Mánudagsblaðið - 27.06.1960, Blaðsíða 2
2
Mánudagur 27. júní 1960
(Framhald).
Vesfur-isafjarðarsýsla
Sýslumörk Barðastrandar-
sýslu og ísafjarðarsýslu eru
um Langanes í Arnarfirði og
síðan um Dynjandisheiði. Á
Bíldudal má fá sér bát yfir
á Langanesið eða inn á
ströndina að Krosseyri eða
Steinanesi og fara þaðan inn
j Geirþjófsfjörð. Ef gengið
er út fyrir Langanesið, er
komið að Hokinsdal, sem er
fyrsti bær í Isafjarðarsýslu,
þegar sú leið er farin. Þaðan
má svo ganga inn með nes-
inu að norðan og í Mosdal.
Þar í dalnum voru fimm
bæir, en nú rnunu þeir flest-
ir í eyði. Mosdælir þóttu áð-
ur fyrr rammgöldróttir og
æði fornir í skapi. Þóttu
þeir einna rammastir galdra-
menn allra Amfirðinga, og
er þá mikið sagt. Úr Mosdal
má ganga í Dynjandisvog,
en þangað liggur einnig al-
faraleið úr Geirþjófsfirði um
Dynjandisheiði. Grá og grýtt
er sú heiði og fremur ömur-
leg við fyrstu sýn.
Það er stórfengleg sjón að
sjá Dynjandisfossa. Úti frá
er oft talað um fossinn Dynj
anda, en þetta er ekki einn
foss, heldur margir. Lang-
mestur er efsti fossin, sem
heitir Fjallfoss. Niðurinn í
honum heyrist víða vegu, t.
d. langt upp á Dynjandis-
heiði. Neðar er Úðafoss, sem
er mjög fagur. Enn neðar
eru aðrir fossar, svo sem
Göngumannafoss og Sjávar-
foss, þar sem áin fellur 1
voginn. Það má ganga á bak
við Göngumannafoss upp við
bergið, en bezt er að fara
þar varlega, klappirnar eru
glerhálar og varasamar, en
grængolandi hringiða fyrir
neðan. Norður frá Dynjandis
vogi gengur Svínárdalur í
austur. Þaðan má klöngrast
norður yfir fjallið til Borg-
arf jarðar, en sú leið er brött
og erfið. En nú er kominn
vegur fyrir Meðalnesið milli
Dynjandisvogs og Borgar-
fjarðar. Sú leið var áður
grýtt og seinfarin.
Borgarf jörður er hinn
nyrzti af innfjörðum Arnar-
fjarðar. Þar er mjög fagurt.
Mjólká og Hvilftarlælcur
koma þar ofan af fjallinu og
steypast í fjöldamörgum
fossum niður skógi vaxna
hlíð. Eins og kunnugt er hef
ur vatnsorkan í Borgarfirði
nú verið virkjuð. Bærinn
Borg í Borgarfirði ’er mikið
býli og fagurt. Úr Borgar-
firði gengur Hófsárdalur
norður í fjöllin, og hefur mér
verið sagt, að úr honum megi
komast til Dýrafjarðar eftir
háum hrikaleiðum. Hófsár-
dalur minnir um sumt á
Bleiksdal i Esju, en er stór-
um hrikalegri. Heyrt hef ég
sagnir um, áð einhver býli
hafi verið inni í dalnum fyrr
á öldum. Þessi dalur er svo
stórfenglegur, að það borgar
sig að taka á sig krók til að
fara inn eftir honum. Oftast
■ér lítið vatn í Hófsá, en hún
MÁNUDAGSBLAÐIÐ
kvað geta orðið vitaófær í
rigningum.
Frá Borg er nú akvegur út
að Rafnseyri. Fjöllin þarna
á norðurströnd Arnarfjarðar
eru há og mjög svo hrikaleg,
einkum hlíðin fyrir innan
Hjallkárseyri. Skriðuhætt
er þarna, pg stundum er
grjótflug úr hömrunum. Eg
fór þarna um fótgangandi
fyrir mörgum árum, og var
þá nýafstaðið steypiregn. Þá
fór stórt bjarg úr brúninni
í loftköstum niður hlíðina
með braki og brestum. Þarna
sunnan, Brekkudal, Kirkju-
bólsdal, Meðaldal, Haukadal
og Keldúdal. Einna fegurstur
þykir mér Haukadaiur. Upp
af honum er Kaldbakur,
hæsta fjall á Vestfjörðum,
og er.útsýni .þaðan stórfeng-
legt. Ýmis örnefni í Hauka-
dal eru tengd a-tburðum í
sögu Gísla Súrssonar. I
Haukadal er vísir að örsmáu
þorpi.
Úr Haukadal er vegur út
í Keldudal hjá Sveinseyri.
Þar má nú fara á bílum, en
vegurinn er á köflum mjög
á ströndinni hafa margir
bæir farið í eyði.
Frá Rafnseyri er fagurt
útsýni yfir Arnarfjörð, því
að bærinn stendur hátt. Það-
an sést vel inn að Dynjanda
og út í Ketildali handan
fjarðar. í sögunni er Rafns-
eyri fyrst og fremst tengd
minningunni um tvo merkis-
menn, Rafn Sveinbjarnarson,
lækninn góða, og Jón Sig-
ursson forseta. Á túninu fyr
ir neðan bæinn er minnis-
merki um Jón Sigurðsson, en
það væri vel til fallið að
minnast einnig Rafns á ein-
hvern hátt.
Frá Rafnseyri liggur ak-
vegur til Dýrafjarðar um
Rafnseyrardal og Rafnseyrar
heiði. Er sú leið fögur.
Skammt frá veginum blasir
við Ánamúli, eitt af fegurstu
fjöllum við Arnarfjörð. Veg-
urinn liggur yfir í Brekku-
dal í Dýrafirði. Vegur liggur
ÓLAFUR HANSSON,
mennfaskólakennari:
innig frá Rafnseyri út með
irðinum að norðan. Er sá
egur sums staðar allhrika-
3gur, einkum 1 Baulhúsa-
kriðum. Af þessum vegi
ggur gönguvegur til Dýra-
jarðar, t. d. frá Álftamýri
.m Álftamýrar'heiði í Kirkju
ólsdal í Dýrafirði, og frá
lOkinhömrum í Haukadal.
Jka má fara út fyrir-
? Hafnarnesið milli Arnar-
jarðar og Dýraf jarðar og í
ieldudal.
Annars er Þingeyri mið-
töð ferðalaga um Dýraf jörð.
inginn, sem dvelst eitthvað
, Þingeyri, ætti að láta und-
r höfuð leggjast að skoða
alina út með firðiiium að
glannalegur, liggur í brattri
skriðu tæpt á bjargbrún. 1
Keldudal voru margir bæir,
en flestir eru nú komnir í
eyði. Þar voru löngum frækn
ir sægarpar eins og víðar í
Dýrafirði, en þegar á Sturl-
ungaöld voru Dýrfirðingar
sjómenn miklir og gengu vel
fram í Flóabardaga. Úr
Keldudal eru þeir frændur
skipstjórarnir á Gullfossi
Pétur Bjömsson og Kristján
Aðalsteinsson.
Nú má aka inn fyrir Dýra
fjörð. Frá Botni innst í firð-
inum er tiltölulega stutt að
ganga á Glámu og Sjónfríð,
sem eru þar upp af f jarðar-
botninum. Giámujökull er nú
horfinn af Islandskortinu,
enda er þarna enginn sam-
felldur jökull, aðeins dreifð-
ar hjarnfannir. Vegurinn
liggur síðan um Gemlufalls-
heiði til Bjarnardals í Önund
arfirði. Annar vegur liggur
út með Dýrafirði að norðan,
að Núpi.Utar er Gerðhamrar.
Þar var áður prestsetur, þar
bjó séra Þórður Ólafsson, og
þar eru fæddir synir hans,
Óskar læknir og Sigurður
söngstjóri.
Um Gerðhamradal liggja
vegir á Ingjaldssand og í Val
þjófsdal í Önundarfirði. Und
arlegt er það, að Ingjaldsdal
ur er talinn með Mýrahreppi
1 Dýrafirði, þó að hann sé
raunverulega í Önundarfirði.
Á Brekku á Ingjaldssandi
bjó kemjjan Guðmundur Ein-
arsson refaskytta, sem er
Borgfirðingur að ætt. Hann
mun vera frægasti refabani
á Islandi, vann alls um hálft
þriðja þúsund refa.
Fyrir innan Ingjaldssand
gengur Hrafnaskálanúpur
snarbrattur og hrikalegur í
sjó fram. Við Patrasflóa í
Grikklandi hef ég séð fjall,
sem er alger tvífari Hrafna-
skálanúps. Fyrir innan
Hrafnaskálanúp er bærinn
Mosdalur. Við þann bæ
kenndi sig þjóðhaginn Guð-
mundur Jónsson, sem lengi
bjó á Isafirði. Margir héldu,
að hann væri frá Mosdal í
Arnarfirði, en svo var ekki.
Innar er Valþjófsdalur, fög-
ur byggð og sérkennileg. Þar
er kirkja á Kirkjubóli, en
alls eru fjögur Kirkjuból í
Önundarfirði. Til aðgreining-
ar eru þau oftast kennd við
dalina, sem þau eru í. Innar
með firðinum er Bjarnadal-
ur, sem vegurinn til Dýra-
f jarðár liggur um’ Á Kirkju-
bóli í Bjarnadal búa bræðurn
ir Guðmundur Ingi Kristjáns
son skáld og Halldór rithöf-
undur. Niður af Bjarnadal er
prestssetrið Holt í Önundar-
firði, glæsileg jörð. Þar
munu vera einna fegurstar
engjar á Vestfjörðum.
Inn af botni Önundarf jarð-
ar ganga þrír dalir austur
í fjöllin, Ekkilsdalur, Hest-
dalur og Korpudalur. Göngu-
mönnum má benda á leiðina
úr Korpudal um Álftafjarð-
arheiði til Álftafjarðar við
Isafjarðardjúp. Sá vegur er
mjög brattur. Akvegurinn
liggur um Breiðadal og
Breiðadalsheiði til Isaf jarðar
og Súgandafjarðar. Utar er
gönguleið um Grímsdalsheiði
að Kvíarnesi í Súgandafirði.
Fyrir utan Flateyri liggur
vegur um Klofningsheiði að
Stað í Súgandafirði. Áður
fyrr var sú leið fjölfarin
milli öriúndarf jarðar og Súg-
andafjarðar. Nú fara flestir
um Botnsheiðarveg, sem ligg
ur út af Breiðadalsheiðarveg
inum. Er þá komið að Botni
í Súgandafirði. I fjallínu upp
af Botni er gömul surtar-
brandsnáma. Frá Botni ligg-
ur vegur sunnan fjarðar að
Suðureyri. KQíðin norðan Súg
andafjarðar r er mjög fögur,
þar er talsvert skógarkjarr
og þar hef ég séð storvaxn-
astan burknagróður á Is-
landi. Þarna vaxa ýmsar fá-
gætar burknategundir. Innar
lega úr Súgandafirði liggur
gönguleið ura Gilsbrekku-
heiði í Syðridal í Bolungavík.
Miklu utar er leið frá Selár-
dal í Súgandafirði um Grá-
rófu eða Grárófuheiði í
Tungudal í Bolungavík.
Grárófa er hinn mesti
tröllavegur. Upp úr Selárdal
þarf „ að fara snarbrattar
skriður og klífa smáhamra
til að komast upp á brúnina.
Grárófa er talin allsendis ó-
fær hestum. Þessi leið er erf-
ið, en vanir göngumenn hafa
gaman af að fara Grárófu.
— Utar úr Súgándafirði ligg
ur erfið leið um fjallið Gölt
til Keflavíkur.
Bandarísku neytendasamtökin senda
meðlimum hinna íslenzku bókagjöf
Á stofnfundi .Alþjóðastofnun-
ar neytendasamtaka“ í Haag í
vor kom forseti bandarísku
neytendasamtakanna, „Consum-
ers Union“, að máli við Svein
Ásgeirsson og bauðst til að
senda öllum meðlimum Neyt-
endasamtakanna á íslandi Árbók
bandarísku samtakanna að gjöf.
í bókinni er ávallt úrdráttur úr
niðurstöðum allra þeirra gæða-
matsrannsókna, sem „Cunsumers
Union“ hefur gert á árinu, og
hefur bókin oft verið nefnd
„Biblía neytenda" í Bandaríkj-
unum, en heitir „Consumers
Guide“ eða leiðarvísir neyt-
enda. Boðið var þegið með þökk
um, og eru bækurnar nú komn-
ar til landsins. Útsöluverð bók-
anna í Bandaríkjunum er alls
um 150.000,00 kr.
í bókinni eru umsagnir eða
niðurstöður athugana á 2000
vörutegundum, að vísu á banda
rískum marlcaði, en margar vel
-þekktar hér á landi, svo sem
heimilistæki, bílar, saumavélar,
rafmagnsrakvélar, sígarettur (t.
d. um tjöru- og nikótíninnihald
hverrar tegundar) svo að eitt-
hvað sé nefnt, en auk þess er
þar að finna margvíslegan al-
mennan fróðleik um vörur, þótt
ekki séu sömu tegundir á mark-
aði hér. Þess má geta, að inn-
íluttar vörur til Bandaríkjanna
eru teknar til rannsókna engu
síður en innlendar, og í kafla-
um um fryst fiskflök er hinna
islcnzku getið meðal þeirra, sem
þar eru flokkuð niður eftir gæð
um og-verðs getið til samanburð
ar. Er ljóst, hversu mikilvægar
slíkar gæðarannsóknir eru, sem
þannig eru birtar og milljónir
manna fara eftir við vöruval,
og treystir fullkomlega.
Mefflimir vitji bókarinnar og
lesi — effa gefi öffnun
„Leiðarvísir neytenda“ gefur
glögga hugmynd um það, hvern-
ið hin bandarísku neytendasam
tök starfa, og hve mjög þau
hljóta að stuðla að vöruvöndun
og vera neytendum, sem vilja,
til mikils stuðnings, en það geta
þau í krafti hins mikla fjölda,
sem er áskrifandi að ritum
þeirra.
Gjafabókin er að sjálfsögðu á
ensku, en hver meðlimur getur
ráðstafað þessari eign sinni að
vild, og hér er fyrst og fremst
um handbók að ræða, sem allt-
af getur komið sér vel. Nýir
mefflimir fá bókina einnig ó-
keypis, meffan upplag endist.
Ekki eru tök á að senda bók-
' ina vegna nýhækkaðs burðar-
gjalds og lágs árgjalds, menn
geta vitjað hennar á skrifstofu
Neytendasamtakanna, Austur-
stræti 14, 3. hæð, en hún er
opin virka daga milli kl. 5 og 7.
(Frá Neytendasamtökunum).
A: „Hvaða tryggingu hefi
ég þá fyrir því, að ég fái
peningana aftur frá þér?“
B: „Er þér ekki nægilegt
orð heiðarlegs manns?“
A: „Jú, auðvitað — komdu
þá með hann.“