Vísir - 15.11.1977, Blaðsíða 10
10
VÍSIR
utgefandi: Reykjaprent hf.
Framkvæmdastjóri: Daviö Guömundsson
Ritstjórar: Þorsteinn Pálsson(ábm)
ólafur Ragnarsson
Ritstjórnarfulltrúi: Bragi Gudmundsson. Fréttastjóri erlendra frétta: Gudmund-
ur Pétursson. Umsjón meö Helgarblaöi: Arni Þórarinsson
Blaöamenn: Elías Snæland Jónsson, Guöjón Arngrímsson, Jón Oskar Hafsteins-
son, Kjartan L. Pálsson, Kjartan Stefánsson, AAagnús Olafsson, Oli Tynes, Sigur-
veig Jónsdóttir, Sæmundur Guðvinsson. Iþróttir: Björn Blöndal, Gylfi
Kristjánsson Ljósmyndir: Jón Einar Guðjónsson, Jens Alexandersson.
Auglysinga og sölustjóri: Páll Stefánsson Askriftargjald kr. 1500 á mánuöi
Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson. innanlands.
Auglýsingar og skrifstofur: Síöumúla8. Verö í lausasölu kr. 80 eintakiö.
Símar 86611 og 82260 Prentun: Blaöaprent h.f.
Afgreiösla: Stakkholti 2-4, Simi 86611
Ritstjórn: Siðumúla 14. Simi 86611, 7 línur.
Nýtt andlit án
verkalýðsfulltrúa
Af prófkjöri Alþýðuf lokksins i Reykjavík um siðustu
helgi má draga tvær almennar ályktanir. I fyrsta lagi er
þátttakan ein út af fyrir sig nokkur aðvörun til ríkis-
stjórnarflokkanna og þá ekki sist Sjálfstæðisflokksins
sem keppir um lausafyIgi við Alþýðuflokkinn. i öðru lagi
er kosningasigur Vilmundar Gylfasonar vísbending um
óánægju með stjórnmálastarfsemina eða uppgjör gagn-
vart kerfinu.
í þeim prófkosningum sem Alþýðuflokkurinn hefur
efnt til fram til þessa, hefur hann fengið talsvert fleiri
til þátttöku en greiddu honum atkvæði i siðustu kosning-
um. Eðlilegt er, að þátttöku hlutfall miðað við kosninga-
tölur sé hærra hjá litlum flokkum en stórum eins og
t.a.m. Sjálfstæðisflokknum. En eigi að síður verður að
lita á þátttökuna í prófkosningum Alþýðuflokksins sem
ábendingu um fylgisaukningu.
Með nokkrum rétti má segja að það sé nýr Alþýðu-
flokkur sem býður fram í næstu kosningum. Próf-
kosningarnar hafa vikið þremur af fimm þingmönn-
um flokksins til hliðar. Gylfi Þ. Gíslason varð að hætta
við framboð gegn vilja sínum til þess að komast hjá
kosningu á móti Benedikt Gröndal. Og mætir þingmenn
eins og Eggert G. Þorsteinsson og Jón Ármann Héðins-
son hafa tapað þingsætum sínum fyrir þá sök m.a., að
Alþýðuf lokksmenn eru að gera breytingar breytinganna
vegna. öðruvisi er ekki unntaðsýna nýttandlit.
Sigurvegari Reykjavíkurprófkjörsins er óumdeilan-
lega Vilmundur Gylfason sem fékk þrjá fjórðu hluta
gildra atkvæða. Þetta er eins konar leiðtogakosning. En
hún er fyrst og fremst vísbending um stjórnmálaþreytu
og óánægju með stjórnkerfið. Kosning hans sker óefað
hinar hefðbundnu flokkspólitísku línur. En einmitt sú
staðreynd getur gert hinum verðandi þingmanni erfitt
fyrir þegar fram í sækir.
Fyrir þetta prófkjör óttuðust ýmsir að formaður Al-
þýðuf lokksins Benedikt Gröndal kynni að tapa kosning-
unni um fyrsta sætið. Það hefði vissulega orðið áfall
fyrir flokkinn í upphafi kosningabaráttu. En athyglis-
vert er, að f lokksformaðurinn fær ekki ^elming greiddra
atkvæða. Við eðlilegar aðstæður ætti f lokksformaður að
fá miklu betri kosningu. Að þessu leyti hefur prófkjörið
ekki breytt því að sókn Alþýðuflokksins er undir veikri
forystu. Og niðurstaða þess er þverstæðukennd að því
leyti að Benedikt Gröndal höfðar til Framsóknarforyst-
unnar en Vilmundur getur ekki af siðferðislegum
ástæðum unnið með henni.
Gylfi Þ. Gíslason hefur allt fram til þessa verið sterki
maðurinn í Alþýðuflokknum. Það er fyrst eftir þetta
prófkjör að Benedikt Gröndal getur talist raunverulegur
leiðtogi flokksins. Hann dregur þó ekki sjálfur atkvæði
frá Sjálfstæðisflokknum og sennilega ekki að neinu
marki frá öðrum flokkum. Á þann hátt draga leiðtoga-
skiptin aðeins broddinn úr sókn flokksins. Á hinn bóginn
er hugsanlegt að Vilmundur Gylfason jafni þau met.
Þá er athyglisvert að prófkosningar Alþýðuf lokksins
hafa leitt til þess, að enginn maður sem vaxið hefur upp
úr verkalýðshreyfingunni skipar öruggt sæti á fram-
boöslistunum. Alþýðubandalagið og Sjálfstæðisflokkur-
inn eru því einu stjórnmálaaðilarnir sem tef It geta fram
aðilum úr launþegafélögunum i öruggum sætum við
næstu kosningar. Hér hafa þvi augljóslega orðið þátta-
skil í sögu og starfi Alþýðuflokksins.
Eftir þetta mun forystan ugglaust leggja mikla
áherslu á verkalýðshlutverk flokksins. En það breytir
ekki þeirri staðreynd að hið nýja andlit Alþýðuf lokksins
er m.a. fengið með því að ýta til hliðar eina þingmanni
flokksins sem komist hafði til áhrifa í gegnum verka-
lýðshreyfinguna, og án þess að annar slíkur fylli skarðið.
Þriðjudagur 15. nóvember 1977 VISIR
Baidur Hermannsson
segir að óvænt frum-
kvæði Snæfellinga til
að fá Eið Guönason i
framboð og framboð
ýmissa annarra, sem
ekki séu taldir í grein-
inni, sýni svo ekki
verði um villst, að nú
standi ný kynslóð
reiðubúin til starfa.
MANNJOFN
Á VESTURL
Astandið er kannski verst i
Sjálfstæðisflokknum, en það hef-
ur samt orðið honum til fram-
dráttar í vissum skilningi, því að
hann snapar i hverjum kosning
um aragrúa atkvæða á þeim for-
sendum, að innan vébanda
flokksins eigi hérumbil allar
skoðanir sér einhverja vistarveru
og einhvern málsvara.
Búraunir krata
Alþýðuflokkurinn hefur ekki að
sama skapi hagnast á veikleika
sinum, og hefur stundum legið við
Eiður er einstakur hæfil^ika-
maður, harðfylginn og dreng-
lyndur hæfari en flestir til að
sinna ábyrgðarstörfum stjórn-
málanna. En hann vissi fullvel,
að markvissar framkvæmdir og
heiðarleg vinnubrögð áttu litinn
hljómgrunn I sölum Alþingis og
teppalögöum skúmaskotum ráðu-
neytanna, og visaði jafnan á bug
gylliboðum flokksforystunnar um
pólitiskar vegtyllur.
Vor aðvetrarlagi
En þessa heiðriku vetrardaga
Sú reynsla er kannski
jafngömul mannkyninu, að
félagslegar framfarir ger-
ast ekki fyrir það eitt, að
staðnaðir valdhafar sjái
sig um hönd einn góðan
veðurdag og fari að stjórna
prýðis vel, svona upp úr
þurru.
Framfarir verða þá
fyrst að gagni, þegar harð-
snúin fylking nýrra
manna, sem skilja til hlítar
kröfur nýrra aðstæðna,
ryðja til hliðar fulltrúum
aflóga stjórnarhátta, en
axla sjálfir ábyrgðina á
þeirra stað.
Og ekki þarf víst að orð-
lengja að íslenskir stjórn-
málaflokkar hafa nú full-
lengi verið f jötraðir af úr-
eltum stjórnarháttum og
spillingu valds og auðs. Ef
þessi staðhæfing hljómar
illa í eyrum má bæta því
við, að forkólfum flokk-
anna hefur ávallt liðið
undra vel í f jötrunum, sætt
góðri meðferð, eins og sagt
er.
Flokkur allra skoðana
Skortur á samræmi milli
stefnuskrár og framkvæmda er
landlæg pest i flokkunum öllum,
en kemur misjafnlega að sök.
— Það er vitað mál, að hringlandaháttur flokksfor-
ystunnar fældi burt marga ágæta jafnaðarmenn og
í þeim hópi var Eiður Guðnason.
sjálft aö ósamkvæmnin riði hon-
um að fullu. Þar við bættist svo
sérkennilegt misræmi milli
grundvallar hugsjóna Alþýðu-
flokksins og sjálfra leiðtoganna,
sem stundum virtust tilheyra allt
öðrum flokki á allt annarri reiki-
stjörnu.
Það er vitað mál, aö hringl-
andaháttur flokksforystunnar
fældi burt marga ágæta jafnaðar-
menn, og i þeim hópi var Eiður
Guðnason. fréttamaður hjá sjón-
varpinu.
er angan vors i lofti stjórnmál-
anna. Almenningsálitiö hefur
fundið sér fleiri farvegi til að
knýja á ráðamenn um betra sið-
ferði, sanngirni og endurbætur,
og kannski umfram allt: lág-
marks samræmi milli stefnumót-
unar og framkvæmda.
Og fyrir fáeinum vikum tóku
kjósendur I Vesturlandskjördæmi
frumkvæðið óvænt I sinar hendur.
Þar fannst mönnum ráð að nýta
hinn nýja byr, og fjölmennur hóp-
ur fór þess eindregið á leit við Eið
SANNUR SJ/
mestu fylgi og trausti að fagna i
röðum sjálfstæðismanna hér i
borginni og viðar.
Allt frá „sandkorni” blaðsins,
mindasiðum þess, Svarthöfða
Jakob V. Hafstein lögfræðingur svarar gagnrýninni
á Albert Guðmundsson og segir m.a. að það sýni og
sanni kjark jiessa mikla dugnaðarmanns, að hann
hafi ekki farið dult með andstöðu sína gegn stefnu
rikisstjórnarinnar í efnahagsmálum og sú stað-
reynd skipi honum sérstakan og sterkan sess í röð-
um forystumanna Sjálfstæðisflokksins.
i þessu blaði, dagblaðinu Visi
hafa að undanförnu birst hin ótrú-
legustu ummæli um einn litrik-
asta og ötulasta forystumanna,
Sjálfstæðisflokksins, Albert Guð-
mundsson, alingismann og
borgarstjórnarmenn. Þann
mann, sem tvimælalaust á hvað
(sem sterkur grunur leikur á um
að sé ekki hinn „sanni Svart-
höfði”) lesendabréfum og upp i
myndskreyttar áróðursgreinar
blaðsins, hefur verið reynt að lit-
ilsviröa og rægja Albert Guð-
mundsson, alþrn. á mjög lúalegan
og ósæmilegan hátt. Minn.a mátti
ekki gagn gera.
Vegna þess að mér blöskra slik
óþurftarskrif blaðsins, sem að
frainan er að vikið, vil ég leyfa
mér að biðja um eftirfarandi at-
hugasemdir i blaðinu.
1. Ef dagblaðið Visirhyggst vilja
stuðla að velgengniSjálfstæðis-
flokksins sem ég vona fastlega
að blaðið vilji, og fylgja hinni
raunverulegu stefnu og lifs-
skoðun okkar sjálfstæðis-
manna, þá skora ég á ritstjór-
ann að „LOKA” sem allra fyrst
fyrir rógsskrif þau um Albert
Guðmundsson, alþm., sem að
undanförnu hafa svert siður
blaðsins.
2. Sannleikurinn er sá,
að enginn af forystumönnum
Sjálfstæðisflokksins hefur á
undanförnum stjórnarárum
verið jafn trúr, heill og stað-
fastur um grundvallarstefnu
flokksins og lifsskoðun og
einmitt Albert Guðmundsson.
Auk þess höfum við vitað að á-