Tíminn - 22.12.1972, Blaðsíða 8

8
TlMIW
KÖKtudagur 'J'J. dosemher 11)72
Umsjón:
Elias Snæland Jónsson
ALÞINGI
3. umræðan um fjárlögin fór fram í gær:
FJÁRLOGIN AFGREIDD
GREIDSLUHALLALAUS
Áætlað, að ráðstöfunartekjur heimilanna aukist um 18% næsta ár
Stelnt var aft þvi i gærkvöldi, að ljúka umræöu
um fjárlagal'rumvarp rikisstjórnarinnar fyrir árið
þá um kvöldið, eða um nóttina, og afgreiða það
sem lög frá alþingi. Miðað við lokatillögur fjár-
veitinganelndar um breytingar á frumvarpinu,
verða f járl fyrir næsta ár afgreidd með nokkrum
greiðslualgangi. Tekjur umfram gjöld eru um 515
milljónir, en þegar tekið er tillit til lánahreylinga,
er greiðslual'gangur fjárlaganna um 2(5 milljónir
króna.
:í. umræftan um Ijárlagafrum-
varpift hólst kl. 14 í gær, og stóft
fram til kvölds. El'tir kvöldmat
hófust dcildarfundir, cn aft þcim
loknum var umræftunni um Ijár-
lögin i samcinuftu þingi fram-
haldift, og var stcfnt aft þvi aft
Ijúka þcim, og alkvæftagreiftslu
um brcytingarlillögur og l'rum-
varpift sjálft, þá um kvöldift cfta
nóltina — og þar mcft aft ljúka
störlum alþingis nú lyrir jólin.
káidurskoðuð þjóð-
hugsspá l!)7:5
(«eir (iunn-
arsson (AI5),
lörmaftur fjár-
veitingancfnd-
ar, gcrfti grein
fyrir þc i m
i breytingartil-
liigum varftandi
tekjuhlift, sem
mcirihluti
ncfndarinnar
flutti, og cins
þeim útgjalda-
tillögum, scm
nefndin flulti i hcild.
Ilann gat þcss í upphafi, aft
þjóðhagsspá l'yrir næsta ár hcl'fti
verift endurskoftuft mcft lilliti lil
þcirra aftgcrfta, scm rikisstjórnin
heffti gripift til i cl'nahagsmálum.
Nú væri áætlaft, aft almcnn inn-
lcnd verftmætaráftstöfun myndi
aukast á næsla ári um 14-ir>% i
krónutölú, cfta um 2,545% aft
magni. Innflutningur myndi auk-
ast um 22-22% aft krónutölu, en
0,5-1% aft magni. Ekki væri i
þjófthagsspánni gcrl ráft fyrir
kauphækkunum, umlram þaft,
scm þegar hcfur vcrift samift um
1. mar/. 1972. Væri áætlaft, aft
kaupgjaldsvisitala yröi aft meftal-
tali 122.5 stig á árinu 1972.
liáðstörunartekjur
heiinilanua hækka
um 1S% 1973
Hins vcgar cr gcrt ráö lyrir, aft
ráftslöfunartekjur heimilanna
hækki um 1H% á árinu, en aft
mcftaltals vcrðlagshækkun verfti
12-12% miftaft vift meftaltal núver-
andi árs.
Geir gcrfti siftan grcin fyrir
þcim tckjuhækkunum, sem gert
cr ráft l'yrir, cn hcildartekjur I jár-
laga aft mefttöldum tillögum fjár-
vcitinganefndar cru rúmlcga
21.970 milljónir króna. Heildar-
gjöld cru hins vegar rúmlega
21.455 milljónir, og cru þvi tekjur
uml'ram gjiild rúmlega 515
milljónir.
Lánahreyl'ingar út eru rúmlega
525 miiljónir, en lánahreyfingar
inn rúmlega 2(1 milljónir, og mis-
munur á lánahreyfingum þvi
rúmlega 4811 milljónir.
Ileildargreiftsluafgangur
rikissjófts samkvæmt tillögum
nefndarinnar er þvi rúmlega 26
milljónir.
Niðurskurðarheimild
Gcir rakti siftan einstaka tekju-
og gjaldaliöi i tillögum fjár-
vcitinganefndar. Benti á, að ef
halda ætti áfram niðurgreiðslum
á sama hált og nú er, þyrfti til
viftbólar 492 milljónir króna. Á
móti kæmi, aft sett væri i fjárlögin
hcimild til þess aft lækka fjárveit-
ingar til greiftslu rekstrarkostn-
aftar ráftuneyta, rikisstofnana,
styrkja og verklegra fram-
kvæmda á árinu 1972, sem ekki er
bundift af lögum, um allt aft 15%
aft jalnafti, ef rikisstjórnin telur,
aft vinnuafl dragist um of frá
framleiöslustörfum efta ætla má,
aft tekjur rikissjófts hrökkvi ekki
fyrir útgjöldum.
Stefán Valgcirsson (K>, mælti
lyrir áliti samvinnunefndar sam-
göngumála, sem gerði tillögu um
aft fjárveiting til flóabáta, snjó-
bilreiöa og vöruflutninga hækki
úr rúmlega 24,6 milljónum i rúm-
lega 22,2 milljónir króna.
Matthias
Bjarnason (S),
mælti lyrir 1.
minnihluta
fjárveitinga-
neíndar. Sagfti
hann, aft l'ull-
trú ar S jálf-
stæftisflokksins
i fjárveitinga-
ncfnd myndu
cngar breyting-
artillögur
l'lytja, þar sem
enn væri mikil óvissa rikjandi
varftandi rikisbúskapinn og rikis-
stjórnin væri ákveöin i aft knýja
l'ram afgreiftslu fjárlaga fyrir jól
hvaft sem þaft kostafti.
Ilann rakti stiftan hækkanir út-
Kaupgreiðsluvísitala
reiknuð út 1. janúar
Kikissljórniii lagfti i gærkvöldi
fram á alþiugi l'nimvarp til laga
tim ákvörftun kaupgrciftsluvisi-
tölu fyrir timabilift l. jauiíar til 28.
fcbniar 1972. Er þaft kveftift á um,
aft kauplagsuefnd skuli ákvefta
kaupgreiftsluvisitölu fyrir þetta
timabil. Krumvarpift var sain-
þykkt i báftiim dcildum alþiugis I
gærkvöldi og afgrcitt sem lög frá
alþingi.
I athugasemdum vift frumvarp-
iðsegir.aft „ákvæði bráðabirgfta-
laga um timabundnar efnahags-
ráðstafanir frá 11. júli 1972 um
kaupreiðsluvisitölu og greiftslu
verftlagsuppbótar á laun renna út
við lok þessa árs, en þá standa
eftir tveim mánuftir af venjulegu
gildistimabili kaupgreiðsluvisi-
tölu skv. kjarasamningum. Meft
þvi að eigi er fullljóst talið, með
hvaða hætti skuli ákveða verð-
lagsuppbót fyrir timabilið 1.
janúar til 28. febrúar 1973, er
þetta frumvarp flutt til þess að
taka af tvimæli.
Eins og kunnugt er var efni lag-
anna um timabundnar efnahags-
ráftstafanir borift undir sérstaka
ráðstefnu ASI og varð nifturstafta
ráftstel'nunnar sU, að hún lét
þessa lagasetningu óátalda. Einn
þáttur þessara ráftstafana var sá,
aft launþegar féllu frá 2,5 kaup-
greiftsluvisitölustiga bótum til
áramóta, gegn þvi, aft rikissjóftur
annars vegar greiddi niftur vöru-
verft og hækkaði fjölskyldubætur,
sem nam 3 kaupgreiðsluvisitölu-
stigum l'yrr en bætur hefftu komift
skv. samningum, og var þetta
metift sem igildi 1,5 kaupgreiðslu-
visitölustiga á timanum fram til
áramóta, en rynni að sjálfsögðu
út þá. og hins vegar. aft rikissjóft-
ur greiddi niður frá 1. september
til áramóta þá hækkun á búvöru-
verði haustið 1972, sem ella heffti
ekki verið bætt, og metin var sem
1 kaupgreiftsluvisitölustig. Bæfti
þessi atrifti renna þannig út við
lok ársins. Hér er þó ráðfyrir þvi
gert, aft ef rikissjóftur tryggir, aft
ekki verfti hækkun á útsöluverfti
búvöru mánuftina janúar og
febrúar, vegna lækkunar niður
greiftslna, sem svarar ofan
greindu einu kaupgreiðsluvisi-
tölustigi, þá sé kauplagsnefnd
heimilt eftir mati á öllum aftstæft-
um aft lækka kaupgreiðsluvisitöl-
una sérstaklega allt aft 1 stigi á
timabilinu frá 1. janúar til 28.
febrúar, enda hefðu launþegar
ekki fengift slika hækkun bætta
fyrr en 1. marz 1973, samkvæmt
ákvæðum kjarasamninga.
t 2. gr. frumvarpsins er lagt til,
aft ákvæfti siðari málsgreinar 8.
gr. bráftabirgftalaga um tima-
bundnar efnahagsráðstafanir frá
11. júli 1972 verfti fellt niftur. En
þar var ákveftið aft fresta samn-
ingsbundnum frádrætti frá kaup-
greiftsluvisitölu vegna hækkunar
á launalið verðlagsgrundvallar
búvöru haustift 1972 til 1. marz
1973. Þessi frestun var fyrst og
fremst vift þaft miftuft, aft 1. marz
1973 væri næsti reglulegur gildis-
tökudagur nýrrar kaupgreiðslu-
visitölu eftir 1. desember 1972
skv. ákvæftum kjarasamninga.
Meö þessu frumvarpi er iagt til,
aft ný kaupgreiðsluvisitala verði
reiknuft frá 1. janúar 1973 og er
þvi eftlilegt, að þetta ákvæöi
bráðabirgftalaganna falli niftur og
ofan greindur frádráttur komi til
framkvæmda um áramót, eins og
lagt er til i 1. gr. frv."
gjalda og tekna, og sagfti, að bein-
ar hækkanir útgjalda vegna
gengisbreytingarinnar væru 628
milljónir.
,,i raun greiðsluhalli”
Siftan ræddi hann um niftur-
greiftslur og sagfti, að i frum-
varpinu væri nú gert ráft fyrir
tæpum 2.200 milljónum til aö
greiða niftur dýrtið i landinu, auk
þess sem 970 milljónir færu i fjöl-
skyldubætur. Hins vegar væri
augljóst, að ef greifta ætti niður
vöruverft eins og á þessu ári allt
næsta ár, en það hefði verið yfir-
Framhald á bls. 13
Lögsamþykkt frá al■
þingi i fyrrakvöld
Norðurlandasamning um aft-
stoft i skattamálum.
2. Lög um breytingar á vega-
lögum varftandi bensingjald,
þungaskatt og gúmmígjald.
3. Lög um breytingar á lögum
um almannatryggingar.
A fundum þingdeilda i
fyrrakvöld ' voru eftirfarandi
lög samþykkt frá alþingi, auk
þeirra laga,sem frá var sagt i
blaðinu i gær.
1. Lög um heimild til rikis-
stjórnarinnar til aft staftfesta
Slysatryqqinq siómanna:
ÁKVÆDI SETT UM
HÁMARK BÓTANNA
Kundir voru i báftum dcildum
alþingis i gærkvöldi, og á þcim af-
greitt scm lög frá alþingi breyting
á Siglingalögunum aft því er varft-
ar slysatryggingu sjómanna.
i hinum nýju lögum er kveftift á
um, hver þessi slysatrygging sjó-
manna skuli vera hvað bætur
snertir, á þessa leið:
1. Dánarbætur:
a) 1 milljón króna vift dauða, er
greiftast nánustu vandamönnum
(erfingjum) hins látan.
b) Mánaðarlegar bætur til ekkju
eða ekkils i 8 ár ber að greifta á
hverjum tima samkvæmt a-lið 1.
málsgr. 35. gr. almannatrygg-
ingalaga.
c) Mánaftarlegar bætur til barna
að 17 ára aldri, þó aldrei lengur
en i 8 ár, ber aft greiða á hverjum
tima samkvæmt c-lift 1. málsgr.
sömu gr.
2. Slysadagpeningar og örorku-
bætur:
a) Dagpeningar, sem greiðast
eftir sömu reglum og dagpening-
ar samkv. 33. gr. og nema 3/4
þeirrar fjárhæðar. Heildarupp-
hæð dagpeninga skal þó aldrei
nema meiru en þeim launum, er
hinn slasaði hafði fyrir slysift.
b) Ef slys veldur varanlegri ör-
orku, skal greiða örorkubætur, 3
millj. kr. við algera varanlega ör-
orku, en hlutfallslega við minni
örorku.
Frá örorkubótum skal draga
upphæft slysadagpeninga, sem
greiddir hafa verift, og frá ein-
greiðslu dánarbóta skal draga ör-
orkubætur, ef greiddar hafa ver-
ift.
Nokkrar breytingar
á fjárlagafrumvarpi
Hér á eftir er getift nokkurra
þeirra breytinga, sem urftu á
fjárlagafrumvarpinu frá þvi
cr þaft var afgreitt vift 2 . um-
ræftu. Tillögur þessar eru allar
fluttar af fjárveitinganefnd,
nema um heifturslaun lista-
nianna: sú tillaga er flutt af
menntamálanefndum beggja
de'ilda.
Heiðurslaun
listamanna
Aft þessu sinni verftur 2.1
milljón varift til heifturslauna
listamanna samkvæmt
ákvörftun Alþingis. Þrir nýir
listamenn fá heifturslaun, þeir
Finnur Jónsson. Guftmundur
Böftvarsson og Kristmann
Guömundsson. Aðrir lista-
menn, sem hljóta heiftúrslaun-
in, sem eru 175 þúsund, eru:
Ásmundur Sveinsson,
Brynjólfur Jóhannesson, Guð-
mundur G. Hagalin, Gunnar
Gunnarsson, Halldór Laxness,
Páll Isólfsson, Rikarður Jóns-
son, Tómas Guðmundsson og
Þórbergur Þórðarson.
Alþjóðleg ráðstefna
um islenzkar fornsögur
Veitt er 100 þúsund krónum
til undirbúnings ráftstefnu um
islenzkar forrisögur, sem
haldin verður á vegum Há-
skólans hér á landi i ágúst
næst komandi. Búizt er vift um
200 erlendum gestum á ráð-
stefnuna. . , , . , ,
hramhald a bls. 19