Alþýðublaðið - 24.08.1988, Blaðsíða 1

Miðvikudagur 24. ágúst 1988
STOFNÁÐ |
1919 [
159. tbl. 69. árg.
Ráðgjafarnefndin leggur til róttœkar aðhaldsaðgerðir
RÍKISSTARFSHIÖNNUM
FÆKKI UM 1000
Ábyrgð ríkisins afnumin á launum hjá ríkisstofnunum með sjálfstœðan fjárhag, t.d. hjá Pósti og síma og Ríkisútvarpinu.
Dregið verði úr erlendum
lántökum. Bannað að taka
hærri lán en 3 milljarða
króna, eða sem samsvarar
afborgun erlendra lána.
Erlend skuldbreytingarlán
upp á 2 miiljarða króna til
viðbótar til fyrirtækja i út-
flutningsgreinum. Tekjuaf-
gangur af rikissjóði á næsta
ári. Starfsmönnum rikisstofn-
ana fækkað um 5%, eða um
1.000 manns, og ábyrgð ríkis-
ins afnumin á launum hjá rik-
isstofnunum með sjálfstæð-
an fjárhag, t.d. hjá Pósti og
síma og Rikisútvarpinu. Af-
borgunarsamningar með
greiðslukortum afnumdir.
Skattar á hátekjumenn, um
10% á tekjur yfir 200 þúsund
krónur. Vextir hækkaðir á
húsnæðislánum, um
1—1,5%. Laun og launa-
tengdir liðir lækkuð um 9%
jafnframt því sem verð á vöru
og þjónustu verði lækkað.
Gert er ráð fyrir að aðgerðirn-
ar feli í sér 15% lækkun
nafnvaxta 1. september og
10% 1. október.
Samkvæmt heimildum Al-
þýóublaösins er þetta meðal
hugmynda sem fram komu í
skýrslu ráðgjafarnefndar sem
afhent var forsætisráðherra í
gær og kynnt ríkisstjórninni.
Tillögur nefndarinnar, sem
dregnar eru saman á 11 síðna
plaggi, eiga að miða að því
að kveða niður verðbólgu, ná
jafnvægi í rikisfjármálum, á
vinnumarkaði og á lánamark-
aði.
í skýrslunni er ekki um
neina nákvæma útreikninga
að ræða, heldur fyrst og
fremst fjallað um niður-
færsluhugmyndir ásamt öör-
um aðgerðum i grófum drátt-
um, til nánari útfærslu hjá
stjórnarflokkunum.
Það vekur nokkra athygli
að nefndin leggur til 9%
launalækkun en treystir sér
ekki til að ákveóa lækkun á
vöru og þjónustu, einungis
munu þeir liðir nánar skil-
greindir sem almenn þjón-
usta, búvara, farmgjöld, þjón-
usta sveitarfélaga, vátrygg-
ingar og útseld vinna.
Þingflokkarnir fjalla um til-
lögurnar á fundum sínum i
dag, en svo virðist sem ríkis-
stjórnin hafi sett sér að
kanna þessar leiðir til þraut-
ar.
Sjá einnig viðbrögö við
„niðurfærslunni“ á baksíðu
blaðsins í dag.
Jón Baldvin: Erum tilbuin ef engum veröur sleppt. A-mynd/Magnús Reynir. Steingrimur Hermannsson: Kemur til greina, enda veröi hún útfærð í gegnum allt kerfiö. A-
mynd/Magnús Reynir.
Ríkisstjórnin
NIÐURFÆRSLULEIDIN K0NNUÐ TIL ÞRAUTAR
„Ég held að i mínum flokki
séum við tilbúin að fara
þessa leið, að því tilskildu aö
það verði fullkomin sam-
staða, engum sleppt eða hiift
eða einhverjir komi til með
aö njóta forréttinda,“ sagði
Jón Baldvin Hannibalsson
fjármálaráðherra við blaða-
menn eftir ríkisstjórnarfund-
inn í gær, þar sem ræddar
voru tillögur ráögjafarnefnd-
arinnar um aðgeröir i efna-
hagsmálum. „Eg tel niður-
færsluleiðina koma til greina,
enda verði hún útfærö í
gegnum allt kerfiö,“ sagði
Steingrimur Hermannsson.
„Það er alls ekki hægt að
taka afstöðu til nióurfærsl-
unnar út frá orðinu einu sam-
an. Það er að vísu rétt, að í
upphafi var orðið, en síðan
fylgdi mjög margt á eftir,“
sagði Jón Sigurðsson við-
skiptaráðherra sposkur á
svip, þegar hann var spurður
hvort hann teldi niðurfærslu-
leiöina framkvæmanlega.
Hjá ríkisstjórninni og
stjórnarflokkunum er mikið
verk framundan að vinna úr
þeim tillögum sem komu frá
forstjóránefndinni. Enn á eftir
aö reikna út ýmsar forsendur
og er ólíklegt að afstaða ein-
stakra þingmanna liggi fyrir
áður en slíkt hefur verið gert.
; Þá hefur ríkisstjórnin ekki
sett sér nein ákveöin tíma-
mörk um hvenær þeirri vinnu
verði lokið. „Það má með
engum hætti blekkja menn
með því, að þetta séu tillögur
sem hægt verði að hrinda í
framkvæmd fyrir 1. sept-
ember,“ sagði Jón Baldvin,
en hingað til hefur verið álit-
ið að ríkisstjórnin þyrfti að
vera búin að ganga frá efna-
hagspakkanum fyrir þann
tíma vegna samningsbund-
inna launahækkana og bú-
vöruverðshækkana 1. sept.
„Það væri mjög skynsamlegt
ef framkvæmdum á þessu
yrði slegið á frest,“ sagði
fjármálaráðherra.
Ýmsir hafa dregið i efa að
hægt verði að færa verðlag
niður með skipun frá ríkis-
stjórninni. Jón Baldvin telur
aö-til skamms tíma megi ná
verulegum árangril þeim efn-
um með lagasetningu og við-
urlögum. Það sama segir
hann aðspuröur um launin,
— hvort niðurfærslan muni
ekki fyrst og fremst bitna á
þeim sem vinna hjá riki og
þeim sem annars eru á strip-
uðum töxtum: „Ef menn hafa
til þess einbeittan vilja og
skirrast ekki við að beita
ströngum viðurlögum, þá er
hægt að tryggja að menn fái
ekki neinn sjálftökurétt."
Jón Baldvin bendir á að
stundum ræði menn niður-
færsluleiðina fyrst og fremst
varðandi launin, verðlagið og
vextina. „Þetta er aö mínu
viti misskilningur. Kjarninn í
niðurfærsluleiðinni er sam-
dráttur í fjármálum ríkissjóðs
og i fjárfestingum hins opin-
bera og atvinnuveganna.“
Hann segir miðað að því að
veita fjármagn til að Ijúka
verkinu, en ekkert til nýfram-
kvæmda.
Ráðgjafarnefndin leggur til
að settir verði markaðsvextir
á húsnæðislán. „Það er ekki
stórt mál í þessu dærni,"
sagði Jón Baldvin aðspurður
hvort kratar gætu samþykkt
slikt. Hann sagði að menn
yrðu að átta sig á því að ef
„gengiskollsteypuleiðin“ yrði
farin þýddi það hækkun láns-
kjaravísitölunnar og aukna
greiðslubyrði, sem trúlega
yrði mun minni en samsvar-
aði 1—1,5% vaxtahækkun.