Morgunblaðið - 28.07.2002, Blaðsíða 36
MINNINGAR
36 SUNNUDAGUR 28. JÚLÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
ÚTFARARSTOFA
HAFNARFJARÐAR
Stapahrauni 5, Hafnarfirði, sími 565 5892
www.utfararstofa.is
ÚTFARARSTOFA ÍSLANDS
Sjáum um alla þætti sem hafa ber í huga
er andlát verður, í samráði við aðstandendur
Sími 581 3300
Allan sólarhringinn — www.utforin.is
Suðurhlíð 35, Fossvogi
Sverrir
Olsen
útfararstjóri
Sverrir
Einarsson
útfararstjóri
Kistur
Krossar
Duftker
Gestabók
Legsteinar
Sálmaskrá
Blóm
Fáni
Erfidrykkja
Tilk. í fjölmiðla
Prestur
Kirkja
Kistulagning
Tónlistarfólk
Val á sálmum
Legstaður
Flutn. á kistu milli landa
Landsbyggðarþjónusta. Áratuga reynsla.
Bryndís
Valbjarnardóttir
útfararstjóri
Kransar - krossar
Kistuskeytingar • Samúðarvendir
Heimsendingarþjónusta
Eldriborgara afsláttur
Opið sun.-mið. til kl. 21
fim.-lau. til kl. 22
✝ Kristín SigríðurJónsdóttir var
fædd í Árgerði við
Dalvík 6. nóvember
1919. Hún lést á
Dalbæ á Dalvík að
morgni þriðjudagins
16. júlí síðastliðinn.
Kristín var næstelsta
barn hjónanna Jóns
Arngrímssonar og
Sigurbjargar Ágústs-
dóttur, en systkini
hennar voru Berg-
þóra, látin, Anfríður,
látin, Svanbjörn, bú-
sett á Dalvík, Lovísa,
búsett í Danmörku, Karla, búsett í
Reykjavík, Ingólfur, búsettur á
Akureyri, og Hrafnhildur, búsett í
Reykjavík.
Kristín giftist Kristjáni Eldjárn
Th. Jónssyni frá Sauðanesi 9.
október 1942. Hann lést 22. júní
1975. Synir þeirra eru 1) Sturla,
kvæntur Ingigerði Snorradóttur.
Þau eru búsett í Danmörku. Synir
þeirra eru Snorri, maki María
Sveinsdóttir og eru dætur þeirra
Sara Líf og Inga
Rún, og Kristján, í
sambúð með Fjólu
Ákadóttur. 2) Sig-
hvatur, kvæntur
Ingu Rut Hilmars-
dóttur. Þau eru bú-
sett á Dalvík. Sonur
Sighvats og Svan-
fríðar Jónasdóttur
er Kristján Eldjárn,
hann er í sambúð
með Katrínu Hólm
Hauksdóttur. Stjúp-
sonur Sighvats, son-
ur Ingu Rutar, er
Sævar Berg Hannes-
son, hann er í sambúð með Tinnu
Sigurgeirsdóttur og er dóttir
þeirra Jana Dröfn. 3) Gissur,
kvæntur Kristjönu Kristjánsdótt-
ur. Þau eru búsett á Dalvík.
Kristín bjó á Dalvík alla sína
ævi og hélt þar heimili á meðan
heilsan leyfði. Hún veiktist alvar-
lega fyrir átta árum og dvaldi síð-
ust æviárin á Dalbæ.
Útför Kristínar fór fram frá
Dalvíkurkirkju 27. júlí.
Fáein fátækleg orð fá varla lýst
því þakklæti sem ég vildi óska að ég
gæti fært ömmu. Ég er ekki bara
þakklátur fyrir að hafa átt hana fyr-
ir ömmu, heldur og fyrir að hafa
kynnst ótrúlegri manneskju sem á
einfaldan hátt lifði viðburðaríku lífi
og hafði svo margt að gefa. Henni
hugnaðist það betur að gefa en að
þiggja og líklega hefði henni þótt
það óþarfa prjál að um hana yrðu
rituð fátækleg minningarorð. Ég
ætla í þetta eina sinn að gera hlut
sem ég er ekki alveg viss um að
amma hefði verið hrifin af.
Það var gott að vera hjá ömmu og
afa í rauða húsinu. Amma sá til þess
að manni leið alltaf vel, henni var
það hreinlega eðlislægt að hafa um-
gjörðina þannig að maður naut þess
að vera til. Hún veitti manni nauð-
synlegt frelsi til að vega hluti og
meta, taka ákvarðanir og hafa skoð-
anir, en kunni þó að beina manni í
réttar áttir þegar það átti við. Hún
var á köflum óþægilega hreinskilin,
en líklega var heiðarleikinn hennar
stærsti kostur. Hún sveigði ekki
framhjá hlutunum og dró þá á lang-
inn, heldur kom sér beint að efninu.
Þessari hreinskilni fylgdi fastheldni
og stundum virtist amma þver og
ósveigjanleg. Þegar á hana var
gengið brást hún hins vegar við með
brosi, ef ekki hlátri. Hún hafði mjög
ákveðnar skoðanir á mönnum og
málefnum og fór ekkert í felur með
þær. Amma hafði góða kímnigáfu og
hún var hláturmild, hún var afar
tónelsk og dýravinur fram í fing-
urgóma. Hún átti ketti, hunda og
fugla og hún hugsaði um dýrin sín af
alúð.
Ég á ófáar minningar úr þessu
stóra rauða húsi; meðal þess sem
skýst fram úr skúmaskotum eru
bílaleikir á efri hæðinni þar sem
munstrað gólfteppið myndaði bæi
og borgir sem ekið var um í hinum
ýmsu erindagjörðum, snókerborðið
sem afi kom með heim frá útlöndum
og á voru keilur sem enginn botnaði
neitt í, hljómplötusafnið sem maður
fékk að gramsa hæfilega mikið í,
hljóðfærasafnið og hvernig amma
spilaði á hvert hljóðfæri með sínu
lagi og sjónvarpstækin tvö. Annað
var hljóðlaust en hafði kristaltæra
mynd; hitt gaf frá sér hljóð en sýndi
enga mynd. Þau voru sameinuð í
eitt og þessi lausn segir meira en
mörg orð um ömmu í rauða. Hún
kunni að bjarga sér, var hugvitssöm
og nýtin. Þegar ég var kominn til
vits og ára og afi var fallinn frá sat
ég marga kvöldstundina með ömmu
frammi í eldhúsi og hlustaði á sögur
af því hvernig lífið gekk fyrir sig í
síldarævintýrinu og á stríðsárunum.
Hún kunni óteljandi sögur sem opn-
uðu nýja heima; stundum hafði ég
reyndar áhyggjur af því að hún
hefði týnt þræðinum, en þá var hún
að tvinna inn í frásögnina aukaper-
sónur sem í fyrstu virtust óþarfar,
en komu svo til skjalanna í lokin og
fullkomnuðu þar með söguna. Þess-
ar stundir í rökkvuðu eldhúsinu eru
ómetanlegar. Ég hafði líka óskap-
lega gaman af því að horfa á bíó-
myndir með ömmu. Hún vandi sig á
það þegar ég var lítill að lesa fyrir
mig textann og segja mér frá fram-
vindu mála í viðkomandi bíómynd,
svona til að auðvelda mér lífið. Þetta
fyrirkomulag gekk svo ljómandi vel
upp að því var aldrei breytt. Amma
las ennþá fyrir mig textann og út-
skýrði fyrir mér gang mála þegar ég
var orðinn fullorðinn. Ökuferðirnar í
Renónum, oftar en ekki suður í
Kaupfélag, eru líka ógleymanlegar.
Renóinn var einstakur, óaðfinnan-
legur í alla staði þótt hann væri
kominn vel á þrítugsaldurinn, og
amma keyrði hann líka á sinn ein-
staka hátt. Mér fannst ég stundum
vera prins í opinberri heimsókn, en
ég hélt þó aftur af mér og sleppti því
að veifa til annarra vegfarenda.
Ég á eftir að sakna ömmu, hún
var einstök kona. Ég á eftir að
sakna allra litlu hlutanna; hvernig
hún laumaði sælgæti eða peninga-
seðli í höndina á manni um leið og
hún kvaddi mann, hvernig hún raul-
aði með lögum sem voru henni hug-
leikin, hvernig hún hló að vitleys-
unni í sjálfri sér. Það var gott að
eiga Stínu í Kambi fyrir ömmu.
Snorri Sturluson.
Það er ekki hægt að segja annað
en að amma mín, Kristín Jónsdóttir
eða amma í rauða, hafi verið sérstök
kona. Rauða húsið hennar í Báru-
götunni var ævintýraheimur út af
fyrir sig; þar var alltaf hægt að
finna sér eitthvað til dundurs, manni
leiddist aldrei, hafði alltaf eitthvað
fyrir stafni og þar leið manni vel.
Hvort sem maður lék sér á ruggu-
hestinum, fór í bílaleik, lék sér með
tindátana, spilaði billiard eða lék sér
að dýrunum sem amma átti, fugl-
unum og kettinum Pippa. Það var
alltaf gaman að koma til ömmu.
Amma átti til Trópí og sleikjó, ég
man varla eftir því að hafa heimsótt
hana án þess að fá síkar veitingar.
Ég gleymi því aldrei þegar amma
spurði mig kornungan hvort ég
kynni ekki að tala. Ég skrollaði
langt fram eftir aldri og þessi hrein-
skilni ömmu er gott dæmi um það
hversu beinskeytt og heiðarleg hún
var. Ég gleymi því heldur aldrei
þegar ég var í pössun hjá henni og
við fórum á Renault-inum í Kaup-
félagið. Amma var glæsileg kona,
minnti helst á kvikmyndastjörnu í
ljósbrúnu kápunni, með dökku sól-
gleraugun og fína hattinn. Ég
þekkti ömmu í raun aðeins sem
ömmu, ekki sem einhverja flókna
persónu með tilheyrandi flækjum og
göllum. Ég var ekki nema 14 ára
þegar hún fékk heilablóðfall og eftir
það var hún bundin í hjólastól og
lömuð öðrum megin. Mér fannst
mjög erfitt að heimsækja hana fyrst
eftir áfallið, hún grét mikið og henni
virtist líða illa, var fangi í eigin lík-
ama. En svo birti til og henni leið
betur, það var svo gott að heim-
sækja hana og sjá hana brosa.
Manni leið vel eftir að hafa kíkt í
heimsókn, það gaf manni svo mikið.
Ég vona að ég hafi glatt hana og
gefið henni álíka mikið og hún gaf
mér alltaf. Ég er afar þakklátur fyr-
ir að hafa fengið að kveðja ömmu
mína kvöldið áður en hún dó og ég
mun varðveita allar minningarnar
úr rauða húsinu. Ég er feginn því að
hún fékk loks frið og er nú komin
aftur til afa.
Kristján Sturluson.
KRISTÍN SIGRÍÐUR
JÓNSDÓTTIR
Helgu Sveinsdóttur kynnist ég
fljótlega eftir að ég ruglaði reytun-
um með Jensínu Waage systurdótt-
ur hennar og þekkti hana því í rúman
aldarfjórðung. Það verður ekki sagt
annað en að þau kynni hafi verið eft-
irminnileg enda var Helga um margt
sérstök kona. Eins og margir af
hennar kynslóð var hún lítt skóla-
gengin en vel menntuð enda vel lesin
og víðförul, innan lands sem utan.
Helga var lágvaxin, grönn og kvik í
hreyfingum. Síðustu ár varð hún þó
að nota staf og síðast göngugrind.
Talandi Helgu var sérstæður m.a
vegna norðlensks framburðar sem
hún hélt alla tíð. Hugur hennar var
frjór og vakandi og minnisgóð var
hún með afbrigðum. Helga fylgdist
vel með mönnum og málefnum og
hafði skoðanir á hverjum hlut. Hún
dró taum lítilmagnans og setti jafnan
fyrirvara við aðgerðir yfirvalda og
almennt þeirra sem taka ákvarðanir
er varða hagsmuni og heill fólks.
Helga naut góðra samræðna og þeg-
ar mál voru alvarleg talaði hún
stundum í gátum og hálfkveðnum
vísum, dró annað augað í pung og
varð drýgindaleg á svip. Það undir-
strikaði það sem ósagt var, að hún
sagði mikil tíðindi sem ekki voru á
allra vitorði. En það voru ekki bara
alvarleg málefni sem Helga vildi
ræða. Hún naut þess að segja gam-
ansögur og sagði skemmtilega frá og
tókst alltaf að vekja hlátur manna
ekki síst þegar hláturinn náði tökum
á henni sjálfri í miðri frásögn.
Helga var ákveðin í framkomu og
leyndi ekki skoðunum sínum, sagði
já og nei eins og það passaði henni.
Hún var skoðanaföst og stóð á sínu
HELGA
SVEINSDÓTTIR
✝ Helga Sveins-dóttir fæddist að
Giljum í Vesturdal í
Skagafirði 3. júní
1914. Hún lést á
Sjúkrahúsi Akraness
12. júlí síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Sveinn Sigurðs-
son bóndi á Giljum
og víðar í Skagafirði,
f. 6.5. 1873, d. 25.10.
1962, og Guðrún
Jónsdóttir frá
Bakkakoti í Skaga-
firði, f. 28. 9. 1883, d.
11. 7. 1973. Helga
átti sjö systkini.
Helga, húsmóðir og verkakona,
var gift Völundi Kristjánssyni vél-
smið og bjuggu þau allan sinn bú-
skap á Akureyri. Völundur lést
24. apríl 1981. Völundur og Helga
voru barnlaus. Nokkrum árum
eftir fráfall Völundar flutti Helga
suður á Akranes. Eftir fáein ár
þar flutti hún til Borgarness og
naut þar nálægðar systur sinnar
Guðrúnar B. Björnsdóttur.
Útför Helgu fór fram í kyrrþey
að ósk hinnar látnu.
og gat því lent í deilum
við samferðafólk sitt.
Einhverju sinni rædd-
um við menn og mál-
efni. Helga talaði tæpi-
tungulaust, gagnrýndi
og lofaði eftir því sem
henni fannst við eiga.
Þegar við höfðum af-
greitt málin og að
mestu lokið samtali
okkar sagði hún, eins
og til að draga saman
hina endanlegu niður-
stöðu: „Allt fólk er gott
fólk.“ Þessi orð eru mér
minnisstæð og sýna
skilning hennar á mannlegu eðli. All-
ir eiga gott til í hjarta sínu og það
verðum við að viðurkenna þegar allt
kemur til alls.
Mér og fjölskyldu minni reyndist
Helga vel. Í upphafi búskapar okkar
vék hún ýmsu að okkur. Eitthvert
haustið hringdi hún til okkar norðan
af Akureyri og sagði að það væri
pakki til okkar með Akureyrarflug-
vélinni. Við þyrftum að sækja hann
út á Reykjavíkurflugvöll. Sem betur
fór fengum við lánaðan bíl til að
sækja pakkann. Hann reyndist
býsna stór og þungur enda var í hon-
um hálfur annar tugur hangilæra.
Óvenjuleg sending sem sýndi rausn-
arskap og að nokkru uppátektarsemi
Helgu.
Undanfarin ár átti Helga við mikla
vanheilsu að stríða. En hún var hörð
af sér. Þegar maður spurði: „Hvern-
ig hefurðu það?“ svaraði hún að
bragði: „Ævinlega gott.“ Sama hver
líðanin var. Helga varð fyrir hverju
áfallinu á fætur öðru, beinbrot,
lungnabólgur og fleiri mein leiddu
hana oft á náðir starfsfólks Sjúkra-
húss Akraness þar sem hún naut
ætíð góðrar aðhlynningar. Aðfara-
nótt föstudagsins 12. júlí síðastliðinn
veiktist Helga illa og undir morgun
var farið með hana út á Akranes. Það
varð hennar síðasta för. Hún lést síð-
degis þann dag á sjúkrahúsinu þar.
Fráfall hennar var óvænt þrátt fyrir
allt. En það var komið að leiðarlok-
um. Hin lífseiga kona úr Vesturdal í
Skagafirði hafði að baki 88 ár þegar
hún kvaddi þennan heim. Blessuð sé
minning hennar.
Eiríkur G. Guðmundsson.
Elsku Helga frænka. Það er sárt
að hugsa til þess að þú sért farin frá
okkur og að við fáum ekki að sjá þig
aftur, en við vitum að þú ert nú kom-
in á stað þar sem þér líður vel.
Þar sem þú varst okkur alveg ein-
stök frænka, eru margar minningar
sem koma upp í huga okkar, heim-
sóknir til þín á Akranes, heimsókn-
irnar áttu eftir að verða mun fleiri til
þín eftir að þú fluttist til Borgarness.
Mikið var brallað saman í eldhús-
inu heima hjá þér, þar á meðal skár-
um við út laufabrauð, steiktum klein-
ur o.fl., og ekki má gleyma
páskaeggjunum sem þú hjálpaðir
okkur að búa til.
Við áttum margar góðar stundir
saman, og munu þær lifa áfram í
minningu okkar.
Okkur langar að þakka þér, elsku
Helga, fyrir allar samverustundirn-
ar og allt sem þú hefur gert fyrir
okkur.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
( V. Briem)
Róbert, Björg og Árni.
Handrit afmælis- og minningargreina skulu
vera vel frá gengin, vélrituð eða tölvusett.
Sé handrit tölvusett er æskilegt, að disk-
lingur fylgi útprentuninni. Auðveldust er
móttaka svokallaðra ASCII-skráa, öðru
nafni DOS-textaskrár. Ritvinnslukerfin
Word og Wordperfect eru einnig auðveld í
úrvinnslu. Senda má greinar til blaðsins í
bréfasíma 569 1115, eða á netfang þess
(minning@mbl.is) — vinsamlegast sendið
greinina inni í bréfinu, ekki sem viðhengi.
Nánari upplýsingar má lesa á heimasíðum.
!
"
#""
$ %&
! "#$!%&
%& ! "##' (