Tíminn - 17.12.1972, Blaðsíða 1
RAFTORG
SÍMI: 26660
RAFIÐJAN
SIMI: 19294
V
r
V
kæli-
skápar
HlitafiaNiAéfa/fc A/
RAFTÆKJADEILD
Hafnarslræti 23
Simar 18395 & 86500
„Er það satt, að þú hafir flogið eða farið hamförum i lifandi lifi, Indriði?” — Miðiilinn, Sigríður Guð-
mundsdóttir úr Keflavik, lyftir höndum með lokuð augu, en af Helga Guðlaugssyni, sem situr við hiið
hennar, dettur hvorki né drýpur. —Timamynd: Hóbert.
Jakob Jakobsson fiskifræðingur:
Síldveiðar arðbærar á ný,
ef skynsemdar verður gætt
Talsvert magn af sumargots-
sild er nú að alast upp, og ef við
verðum ekki of bráðlátir og hög-
um okkur skynsamlega ætti sá
stofn að ná sér, jafnvel á þessum
áratug, og sildveiði verður aftur
gjöful atvinnugrein, sagði Jakob
Jakobsson, fiskifræðingur, er
Timinn bar undir hann kenningar
norska fiskifræðingsins Finns
Devolds. En hann ritaði nýlega
grein i timarit norska sjómanna-
sambandsins og benti þar á, að
sildarstofnarnir við Norður-Nor-
eg væru að stækka og að fundizt
hefði stór og fcit sild á þeim slóö-
um og mætti vænta aukins sildar-
afla aftur.
En sildarstofnarnir stækka og
eyðast , ekki ósvipað og rjúpan,
en á mun lengra árabili, og sé of-
veiði einni saman ekki um að
kenna.
Jakob sagði, að á undanförnum
öldum virtist sildargengd við
Noreg alltaf vera mest um og fyr-
irmiðbik hverrar aldar, en einna
minnst áratugina 70-90. Um áhrif
þessa á sildveiði Islendinga, sagði
Jakob, að það eigi við að þvi leyti,
að sildveiðar héðan byggðust að
verulegu leyti og oft nærri ein-
göngu á norsku sildinni, en hún
gekk á milli landanna. Hvað við-
vikur islenzku sildarstofnunum er
greinilegt að sildarleysistimabil
var á timabilinu frá 1870 og fram
undir aldamót við Noreg, en þá
var mikil sild við tsland og .veiðar
héðan hófust að marki, svo að
ekki er einhlitt að norsku og
islenzku sildarstofnarnir fylgist
að. En allavega er það staðreynd
að siðustu 30 ár hverrar aldar eru
sildarleysisár við Noreg. Er þess
til dæmis getið i Heimskringlu, að
fyrir réttum 1000 árum var ægi-
legt sildarleysistimabil við Nor-
eg.
— Enginn veit með vissu hvað
veldur þessum sveiflum, sagði
Jakob, en ég hef verið að setja
þetta i sambandi við að það eru
langtima veðurfarssveiflur og
yfirleitt eru siðustu 30 ár hverrar
aldar köld, en vorgotssildin er
mjög háð vorkomunni i sjónum
vegna hrygningarinnar. Ef vor-
koman i sjónum færist eitthvað til
Ut af lækkandi hitastigi þá klekj-
ast sildarlirfurnar Ut meðan enn
er vetrarástand og árgangarnir
verða lélegir.
Hið sama gildir með vorgots-
sildina við tsland. En við höfum
einnig sumargotssild, og hUn er
ekki háð þessum sveiflum.
Hvenær spáir þU að við förum
að fá mikla, stóra og feita sild aft-
ur?
— Það á langt i land með
norsku sildina, en aftur er að al-
ast upp talsvert af sumargotssild
af islenzkum stofni, og ég hef sagt
áður, að ef við verðum nógu skyn-
samir ætti sá stofn að rétta við á
þessum áratug, og gætum við þá
byggt arðbærar veiðar á honum,
jafnvel áður en áratugurinn er
allur liðinn. En þá þurfum við
lika að leyfa stofninum að jafna
sig og hefja veiðar ekki of
snemma. °ó-
Hvað er mið-
ilssamband?
Tímamaður á sambandsfundi
hjá Nýalssinnum
llvað er fyrir handan? Hvað
gerist, þegar miölar komast i
annarlegt ástand og taka að taia
tungum?
Vafalaust er slikum spurning-
um svarað á margvislegan hátt
manna á meðal, og kannski hirðir
þorri fólks ekki einu sinni um að
velta þeim fyrir sér. Sennilega
eru þeir fleiri, sem ekki eiga
neins von „fyrir handan” og ófáir
munu telja það, sem fram fer á
miðilsfundum, sefjun og sjálfs-
blekkingu, hugsanaflutning eða
einhvern enduróm liðins lifs eða
liðinna atvika.
Spiritistar, sem eru fjölmenn-
ir efast ekki um annað lif og eru
að sjálfsögðu staðfastlega þeirrar
skoðunar, að á miðilsfundum sé
að verki framliðið fólk, andar á
öðru sviði tilverunnar, sem noti
miðlana sem tæki til þess að tala i
gegnum og koma áleiðis vitn-
eskju um það, sem gerist eða
gerzt hefur þessa heims eða ann-
ars, til þeirra, er enn standa báð-
um fótum á sinni gömlu jörð.
Margir, sem sækja miðilsfundi að
staðaldri, tala jafnkunnuglega
um þessa anda, sem tiðast láta
þar til sin heyra, og fólkið i næsta
hUsi. Við getum vitnað til Runka
sem lauk ævi sinni i flæðarmálinu
við Sandgerði endur fyrir löngu.
Nýalssinnar aftur á móti telja
miðilsamband vera stjörnusaiin-
band. Þeir tala um frumlif og sið-
an framlif á öðrum stjörnum og
tengja skoðanir sinar náttdru-
fræði.
Fyrir skömmu var blaða-
maður frá Timanum á fundi með
Nýalssinnum, ásamt tveim miðl-
um, þar sem höfundur kenningar-
innar, sem þeir aðhyllast, dr.
Helgi Pjeturss, kom fram — sem
og Niels Dungal, Indriði miðill og
aðrir fleiri.
Myndin hér á siðunni var tekin
af öðrum miðlinum a þessum
l'undi, og frásögn af honum og
viðtal við formann félags Nýals-
sinna, Kjartan Kjartansson, birt-
ist á öðrum stað i blaðinu.
SJABLS. 12 OG 13.
Útför Gunnlaugs Schevings
Jarðarför Gunnlaugs Schevings
listmálara var gerð frá dómkirkj-
unni i Keykjavik i gær, og báru
æ; ttingjar, vinir og listamenn
hann til moldar. Ljósmynd Tim-
ans, Guðjón Einarsson, tók þessa
mynd, er kistan var borin úr
kirkju.
VERZLUNARBÓKUNUM í PÉTURS-
BORG VERÐUR BJARGAÐ í VETUR
i sumar skýrði Timinn frá
þvi, að innan þilja i öðrum
enda liúss þess á Blönduósi,
sem kallað er Pétursborg,
væru gamlar verzlunarbækur,
er notaðar hefðu veriö til ein-
angrunar á sinum tima. Birt-
ust þá i blaöinu myndir af
siðum bóka, sem tekizt hafði
að ná, án þess að rjúfa þiljur
til skemmda, og reyndust
liafa varðveitzt undarvel.
Varð þá uppi fótur og fit, þvi
að mörgum þótti ótækt annað
en bjarga þeim heimildum um
sögu Ilúnaþings, er þarna
kiinnii að leynast.
NU hefur verið ákveðið að
gera gangskör að þvi að ná
þessum bókum. Maður sá,
sem bUið hefur i þessum hluta
hUssins, er fluttur burtu, og
heimildar hefur verið aflað
hjá eiganda til þess að rifa
þiljurnar, svo að unnt sé að
komast að bókunum, gegn þvi
að ibUðin verði einangruð og
þiljuð að nýju að þvi loknu, áð-
ur en nýtt fólk flyzt i hana.
Verður hér ekki um ýkjamik-
inn kostnað að ræða.
Mun þetta verða gert i vet-
ur, og biða þeir, sem áhuga
hafa á slikum málum, þess
með talsverðri eftirvæntingu,
hvað þarna kann að koma i
leitirnar. En af fáum bókum,
sem náð hafði verið á sinum
tima, mátti sjá, að fólgnar
myndu bendingar um býsna
margt innan spjalda gömlu
verzlunarbókanna.
Fyrst og fremst eru þær þó
ómetnalegar til aukinnar
þekkingar á hagsögu héraðs-
ins, svo sem gefur að skilja.