Dagblaðið Vísir - DV - 21.12.2002, Blaðsíða 10

10
DV
LAUGARDAGUR 21. DESEMBER 2002
Útgáfufélag: Útgáfufélagið DV ehf.
Framkvæmdastjóri: Hjalti Jónsson
Aóalritstjóri: Óli Björn Kárason
Ritstjóri: Sigmundur Ernir Rúnarsson
Aöstoóarritstjóri: Jónas Haraldsson
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift:
Skaftahlíö 24,105 Rvík, simi: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 550 5727 - Ritstjórn: 550 5020 - Aðrar deildir: 550 5749
Ritstjórn: ritstjorn@dv.is - Auglýsingar: auglysingar@dv.is. - Dreifing: dreifing@dv.is
Akureyri: Kaupvangsstræti 1, sími: 462 5000, fax: 462 5001
Setning og umbrot: Útgáfufélagið DV ehf.
Plótugerö og prentun: Árvakur hf.
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
DV greiðir ekki viðmælendum fyrir viðtöl við þá eöa fyrir myndbirtingar af þeim.
Kirkja án ábyrgðar
Bandaríski kardinálinn Bernard Law
er á leið i klaustur til að hugsa sitt ráð.
Þessi æðsti yfirmaður kaþólikka í helsta
vígi þeirra vestanhafs væri betur kominn
innan rimla fangelsis. Þar á hann heima
ásamt fjölda annarra klerka sem hafa
ýmist ekki þorað að taka á málum barna-
níðinga innan kirkjunnar eða eru sjálfir
fastir í forinni. Boston og nágrenni hefur
nötrað af reiði út í kirkjunnar menn.
Hneykslið er viðbjóðslegt. Kaþólska kirkjan er i sárum. Og
kann ekki að skammast sín.
Það tók Bernard Law óhemjulangan tima að segja af sér
og i reynd ætlaði hann sér aldrei að taka ábyrgð á ógeðsleg-
um ofbeldisverkum undirmanna sinna í Boston og viðar í
ríkjunum norðan New York. Þeir hafa hver af öðrum verið
staðnir að kynferðisglæpum gegn ungum drengjum og
framan af var lagt slikt ofurkapp á að fela málavöxtu og
hylma yfir hneykslismálin af yfirmönnum kirkjunnar að
leggja má að jöfnu við glæpinn sjálfan. Það ríkja viða mið-
aldir enn þá. Myrkar miðaldir.
Sagan af Law sýnir ábyrgðarleysi kaþólsku kirkjunnar.
Hún þorir ekki að horfast í augu við gjörðir sínar. Vissu-
lega var slegið á hendurnar á Bernard Law þegar hann
heimsótti Vatikanið á dögunum þar sem hann baðst enn og
aftur fyrirgefningar þeirra sem eiga um sárt að binda
„vegna vangetu hans og mistaka.“ Hann kvaðst ætla að
íhuga eigin framtið. „Eftir jólin ætla ég að fara í stutt fri
með nokkrum vina minna úr prestastétt en siðan ætla ég
að dvelja um hrið í klaustri.“
Mistök Laws kölluðu óbærilegar kvalir yfir fjölda
drengja víða um Massachusetts og nágrannaríki. Á meðan
hann tók ekki á málum barnaníðinganna í eigin stétt héldu
þeir miskunnarlaust áfram óeðli sínu og ofbeldi - og svo
var um mánuði og ár. Sér er nú hver ábyrgðin. Og svo á
bara að skella sér i klaustur eftir fríið til að hugsa sín mál.
Og sjálfur páfinn ítrekar sem fyrr að ofbeldi gegn börnum
verði aldrei liðið innan kaþólsku kirkjunnar. Sannleikur-
inn er hins vegar allt annar.
Kaþólska kirkjan hefur einmitt liðið barnaníðinga um
áratugi og líklega aldir. Hún hefur margsinnis vikið sér
undan ábyrgð i þessum efnum eins og fjöldi dæma sýnir,
jafnt vestan hafs sem austan. Nægir þar að nefna hrikalega
sögu frá suðaustanverðu írlandi. Þangað réðst glysgjarn og
galvaskur prestur á áttunda áratugnum til lítils kaupstað-
ar sem heitir Fethard-on-Sea. Hann hét Sean Fortune. Og
fyrirfór sér mörgum árum seinna með 66 kærur fyrir fram-
an sig.
Saga þessa illmennis sýnir vel hvernig kaþólska kirkjan
hengir haus í alvarlegustu hneykslismálum sínum. For-
tune var sendur til Fethard-on-Sea enda þótt fyrir lægi vit-
neskja kirkjunnar manna um ódæðisverk hans í annarri
sókn. Hann tók strax til við fyrri iðju sína á nýjum stað og
er vitað til þess að hann hafi nauðgað og svivirt tugi
drengja í bænum á næstu árum. Þegar loksins var kvartað
til biskups kvaðst sá hinn sami „ekki geta trúað sliku upp
á hempuklæddan mann.“
Það tók kaþólsku kirkjuna átján ár að svipta Fortune
kjól og kalli. Allan tímann vissu yfirmenn hans af svo gróf-
um ofbeldisverkum hans. Um tíma var hann sendur á fjöl-
miðlanámskeið til Lundúna af biskupi sínum á meðan
hörðustu andmælin heyrðust frá söfnuðinum en að tveim-
ur árum loknum var hann sendur í aðra sókn á írlandi. Og
byrjaði aftur. Fortune svipti sig lífi þegar lögreglan tók til
sinna ráða. Eftir lifir kirkjan og klaustrin sem enn eru
skjól fyrir Law og hans líka.
Sigmundur Ernir
Framsókn í vörn
Auðvitað treysta Samfylkingar á að Alfreð Þorsteinsson
verji stöðu sína sem stjórnarformaður Orkuveitu Reykja-
víkur með því að tryggja áframhaldandi samstarf innan
R-listans. Auðvitað trúa þeir ekki að Árni Þór Sigurðsson,
fulltrúi vinstri-grænna, fórni embætti forseta borgar-
stjórnar.
JfJMw ÓliBjörn
-•■4'*/ Kárason
jgfefej. aöalrítstjórí
Framsóknarflokkurinn á í vök
aö verjast í höfuðborginni, þrátt
fyrir að formaður flokksins, Hall-
dór Ásgrímsson, hafi ákveðið að
taka sæti á framboðslista flokksins
í norðurkjördæmi fyrir komandi
kosningar. Niðurstaða skoðana-
könnunar DV um fylgi flokkanna
leiðir í ljós að hugsanlegt sé að
Halldór Ásgrímsson nái ekki kjöri
þróist mál ekki á betri veg.
Um það verður ekki deilt að póli-
tiskur árangur R-listans hefur ver-
ið mikill undanfarin ár og þar hef-
ur hlutur Ingibjargar Sólrúnar að
líkindum ráðið úrslitum. Þrisvar
sinnum í röð hefur kosningabanda-
lag vinstri manna haft Sjálfstæðis-
flokkinn undir í borgarstjórnar-
kosningum. En samstarf vinstri
manna hefur ekki verið án fórna.
Halldór Ásgrímsson hefur opin-
berlega lýst áhyggjum sínum af því
að innra starf framsóknarmanna í
Reykjavík hafi liðið fyrir þátttök-
una í R-listanum. í ágúst árið 2000
skrifaði ég pistil um stöðuna í borg-
inni í kjölfar DV-yfirheyrslu yfir
Aifreð Þorsteinssyni, eins áhrifa-
mesta stjórnmálamannsins innan
Framsóknar og eindregins stuðn-
ingsmanns samstarfsins innan R-
listans. Þar sagði meðal annars: „Á
síðustu misserum hefur mátt
merkja efasemdir meðal margra
framsóknarmanna um hversu
heppilegt samstarfið innan R-list-
ans er fyrir Framsóknarflokkinn.
Margir eru á þvi að innra starf
flokksins í Reykjavík sé lamað og
verði hvorki fugl né fiskur ef fram-
sóknarmenn taka ekki beinan þátt
í sveitarstjórnarmálum í höfuð-
borginni með sjálfstæðu framboði.
Halldór Ásgrímsson er einn þeirra
sem hafa efasemdir um að stjóm-
málaflokkur sem vill starfa á lands-
visu og taka þátt í mótun samfé-
lagsins skuli ekki starfa með eðli-
legum hætti í stærsta og mikilvæg-
asta sveitarfélaginu. Þessu er Al-
freð Þorsteinsson ekki sammála,
vegsemd hans hefur aldrei orðið
jafnmikil innan Framsóknarflokks-
ins og hann hefur talið eðlilegt.
Vegsemd hefur Alfreð hins vegar
sótt til vinstrimanna og fyrir það er
hann þakklátur.
Framsóknarklemma
Framsóknarmenn í Reykjavík
eru augljóslega í töluverðri
klemmu. Þátttaka þeirra í R-listan-
um hefur fært þeim völd og áhrif í
höfuðborginni sem þeir hefðu ann-
ars ekki haft og pólitík gengur út á
að ná völdum og hafa stöðu til að
hafa áhrif á umhverfi sitt. En um
leið hafa þeir tekið þátt i að „ala“
upp nýjan og öflugan leiðtoga fyrir
annan stjórnmálaflokk - stjórn-
málaflokk sem sækir í mörgu á
sömu mið og framsóknarmenn í
landsmálum.
Klemman sem framsóknarmenn
eru í, og raunar vinstri-grænir
einnig, er mikil. Eftir tæplega níu
ár I pólitísku samfloti við vinstri
flokkana I höfuðborginni og að því
er virðist jafnlanga vanrækslu í
innra starfi kann svo að fara að
þeir nái ekki inn kjördæmakjörn-
um þingmanni í Reykjavík. Og
áfallið er enn meira þegar haft er í
huga að formaður flokksins er í
framboði. En jafnvel þó framsókn-
armenn brytust út úr R-listanum til
að styrkja innra starf flokksins,
kann slíkt að valda þeim enn meiri
erfiðleikum og verða vatn á myllu
andstæðinga flokksins.
Brestir
Framboð Ingibjargar Sólrúnar er
áfall fyrir samstarf þríflokksins
sem myndar R-listann. Um það þarf
enginn að efast að límingin sem
haldið hefur saman sundurlausum
hópi er annars vegar andstaðan við
Sjálfstæðisflokkinn og hins vegar
trúin og traustiö á hinn sterka for-
ingja - á Ingibjörgu Sólrúnu.
Traustið er farið og trúnaðurinn er
enginn eftir atburði síðustu daga.
Þegar þetta er skrifað bendir fátt
til þess að vinstri mönnum takist
að laga þá bresti sem myndast hafa
í samstarf þeirra í höfuðborginni.
Þó eru griðarlegir pólitískir hags-
munir í húfi samhliða persónuleg-
um hagsmunum einstakra borgar-
fulltrúa. Auðvitað treysta Samfylk-
ingar á að Alfreð Þorsteinsson verji
stöðu sína sem stjómarformaður
Orkuveitu Reykjavíkur með því að
tryggja áframhaldandi samstarf
innan R-listans. Auðvitað trúa þeir
ekki að Árni Þór Sigurðsson, full-
trúi vinstri-grænna, fómi embætti
forseta borgarstjómar. Samfylking-
ar treysta og trúa því að Alfreð og
Árni Þór sætti sig við orðinn hlut í
rólegheitum jólanna.
Vandinn virðist hins vegar vera
sá að brestimir innan R-listans
rista dýpra en framboð Ingibjargar
Sólrúnar. Ekki er hægt að draga
aðrar ályktanir af orðum Halldórs
Ásgrímssonar hér í DV síðastliðinn
flmmtudag en að efasemdir hans
um R-listann séu djúpstæðar og að
ákvörðun Ingibjargar Sólrúnar
staðfesti þær enn frekar: „I öðra
lagi eru miklar áhyggjur af því
hvemig fulltrúar Samfylkingarinn-
ar i borgarstjóm íjandskapast út í
fyrirhugaðar orku- og stóriðjufram-
kvæmdir. Við teljum að þær varði
ekki einungis landsbyggðina held-
ur ekki síður hagsmuni höfuðborg-
arinnar. Það er vaxandi atvinnu-
leysi og ef á að vera hægt að standa
undir auknum kröfum hér á höfuð-
borgarsvæðinu á sviði heilsugæslu,
mennta- og samgöngumála verða
auknar þjóðartekjur að koma til.
Okkur finnst skorta verulega á að
fulltrúar Samfylkingarinnar skynji
hagsmuni höfuðborgarinnar í
þessu stóra máli. Af þessu höfum
við miklar áhyggjur."
Framsóknarflokkurinn i Reykja-
vík glímir við vanda sem formaður
flokksins verður að leysa til að
tryggja flokknum eðlilegt gengi í
komandi kosningum. Auðvitað er
þetta ekki í fyrsta skipti sem fram-
sóknarmenn í höfuðborginni eiga í
vök að verjast, en vömin hefur að
líkindum aldrei verið erfiðari en
einmitt nú. Framboð Ingibjargar
Sólrúnar er ekki orsök vandans
heldur eykur aðeins á hann.
SkoOanakonnun JJV um tylgi stjornmalatlokkanna 1 Keykjavik:
Halldór úti en
Ingibjörg inni
Framsóknarflokkurinn fengi engan mann
kjörinn i Reykjavíkurkjördæmunum sem
þýöir aö Halldór Ásgrimsson, formaöur
flokksins, er úti i kuldanum ef kosiö væri
nú. Fylgi Sjálfstæöisflokks og Samfylkingar
er nánast jafn mikiö sem einnig verður aö
teljast stórpólitisk tiöindi í höfúöborgarkjör-
dæmunum. Ingibjörg Sólrún Gisladóttir
borgarstjóri, taki hún 5. sætið I Reykjavík-
norður, er inni.
Þessar niöurstööur skoöanakönnunar
DV, sem gerö var á miövikudag, voru born-
ar undir Halldór Ásgrimsson I morgun. Af
viöbrögöum hans er ljóst aö þingframboö
Ingibjargar hefúr ýft öldumar i R-listasam-
starflnu.
„Þaö er alveg ljöst aö meö þeirri ákvörö-
un Samfylkingarinnar aö ætla sér aö draga
R-listasamstarflö beint inn i kosningabaráttu
Samfylkingarinnar munu skerpast mjög línur
flokkanna 1 Reykjavik," sagöi Halldór viö
DV I morgun.
Þegar litiö er til samaniagös fýlgis úr
báöum kjördæmum og þeirra sem af-
stööu tóku sögöust 5,7 prósent ætla
aö kjósa Framsóknarflokkinn,
38,9 prósent Sjálfstæöisflokkinn,
1,2 prósent Frjálslynda flokk-
inn, 37,6 prósent Samfylkinguna og 15,6 prósent
Vinstrihreyfinguna - grænt framboð.
Bryndís Hlööversdóttir, þingflokksformaöur
Samfylkingarinnar, sagöi ákveöna vísbendingu
felast f niöurstööum könnunarinnar.
„Samfylkingin hefúr veriö aö eflast þótt all-
ar skoöanakannanir eigi aö taka meö fyrir-
vara. Þetta er þó ákveðin visbending en þaö
er ekki nokkur vafi aö framboð Ingibjargar
Sólrúnar og umræöan um það hefúr styrkt
Samfylkinguna enn frekar í Reykjavík. Viö
höldum keik inn i næsta ár,“ sagði Bryndís
viö DV í morgun.
Mikill órói og titringur hefur veriö
innan R-listans frá þvi Ingibjörg Sólrún
tilkynnti ákvöröun sína um aö taka 5. sæti á
framboðslista Samfýlkingarinnar i
ReykjavikurKjördæmi-noröur. 1 sameiginlegri
yfirlýsingu framsóknarmanna og vinstri-grænna
segir aö ákvöröunin samrýmist
samkomulagi sem R-listinn
ákvöröun sinni um að taka
Samfylkingarinnar í Reykjavlk hefúr borgarstjóri
því í raun ákveöið aö hverfa úr stóli
borgarstjóra." -hlh
m NÁNARI UMFJÖLLUN
Á BLS. 2, 4,16 OG BAKSÍDU