Vísir - 11.01.1980, Blaðsíða 23

27
vísm
Föstudagurinn 11. janúar 1980.
ORYGGIB I FYRIR-
RÚMI HJ/k CHERHIH
skák
Heimsmeistarakeppni
unglinga 20 ára og yngri fór
fram i Groningen, Hollandi um
áramótin. Tefldar voru 13
umferöir eftir Monrad-kerfi og
varð röö efstu manna þessi:
1. Chernin, Sovétr. 10 1/2 v.
2. Azmajparashvili, Sovétr. 9
1/2 v.
3. Nekolescu, Rúmeniu 9 v.
4. -5 Rivas, Spáni 8 1/2 v.
4.-5. Plassket. Engl. 8 1/2 v.
Hinn nýi heimsmeistari þótti
sýna áreynslulitla og fágaða
taflmennsku. Still hans minnir
miög á Karpov, ekki teflt upp á
leikfléttur né tvisýnu, heldur
situr öryggið i fyrirrúmi.
Chernin leikur mjög hratt,
treystir á nákvæmt stöðumat og
endateflskunnáttu sina.
Sovézku keppendurnir voru auk
Spánverjans Rivas, þeir einu
sem höfðu aðstoðarmenn sér til
trausts og halds. Sovétmenn
tefldu þvi gjarnan upp á að
koma skákum sinum i bið, og
þar voru margar þeirra yfir-
færðar i vinning. Chernin tefldi
t.d. 80 leikja skák við Sviann,
sem hélt sig alltaf hafa öruggt
jafntefli i hendi sér, eða allt til
lokastöðunnar, en þar tókst
Shernin með hjálp vel unninnar
heimavinnu að krækja sér i
vinninginn. Sigur Chernin hefði
getaö orðið enn stærri, þvi hann
samdi tvö stutt jafntefli i siðustu
skákunum, til að tryggja sér 1.
sætið.
Fyrir mótið var Spánverjinn
Ricas talinn hættulegasti keppi-
nautur Sovétmannanna. Hann
er atvinnumaður i skák, og
getur þegar státað af nokkrum
góöum sigrum. A siðasta ári
mátaði hann sjálfan Kortsnoj,
og vann Miles á millisvæða-
mótinu á spáni. Rivas teflir
oftast gömul hálfgleymd
afbrigði, og fetar þar i slóð Bent
Larsens sem einmitt hefur dval-
ist siðustu árin á Spáni.
Jóhann Hjartarson var
fulltrúi tslands i keppninni.
Hann var næstyngstur 32ja
keppenda, og árangur hans 7
vinningar og 9,—15. sætið þvi
góður. Jóhann kvaðst hafa teflt
heldur linlega framan af, en
eftir að hafa skipt yfir í drottn-
ingarpeðsbyrjanir frá kóngs-
peðinu, fór að ganga betur.
Eftirfarandi skák taldi Jóhann
vera sina bestu frá mótinu,
þrátt fyrir hversu litinn tima
hann notaði á verkið, aðeins 40
minútur.
Hvitur: Jóhann Hjartarson
Svartur: E. Lobron
V-Þýskaland Enski leikurinn.
1. c4 c5
Jóhann örn
Sigurjónsson
skrifar
13. e4! Hb8
14. De2 e5
(Annars kæmi Hdl og síðan c5.)
15. Be3 Be6
16. Rd5 Bxd5
17. cxd5 Ra5
I
1 A±t
1 14 1
4 ±±
±
6 Sl 11
tt til
S a®
Kortsnoj:Spassky, 3 einvigis-
skákin. 6. ... Bb4 7. Bg2 0-0 8. 0-0
a6 9. Rc2! Portisch: Matulovic,
1967. Ein leiöin enn, sé sem
svartur velur hér, er leikmáti
MBRK , liW mm ■ 111 IWI /aafcSBBK.JiMliJwái.'Hjöilll. ... w. ■.■■■■■■^m
Jóhann Hiartarson var fulltrúi Islands f heimsmeistarakeppni ungl-
inga f Hollandi
2. Rc3 Rf6
3. Rf3 e6
4. d4 cxd4
5. Rxd4 Rc6
6. g3
(Þessi staða kom upp i mörgum
skáka þeirra Kortsnoj:
Spassky, undanrásum heims-
meistarakeppninnar 1977.
Svartur hefur reynt hér ýmsar
leiðir svo sem 6... Db6 7. Rb3
Re5 8. e4 Bb4 9. De2 0-0
(Svartur vill uppskipti, sem
myndu auðvelda honum vörn-
ina. En með næsta leik sinum,
sem svörtum yfirsást algerlega,
knýr hvitur fram yfirburða-
stöðu. Þegar hér var komið
sögu, haföi Jóhann notaö 27
minútur, Lobron 2 klukkustund-
ir og 15 minútur.)
18. Rd2!
(Nú er hótunin 19 b4 og nddar-
Skákplng Reykjavíkur
hefst á sunnuflaginn
Polugaevsky á Reykjavfkur- 18. ... b5
skákmótinu 1978 og vann með 19. b4 Rb7
góðan sigur á svart.) 6. ... Bc5 20. Hc6 Ha8
7. Rb3 Be7 21. Hf-cl Db8
8. Bg2 d6 22. Rb3 Rd7
9. 0-0 0-0 23. h4 Rf8
10. Bf4 24. Bh3 Hd8
Skákþing Reykjavikur 198C
hefst nk. sunnudag, 13. janúar
kl. 14. Teflt verður i félags-
heimili Taflfélags Reykjavikur
að Grensásvegi 46.
Sú breyting verður nú gerð á
aðalkeppninni, að allir flokkar
munu tefla sameiginlega i ein-
um riðli 11. umferðir eftir
Monrad-kerfi.
Skráning þátttakenda i aðal-
keppnina er hafin og lýkur
laugardag, 12. janúar kl. 14—18.
Keppni i unglingaflokki (14 ára
og yngri) hefst laugardag, 19.
jan. kl. 14.
Að venju er skákþing Reykja-
vikur með meiri háttar
skákmótum, sem haldin eru á
höfuöborgarsvæöinu. Búist er
við góðri þátttöku i mótinu nú,
og hafa allmargir landsliðs-
menn þegar skráö sig til þátt-
töku.
Fréttatilkynning frá Taflfélagi
Reykj avikur)
(1 skák þeirra Polugaevsky:
Smejkal var leikið 10. Rd4 Bd7
11. b3 a6 12. Bb2 Hb8 13. Rxc6
Bxc6 og hvitur náði engu út úr
byrjuninni.)
10. ... a6?
(Rétti leikurinn er 10. ... Rh5!
11. Be3 Rf6 12. h3 a6 13. Rd4 Bd7
og svartur hefur jafnað taflið.
Smejkal: Hulak, Bar 1977.)
11. Hcl h6
12. h3 (?)
(Smá ónákvæmni sem svartur
notfærir sér þó ekki. Rétt var 12.
e4 meðmun betra tafli. Eftir 12.
h3(?) gæti svartur hafa leikið
12.... d5 13. cxd5 Rxd5 14. Rxd5
exd5 15. Bxd5 Bxh3 og losað
þannig um sig.)
12. ... He8?
25. Hc7
(Hvftur hefur engan áhuga fyrir
25. Hc8 Hxc8 26. Hxc8 Dxc8 27.
Bxc8, þvi með þessu yrði vinn-
ingurinn einungis torsóttari.)
25. ... He8
26. Dg4
(Nú er 27. Hc8 illþyrmileg ógn-
un og svartur gripur þvi til
örþrifaráða.)
26. ... Rc5
27. Hxe7 Hxe7
28. bxc5 dxc5
29.. Bxc5 Hc7
30. Kg2 De8?
(Afleikur i miklu timahraki.)
31. Bxf8
og svartur gafst upp. Ekki
verður bæði gert viö mátinu á g7
og hrókstapinu á c7.
HVAR ER HIRR RYI TSEKOV?
Nýlega er komin út i Banda-
rikjunum bók um Rússland sem
byggð er upp á myndum frá
landinu frá þvi fyrir byltingu.
Segir i bókarfrétt, að i þessum
myndum vekist upp með sér-
stökum hætti andrúmsloft verka
stórskálda á borð við Tsékov og
Turgenev. Síðan er farið
mörgum fallegum orðum um
þennan liðna tima og cr allt gott
um það.
Athygli vekur, þegar þessi
bókarfregn er lesin, hvað sá
hópur var stór og þýöingar-
mikill, sem stóð að rússneskum
bókmenntum á þeim tíma sem
bókin greinir frá. Þessi öfiuga
sveit bar hróður Rússlands um
alla heimsbyggðina og gerir
enn, t.d. i leikritum Tsékovs.
Eitt þeirra er verið að sýna
núna i Reykjavik. Siðan komu
hin döpru ár i Rússlandi, og þá
fór þess að gæta minna að þar
risu hópar stórskálda á legg.
Miðað við fyrri tima er alveg
undarlegt hvaö þessi gamla
skáldskaparþjóö er oröin fátæk
af mikilmennum á sviði bók-
mennta á þvi langa biii sem
oröiö er milli Gorkis og
Jevtusjenko.
Nöfn koma auðvitað i hugann,
eins og Pasternak og
Solsjenitsyn, en svo undarlega
vill til, að hvorugur þeirra fékk
notiö sin i þessu gamla landi
skáldanna. Þetta verður óvænt
lil umhugsunar vegna þeirrar
áráttu margra skálda á Vestur-
löndum, bæði fyrr og siöar, að
vilja verða dráttarmenn þeirrar
st jórn m álastefnu, sem hefur
gert land stórbrotinna andans
manna að flóttastassjón. Ekki
dettur ntanni i hug að álita að
rússneskar þjóðir hafi glataö
ást sinni á bókmenntum þótt
stórskáldum hafi fækkað. Sagt
er að þar fari fólk i biðraðir við
bókaverslanir, en það mun nú
standa i biðröðum við flestar
verslanir hvort sem er.
Hér höfum við töngum átt við
að búa hóp listamanna, sem er
þeirrar skoðunar aö
vinstrimennska eins og hún er
þekkt frá Rússlandi, sé aflvaki
allra góðra hluta, líka i listum.
Vel má vera, að það sem viröist
dauö hönd stjórnkerfis i Rúss-
landi sé einmitt hinn sterki afl-
vaki á Vesturlöndum, og verði
þannig til að skapa andófslist
innan lýðræðislegra kerfa. Gott
er ef slikt leiöir af sér umtals-
verð listaverk. En eftir stendur
óhaggaö, aö ekki hefur maður
haft spurnir af nýjum Alex-
ander Blok, nýjum Gogol, nýj-
um Tolstoj i austurvegi upp á
siðkastið. Og þess vegna geta
þeir listamenn, sem mest vinna
.* ' ■
að nýrri skipan á Vesturlöndum
aö fyrirmynd þeirrar sem i gildi
er í Rússlandi, lent fyrr eöa
siðar undir þeirri dauöu hönd,
sem þeir álita úr fjarlægð séð,
að sé hið eina sanna og hreina
evangelium.
Myndabókin um Rússiand
vekur einmitt upp þessar spurn-
ingar. Ekki er þó þar með sagt,
aö hún sýni fólki, að engu hafi
máttbreyta þar i landi. Vist var
breytinga þörf. En það þurfti
slys á slys ofan til að loka að
mestu munni skáldaþjóðar. Nú
les hún aðeins þaö sem til boða
er i bókabúðum. og hefur enn
ekki haft áhyggjur af þvi, aö ný
stórskáld eru orðin sárafágæt i
landinu, finnist þá nokkurt.
Auðvitaö er þetta mál ekki
svona einfalt. Alveg eins og á
Vesturlöndum cr hægt að búa til
skáld i Rússlandi, og eflaust er
þeim mönnum haldiö aö fólki,
sem flokksmaskinan hefur vel-
þóknun á. Slik gerviefni duga
um tima, en verða seint til aö
varpa varanlegum Ijóma á
skáldskap kommúnistaaldar i
Rússlandi. Og eitt hafa já-
bræður á Vesturlöndum lært af
kollegum. Það cr sú aðferð, að
fyrirfinnist ekkert stórskáld
innan raða vinstrimanna, skuli
þau búin til handa fólkinu. Yfir
þeim tilbúnu hjörðum svifa svo
andar Tolstoj og Tsékovs, svona
til áminningar um, að enginn
bjó þá til. Þó lifa þeir enn.
Svarthöfði