Fréttablaðið - 05.03.2005, Blaðsíða 48

Fréttablaðið - 05.03.2005, Blaðsíða 48
32 5. mars 2005 LAUGARDAGUR Þegar maður fullorðnast þykir stundum barnalegt að heita tveimur nöfnum þótt það sé krúttlegt þegar maður er barn. Svo þegar börnin stækka, stálpast og verða sjálfstæðari byrja þau mörg að losa sig við millinafnið með því að fella það alveg út eða nota aðeins upphafsstafinn á milli. Þórdís Lilja Gunn- arsdóttir kannaði hvað A, Á, R, K og Joð þýddi í nöfnum fimm landsþekktra Íslendinga. Hún er jafnan kölluð Margrét, en færri vita að á skírnarvottorði framkvæmdastjóra Frjálslynda flokksins stendur millinafnið Kristjana. Það var ekki fyrr en hún fór að prýða framboðslista sem hún tyllti stafnum K aftan við Margréti, aðallega til að forða nöfnum sínum í símaskránni frá ónæði. „Fyrir kosningar lentu þessar konur í miklu símaónæði, ekki síst ein sem bað mig vinsamlegast að nota Kristjönu-nafnið vegna trufl- unar og ónæðis mín vegna. Ég man að hún spurði furðu lostin hvernig símaástandið væri heima hjá mér úr því aðeins hlutfall af þeim sem rugluðust á okkur tveimur lenti í símtækinu henn- ar,“ segir Margrét Kristjana bros- andi við minningunni. Margrét Kristjana var skírð í höfuð móðurömmu sinnar Marg- rétar og Kristjönu langömmu sinnar í móðurætt. „Ég fæddist í september 1958, en langamma hélt á vit feðra sinna í nóvember sama ár. Mér var því gefið hennar nafn og alltaf verið ánægð með nafngiftirnar enda báðar myndarlegar húsmæður og peysufatakonur sem gustaði af. Ég er stolt af að bera svo kjarngóð og rammíslensk nöfn; er líka sann- færð um að nafnaval hefur áhrif á sjálfsmynd manns. Vona að minnsta kosti að mér takist að láta gusta af mér í peysufötum,“ segir hún og skellir upp úr. Sem barn var hún strax kölluð Magga eða Margrét af vinum og ættingjum. „Þar með þurfti ég ekki á Kristjönu-nafninu að halda, nema hvað ég hef notað það við hátíðleg tækifæri, eins og þegar ég fermdist og gifti mig. Annars á ég betri sögu af föðurnafninu og minnist tíma í útlöndum þar sem kallað var endurtekið: „Margrét Þverifótur! Margrét Þverifótur!“ Ég er ekkert áberandi fótnett kona svo mér fannst þetta bara fyndið, en útlendingar eiga í basli með Sverris-nafnið,“ segir hún og veltist um af hlátri. Bætir við að sér finnist tvínafnastefnan of ríkjandi á Íslandi og hún sé hlynntari einu skírnarnafni. Milli- nöfnin séu sjaldan notuð. „Ég skírði krakkana mína nöfn- um sem voru í miðju stafrófi, því af reynslu veit ég að gott er að vera ekki allra fremst eða aftast þegar kemur að prófum og öðru slíku í lífinu. Og ég er á móti því að börn séu skírð nöfnum sem beinlínis hrópa á að þau verði listamenn. Þegar nöfn eru orðin eins og ljóð er listaspírukrafan orðin of mikil.“ ■ Það þekkja hann ungir jafnt sem aldnir, manninn með skrítna milli- nafnið, Joð. En heitir einhver Joð? Joð er samkvæmt íslenskum orða- bókum sótthreinsandi smyrsli. „Nei, joðið stendur fyrir Jens,“ segir hann, Þorsteinn Joð Vil- hjálmsson dagskrárgerðarmaður og ritstjóri sjónvarpstímaritsins „Þetta líf, þetta líf!“ „Ég heiti þessu millinafni eftir litlum frænda mínum, bróður mömmu sem dó ungur. Hann var ekki nema fimm ára þegar hann varð fyrir herbíl við kampinn vest- ur í bæ á stríðsárunum, rétt við Meistaravelli þar sem þau bjuggu. Mömmu þótti fjarskalega vænt um þennan bróður sinn og talaði oft um hann; hefur þótt við hæfi að skíra mig að millinafni Jens, en að for- nafni heiti ég í höfuðið á afa mínum Þorsteini Ágústi Guðmundssyni skipstjóra.“ Vart er hægt að hugsa sér fegurra nafn á ballerínu en hið kvenlega nafn Katrín. Ein skærasta stjarna Íslenska dansflokksins heitir einmitt Katrín, en líka Ágústa. „Sumstaðar hangir Á-ið með, en aldrei Ágústa. Það nafn hætti ég alveg að nota þegar ég flutti til Stokkhólms sextán ára gömul og hef ekki tekið upp aftur,“ segir Katrín Ágústa Johnson ballettdans- ari, sem skírð var millinafninu eftir móðurömmu sinni. „Ég hef alltaf verið ánægð með Katrínarnafnið og fundist það nóg, en Ágústa er hvorki flott né dömu- legt. Saman finnst mér nöfnin hljóma illa; þessar endingar -rín og -gústa eru ekki góðar saman, og ég var aldrei spennt fyrir gælunafn- inu Gústa.“ Katrín Ágústa segir ættmenni í föðurætt stundum kalla sig báðum nöfnum. „Væntanlega vegna þess að ég hef verið kölluð það sem smá- stelpa, en eftir að mamma og pabbi skildu þegar ég var þriggja ára hef ég haft miklu minna samband við þá fjölskyldu, sem svo kannski sýn- ir að þau þekkja mig ekkert rosa- lega mikið, úr því þau nota bæði nöfnin,“ segir hún kankvís. Ballerínan kom heim með dans- flokknum frá Beirút á dögunum og gerði það sem hún hafði aldrei gert áður; að ávíta sjálfa sig fyrir asna- strik með því að nota bæði nöfnin upphátt. „Þeir sem voru í kringum mig hrukku í kút, enda ekki allir með- vitaðir um annað en að ég héti bara Katrín. Pabbi byrjaði að kalla mig Kötu strax í bernsku og það gera allir nema mamma, sem alltaf hefur ávarpað mig Katrínu. Annars komst ég að því að Katrín þýðir „hin hreina“ og svo er ég líka meyja. Ágústa þýðir „hin mikil- fenglega“, svo ég ætti kannski að bæta þessu aftur við og verða hin hreina og mikilfenglega meyja!“ segir ballerínan hugsi og auðvitað skellihlæjandi. ■ Hann er einn þeirra sem nota upphafsstafinn R sem millinafn í viðkynningu við alþjóð, sem stendur fyrir það fagra karl- mannsnafn Ragnar, skírður eftir Ragnhildi langömmu sinni í móðurætt. „Upphaflega fór ég að stytta nafnið því mér fannst taka svo langan tíma að skrifa það allt, strax í barnaskóla. Síðan hef ég alltaf notað R-ið og finnst nafn mitt nánast skrifað vitlaust ef þar stendur Ragnar,“ segir Jóhann Ragnar Benediktsson sýslumaður á Keflavíkurflug- velli brosmildur. „Sú eina sem notaði Ragnars- nafnið var amma mín heitin, en hún kallaði mig allaf Jóa Ragga. Síðan hefur enginn tekið það upp en fyrir nokkrum árum hitti ég frænku mína sem sagði: „Komdu sæll og blessaður, Jói Raggi!“ Ég vissi hvaðan það var komið og þótti ægilega vænt um það.“ Jóhann Ragnar segist vart kveikja á perunni ef hann er ávarpaður með Ragnars-nafninu, en þegar hann var gutti og eitt- hvað að óhlýðnast var áherslan lögð á Jóhann einan, því drengur- inn var ætíð kallaður Jói. „Svo gekk ég lengi undir öðr- um millinöfnum þegar ég ólst upp í Kópavoginum. Ég bjó í Vesturbænum og þeir sem þar þekktu mig kölluðu mig Jóa Krull, en þegar ég fór í mennta- skóla í Austurbænum voru menn þar orðnir virðulegri og kölluðu mig Jóa Ben. Þannig vissi ég alltaf hvaðan Kópavogsbúar voru eftir því hvernig þeir ávörpuðu mig.“ ■ Stafarugl týndra nafna KATRÍN ÁGÚSTA JOHNSON Vildi alls ekki fá á sig gælunafnið Gústa og fannst nöfnin hljóma illa saman, en merking nafnanna er óneitanlega til þess að vera stolt af og spurning hvort hún taki bæði upp aftur. FR ÉT TA B LA Ð IÐ /V IL H EL M MARGRÉT KRISTJANA SVERRISDÓTT- IR Var skírð millinafninu Kristjana eftir langömmu sinni sem lést tveimur mánuð- um eftir fæðingu Margrétar og segist stolt af að bera svo kjarngóð og íslensk nöfn. ÞORSTEINN JOÐ Skírður Jens í höfuðið á móðurbróður sínum sem aðeins fimm ára lét lífið er hann varð fyrir herbíl við kampinn á Meistaravöllum á stríðsárunum. FR ÉT TA B LA Ð IÐ /S TE FÁ N JÓHANN RAGNAR BENEDIKTSSON Er ekki með á nótunum þegar hann er ávarpaður fullu nafni, en sú eina sem notaði millinafn hans var amma hans heitin sem kallaði drenginn Jóa Ragga. FR ÉT TA B LA Ð IÐ /V AL G AR Ð U R Katrín Ágústa Johnson ballettdansari Hin hreina og mikil- fenglega meyja Þorsteinn Jens Vilhjálmsson, dagskrárgerðarmaður og ritstjóri Joð fyrir Jens litla á himnum Margrét Kristjana Sverrisdóttir, framkvæmdastjóri Frjálslynda flokksins Margrét Þverifótur! Margrét Þverifótur! Jóhann Ragnar Benediktsson, sýslumaður á Keflavíkurflugvelli Jói Raggi, Jói Krull og Jói Ben
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72

x

Fréttablaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.