Vísir - 10.01.1980, Blaðsíða 23

vísm
Fimmtudagurinn 10. janúar 1980
f f *
• é
f t
Ums jón:
Sigurveig
Jónsdóttir
Fimmtudagsleikrltlð kl. 21.25:
Kristalsstulkan
Fimmtudagsleikrit útvarpsins
er i þetta sinn „Kristalsstúlkan”
eftir Edith Ranum i þýðingu Torf-
eyjar Steinsdóttur. Leikstjóri er
Herdis Þorvaldsdóttir.
Hlutverk i leikritinu eru tvö og
fara þær Margrét ólafsdóttir og
Þórunn Magnea Magnúsdóttir
með þau.
Leikritið fjallar um fræga leik-
konu á niðurleið og móöur henn-
ar. Nina Weide hefur fengið
viðurnefnið „kristalsstúlkan” á
frægðarferli sinum. Nú hefur hún
hins vegar misst mesta gljáann
og er auk þess á góðri leið meö að
verða drykkjusjúklingur.
Móðir Ninu býður fyrrverandi
kærasta hennar heim i þeirri von,
að hún geti tekið upp þráðinn á
ný. En ráðagerðir fara ekki alltaf
eins og til stendur.
Höfundurinn, Edith Ranum er
þekkt fyrir barnaleikrit sin i út-
varpi, bæði i heimalandi sinu,
Noregi, og annars staðar á
Norðurlöndum. Hún hefur einnig
skrifaö sakamálaleikrit og nokkr-
ar skáldsögur i sama stil. Fyrsta
ú t v a r p s le ik r i t hennar,
„Kettlingurinn” hlaut fyrstu
verðlaun i leikritasamkeppni árið
1975.
Leikritið hefst kl. 21.25 og er lið-
lega 50 minútur i flutningi.
Útvarp kl. 20.30:
Heimsfræglr
tðniistarmenn
með Sinfónlu-
hllómsveitinni
Fyrri hluta tónleika Sinfóniu-
hljómsveitar Islands i Háskóla-
biói i kvöld verður útvarpað
beint. Hljómsveitarstjóri verður
Ungverjinn Janos Furst og ein-
leikari landi hans György Pauk,
fiðluleikari.
Janos Furst stundaði tónlistar-
nám sitt i Budapest, Paris og
Brussel, en settist siðar að á ír-
landi. Þar starfaði hann m.a. sem
konsertmeistari og einleikari og
stofnaði írsku kammersveitina,
sem hvarvetna hefur unnið sér
mikið lof fyrir tónlistarflutning.
Pauk hóf fiðlunám i Budapest
sex ára að aldri, en fjórtán ára
gamall hóf hann fyrir alvöru að
leika á tónleikum. Hann varð
sigurvegari i Paganinikeppninni
1956 og i Jacques Tibauldkeppn-
inni 1959.
Hann nýtur nú mikillar frægðar
bæði fyrir einleik og leik i
kammerverkum og er talinn einn
af fremstu fiðluleikurum sam-
timáns.
Flutt verður Dansasvita eftir
Béla Bartók og Fiðlukonsert i a-
moll op. 53 eftir Antonin Dvorák.
Otvarp frá tónleikunum hefst
kl. 20.30. — SJ
Herdis Þorvaldsdóttir leikkona cr leikstjóri fimmtudagsleikrits út-
varpsins.
misslr
giláann
útvarp
Fimmtudagur
10. janúar
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.20 Fréttir.
14.45 Til umhugsunar. Karl
Helgason og Vilhjálmur Þ.
Vilhjálmsson fjalla um á-
fengismál.
15.00 Popp. Páll Pálsson
kynnir.
15.50 Tilkynningar.
16.00 Fréttir. Tónleikar. 16.15
Veöurfregnir.
16.20 Tónlistartlmi barnanna.
16.40 Útvarpssaga barnanna:
17.00 Síödegistónleikar.
18.00 Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Fréttaauki. Til-
ky nningar.
19.35 Daglegt mál. Árni
Böðvarsson flytur þáttinn.
19.40 tslenskir einsöngvarar
og kórar syngja
19.55 Ba Itic-bikarkeppnin I
handknattleik I
Ve st ur-Þýz kalandi Her-
mann Gunnarsson lýsir sið-
ari hálfleik i keppni
tslendinga og Norðmanna i
bænum Verden.
20.30 Tónleikar Sinfónlu-
hljómsveitar tslands i Há-
skólabiói: — fyrri hluta
efnisskrár útvarpað bejnt.
Stjórnandi: Janos Fiirst
Einleikari: György Pauk —
báðir frá l'ngverjalandi a.
Dansasvlta eftir Béla
Bartók. b Fiðlukonsert i
a-moll op. 53. eftir Antonin
Dvorák.
21.25 Leikrit: „Kristalsstúlk-
an" eftir Kdith Ranum.
22.20 V'eðurfregnir. Fréttir.
Dagskrá morgundagsins.
22.40 Reykjavikurpistill. Egg-
ert Jónsson borgarhagfræö-
ingur talar um þarfirnar
(framhald frá 13. des.).
23.00 Frátónleikum Tónlistar-
félagsins i Háskólabiói i
janúar í fyrra. Alfons og
Aloys Kontarsky leika á tvö
pianó: Sónötu i C-dúr op.
posth. 120 eftir Schubert.
23.45 Fréttir Dagskrárlok. .
ÍSLAND OG AFGANISTAN
Innrás So vétrikjanna i
Afghanistan er að byrja að
segja litillega til sin á tslandi.
Menn eru farnir að hafa ójósar
skoðanir á málinu þrátt fyrir
langvarandi „finlandiseringu"
hugarfarsins, og þeir sem hafa
hvað ákafast leitað sögulegra
sátta við kommúnista líta um
öxl i grindahlaupinu. 1 raun var
Afghanistan orðið kommúnista-
riki, og hefur það eflaust auð-
veldað Sovétrikjunum innrás-
ina, að þeir voru að sækja þang-
að sinn mann i Kabúl til að
drepa hann. Aö þvi leyti er þessi
nýja innrás sambærileg við of-
beldið i Ungverjalandi á sinum
tima. og annað ofbeldi i k>pp-
rikjum siðan.
Afghanistan er fjarlægt land,
og eins og önnur lönd i Islam
næsta aftarlega f þróuninni á
tuttugustu öld. Eins og lönd
þarna eystra hefur þjóðin búið
við einveldi i einhvers konar
mynd og trúað á Allah, og það
hefur kannski ekki alltaf skipt
ntáli hvort þetta vald var brún-
leitt eða rautt. Að minnsta kosti
varfátt eitt sagt, þegar bylting
var gerð i höfuöborginni fyrir
ekki löngu og góður vinstri
maður settur i valdastól. Sanit
varð nú að drepa hann fljótlega.
og siðan næsta valdamann, uns
hinn ákjósanlegi leppur er fund-
inn tíl að fara nteð völd.
Sagt er að múhameðstrúar-
menn vilji eins konar sjálfstæði
Islams i landinu, en það er
heldur óheppilegt að hafa slikar
skoðanir þarna austur frá, eink-
anlega eftir að sýnt þykir, að
faðntlagið um Evrópu á að
byrja i ríkjum lslams. En hið
pólitiska lif er flókið, og vel má
vera að innrás Sovétmanna i
Afghanistan loki um tima leið-
unt þeirra til annarra ríkja
múhameðstrúarmanna. En það
hefur nú hingað til revnst auð-
velt fvrir Sovétmenn að láta
kála forustumönnum þjóða.
Við hér úti á islandi höfum
ekki ýkja ntiklar áhyggjur af
innrásinni i Afghanistan. Við
höldum áfram að vera þeirrar
skoðunar, að landinu verði ekki
stjórnað af neinu vití nema I
samvinnu við jábræður þeirra,
sent réðus.t inn i Afghanistan.
V'ið teljum alveg nauðsynlegt að
hafa þá inni i mvndinni, eins og
sagt er, jafnvel þá daga, sem já-
bræður þeirra æfa innrás i ís-
land á einhverjum eyjarrassi i
baltneska sjónum. Við getum
bókstaflega ekkián þeirra verið
i rikisstjórn, slikur voöavandi
steðjar að okkur núna. Þótt
fjörutiu og niu manns séu á
þingi á móti ellefu jábræðrum
Sovétmanna, sem nýlega hafa
drepið sinn ntann i Kabúl og æfa
innrásir, þýðir ekki að nefna
það, að neinn hafi kjark til að
stjórna landinu, öðru visi en
hinir ellefu verði með.
í rauninni er þetta orðið þann-
ig, að við eruni fyrst og fremst
farin að kjósa viðntælendur
kontmúnista áþing.Þaðerafog
frá að við séum að kjósa ntenn.
sem geti starfað sjálfstætt þeg-
ar til stjórnarsamstarfs kemur.
Fjörutiu og níu manita
minnihluti viðntælenda á þingi
sannar það. Og það hlýtur enn
og aftur aö sannfæra mörhjört-
tui á Alþingi um réttmæti þess-
ara sjónarmiða, að ellefu
manna meirihlutinn á Alþingi á
vini og flokksbræður, sent hafa
á skömmum tima kontið þrent-
ur ntönnum til valda i Afghan-
istan, drepið tvoog látið leppinn
lifa um sinn. Þrátt fvrir fjar-
lægðina frá Afghanistan viröist
óttinn við ofbeldið verasásanti.
Einhverjar þjoðir eru af veik-
unt mætti að andmæla innrás-
innii Afghanislan. Eftir fréttum
i islenskum Ijölmiðlunt að
dænta virðisl það allt gerast
með friði og spekt. Fjölntiðlarn-
ir eru bókstaflega að sofna i
þessu máli á likum nokkurra
hjarðmanna og fjallabúa, sent
annað stærsta herveldi heims
slær niður með eldvörpunt og
vélbyssum. Vögguljóð innrásar-
innar er santa ljóðið og þulið
hefur verið i evru mörhjartn-
anna á Alþingi allt frá árinu
1945. Og það erengin vontil þess
að einhver fari að rumska núna
til að krefjast þess að staöiö
verði á grundvallaratriðum
mannlegra samskipta.
Svarthöföi.