Lesbók Morgunblaðsins - 21.07.1968, Blaðsíða 9
Magnússon í hópi 42 Arnesinga, er hann var að æfa í söng á Eyrarbakka í febrúar 1919.
Aðstoðarmaður sr. Ólafs við söngkennsluna var hinn kunni organisti og söngkennari Kjartan Jóhannesson.
í lok námskeiðsins var haldin söngskemmtun í samkomuhúsinu Fjölni á Eyrarbakka að viðstöddu fjölmenni.
Neðanskráð nafnaskrá við myndina er eftir Felix Jónsson.
Efsta röð: Bjarni Eggertss. Laugardælum. Felix Jónsson, Núpum. Guðmundur Magnússon, Hrauni. Jón Þorláksson,
Kirkjuferju. Þorst. Sigurjónss. Stöðlum. Loftur Loftsson, Sandlæk. Stefán Jakobss., Galtafelli. Ketill Gíslason,
Reykjakoti. Kristinn Gunnarsson, Eyrarbakka.
II. röð: Ingólfur Þorsteinss. Eyvindartungu. Elin Pálsd., Eyrarbakka. Guðlaug Brynjólfsd., Eyrarbakka. Sigr. Elín
Þorkelsd. Eyrarbakka. Valg. Engilbertsd. Kröggólfsstöðum. Sólveig Gísladóttir, Vötnum. Sigríður Jakobsd, Galta-
felli. Helga Jakobsd., Galtafelli. Gottskalk Gissurarson, Hvoli.
III. röð:Eyvindur Ingvarss., Laugarvatni. Magnús Þorsteinss., Eyvindartungu. Þorvaldur Ólafsson, Arnarbæli. Stefanía
Eggertsd. Laugardælum. Böðvar Magnússon, Laugarvatni. Vigdís Ölafsdóttir, Arnarbæli. Sigurgrímur Jónss. Holti.
Sigríður Gunnarsd., Eyrarbakka. Guðmundur Pétursson, Eyrarbakka.
IV. röð: Jón Ólafsson, Eyrarbakka. Kjartan Jóhanness., St. Núpi. Jóhanna Ólafsdóttir, Eyrarbakka. Grímheiður Pálsd.
Nesi. Vilborg Eiríksd., Votamýri. sr. Ólafur Magnússon. Sesseljá Sveinss., Torfastöðum. Karen Guðjónsd., Eyrarbakka.
iFigunn Jónsdóttir, Eyrarbakka, Sveinn Sveinsson, Torfastöðum.
V. röð: Magnús Hanness., Eyrarbakka. Axel Gunnarsson, Eyrarbakka. Anna Sigurðardóttir, Ilreppshólum, Lúvísa ÓI-
afsd., Arnarbæli. Hjörtur Sigurðss., Króki. Þóroddur I. Guðmundsson, Núpum
fá morgumgjöf sína sagði Sigurður, að
hún væri lækurinn, sem renrnur þar
milli bæjainna. Hann væri henni heim-
ill ef hún gæti flutt hann brott. Vel
gerði Sigurður við kirkju síma eins og
fram kemur í skoðunargerð þegar
Sbeingrímur biskup vísiteraði Hjal'la-
'kirkju á ferð sinni um Árnesþimg í
ágúst 1829. Ber lýising hans á kirkj-
unni með sér, að hún hafur verið hið
vandaðasta hús og vel við haldið í hví-
vetna:
„Norðan megin við kórdyr er stúka
með panieilverki að neðan, en pílára-
sett að ofan með strikuðum breiðum
listum. Fyrir henni er hurð á hjör-
um af sama verki með hleypiloku af
járni að inman. ÖLl er hún prýðilega.
máluð með ljósbl'áum og rauðum farva,
með lítilli töblu ísettri að framan af
snikkara og bildhöggvara verki nokk
uð gyllt og sett með fangamarki:
S.H.S."
Sýnir þetta að Hjallabóndinn hefur
látið afþi'lja sér og fólki sínu bekk
gegnt stólnum á líkan hátt og prests-
konan venjuilega hafði í heimakirkju.
Nú skal vikið að kirkjunmar þjónum
í Ölvesi.
Sr. Sigurður Ingimundarson hélt
Arnarbæli árin 1789-1820. Homum er
svo lýst í Prestaævum, að hann væri vel
igáfaður, spaklyndur og vel liðinn. Hainm
var þrekvaxinn meðalmaður á vöxt, álit
legur að sjá, afbragðs prédikari sinn-
ar tíðar og liðugt skáld. Kona hans var
Jórunn Sigurðardóttir prests í Holti
Jónssonar. Hún var búkona hin mesta
og gerðust þau efnuð. Þau voru barn-
laus en ólu upp bróðurdóttur Jórunn-
ar, Hólmfríði Árnadóttur prests í Holti.
Hún giftist hinum kunna manni,
Magnúsi Beinteinssyni í Þorlákshöfn.
Ekki var sá ráðahagur sr. Sigurði að
skapi. Um þaf kvað hann þessa vísu:
Falleg ertu, Fríða mín, með faldinn
bjarta.
Ávallt gei'ir illa skarta
óþokkinn með stríið svarta.
En seinna sætti sr. Sigurður sig vel
við tengdasoninn enda var Magnús hinn
merkasti maður, búmaður með afbrigð-
um og auðsæll og naut bæði virðingar
og vinsælda allra, sem honum kynnt-
ust. Meðal barna þeirra Hólmfríð-
ar var Gísli latínuskólakennari. Enn er
i Hjallakirkju rituð gullnu letri minn-
ingartafla um Magnús Beinteinsson, sem
Gísli sonur hans lét gera í Kaupmanna-
höfn 1847. Hún kostaði 45 ríkisdali.
Vel fór á með þeim sr. Sigurði og
nafna hans, kirkjubóndanum. Mun Sig-
urður á Hjalla fljótt hafa séð, að hyggi-
legast væri að koma sér vel við prest,
sem naut mikils trausts og hafði hvers
manns hylli í sóknum sínum. Hann var
alvörumaður og siðavandur við söfnuði
sína og kom af hinni svonefndu Hjalla
gleði, sem tíðkaðist hjá ungu fólki í Öl-
vesinu er sr. Sigurður gerðist þar prest-
ur. Samt var þar hvorki siðleysi né ó-
regla heldur leikir og söngur, spil og
dans. En ekki þótti sr. Sigurði það við
eiga að iðka slíkt í kirkjunni sjálfri.
„Reið hann til Hjalla seint að kveldi
dags og gekk þar í kirkjuna öllum að
óvörum. Hann kvaddi fólkið og bað það
með hægum orðum að hafa ekki drott-
ins hús til veraldlegrar skemmtunar,
því að slíkt væri Guði ekki þókn-
anlegt“. Urðu hinir ungu menn við
bón hans þétt misjafnlega líkaði og
minntust þess jafnan síðan hve verið
hefði ,, glatt á Hjalla“ í æsku þeirra.
Eftirmaður sr. Sigurðar var sr. Jón
Matthíasson, Vestfirðingur að ætt og
hafði áður vorið prestur á Stað í Aðal-
vík og Eyri í Skutulsfirði. Sr. Jón var
stórbrotinn dugnaðarmaður, fjörmaður
hinn mesti, nokkuð drykkfelldur og
ertinn við öl. Átti hann í ýmsum brös-
um við Hjallabóndann og eru skráðar
um það sagnir.
Sr. Jón segir frá því í ævisögu sinni,
sem prentuð er framan við úbfaranminn-
ingu hans, að þegar honum var veittur
Staður í Aða'.vík 1812, var þar bær og
kirlíja hvorttveggja gjörfallið af fúa og
vatnságangi ,,en af bláfátækri ekkju
ekkert að fá í ofanálag.“ Leitaði hann
eftir styrk hjá stiftyfirvöldum til að
byggja upp staðinn, fékk neitun „en
áfýsingu að taka þennan starfa á hend-
ur með loforði uim meðmiæliregu og frama
ef ég gæti þetta af hiendi leyst“. Sr.
Jóni hraus hugur við þessu verkefni,
en það sýnir bezt kjark hians og du'gnað
að „með miikilli áreynslu, hættuiferðum
og 1228 ríkisdala kostnaði gat ég loks
fyrir Guðs ír.ildi og aðstoð þetta til
lykta leitt.“
Eftir 5 ára veru í Aðalvík fékk sr.
Jón Eyri við Skutulsfjörð (ísafjörð).
„Þar hef ég bezt unað hag mínum“,
segir hann í ævisögu sireni. Sóbti hann
þá um greiðslu fyrir uppbyggingu stað-
ar og kirkju í Aðalvík, en fékk það
svar að tekið mundi til athugunar að
láta hann fá eitt af betri meðal-
brauðum landsins. Leiddi það til þess að
hann fékk Arnarbæli 1721 og hélt því
til 1756.
Ævisögu sína endar sr. Jón á þessa
leið:
Aðalvík fæddi mig
Eyri klæddi mig
ArnarbæJið mæddi mig.
Lof sé Guði fyrir liðna ævi, lengi
hefur allvel gengið. Hann blessi það,
sem eftir er ævi minnar og alla mína í
Jesú nafni. —
Um sr. Jón látinn kvað sr. Guðmund-
ur Torfason:
Munu ei rnargir
meira fjöri
sálar og iíkams
sæmdir en hann,
fær þessi fósturjörð
fagrar borið
menjar æ meðan
mannheimur sést.
Hauðurs var hann bætir
hvar sem dvaldi
Framhald á bls. 11
Minningartaflan yfir Magnús Beinteins-
son í Hjallakirkju.
Magnús Beinteinsson er fæddur í þenn-
an heim 2Ista dag ágústmánaðar ár
1769. Hann varð hreppstjóri ókvongað-
ur í föðurhúsum á 27da ári aldurs síns
og var það allt til dauðadags. Hann
kvæntist 2an dag júlímánaðar ár 1807
og átti Hólmfríði Árnadóttur. Þeim varð
níu barna auðið sjö sona og tveggja
dætra. Hann dó 4ða dag júnímánaðar
ár 1840 og voru þá andaðir þrir af
sonum hans en sex barna börn liugljúf-
an föður, og guðhrædd ekkja sári
djúpu særð, leitar í miklum missi líkn-
ar drottins á hæðum.
Hann var maður skynugur vel og liug-
vitsmaður góður. Hann var ráðvandur
maður og grandvar í orði og breytni.
Ilann var friðsamur maður og vildi
áfallt korna þar fram, er liann sá að
beztu mundi gegna og þó var liann
jafnan kappsamur og fylginn sér, er
hann átti við illt að setja. Hann var
góðsamur maður og stoð og styrkur fá-
tækra. Hann var vinsæll maður og hug-
þekkur ölluin merkum mönnum. Hann
var fúrækinn maður og leitaði þeirr-
ar leiðar er liggur til Guðs. Sá lifir vel,
er lifir sér og öði'uin til yndis og nota
og friður og unan og fögnuður er með
þess manns önd.
Leggst andvana
lík í jörðu.
Völt er vera heims.
En á upphæðum
lijá alda föður
lifir sæls manns sál.
21. júlí 1968
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 9