Vísir - 11.01.1980, Blaðsíða 12

12
VÍSIR
Föstudagurinn 11. janúar 1980
Laus staða
Staða skrifstof ustjóra Tryggingastof nunar
rikisins, sem jafnframt gegnir starfi að-
stoðarforstjóra stof nunarinnar, er laus til um-
sóknar.
Umsóknir með upplýsingum um menntun og
fyrri störf sendist ráðuneytinu fyrir 6. febrú-
ar n k.
Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytið
8. janúar 1980.

□BDODDOODDDDDDODDDDDDODDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
D
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
D
TIL SÖLU
Ford 607 - Diesel Custom Cob
- sendibifreið
árgerð i97i, með stóru húsi
Er á stöð. Mjög gott verð gegn
staðgreíðslu.
Uppl. I símo 41224 i dog
og næstu dogo.
a
a
a
a
a
D
D
a
D
D
D
D
D
D
D
D
D
D
D
DDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDDD
olaöburóarfólk
óskast!
SÓLEYJARGATA
Nauðungaruppboð
sem auglýst var 160., 63. og 65. tbl. Lögbirtingablaðs 1979 á
Hyrjarhöfða 6, þingl. eign Arnar Guðmundssonar fer fram
eftir kröfu Gjaldheimtunnar I Reykjavík á eigninni sjálfri
mánudag 14. janúar 1980 kl. 14.30.
Borgarfógetaembættiö i Reykjavik.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var i 60., 63. og 65. tbl. Lögbirtingablaðs 1979 á
hluta i Hjaröarhaga 60, talinni eign Jóhanns B. Sigur-
geirssonar fer fram efftir kröfu Gjaldheimtunnar í
Reykjavik á eigninni sjálfri mánudag 14. janúar 1980 kl.
11.30.
Borgarfógetaembættiö i Reykjavik.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var 160., 63. og 65. tbl. Lögbirtingablaðs 1979 á
hluta i Hrafnhólum 8, þingl. eign ólafs Guðmundssonar
fer fram eftir kröfu Gjaldheimtunnar i Reykjavfk á eign-
inni sjálfri mánudag 14. janúar 1980 kl. 16.00.
Borgarfógetaembættið i Reykjavik.
Nauðungaruppboð
sem augiýst var 160., 63. og 65. tbl. Lögbirtingablaðs 1979 á
hluta I Hofteig 36, þingl. eign Sigrfðar Oddsdóttur fer fram
eftir kröfu Gjaldheimtunnar I Reykjavik á eigninni sjálfri
mánudag 14. janúar 1980 ki. 15.30.
Borgarfógetaembættiö I Reykjavik.
Nauðungaruppboð
sem auglýst var 160., 63. og 65. tbl. Lögbirtingablaös 1979 á
Háagerði 17, þingl. eign óskars E. Guðmundssonar fer
fram eftir kröfu Iðniánasjóös á eigninni sjálfri mánudag
14. janúar 1980 kl. 10.30.
Borgarfógetaembættið I Reykjavik.
Langdvalarheimili
fyrir alkóhölista
Vissulega er þaö staðreynd aö
20-30% þeirra alkóhólista er
njóta meðferðar hjá S.A.Á. eiga
mjög litla von til þess að ná
valdi yfir sjúkdómi sínum.
Ástæðurnareruaðallega tvær —
eða lyfjaneysla og félagslegur
vanþroski, ásamt hörmulegum
ytri aðstæðum. Er það því ein-
göngu tima- og fjársóun að
endurtaka I sifellu meðferðir,
þegar vitað er fyrirfram að
sáralitil eða engin von er til þess
að árangur náist. Lauslega
áætlað, en ekki vanreiknað, er
eytt meira en eitthundrað
milljónum I þessar fyrirfram
vonlausu meöferöir árlega hjá
S.A.A. einu. En það er stefna
S.Á.A. að enginn sé vonlaus og
vitjunartima eins eða annars
getur enginn dæmt um nema
reynslan. Vissulega ske oft
kraftaverk, en alltof oft eru
sjúklingar kvaddir eftir 6 vikna
meðferð með þeirri vitund, aö
viðkomandi hafi næstum enga
möguleika. Þaö er lika vitund
starfsfólks S.A.A. að viökom-
andi þurfi all-Iengri tima til að
jafna sig, eða og að aðlaga sig
þeim þjóðfélagsaðstæðum er
bíða hans fyrir utan. Vegna
þess, að á hverjum degi eru tug-
ir einstaklinga sem biða eftir
plássi á meöferöarstofnunum
S.A.A., er þvi miöur ekki hægt
að sinna þeim er langdvalar
þarfnast. En litum nú aðeins á
þennan hóp fólks og vandamál
þess.
Lyfjaneytendur
Upp úr 1960 fóru hin ýmsu
taugaróandi lyf að streyma á
markaðinn. Fyrir all-stóran hóp
fólks boðuðu lyf þessi nýja
sólaruppkomu i lífi þess. Var
neysla þessara lyfja svo mikil
að við lá, að heimsmet væri sett
i neyslu þeirra, áður en Iand-
læknir greip til róttækra ráö-
stafana. Fólk gerði sér almennt
ekki ljóst, að hér var um að
ræða ávanalyf, að mörgu leyti
mun hættulegri en áfengi. 1 dag
er þetta fólk að koma i síaukn-
um mæli fram í dagsljósið,
ýmist vegna þess að líkamlega
og andlega er það þrotið kröft-
um. 1 öðru lagi hafa fordómar
um lyfjaneyslu minnkað gifur-
lega. 1 þriðja lagi hefur fræðsla
borið þann árangur að viðkom
andi, eða ættingjar hans, sjá að
hér stefnir I beinan voða. Oftast
neytir þetta fólk einnig áfengis,
en allt hefur þaö þaö sameigin-
legt aö svo illa er þaö farið and-
lega og líkamlega, aö þaö þarfn-
astaðminnsta kosti 3ja mánaða
meðferðar og allt upp I 6-7 mán-
uði. Stafar þetta af þvi að svo
langan tlma tekur aö ná lyfjun-
um úr blóöinu að fráhvarfsein-
kenni, þ.e. krampi eða of-
skynjanir koma oft fram eftir 6
mánuði. Einnig er greinilegt að
fiknin I lyf viröist meiri en flkn I
áfengi.
I öðrum hópi sem fer sffellt
stækkandi eru svo þeir sem
mjögungir byrja á áfengi, hassi
og þaöanaf sterkarifikniefnum.
1 þessu tilfelli dugar ekkert
nema langtima meðferö, bæöi
vegna likamlegs og andlegs
ástands, svo og vegna þess hve
ungir þeir byrjuöu að neyta
vlmugjafanna, hafa þeir farið á
mis viö, bæöi uppeldi og oft
menntun. Eru þeir því það
félagslega óþroskaðir, að gjör-
samlega virðist ókleift fyrir þá
að aðlaga sig þjóttfélaginu. Hér
fer saman kjarkleysi og minni-
máttarkennd.
Þriðji hópurinn er fólk á öllum
aldri, sem neytt hefur á vfxl
áfengis og lyfja I all-langan
tima. A örfáum mánuðum eöa
árum tekst þessu fólki að leggja
andlega og likamlega heilsu
slna í rúst. Þetta er ekki óeðli-
legt, þaðsem sem mannsllkam-
inn virðist þola verst er einmitt
lyf og vin blandaö saman.
Meirihluti þessa hóps er ungt
fólk. Ef manneskja undir þri-
tugu leitar meðferðar hjá
S.A.A., þarf varla að hafa fyrir
þvi að spyrja hana hvort hún
neyti bæði lyfja og vins. Þaö er
nokkuð öruggt að hún gerir það.
Þeir yngstu úr þessum hópi eiga
það sameiginlegt með hóp tvö,
að þeir hafa all-oft farið á mis
við menntun og uppeldi.
Félagslega vanþroska
fólk
Til þessa hóps teljast eins og
áöur segir, lyfjaneytendur úr
hópi tvö og þrjú. En all-stór hóp-
ur auk þessa er staöreynd. T.d.
má nefna allstóran hóp refsi-
fanga, sem vissulega ættu að
neöanmáls
Hver virkur þjóðfélagsþegn er
dýrmætur fyrir samfélagið, eða
jafn-dýrmætur og sá sem ekki
getur aðlagað sig þvl er mikil
by rði. Sá hópur skiptir tugum ef
ekki hundruðum, og hver þess-
ara einstaklinga kostar rlki og
bæ 5 milljónir króna I framfæri
árlega, segir Hilmar Helgason,
formaður Samtaka áhugafólks
um áfengisvandamáliö.
hafa forgang I langtima með-
ferðoftátiðum,þóekkisé nema
vegna þjóöhagslegrar nauð-
synjar. Þá er til hópur fólks sem
dylur sálræna erfiðleika bak við
áfengi. Sálrænir erfiðleikar
þessir eru oftast kjarkleysi,
minnimáttarkennd, umhyggju-
leysi, sjálfsviröingarskortur,
tjáskiptaerfiðleikar og þekk-
ingarskortur á almennum
mannlegum samskiptum. Sál-
ræna erfiðleika af þessu tagi
getur starfsfólk S.Á.A. ráðið
viö.
Hvaða aðstaða er fyrir
hendi
Vissulega er aðstaða til láng-
tima meðferðar fyrir hendi,
bæði i Vlðinesi og að Gunnars-
holti. En báðir þessirstaðireiga
þaö sameiginlegt, að ekki er um
neina meðferð að ræða, dagskrá
eöa aðstoö til félagslegrar að-
lögunar.
Langdvalarheimili
S.Á.Á.
Erlendis hefur meöferð á
langdvalarheimilum fleygt
fram siðustuár. Hefur reynslan
sýnt að meðferð til jafns við
vinnu, undir mjög miklum aga,
ber ótrúlega góðan árangur. Áð-
ur vonlausir eiturlyfjaneytend-
ur og fólk sem gjörsamlega var
um megn að aðlaga sig sam-
félaginu, þyrpastnú frá þessum
meðferöarstofnunum. Lang-
dvalarheimili þessi eru nær
undantekningarlaust utan þétt-
býlis. Vinna, bæði úti og inni er
stunduö fyrri hluta dags. Er hér
um að ræða jarörækt og ýmiss
konar framleiðslu sem fram má
fara utanhúss. Innivinnan er
oftast fjöldaframleiðsla á ýms-
um smávörum. Vinnan fer fram
undir miklum aga og stjórn
hæfra verkstjóra sem eru úr
hópi ráðgjafa vinnuheimilisins.
Lögð er áhersla á að menn læri
aðeinbeita sér við vinnuna, auk
þesssem þeim er falin einhver
ábyrgð til aö auka sjálfstraust-
ið.
Dagskrá hefst um miðjan
eftirmiðdag. Hún er hnitmiðuð
til lagfæringar á hinum ýmsu
skapgerðarbrestum vistmanna,
eflingu sjálfstrausts, sjálfs-
virðingar, sjálfskönnun og
fleira. Þá er lögð áhersla á
kennslu i hagnýtum þjóðfélags
fræðum. Útskýrt hvað I raun
biði þeirra úti ilifinu og hvernig
taka megi hinu ýmsa mótlæti.
Eins og áður segir eru vist-
menn undir miklum aga, allt aö
heraga. Þegar þeir innritast er
þeim gerö nákvæm grein fyrir
hvað vistun þeirra gengur út á.
Þeim er gert ljóst að sætti þeir
sig ekki við agann, og taki ekki
þátt I dagskránni, geti þeir yfir-
gefiö staðinn án fyrirvara, en
jafnframt er þeim gert ljóst
hvaða afleiðingar það kann að
hafa I för meö sér að yfirgefa
staðinn, sem liklega er sá eini
og siðasti sem getur hjálpað
þeim til þess að ná þvl að lifa
árangursriku lifi. Það er ótrú-
legt en satt, að nær einsdæmi er
að vistmenn gefist upp.
Vistunartimi er aldrei ákveöinn
fyrirfram, helduryfirgefur vist-
maðurinn staðinn þegar hann er
reiðubúinn og forstjóri gefur
samdóma álit sitt. 1 meðferðinni
gefst vistmönnum tækifæri til
að öðlast meira frjálsræði eftir
þvi sem árangur leyfir. t byrjun
er mönnum jafnvel óheimilt að
nota sima. En skrefin til frjáls-
ræöis eru 5 og I þvi siöasta er
mönnum jafnvel heimilt að hafa
bil á staönum og mega ferðast
innansveitar I fritimum.
Siðastliðið vor birtist I Vik-
unni alllöng grein um slikan
meöferðarstað, Daytop, i New
York fylki. Arangurinn sam-
kvæmt blaðagrein þessari var
ótrúlegur. Vegna þessarar
blaðagreinar fór starfsmaöur
S.A.A., Grettir Pálsson, dag-
skrárstjóri á Silungapolli, til
hálfs mánaöar dvalar á Daytop,
til þess að kynnast dagskránni
og uppbyggingu meðferðarinn-
ar. 1 skýrslu til stjórnar S.A.A.
staðfesti Grettir árangurinn og
mælir eindregið með þvi að
S.A.A. taki upp meðferð sem
þessa,tilhjálpar þeimtugum og
hundruðum skjólstæðinga
S.A.Á., sem sllkrar meðferðar
þarfnast. Grettir mun nú á för-
um til Þýskalands og Svlþjóðar
til að kynna sér sambærilegar
meðferöarstofnanir.
Lokaorð
Ljóst er, að „gat” er, I meö-
feröarkerfi alkóhólista á ís-
landi. Ekki er nóg um að „gat”
þetta kostar þjóðina óhemju fé,
heldur ber þó sérstaklega af
mannúðarástæðum einaih að
þétta þetta ,,gat”, eins fljótt og
auðið er. Hver virkur- ' þjóð-
félagsþegn er dýrmætur -fyrir
samfélagið, eða jafn dýnnætur
ogsásem ekki getur aðlagað sig
þvi er mikil byrði. Eins óg áður
segir skiptir fólk þetta túgum
ef ekki hundruöum. Þaö er og
staöreynd að hver þessara ein-
staklinga kostar riki og- bæ 5
milljónir króna I framfæri ár-
lega. Það er lika staðreynd að
einstaklingum þessum tekst
mjög o ft að halda sér á ltfi i 20 ár
i þessu ástandi. Reikningsdæm-
ið er auðvelt. Hver þessara ein-
staklinga kostar samfélagið
eitthundrað milljónir króna i
framfærslu - EF EKKERT ER
AÐ GERT.