Þjóðviljinn - 24.11.1971, Blaðsíða 1
Hemaðarástand í Pakistan
þrjár þotur skotnar niður
Miðvikudagur 24. nóvember 1971 — 36. árgangur — 268. tölublað.
Dagsbrún hefur boðað
verkfall 2. desember
Þessa daga berast nú
tilkynningar til Vinnu-
veitendasambands ís-
lands og Vinnumálasam-
bands samvinnufélag-
anna um verkföll ein-
stakra félaga frá og með
2. desember. — Hafa
stjórnar- og trúnaðar-
mannaráðsfundir félag-
anna fjallað um þessa
verkfallsboðun undan-
farin kvöld.
Þannig hafa tilkynnt verkföll
2. desember Verkamannafélagið
Dagsbrún, Hlíf og Framsókn í
Hafnarfirði, Eining á Akureyri,
Innrás Saigonhers-
ins heldur áfram
PHNOM PENH 23/11 — Enn var
haldið áfram að senda fallhlíf-
arhermenn Saigonstjórnarinnar
inn yfir landamæri 'Kambodju
og um leið berast fregnir um
að framvarðarsveit skriðdreka-
flokks sem í gær fór yfir landa-
mærin hafi lent í bardaga við
hermenn Þjóðfreisishersins.
Mannfall var ekki mikið.
Saigonlhermenn hafa leitað að
birgðarstoðvum í grennd við
landamærin í innrás þessari.
Tvaer herdeildir, styrktar stór-
skotaliði, fóru yfir landamasrin
í dag en í gær sjö. Haft er eftir
ýmsum liðforingjum, að allt að
15—20 þúsund manns, muni taka
þátt í herleiðangri þessum, sem
ætlað er að styríkja lið herfor.
ingjastjómarinnar í Fhnom
Penh.
Bandaríkjamenn beittu Saigon-
her fyrir sig í Laos fyrr á þessu
ári en harm varð þaðan að
hrökklast við litinn orðstír.
V.R. boðar verkfall 2. desember
Meginhluti verdana
lokast fyrir jóiin?
I gærkvöld var saxnþykkt á
trúnaðarráðsfundi Verzlunar-
mannafélags Reykjavíkur að
bo'ða verkfall frá og með 2. des-
ember hafi samningar ekki tek-
izt fyrir þann tíma.
Það er aikki sjáanlegt annaðen
stefni að verkfalli hjá verzlum-
armönnum hér í Reykjar/ik,
sagði Magwús L. Sveinsson í
viðtaiLi við Þjóðviljann í gær-
kvöld. Þetta verður hairt verk-
fall og vitaskuld koma kaup-
menn til me’ð að faafia opnar
búðir, þar sem þeir gefe staðið
sjálfir, em að meginhluta lokast
verzlanir fyrir jólin. Við erum
þegar fernir að skipuleggja
verkfallsvörzlu og komum til
með að1 vainda til hennar, sagði
Magnús að lotoum.
Sjómannafélag Reykjavíkur:
Stjóriarkosning
hefst á morgun
Vaka á Siglufirði, Fram og Aid-
an á Sauðárkróki, Verkalýðsfé-
iagið á Húsavík, Verkalýðsfélag
Norðfirðinga, Neskaupstað, Xðja
í Reykjavík og Hafnarfirði, Hið
ísilenzka prentarafélag, Félag
bókbindara Prentmyndasmiðafé.
lag íslands, . offsettprentarar,
Sveinafélag húsgagnasmiða í
Reykjavík, Verkalýðsfélag Borg-
arness, Verkalýðisfélag Hólma-
víkur, Verkalýðs- og sjómanna-
félag Hnífsdælinga Verkalýðsfé-
lagið Rangæingur á Hellu, Verka-
lýðsfélag Vatnsleysuistrandar.
hrepps.
f gærkvöld átti að fjalla um
verkfallsboðun í fjölda verka-
lýðsfélaga svo sem í Verkalýðs-
og sjómannafélagi Keflavíkur og
Njarðvíkur og Verkakvennafé-
lagi Keflavíkur og Njarðvíkur
Verkalýðs. og sjómannafélagi
Miðneshrepps, Sandgerði og
Verkalýðs- og sjómannafélagi
Gerðahrepps, Garði.
NÝJU DELHI — KARACHI
23/11 — Indverjar segjast
hafa skotið niður þrjár pak-
istanskar orustuþotiur yfir
Vestur-Bengal en vísa á bug
ásökunum Pakistana um að
gerð hafi verið innrás í A-
Pakistan á þrem stöðum.
Hernaðarástandi hefur verið
lýst yfir í Pakistan í sam-
bandi við staðhæfða innrás.
Hergagnamálaráðherra Ind-
lands, Shukla, sagði á þingi í
dag. að Pakistanir spiluðu djarft
með staðhæfingar um að ind-
verskt herlið hafi farið yfir
landamærin. f reynd fari fram
átök milli Mukti Bahini (frels-
Útvarpsráð á
fundi um
áramátaskaupið
Útvarpsráð fjailaði um mál
Flosa Ölafssonar og Sjónvarps-
ins í gærdag á fundi. Ráðið
komst ekki að neinni endanlegri
niðurstöðu, en Björn Th. Björns-
son tók með sér kópíu af hand-
riti Áramótaskaupsins til að lesa
í gærkvöld, og ætluðu fleiri
nefndanmenn að lesa handritið
síðar meir. Jón Þórarinsson dag-
skrárstjóri sat fastur við sinn
keip á fundinum — taldi ekki
rétt að mæla með handritinu
til flutnings.
isher Bangala Desh) og pakist-
ansks stjórnarhers. Um leið
haldi áfram átökum á landa-
mærunum milli indverska
landamærasveita og Pakistana,
en enginn fótur væri fyrir frétt-
unum um innnás. Áróður Pakisit-
ana miðar að því að gera borg-
arastyrjöldina í Austur-Pakistan
að alþjóðamáli og fá SÞ til að
skerast í leiMnn, sagði ráðherr-
ann, sem hlaut mikið lof í lófa
er hann tilkynnti, að þrjár fikiig-
vélar andsitæðinganna hefðu ver-
ið skotnar niður yfir Vestur-
BengaX daginn áður.
Karachi-útvarpið tilkynnti að
bardögum við indverskt herlið
héldi áfram í Jessore-héraði í
Austur-Pakistan. Hefði styrjaid-
arástandi verið lýst yfir um allt
land í sambandi við innrásina.
Hefðu 197 indverskir hermenn
feliið í Conilla-héraði og tvær
fluigvélar þeirra verið skotnar
niður. Játað var að tvær Sabre-
þotur Pakistans hefðu eirmig
verið skotnar niður, en sagt um
leið að það hefði gerzt yfif
pakistönsku landi.
Síðustu frétitir hem*a að
Bandaníikin hafi haft samband
við sovézku stjóminia um ráð-
stafanir tii að koma í veg fyr-
ir stórstyrjöld milli Indlands og
Pakistans
Skæruliðar Bangla Desh eru léttvopnaðir, eins og myndin sýnir
— en nú er ekkert liklegra en að vígvélar fastaherjanna taki við...
Gils Guðmundsson í umræðunum um utanríkismál í gær:
Gjörbreytt stefna í utanríkismálum
□ í gær urðu mjög mifclar umræður á Alþingi um
skýrslu utanríkisráðherra um utamríikismál. Einkennd-
ist tnálflutningur stjómarliðsins af því samkomulagi
og ákvörðun stjómarinnar nýju að breyta algerlega
um stefnu í utanríkismálum og taka upp sjálfstæða,
þjóðlega hlutleysistefnu, í stað þess undirlægjuháttar,
sem ríkt hefur í þessum efnum í tíð fyrrverandi stjóm-
ar. Hér fara á eftir nokkrir kaflar ur ræðu þeirri er
Gils Guðmundsson flutti af þessu tilefhi. — í upphafi
ræddi Gils almennt um hina nýju stefnu í utanríkis-
málum, en vék síðan að einstökum málum. — Um að-
ild Kína að Sí> sagði hann:
Um breytta afstöðu íslands
ti'l aðildar Kína að Samein-
uðu þjóðunum er þarffliaust
að fera mörgium orðum, svo
sjálfsagt miál sem þar var
á ferð'jim, að afflra ofsitækis-
lauisra mannia ctómi. — Þar
kom það ljóslega fram, að
stjórnarskiptin og gjörbreytt
slteína li utannikismálum,
fortfaði okkur ísDendingTujn
frá því að verða eina Evr-
ópulandið sem beinlínis aug-
lýsti sig sem sérstakt og al-
gert leppríki Bandarikjanna.
Þess í stað urðum við í
hópi þeii*ra ríkja, sem loks-
ins tryggðu, að Kína fengi
særti sitt hjá Sameinuðu þjóð-
unum. Þegar núverandi
stjómarandstæðingar aáu
hver tíðindi voru að gerast
í Kínamálinu, gripu þeir það
hátmstrá að segja: Kína á
ekiki ag fá aðild að S.Þ. á
kostnað Formósu. Stuðilum
að því, að tvö kínversk riki
geti átt þar aðild.
Ég held að það sé eikki
réttmætt að bera leiðtogum
sitjómarandstöðunnar þann
þeikkingarskort á brýn, að
þeir hafi trúað þessari sögu
sinni um kínversku ríkin tvö.
Þeir hljóta að vita. eins og
allir siæmilega upplýstir
menn, að það eina, sem
stjómendur Formósu og Kín-
verska Alþýðulýðvleldisiins
ha£a verið algerlega siammála
um, er þetta: Það er aðeins
til eitt kínverskt ríki og
Formósa er hluti þess. Ein-
hvers staðar hef ég meira
að segja lesið. að meðál þjóð-
emissinna á. Formósu flokk-
ist það undir landráð að
halda öðrum skoðunum fram.
Það hefðu því allir mátt sjá,
sem vildu, að efcki var á færi
okkar íslendinga að skipta
Kínaveldi í tvennt.
Hverjir stjórna Formósu?
Það lá við að mér yrði
óglatt af að Mýða á mál-
flutning Sjálfstæðismanna,
þegar þeir fóru twn það
mörgum orðum hér um dag-
inn, hversu ljótt það værd af
núverandi stjómarvöldum að
láta dvergríkið ísland standa
að því að reka smárúíkið
Formósu úr Sameinuðu þjóð-
unum. Þeir sem vilja vita
lúð rétta, geta víða fengið
upplýsingar um Formósu-
stjóm, uppruna hennar og
eðli Ég- vitna hér mjög stutt-
leigia tffl. eihklar ÆróðOiegnair
greinar í New York Times
sem þar birtist ekki' alls fyrir
Löngu. Þar segir: Stjómend-
ur. Formósu eru ekki úr rö'ð-
um þeirrar þjóðar. sem þar
býr , og hefur búið , um aldir,
og er um 13 miljónir manna.
Stjómendurnir eru innrásar-
her frá Kína, rúmlega,2 milj-
ónir að tölu. Þesisi her flýði
til Formósu ' er ’ hann haf ði
beðið lokaósigur í borgara-
styrjöldinni kinversku, og
hefur síðan dröttnað yfir
Formósubúum. éða Taivan-
’ búum, með tilstyrk Bandia-
ríkjamanna. Hér er um al-
FramhaXd á 9. síðu.
1 fyrramálift hefst stjómar-
kosning í Sjómannafélagi Reykja-
víkur og stendur hún rúmlega
mánuð. Kosið verður á skrifstofu
Sjómannafélags Reykjavíkur í
Lindarbæ.
Tveir listar verða í kjöri að
þessu sinni og hefur komið fram
FRAKKLAND VANN ÍSLAND
1 gær hó&t Evrópumeistara-
mót í bridge í Aþenu. ísland
er meðal 22ja þátttökuiþjóða í
opna flokknum og tapaði í
fyrstu umferð fyrir Frökkum
9:11, sem verður að teljast góð-
ur árangur þar sem Frakkar
urðu Elvrópumeistarar síðast.
listi starfandi sjómanna. For-
mannsefni er Pétur Ólafsson,
varaformaður Jón Tímótheusson,
ritari Guðmundur Bergsson, fé-
hirðir Erling R. Guðmundsson,
varaféhirðir Gunnar Eiríksson,
meðstjórnendur Gunnar HaJl-
grímsson og Rafn Konráðsson.
Þá eru í kjöri varamenn: Ein-
ar Vigfússon, Ólafur Gunnarsson
og Bragi Sigurðsson.
Formannsefni á lista stjórnar-
innar verður Hilmar Jónsson,
núverandi framkvæmdastjóri, en
Jón Sigurðsson víkur nú sem
formaður félagsins. Hann verður
hins vegar áfram formaður Sjó-
mannasambands Maínds.
Jónas Árnason leggur til á Alþingi:
Friðlýsum Nor&ur-Atlantshafið!
og standi þeir nú með, sem mest býsnast yfir Sovétflotanum
Jónas Árnason, sem háf
störf að nýju á Alþingi í gær,
lagði til í umræðunum um
utanríkismálin, að sendinefnd
olckar hjá Sameinuðu þjóðun-
um yrði falið að beita sér
fyrir því að tiltekið svæði á
N-Atlanzhafi verði friðlýst.
Kom hann með þessa tffllögu
í sambandi við þœr miklu
umræður, sem urðu um aiuk-
inn flotastyrk Sovétríikjaninaá
þessum slóðum.
Sagði Jómas í þessu m sam-
bamdi. að stöðugt vænu að
berast upplýsinigar um flota
Sovétmanna og heræfingar á
höfunum hér fyrir noirðan, —
uigglaust væru þær tölurbún-
ar til af þeim í Washington,
em hvað sem því líði, þáværi
fflotinm þar á ferðimni og því
hefði hanm þessa tillögufram
að færa.
Sagði hiainn í þessu sam-
bamdi, að nú væri verið að
flytja um jþað tiMögur hjá
S.Þ., að friðlýsa á sama hált
Indlahdshafið, og væru sterk-
ar líkur fyrir þvi, að þær
tillögur verði samþykktar nú
Tillögur þessar um frið-
un Indlamdshafsins iflaelu það
i sér, að á því hafi yrði bann-
að að nota vígvélar í hennaði,
til sóknar og varrnar. Ætti
þetta bæði við um herskipog
kafbáta.
Að lokum skaut Jtónas
Árnasom þvi að þeim, sem nú
býsnast mest yfir flota sovéí-
manna á Norðurhöfum, og þá
eiinna helzt til Bemedikts Grön-
dal, hvort hann teldi ekki lik
ur á því að þeir gætu sam-
einast um þessa tillögu á þessu
þingi. Saigði Jómas enganvafa
vera á því að ef við gætum
á þenman hátt friðlýst þessi
svæði, á sama hátt og bnátt
yrði gert á Indlaníshafi, þá
yrði það ómetatslegt frairúag
til friðar í heimimum.