Dagblaðið Vísir - DV - 27.05.2003, Blaðsíða 9

ÞRIÐJUDAGUR 27. MAÍ 2003
DV
9
Fréttir

sá um ársreikninga fyrir Nathan &
Olsen hf. árum saman. Gjaldkerinn,
sem var kona, var vinsæl og virk í
félagslífi í fyrirtækinu. Hún viður-
kenndi brot sín greiðlega og var síð-
an dæmd í tveggja ára fangelsi.
Henni var jafnframt gert að greiða
25 milljónir króna, eða þá fjármuni
sem ekki hafði þá tekist að ná til
baka.
Álit óvilhallra endurskoðenda
þann 9. febrúar 1998 var á þá leið að
konan hafl notið nær ótakmarkaðs
trausts, bæði Nathans & Olsens og
endurskoðenda þess en innra eftir-
lit hefði verið veikt í ýmsum atriö-
um. Aðhald og eftirlit með gjaldker-
anum hefði verið ofmetið. Nathan &
Olsen ákvað að stefna Pricewater-
houseCoopers ehf. til fébótaábyrgð-
ar. Skrifstofan hefði ekki staðið í
stykkinu varðandi endurskoðun
með hliðsjón af fjárdrættinum.
Nathan & Olsen tapaði þó málinu í
héraði sumarið 1999. Héraðsdómur
Reykjavíkur taldi þó að leitt hefði
verið í ljós að innra eftirliti hjá
Nathan & Olsen hefði verið ábóta-
vant hvað varðar umsjón og eftirlit
með störfum konunnar - þrátt fyrir
að hún hefði ítrekað skilað afstemn-
ingum bæði seint og illa og aðeins
hluta þeirra við hvert uppgjör.
Samt hefði það verið látið gott
heita, ekkert hefði verið brugðist
við þar sem konan var „störfum
hlaðin".
Var málinu áfrýjað til Hæstarétt-
ar sem sneri niðurstöðunni við með
dómi sem kveðinn upp 9. desember
1999. Var PricewaterhouseCoopers
ehf. dæmt til aö greiða áfrýjendum
málskostnað í héraði og fyrir
Hæstarétti samtals 600.000 krónur.
Einnig var PWC og endurskoðand-
anum gert að greiða in solidum
áfrýjanda, Nathan & Olsen hf., 4
miÚjónir króna með dráttarvöxtum
frá 26. mars 1998 til greiðsludags.
Fyrirmyndarsnillingar
íslendingar hafa mjög litið upp til
svokallaðra fjármálasnillinga í gegn-
um tíðina og ekki ónýtt ef nöfnin
hafa verið útlensk. Einn slíkur er
danskur og heitir Peter Brixtofte.
Maðurinn var bæjarstjóri í Farum
sem er vinabær Hafnarfjarðar og
með álíka mörgum íbúum og Kópa-
vogur. Brixtofte var álitinn sjarmör
sem átti einkar gott með að fá fólk til
að vinna með sér enda var hann eins
konar fyrirmynd einkavæðingar í
Danmörku og þó víðar væri leitað.
Spurðist þetta til íslands og fóru full-
trúar íslenskra sveitarfélaga m.a.
utan til að kynna sér hin „farúm-
sku“ fræði. Brixtofte þessi varð bæj-
arstjóri í Farum árið 1985 en var
einnig skattamálaráðherra Dan-
merkur árin 1992-1993. Einn góðan
veðurdag komst hins vegar upp um
þennan fyrirmyndarfjármálasnilling
vegna gruns um tuga milljóna króna
skjalafals og fjárdrátt. Grunur lék þá
á að bæjarstjórinn hefði látið útbúa
falska reikninga, meðal annars til að
greiða fyrir eigin lúxuslíf, og látið
bæjarfélagið greiða þá.
Glæpaamman
Ekki hafa allir fjársvikamenn
beint spjótum sínum að fyrirtækj-
um, þess í stað má jafnvel segja að
virt fyrirtæki hafi óafvitandi haft
hag af afbrotum sem einfeldningar
hafa síðan mátt líða fyrir. Frægt
varð t.d. er 65 ára gömul reykvísk
kona var handtekin á haustdögum
árið 2000 vegna skipulagðra
fjársvika. Var hún sökuð um að hafi
haft tugi milljóna króna af um 10
einstaklingum sem hún hafði tekið
upp á sína arma. Hafði hún áður
hlotið dóma fyrir fjársvik, m.a. 1987
og 1991 fyrir aö hafa misnotað „ein-
feldni og bágindi" öryrkja sem var
undir handleiðslu geðlækna. Undir
því yfirskini að vera frænka manns-
ins hafði hún af honum aleiguna,
rúmar tvær milljónir króna, og fékk
hann til að ábyrgjast þijú veðskulda-
bréf að upphæð 632.734 kr. Pening-
ana notaði hún til þess að fara með
fjölskyldu sína í utanlandsferð, gera
upp skuldir við banka, lögmenn og
matvöruverslanir og kaupa sér gler-
augu og gervitennur.
Konan var dæmd í október 2001 í
tveggja ára fangelsi fyrir fjársvik
upp á 29,9 milljónir króna, en skaða-
bótakröfum upp á 51,5 milljónir
króna var hins vegar vísað frá dómi.
Þar á meðal var 25,3 milljóna kröfu
72 ára karlmanns í Vesturbæ
Reykjavíkur sem var áttimdi maður-
inn í málinu.
Líka lögmenn
í fyrrasumar var lögmaður í
Reykjavík ákærður fyrir fjárdrátt
upp á rúmar 4 milljónir króna og 2,5
miiljóna króna fjársvik. Hann er
einnig ákærður fyrir bókhaldsbrot.
Hann hafi haldið eftir innheimtufé
af 19 kröfum sem haldið var fram
fyrir ýmsa aðila, húsfélög, bifreiða-
þjónustufyrirtæki, skóla, stéttarfé-
lag, fyrirtæki og einstaklinga. Voru
brot rakin allt til ársins 1993. Annar
lögmaður, sem var samstarfsmaður
hins á stofu, var einnig ákærður fyr-
ir fjársvik upp á 663 þúsund krónur.
Bankarán úr fangelsi
Grandalausir starfsmenn banka
urðu meira að segja fyrir barðinu á
innilokuðum fanga á Litla-Hrauni.
Sveik hann á þriðju milljón króna
með því að hringja úr fangelsinu í
ýmsa banka og fá þar í gegn milli-
færslur af reikningum ýmiss fólks -
allt frá samfóngum hans upp í for-
stjóra stórfyrirtækis á höfuðborgar-
svæðinu. Hafði maðurinn náð sér í
kennitölur viðkomandi, fundið út
viðskiptabanka og síðan komist að
reikningsnúmerunum jafnvel með
því að segjast þurfa að fá þau uppgef-
in þar sem hann hefði þurft að
greiða inn á viðkomandi reikninga.
Var fýrsta brotið framiö í maí 1999
en það síðasta í júní 2000. í fram-
haldinu voru tveir fangar og sambýl-
iskona annars þeirra ákærð fyrir
svikin.
Landsíminn enn miill tannana á fólki
Gjaldkera Landssímans viröist meö ótrúlegum hætti hafa tekist aö biekkja
fjölda aöila sem önnuöust endurskoöun reikninga fyrirtækisins árum saman
án þess aö upp kæmist.
Milljarðar
Mál kaupsýslumannsins Jóns
Ólafssonar eru enn í rannsókn en
það er margfalt umfangsmeira en
önnur mál sem embætti Skattrann-
sóknarstjóra hefur nokkru sinni
fengist við. Varðaði það meint und-
anskot frá skatti og vantaldar tekj-
ur Jóns á árunum 1996-2001, 208
milljónir króna. Jafnframt van-
framtalin hlunnindi, um 15 milljón-
ir, vanframtaldar eignir upp á 500
milljónir og vanframtalinn sölu-
hagnað Jóns og félagsins Jóns
Ólafssonar & Co, samtals um 2.500
milljónir króna. Alls eru þetta um
3.200 milljónir króna. Engin niður-
staða liggur þó fyrir í þessu máli.
Fyrir utan þetta mál er mál Þórð-
ar Þ. Þórðarsonar og Bifreiðastöðv-
arinnar ÞÞÞ á Akranesi það mál
sem felur í sér umsvifamestu und-
anskot frá skatti sem dómur hefur
fallið um til þessa. Um var að ræða
vantaldar tekjur upp á 133 milljón-
ir króna á árunum 1990 til 1994.
Þá er enn beðið niðurstöðu í
rannsókn efnahagsbrotadeildar
Ríkislögreglustjóra á Baugi í kjöl-
far húsrannsóknar hjá fyrirtækinu
í haust.
Víða komið við
Meðal umfangsmikilla sakamála
er eitt sem byggt var á atburðum
sem gerðust á árunum 1991 og 1992
og var flutt í Héraðsdómi Reykja-
víkur í mars 2001. Þar var tæplega
sextugur Kópavogsbúi ákærður fyr-
ir fjárdrátt, skjalafals, fjársvik og
tollsvik, tengd tugmilljóna innflutn-
ingi á vinnuvélum. Þá eru einnig
dæmi um fólk sem sveik út gistingu
og þjónustu á hótelum í Reykjavík
auk ýmissar vöru úr verslunum.
Tryggingasvik koma líka töluvert
við sögu, m.a. á bótum frá Trygg-
ingastofnun ríkisins, svo fátt eitt sé
talið.
Auglýsingadeild
550 5720
Meðal efnis:
FerSir fyrir fjölskylduna • Tjaldvagnar - fellihýsi - hjólhýsi - húsbílar • Afþreying og
skemmtun • Hápunktar • HvaS er að gerast í sumar? • Útivist • Gönguferðir • Leiðsögn •
Hestaferðir - bátsferðir - fjalla- og jeppaferðir og margt annað fróðlegt og skemmtilegt.
Skilafrestur auglýsinga er 2. júní
w:a *:|búin að aðstoða ykkur:
. s. 550-5734, inga@dv.is
□, b. s. 550-5733, kata@dv.is
Áargrét, b. s. 550-5730, margret@dv.is
Ransý, b. s. 550-5725, ransy@dv.is
Sigrún, b. s. 550-5722, sigruns@dv.is
Auglýsendur
athugið
Sérblað um ferðir
innanlands fylgir
Magasíni fimmtu-
daginn 5. júní
- 82 þús. eintök.
i