Frjáls verslun - 01.05.1939, Blaðsíða 2
ViStal við Hallgrím Benediklsson
F rílistinn
Spor í áttina
C ins og kunnugt er, tilkynnti viðskiftamála-
ráðuneytið þann 15. maí, að eftirfarandi
vörur væru undanþegnar því að sérstök inn-
flutningsleyfi þurii til að þær verði fluttar til
landsins:
Rúgur, rúgmjol, hveiti, hveitimjöl, hafra-
grjón, hrísgrjón, bankabygg, kol, salt, brenslu-
olíur, smurningsolíur, bensín, hessian, tómir
pokar, bækur og tímarit.
„Frjáls verslun“ hefir snúið sér til formanns
Verzlunarráðsins, Hallgríms Benediktssonar,
stórkau])manns, og beðið hann að segja frá að-
dragandanum að þessari breytingu og álit sitt
á hinum nýja „frilista“.
Hallgrími Benedilctssyni fórust orð á þessa
leið:
Tillagan um að gefa kornvörur frjálsar, kem-
ur fyrst fram á Verzlunarþinginu 1937 í tillögu
frá Félagi Matvörukaupmanna í Reykjavík, þar
sem fjölmennur fundur þeirra skorar á Alþingi
og ríkisstjórn að afnema nú þegar gjaldeyris-
og innflutningshöft í þeirri mynd, sem þau hafa
verið framkvæmd til þessa, þar sem ekki verður
séð, að þau hafi minnstu þýðingu gagnvart af-
komu þjóðarinnar, hvað þá vöruflokka snertir,
sem matvörukaupmenn verzla með.
Frá næstu áramótum verði því gefinn frjáls
innflutningur á kornvörum, nýlenduvörum og
ávöxtum o. s. frv.
Á þessu þingi var kosin 7 manna nefnd til
þess að athuga gjaldeyris- og innflutningsmál-
in, og lagði hún fram ítarlegt nefndarálit þar
sem Verzlunarþingið felur Verzlunarráðinu,
meðal annars, að koma því á framfæri við Al-
þingi, ríkisstjórn og banka, að innflutningur á
kornvöru og nýlenduvöru verði gefinn frjáls frá
næstu áramótum og ennfremur að hæfilegur
innflutningur verði veittur á ávöxtum.
Á Alþingi báru þeir Jakob Möller og Jóhann
Jósefsson fram þingsályktunarillögu að tilhlut-
un Verzlunarráðsins, í samræmi við áðurnefnt
nefndarálit, og segir svo í fyrstu grein:
„Alþingi skorar á ríkisstjórnina að hlutast til
um að innflutningur á kornvöru og nýlenduvöru
verði gefin frjáls frá næstu áramótum, þar sem
það hefir sýnt sig, að innflutningur á þeim hef-
ir undanfarin ár verið veittur eftir neyzluþörf-
um landsmanna“.
Þessi þingsályktunartillaga var ekki útrædd.
Málinu var síðan alltaf haldið vakandi og
mikið um það rætt.
Af hálfu þeirra, sem vildu fá rýmkun á höft-
unum, var mjög á það bent, að á untianförnum
árum hefði verið veitt mikið af leyfum fram yf-
ir notkun og má í því sambandi benda á, að ár-
ið 1938 voru veitt innflutningsleyfi fyrir korn-
vörum að upphæð kr. 4,854,000, en ekki flutt inn
nema fyrir kr. 4,117,000, og leyfi fyrir nýlendu-
vörum að upphæð kr. 1,855,000, en innflutning-
urinn nam 1,671,000. Leyfi fyrir útgerðarvörum
voru ca. 5 milj. króna hærri en innflutningui'inn
nam. Þegar litið var á þetta, virtist ekki sérstök
ástæða til að láta innflutningshömlurnar ná til
vara, sem sýnilegt er, að engar hömlur eru lagð-
ar á hvað innflutning á þeim til landsins snert-
ir. Ilvað slíkum vörum viðkemur, var hlutverk
gjaldeyrisnefndarinnar ekki orðið annað en að
skifta innflutningnum á milli innflytjendanna,
en sú skifting fæst haganlegust með frjálsu fyr-
irkomulagi á innflutningnum.
Þess má geta í sambandi við tölurnar hér að
framan um útgáfu leyfa 1938 fram yfir innflutn-
ing, að á þessu hafði stundum áður verið enn
meiri munur.
Ef gera á grein fyrir því í hverju gildi þeirr-
frjáls verzlun