Vísir - 21.04.1971, Blaðsíða 1

If /«w JtXíXn^. C_r
o(uWV>\V>U^J C l\JLi,'WV*-M.lAAV\ | /VnMA\. u^ojkíAVAA | <5w& /M«J -
/■TBl/vxewA. /Vt- Ail /'vt-lj^zv l/\s~eL--críÍ'f* li-tíW-cX^ /VÓ'‘V'*U- J JowC VTUU'-
Æ/IiJaa. /vW<CÍ<X^k^y-*AVV-WA^. | AÍ^wjwölS VT^ *uS<\^/4vt%/\ ^tvw. f
/VA-iál-O í—Uv*A lu>-<^UVAc!LtM. tX- Í\Io<4ia) l-c v J*Aaw j |oA> cVmMmcÍL
VZirtív /'UfVWj' nw.A^\AJ /. JjivwmWdU. ÍovuÍu-ma, JdlWv^fc
,0.-ííe>- t-íX-wci ' * 11 '
*Aaw
sA«/j\ vá u>-
lAAW | |>TítAvvC^i

ICk.

t-vw^S
“
Lx$ OjT\ u>.s
Fortíðin er komin heim
Þrír danskir sjóliðar báru hinn
-^sland tók í sólskini og
I vorveðri í morgun á
J-móti tveimur af mestu
gersemum fortíðarinnar,
Konungsbók og Flateyjar-
bók. Kortér yfir kl. 11 voru
handritin tvö borin í land,
þegar forsætisráðherra ís-
lands og utanríkisráðherra
Danmerkur höfðu flutt á-
vörp og þjóðsöngvar þjóð-
anna verið leiknir.
Fagnaðarkliður barst út meðal
niannfjöldans, þegar forsætisráð-
berra Dana Poul Hartling lauk
ræðu sinni og þrír danskir sjóliðar
báru Flateyjarbók og Konungsbók
i land.
Athöfnin á hafnarbakkanum tók
nær klukkutíma. Mörg þúsund
manns komu: til að vera viö atihöfn-
ina. Mannfjöldinn fyliti nærliggj-
Tugþúsundir manna söfnuðust saman í miðbænum tll þess að fagna handritunum. Niðri við hafnarp^rðinn, þar sem Vædderen
lagðist að bryggju kom fólk sér fyrir hvar sem stætt var, lögreglumenn og skátar stóðu heiðitrsvörð á bryggjunm.
dýra farm í land. Flateyjarbók
er í stærri kössunum tvehnur,
en Konungsbók Eddukvæða í
í þeim Iitla.
andi götur og ennfnerrtur haföi fólk
komiö sér fyrir á húsaiþökum og
hvarvetm sem stætt var. Bftir-
væntingm ieyndi sér efcki og þegar
dönsku gestirmr stigu á land kvað
við lófatak. Sjóliöamir gengu meö
handritm að ísienzkuin lögreglubíi,
sem beið á hafnaribaklkanum og áð-
ur er haidið var aif stað með þau
baö forsætisnáðherra mannfjöldann
að hrópa fertfalt húrra fyrir Dönum.
Handritin voru að sjálfsögðu í
tryggum umbúðum. Flateyjarbók
er í tveimur stórum kössum og
Konungsbók í einum, miklu minni.
Kassamir voru búnir dökkum um-
búðapappír hið yzta. Sjóliðarnir
héldu á bókunum allan tiímann
meðan atlhöfnm tfór fram, en áðar
en fbrsætisráðherra Islands og
Danmerkur tóku til méls voru
þjóðsöngwar landanna leikmr.
Meðan skiptfð var að leggjast að
bryggju voru leikin dönsk og ís-
lenzk ættjarðarlög. Tugþúsundir
manna höfðu safnazt saman d mið-
bænum og fylgdust með er hand-
ritunum var ekið frá borði.
Fólk tók að streyma til miðbæj-
arins og í áttina að höfninni strax
upp úr kl. tíu í morgun. Skúlagatan
tók á sig þann svip, sem Austur-
stræti hefur á hátíðisdögum —
stöðug umferð gangandi fólks
uppábúins og í hátíðarskapi, sem
veðurblíðan dró ekki úr.
Þúsundir manna söfnuðust sam-
an á hafnarbakkanum sem næst
miðbakkanum, til þess að tryggja
sér gott útsýni þar ytfir, sem
„Vædderen" mundi leggjast upp
að. En á gangstéttunum mynduð-
»st raðir í Tryggvagötunni og
Lækjargötunni, þar sem búizt var
,Landvœttir munu fagna yður‘
— sagði forsætisráðherra, Jóhann Hafstein við Dani
„Heiðruðu vinir og frændur!
Stigið heilir á storð. Yður
fagna í dag landið og þjóðin,
eðá ef til vill væri réttara að
orða það svo: Þjóðin og Iandið.
í huga mér voru fomar sagnir
um landvætti íslands, sem
vörðu það úr öllum áttum, ef
að var sótt, en heilsuðu meö
sóma, þegar virðingarmenn og
vini bar að garði. Þessa land-
vætti sjáið þið nú tákngerða í
skjaldarmerki íslenzka lýðveld-
isins.
Þér komið færandi hendi. Vér
höfum af því sagnir að fólkið
hafi þyrpzt niður að ströndinni
til þess að taka á móti höfðingj
um, sem komu færandi hendi
með gull og gersemar. En hvað
er það, sem þér nú komið til
þess að færa oss?.
Það eru tvær bækur!“
Þessi voru upphafsorð stuttr-
ar ræðu, er Jóhann Hafstein
ávarpaði með dönsku sendi-
nefndina, er kom með herskip-
inu „Vædderen" inn á Reykja-
víkurhöfn klukkan 11 í morgun.
Lauk forsætisráð'herra ávarpi
sínu með því að færa Dönum
„þakkir af alhug og bjóðum yö-
ur til endurgjalds einiægan vin-
arhug. Hvort það er einhvers
virði að eiga einlæga vináttu og
þakklæti minnstu þjóðar, sem
byggir eyiand við norðurheim-
skautsbaug, læt ég aðra urn að
svara. En ég lýk máli mínu
meö því að segja við yður, Dani,
fulltrúa þjóðþings og ríkisstjórn
ar og þar með danskrar þjóðar,
það sem skráð stendur í Sæm-
undar-Eddu í Hávamálum:
— veizt ef vin átt,
þanns vel trúir,
far þú at finna opt.
Þvíat hrísi vex
ok háu grasi
vegr, es vætki tröðr".
Verið ætíð velkomnir til íslands!
Landvættir munu fagna yður!“
— GG
•við að bilalestin ætti leið um með
handritin og gestina frá skipshliö.
Með blaktandi fána á stöngum
og krökkt af bömum með veifur í
höndum tók miðborgin á sig þann
brag, sem væri 17. júni runninn
upp.
Fjöldi skólabarna varðaði veg
dönsku gestanna, sem hingað komu
með tvær bækur í morgun. Er bila-
lest með íslenzkum framámönnum
og hinum dönsku gestum ók frá
höfninni og suður Lækjargötu, Frí-
kirkjuveg og Sóleyjargötu, veifuðu
bömin döns'kum og fslenzkum fán-
um til hinna virðufegu gesta, sem
ekki létu standa á sér að svara
kveðjum.
Skölabörnin voru prúðbúin sem
á þjóðhátíðardegi og kennarar sáu
um aö þau væm í skipulegum röö-
um meðfram götunum, þótt enda
þyrfti lítið fyrir því að hafa. Böm-
m voru sjálfum sér og Reykjavík
til sóma á þessum hátíðisdegi og
naumast geta dönsku gestimi.r ann
að en hrifizt af móttökum yngri
kynslóðarinnar og áhuga hennar á
fornum mennmgararfi.
/Merki samkenndar ís-
lands og Danmerkur'
— sagði Poul Hartling utanrikisráðherra
,4 dag eru Flateyjarbók og
Codex Regius komnar heim.
Seinna mun hluti af hinum
fomu handritum Árna Magnús-
sonar koma aftur til íslands“,
sagði Poul Hartling, utanríkis-
ráðherra Dana í ræðu þeirri, er
hann flutti við Reykjavíkur-
höfn eftir að Jóhann Hafstein
hafðí boðið dönsku sendinefnd-
ina, sem kom með „Vædderen“,
velkomna.
„Saga þessara handrita hófst
á 12. öld“, sagði Hartling, ,,og
þau voru að skapast allt fram
til loka 16. aldar. Norrænar bók
menntir voru þá skapaðar á
íslandi, stórfenglegar bókmennt
ir. Þær hafa að geyma íslenkk-
an skáldskap.
Friðrik þriðji lét safna fyrir
sig bókum, og Árni Magnússon,
en nafn hans skulu menn nefna
með virðingu í dag, skapaði hið
einstæða safn handrrta og
skýrslna.
Nú lýkur hinni stormasömu
og oft hættuþrungnu sögu hand
ritanna, þar sem hún hófst.
Hluti handritanna snýr heim tii
þeirrar þjóðar og þess lands,
þar sem þau voru sköpuð. i
Við færum ykkur þau nú áft-
ur til íslands ekki vegna réttar-
legra úrskurða, heldur sem gjöf.
Við áttum satnan þau verðmæti,
sem sköpuð voru hér á Islandi
og sem hafa verið varðveitt i
Danmörku f 300 ár. Þegar nú
handritin eru flutt til Islands,
látum við þau vera merki þeirr-
ar samkenndar sem er með ís-
landi og Danmörku ..."
—GG