanförnu gegn hlutskipti
því sem félagsimíönnuim mun
ætlað í þeim samningum, sem
senn mun ljúka urai launakjör
kennara. 1 stuttu spjalli við
1619 stádentar í Há-
skóla Islands í ái
★ Á Háskólahátíðinni sem liald
in var á laugardag gat há-
skólarektor Magnús Már Lár-
usson þess í setningarræðu,
að Háskólanum hefði borizt
höfðingleg gjöf frá Þórbergi
Þórðarsyni, rithöfundi o.g konu
hans Margréti Jónsdóttur. —
Þau afhentu rektor gjafabréf
fyrr í mánuðinum upp á þrjár
íbúðir að netto verðmæti um
3,5 miljónir króna.
★ Af fasteignum þessum skal
mynda sjóð sem nota ber til
að styrkja samningu og út-
gáfu íslenzkrar samheitaorða-
bókar, rímorðabókar og ís-
Ienzkrar stílfræði.
Stúdentar í háskólanuim eru nú
1619, þar af eru nýskráðir 607,
og aflhenti rebtor þeim háskóla-
borgambréf á laugardiaig., Starfs-
liði hástoólans heflur fjöiligað
vegna fjölgunar á námsgreiinuim
og telur þa,ð nú hátt á þriðja
hundirað manns. Um 3% há-
skólastúdenta eru útlendingar.
Nýstúderitar skiptaisit þannig á
deildir: í guðfræðideild eru 10, í
læknadeild 76, í tannlækningum
9, í lyfjafræði 15, í fagadeilld 37,
í viðskiptadieild 69, í heimspeki-
deild 197, í veirkfræði- og raun-
vísindiadeild 117, í almennum
þjóðfélagsfiræðum 77.
Rektor gat þess að Fulbri'glht
stofnunin hefði kostað hinig'að
prófessor Plaimbeck í þjóðfélags-
fræðum og prótf. Kissane í ensku.
Pia Andreasen er komin hinigað
til dönskukennsilu og Pekka
Kaihumo í finnsku. Þá er kom-
inn sendikennari í rússnesku; er
það kona Ziiarova. Rússnesku-
kennsia hefur ekiki verið í Há-
skóllanum nokkur undanfarin ár.
Retotor tovað bygginga- og
húsnasðisméil skólans veiria mjög
aivarflegan þröstould í starfsemi
hans.
Þjóðvilljann gerir formaður FHK,
Ingólfur A. Þorkelssoir, grein
fyrir því um hvað er deilt.
— Það eru, segir Ingólfur, uppi
tvær stefnur í launaimálumkenin-
ara. önnur er sú að launa eftir
sikófiastigum,, án tillits til starfs-
menntunar og réttinda. Slík
stetfna genigur gegn þeim aug-
Ijósilega miikilvægu hagsmunum
gagnfræðaskóla, að völ sé á
nægilega mörguim sérmenntuðuim
kennurum til starfa við þá. Með-
in mikill skortur er á full-
menntuðum kennurum,, eins og
■ nú er, letur hún þá sem hyglgja
á kennarastarf við gaignfræða-
skól'a til néms uimifraim. það sem
nægir tii að teljast betri kenn-
ari en eniginn.
Þetta liggur í auigum uppd —
frá fjárhaigsOegu sjónairmiði hlýt-
ur það að virðast fjairstæða að
eyða orku og fjármunuim í að
afla sér menntunar sem breytir
engu í reynd um laun í starfi.
Hin stefnan, sem félaig okkar,
FHK, hefur beitt sér fyrir, er
sú, að launa eftir stairfsimenntun.
Réttmæti þessarar steffnu byggist
á því aö hún er nauðsynleg hvatn-
ing til að menn aifli sér sem
beztrar menntunar. Hún er og
réttlát vegna þes® að sénmenint-
aðir kennarar hafa kostað sína
mienntun sáállifir — og til að þeim
séu tryggðar sömu ævitekjur og
öö'ruim verða þeir að hafa hærri
laun a. m. k. um það sem því
nemur. Þá er þessi steffna og
forsenda þess, aið unnt sé að
tryggja skólunum færa starfs-
knafta.
Framihald á 3. síðu.
ar veiðar, hörpudisksveiðar, í
námunda við Stykkishólm. Stykk-
isihólmsbúar sjá þá daglega út
um stöfugluggann hjá sér. Bát-
arnir stunda að langmestu leyti
veiðarnar á svæði, sem telst
hafnarsvæði Stykkishólms, þ. e.
a. s. á ytri höfninni, þeir hafa
nú ek'ki enn þó farið inn á innr:
höfnina. Þó sagði mér gegn mað-
ur í Stykkishólmi, sem ég ræddi
við í morgun, að þá stundina sæi
hann tvo þessara báta alveg í
hafnarmynninu. Þetta var kl.
hálf tíu. Hann treysti sér ekki
til þess að fullyrða, hvort þeir
mundu næst kippa inn eða út.
Hver þessara báta skilar dag-
'ega á land um 4 tonnum, þ. e.
;a. s. þetta eru daglega um 50
tonn, sem þessir bátar skila sam-
tals á land. í Stykkishólmi er
ekki verkað nema 10°/r af þessu,
!90% er ekið hinigað suður til
verkunar. En sjómenn segja, að
öðm eins magni sé alltaf mokað
í sjóinn af hörpudisikinum, vegna
þess að skelin sé mölvuð.
Sistækkandi veiðifloti
Þetta gerir sem sé 100 tonn á
dag, og þá er ótalið ómælanlegt
magn, sem ek'ki fer í veiðairfær-
in, heldur lendir undir þeim og
mölvast þar, liiggur eftir mölvað
á butninum. Og það eru alltaf að
bætast bátar á þessar veiðar.
Þessir 13, sem stunda þær í dag,
eru 30 og held ég upp í 70 tonn
þeir stærstu; en þessi maður, sem
ég ræddi við í morgun siagði, að
það héfði frétzt um bát núna,
sem væri að búast á þessar veið-
ar hér að sunnan, sem væri
hvorki meira né minna en 250
tonn. Það er því engin furða, þó
að menn gerist ærið áhyggjufullir
út af þessu og spyrji, hvort ekki
sé hætt við, að þingsályktunar-
tillagan sem á að vernda hörnu-
Framhald á 3. siðu.
Frumsýning nnnnð kvöld
Leikfélag Iteykjavikur frumsýnir „Hitabylgju" annað kvöld, mið-
vikudag. Myndin er af tveimur leikendunum: Þorsteini Gunnars-
syni, sem leikur blökkumann eins oe sjá 'má og- Önnu Krlstínu
Arngrímsdóttur. Verkalýðsleiðtogl sem barizt hefur i fyrir jafn-
rétti hvítra og svartra verkamanna lendir í klipu þegar kynþátta-
vandamálið kemur upp inni á hans eigin heimili, er dóttir hans
verður ástfangin af svertingja. (Ljósm. O. Ó.).
Forstjóri ísals neitar að
samjrykkja nýtt starfsmat
■ í gæi’morgun var hialdinn fundur starfsmanna í álverk-
smiðjunni í Straumsvík. Þar neitaði Ragnar Halldórsson,
forstjóri að fallast á starfsmat verkamanna í kerskála og
annarra starfshópa, sem sérstök starfsmatsnefnd hefur
endurmetið síðustu daga samkvæmt kröfu frá Verkamanna-
félaginu Hlíf. Sló í rim'mu á fundinum út af þessu.
Sérsitök sit'arfsm.at'snefnd hefur
verið skipuð í álvenksmiðjunni
9 ára drengir stungu 10 ára
dreng í kviðinn með hnífí
Um kl. 7,30 í gærkvöld
erðist sá atburður í Kefla-
vík, að tveir 9 ára drengir úr
Kópavogi, er þar voru stadd-
ir veittust að 10 ára gömlum
blaðsöludreng úr, Keflavík í
porti einu og stungið hann i
kviðinn með hnífi.
Drengurinn sem stunginn
var var fluttur í Borgar-
sjúkrahúsið til uppskurðar,
en lögreglunni í Keflavík var
ekki kunnugt um það í gær-
kvöld hve alvarleg meiðsli
hans hefðu verið.
2 kurtelsir piltar
stela úr vösum
í fatahengjum
Fyrir helgina gengu tvei,r pilt-
ar 14-15 ára á milli vinnus'taða
og íbúða og stálu úr vösum í
fatahengjum. Er vita'ð til að þeir
stálu 5 þú'sund krónum á ein-
um sbað og á öðrum stað 500
norskum krónum. En þeir hafia
farið víðar í siama skyni.
Piltamir koma ákiaflega vel
fyrir, eru með k'Jirteisari mönn-
um. Þeir eru báðir ljóshærð-
ir, anna,r í gulbrúnum frakka
með loðnum kraga, hinn í svört-
um fötum. Varar lögreglan fólk
við þessum drengjum og biðuir
um nánari upplýsingar frá þeim
sem hafa orðið vairir við þá viS
iðju sína.
í Straumsvík, en hana skipa 2
menn frá álverksmiðjunni og 2
menn frá stéttarfélö'gum. Hafa
þessdr menn sótt sérstakt nám-
skeið til þess a@ læra að meta
störf manna í verksmiðjunni
samkvæmt starfslýsingu.
Þessi starfsmatsraefnd tók síð-
an til stairfa. og framkvæmdi
starfsmat í álverksmiðjunni, sem
varð til þess. að flestir starfs-
hópar færðust milli launaflokka
og hækkuðu í kaupi. Síðustu
þrjár vikur hefur farið fram
endtirma't á fyrra starfsmiati, m.
a. hjá verkamönnum í kerskála
og hjá fleiiri starfshópum sam-
kvæmt kæru frá Hlíf, og hefur
starfsmatisnefndin fallizt ein-
róma á , að hækk'a starf'smatið.
Þessum yinnubrögðum vill for-
stjórinn ekki hlýta og neitar
að fallast á síðara matið. Sló
i rimmu í gærmorgun milli
Ragnairs Halldórssonar og starfs-
manna á fundj út af ]>essu
endurm'ati.
Þjóðviljinn hafði samband við
Hermann Guðmundsson, for-
mann Hlífar í gær og kvaðst
hann faira senn á fund með full-
trúum verkalýðsfélaganna í
starfsmatsnefndinni til þesis að
ræða viðhorfin
20 hestum af
heyi sfolið
Maður nolíkur kærði heystuld
til rannsóknarlögreglunnar um
helgina. Hafði 20 hestum af heyi
verið stolið úr galta við Rauða-
hvamm hjá Rauðavatni fyrir
hálfum mánuði. Hann hafðí ný-
lega keypt heyið og gen-gið frá
því í galta t)g breitt yfir, og var
þjófnaðurinn framinn að degi til.
Er eigandinn nú í stökustu vand-
ræðum með skepnur sínar vegna
heyskorts.
Vasaþjófar á ferð
Tveir menn voru rændir á
iaugardagskvöld í Reykjavík.
Var annar staddur í mið'bænum,
hinn á Umíerðarmiðs'töðinni.
Veskjum þeirra var stolið án
þess þeir yrðu þess vairir og
var nokkuð há peningaupphæð í
þeim báðum. maðurinn sem var
á Umferðarmiðstöðinni tapaði
þarna 14.000 krónum.
i