Lesbók Morgunblaðsins - 23.04.1944, Blaðsíða 3

LESBÖK MORG UNBLAÐSIN3
370
Júlíus Havsteen.
,,Norðmannabylurinn‘ ‘.
Þannig stóðu sakir hinn 11. sept.
1884 þegar yfir veiðiflota Norð-
manna á Eyjafirði skall á svip-
stundu .að kvöldi nefnds dags eitt-
livert mesta og örlagaríkasta fár-
viðri, sem nefndur floti varð fyrir
og sem olli því, að margir norskir
vitgerðamenn mistu skip sín og
hættu sjer aldrei íramar tii Islands.
Um byl þennan eða afsarok segir
í árbók lslands_ 1884: „September
11. Rak á land í ofsaveðri á Eyja-
firði 30 norsk fiskiskip og 3 ísl.
þilskp. Mörg Ivrotnuðu og 2 menn
druknuðu“. í blaðinu „Norðan-
fara“ segir um veður þetta í neð-
anmálsgrein 13. sept-ember 188-^:
„11. þ. m. var hjer íjarska ofveður
sunnan; er þá sagt að slitið hafi
upp milli 20—30 síldarskip er lágu
við Hrísey og rak þar á land; flest
þeibra nveira og minna brotin".
Faðr minn, J. V. Havsteen kaup-
maður á Oddeyri hafði verið skip-
aðvvr sænsk-noorskur ræðismaður
fyrir Norðurland 1882 og kom það
því í hans'hlut, bæði að veita skip-
brotsmönnunum norsku aðstoð og
að gefa konunglegu sænsk-norskn
aðali’æðinvannsskrifstofunni í Kaup-
mannahöfn skýrslu um tjónið.
ii Skýrsla þessi er til í fórum mín-
vun í samriti og þykir mjer vel
fara á því, þar eð senn eru liðin 60
ár frá því skipreikinn varð, að láta
hana konva fyrir sjónir alnvennings.
1 þýðingu er hún svohljóðandi:
Sunnudaginn 14. sept. 1884 lagði
undirritaður sænsk-norskur ræðis-
nvaður af stað frá Akureyri til
Litlaárskógssands og Ilríseyjar
sökum sjótjóns þess, senv orðið hef-
ir á norskunv skipum á fimtudag-
inn 11. þ. m. Skipstjórar hinna
norsku skipa hafa ekki talið sjer
fært sökunv iijörgunart ilrauna aðt
takast ferð á hendur til vararæðis-
mannsskrifstofunnar á Akureyri,
en jeg talið nvjer skylt, að mæta á
strandstaðnúnv til þess að veita
aðstoð alla í þeirn (vandræðunv)
hörmungum, senv þar eru fyrir.
Unv sjótjón og skipströnd, sem
urðu í ofviðrinu er gefin svohljóð-
andi skýrsla:
Hjá Hrísey.
l.Skonortan ,,Lagos“ frá Stav-
angri, skipstjóri M. Olsen. Gaf vvt
tvær keðjur, vnisti bæði akkerin,
skenvdist nokkuð á reiða, rak til
lvafs og var bjargað af gufuskipinu
„Erik Bærentsen“ frá Stavangri,
senv dró hana til Akureyrar en þar
var hvvn lögð við tvö akkeri og tvær
keðjvvr, sevn fengnar voru að láni.
2. Skonnortan „Ansgarius“ frá
Stavangri, skipstjóri P. Philö. Hjó
af sjer reiðann, misti akkeri með
keðjvvstúf, skenvdi nokkuð skansinn.
lenti í árekstri við galías „Rap“
frá Iiaugasundi.
3. Galías „Riga“ frá Stavangri,
skipstjóri Evenserv. Týndi bug-
spjótinu, braut franvan af stefninu,
dreginn til Akureyrar' af gvvfu-
skipinu „Erik Bærentsen“.
l.Galías „Mars“ frá Haugasundi,
skipstjóri E. Freðrikssen. Rak á
land og vnestallur kjölurinn farinn
vvndan skipinu sevn liggur i fjör-
unni, líklega ónýtt (flak).
5. Gálías „Oecident" frá Hauga-
Otto Wathne
sundi, skipstjóri P. Fuglestað. ltak
á land, brotinn part úr kjölnum,
Jig'gur í flæðarmálinvv fvvlt af sjó.
6. Skonortan „Adoram“ frá
Uaugasundi, skjvstjóri J. II. Ranne-
vig. Rak á land, liggur í fjörunni
og sjór kominn í lestina.
7. Fiskiskútan ,,Fiskereu“ frá
Bergen, skipstjóri E. Halvorsen.
Gaf út akkerin og hjelt til lvafs.
Kom inn aftur 12. þ. ni. hafði ekk-
ert frekar tjón tveðið.
8. Duggan „IIelena“ frá Storöen,
skipstjóri S. M. Eriksen. Misti
bómuna og skenvdist á byrðing.
fl. Duggan „Elisabet“ frá Storöen,
skipstjóri J. Olsen. Týndi bug-
spjótinu, stórbómunni. segluvn og
skemdist nokkuð á byrðingnum.
Lenti í árekstri við galías „Venús“
frá Haugasundi.
10. Galvas „Mönstre* ‘ frá Hauga-
sundi, skipstjóri Snvedevig. Rak á.
land, liggur rnjög brotin í fjörunni,
líklega ónýt.
11. Duggan „Gottfred" frá
Haugasundi, skipstjóri II. Johnsen.
Misti bugspjótið, bráut skánsinn og
skemdist á skut-
12. Galías „Marié“ frá Hauga-
sundi, skipstjóri G. Egge. Rak á
land, skemdist nokkuð og kom sjór