Lesbók Morgunblaðsins - 31.12.1952, Blaðsíða 1
43. tbl.
XXVII. árg.
Miðvikudagur 31. desember 1952
IMýlt «9 sviði Sækmislistar:
Frásögn þessi er útdráttur úr grein, sc:n bi tis: i júni í sumar í sviss-
ni.ska blaöinu „Volksgesundneit", sem griui er ut í Bern. Er hér um
stórmerka n> ung á sviði læknisiistar aö íajða.
LENGI HEFIR það verið ósk
margra ágætra lækna, að finna
eitthvert rað til þess að endurnýa
líkama mannsins þegar hann íer að
hrörna. Þeim var vel kunnugt um
hve aíar mikla þýðingu blóðið
mundi hafa í þessu efni. Reynd
hafa verið fjöida mörg meðul til
þess að hreinsa blóðið. Og nú, eft-
ir margra ára tilraunir, er svo kom-
ið að í rannsóknarstöðvum er hægt
að rannsaka nákvæmiega alla eig-
inleika þessa „undraverða vökva“.
• Fyrstu blóðhrcinsunar
tilraunir
Árið 1930 byrjaði prófessor
Henschen í Basel á því að reyna
að hreinsa blóð í æðum manna.
Gaf þetta góða raun í nokkrum
tilíellum þar sem um endurlífgun
eftir hjartaslag var að ræða. Um
sama leyti voru gerðar merkilegar
tilraunir við Berliner Hochschule.
Þar tóku menn 20—30 teningssenti-
metra af blóði úr manni, hreinsuðu
það og dældu því svo aftur inn í
æöar hans. Þetta hafði mjög fjörg-
andi áhrif, eins og menn höfðu
búizt við, en varð þó ílestum sem
áiall.
Dr. Otto Haas tók upp hugmynd
próf. Henschen og gerði ýmsar til-
raunir, en lengra gekk þó dr.
Havlicek, því að hann setti blóðið
undir kvarz-geisla áður en hann
dældi því aítur í æð. Þetta virtist
gefa góða raun um lækningu á
nokkrum sjúkdómum. En hér voru
þó margir agnúar á.
Árið 1940 fekk dr. Kast í Zúrich
þá merkilegu hugmynd að hreinsa
óhreint blóð með súrefni og setja
það jaínframt undir útbláa geisla.
En með þessari aðferð ónýttist allt
of mikið af blóðinu, allt að 70%.
• Hin rclta blófthrcinstm
fundin
Það var svissneskur læknir, dr.
F. Wahrli í Locarno, sem fann
hina réttu aðferð. Hann taldi að
súrefnið hlyti að vera langbezta
efnið til þess að hreinsa blóð full-
komlega. í ys og þys hins daglega
lífs gleymum vér því að neyta að-
eins hollrar fæðu, og vér vanrækj-
um einnig andardráttinn. Af þessu
leiðir að menn eldast fyrir örlög
fram. Og jafnframt fjölgar þeim,
sem veikjast af krabbameini. Þess-
um mönnum þarf að hjálpa með
því að hreinsa blóð þeirra. En
það var hægar sagt en gert. Dr.
Wehrli varð að finna upp ýmis
áhöld til þess að geta framkvæmt
þetta, hann varð að reyna þau og
breyta þeim þangað til allt var
eins og það átti að vera.
• Merkilegur árangur
blóftbreinsunar
Hér skal nú sagt nokkru nánar
frá blóðhreinsuninni.
Áður en sjúkling er tekið blóð,
fer fram nákvæm rannsókn á hon-
um. Iiann er látinn hafa sérstakt
mataræði um hríð og þarmar hans
hreinsaðir. En læknisaðgerðin er
algjörlega þjáningarlaus fyrir
hann. Hann finnur ekkert til nema