Lesbók Morgunblaðsins - 30.12.1973, Blaðsíða 2

Hvorki þér né Ajax
w m. ■
fá gegnhreinan, hvrtan þvott
því Ajax er sjálft sjálfvirkt
Ajax er blandað efnakljúfum og því óháð orku þvottavéla
Ajax er gætt sjálfvirkri
Þvottaorku og hreinsimætti,
sem óhreinindin fá ekki staðizt.
Ajax er kjörefnið í stórÞvottinn - gerir
hverja flik leiftrandi hvíta. Ajax er
lika tilvalið í fínni Þvotta, t. d. orlon og
nælon, sem gulna Þá ekki. Ajax
er rétta efnið, ef leggja
Þarf í bleyti, og við forÞvott. Notið
Þá Ajax og horfið á
óhreinindin hverfa.
í ár var endurutgefin hjá forlagi Politikens í
Kaupmannahöfn bók, sem fyrst kom út fyrir nálega
100 árum, 1874. Hún var eftir þjón Thorvaldsens,
C.F. Wilckens. Bókin fjallar um árin 1838 til
dauðadags Thorvaldsens 1844. Auk þess er fjallað
um uppruna listamannsins: „Faðir hans Gotskalk
Thorvaldsen var prestssonur og af íslenzkri ætt. " Er
þarna ýmislegt sagt um æskuheimili Thorvaldsens,
en minningar myndhöggvarans þaðan virðast ekki
allar hafa verið Ijúfar. Hér er gripið niður á nokkrum
stöðum, en kaflinn um dauðdaga Thorvaldsens
birtur í heild.
Sem hinn fyrsti Dani var Thorvaldsen „Ijósmyndaður"
1840 meðhinni nýju tækni, Daguerre-aðferðinni. Hann hefur
vafalaust verið tortrygginn á þessi tæki, því að hann bandar
frá sér með vinstri hendinni á ítalskan máta. Ljósmyndir frá
síðustu öld eru oft á tíðum furðulega mannlegar og eðlilegar,
þegar fyrirmyndin þekkist aðeins af teikningum eða málverk-
um. Hér er Thorvaldsen miklu ellilegri og hrukkóttari en til
dæmis á mynd C. A. Jensens, sem máluð var aðeins misseri
fyrr. — A. C. T. Neubourg: Daguerremynd af Thorvaldsen
1840. Thorvaldsenssafnið.
AFMÆLISLJÓÐ
til Jóhannesar Nordals, íshússtjóra
Sjá forsíðu
AFMÆLISLJÓÐ það.sem hér birtist, hefur aldrei verið
prentað áður, en síðasta vísa þess er þó löngu
víðkunn. Handrit kvæðisins er í eigu Jóhannesar
Nordals, seðlabankastjóra, en það var ort til afa hans,
Jóhannesar, íshússtjóra, á sextugsafmæli hans árið
1910. Er kvæðið gott dæmi um glettni og hagmælsku
Þorsteins Erlingssonar, en af öllum atvikum má ráða,
að hann hefur ort það samdægurs og hann flutti það
afmælisbarninu.
Þorsteinn var úti á gangi að morgni 8. apríl 1910.
Sá dagur var afmælisdagur Kristjáns niunda Danakon
ungs, og hafði hann því verið hátíðisdagur i Reykjavík
um áratuga skeið, en Kristján varfyrir nokkrum árum
fallinn frá, þegar hér var komið sögu. Því þótti
Þorsteini það undarlegt að sjá fána við hún á mörgum
húsum þennan morgun. Hittir hann þá að máli á
götunni mann einn, er Jóhannes hét, og spurði hann,
hverju þetta sætti. Sá svaraði samstundis, að það
væri vegna þess, að nafni hans Nordal ætti sextugsaf-
mæli. Hvort sem sú skýring var rétt eða ekki, varð
hún Þorsteini tilefni til að yrkja þetta afmælisljóð til
Jóhannesar og færa honum það seinna um daginn.
Til frekari skýringar á efni þess er þess að geta, að
Jóhannes Nordal reisti fyrsta íshús hér í bænum fyrir
aldamótin og stjórnaði því fyrirtæki í fjöra átatugi. Var
þar m.a. fryst kjöt, og áttu því margir leið í ishusiðað
kaupa sér í matinn eins og fram kemur í kvæðinu.
Var Jóhannes kunnur maður í bænum og vinsæll,
ekki sízt hjá kvenþjóðinni, og mun hann þar ekki hafa
notið kjötsölu sinnar einnar saman. Allt verður þetta
Þorsteini tilefni góðláts spaugs og orðaleikja..
©