Ísafold - 19.11.1913, Blaðsíða 2

364
I SAFOLD
Bróðurmorð í Reykjavík.
Konan Júlíana Jónsdóttir veldur dauða bróður sins, Eyólfs Jónssonar, með
þvi að byrla honum eitur.
Fyrsta morð, sem sögur fara af i Reykjavík.
Grunur um að Reykvikingur einn, Jön Jónsson verkam. sé meðsekur.
>Dúkskot< (Vesturgötu 13), þar sem Eyólfur Jónsson bjó og lagðist banaleguna.
Þess var getið í síðasta blaði, að
nýdáinn væri maður einn hér í bæn-
um, Eyólfur Jónsson að nafni, og
að grunur léki á, að eigi væri alt
með feldu um dauða hans.
Sá grunur varð að vissu á laugar-
dagskvöldið seint.
Þá kom fram játning frá systur
hins látna manns, að hún vœri völd
að dauða hans.
Með þeirri játning var Ijósi brugð-
ið yfir einhvern hinn hryllilegasta
og um leið hörmulegasta glæp, sem
sögur fara af hér á landi, að minsta
kosti um margar aldir.
Morð hafa verið afarfátið hér á
landi á seinni tímum, eigi komið
fyrir nema á margra áratuga fresti.
Síðasta morðið, sem sögur fara af,
er yfir 20 ára gamalt.
Hér skal nú sögð sagan af þess-
um mikla sorgaratburði, sem lostið
hefir Reykjavík og land alt eins og
elding, fylt menn hryllingi, gengið
yfir skilning vorn, en jafnframt
kveikt samúð í brjóstum vorum,
fyrst og fremst með sifjaliði þeirra,
sem við málið ern flæktir, og jafn-
framt vorkúnnsemi með þeim, sem
í þessa ógurlegu ógæfu hafa ratað,
sennilega meira eða minna undir
lögmálinu því: Þeir vita ekki hvað
peir eru að qera.
Saga málsins er hér tekin að mestu
eftir dagblaðinu Morqunblaðið, sem
blaða bezt og ítarlegast hefir af
þvi sagt.
Aðalpersónurnar.
hyóljur Jónsson, sá er ráðinn hefir
verið af dögum, var 48 ára gamall,
ættaður frá Arnórsstöðum á Barða-
strönd. Hann var sonur Jóns bónda
þar, sem var orðligður sjógarpur
og dugnaðarmaður, en svolamenni
annars. Var um hrið á Bíldu-
dal við vinnu hjá Pétri Thor-
steinsson og kallaður Eyóltur sterki.
Eyólfur var þar talinn dugnaðarmað-
ur, en mauiapúki mikill, maður, sem
flest lagði á sig fyrir peninga. Tókst
hann oft mjög vondar vetrarferðir
á hendur, ef peningar voru í boði
og var oftast nær fylgdarmaður
prestsins á Bíldudal, er hann fór á
vetrum til Selárdals.
Var Eyólfur þar vestra álitinn
mjög vel efnaður, lánaði þar mörg-
um fé, t. d. einum manni 1400 kr.
Átti og í jörðum.
Síðar var Eyólfur á Patreksfirði og
réðst þar á botnvörpung Péturs kon-
súls, Eqyert Ólajsson. Var þar kyndari.
Síðast var Eyólfur við vinnu úti á
Melum, einhverja jarðræktarvinnu.
Eyólfur bjó í Dúkskod, Vesturgótu 13.
Júlíana Jónsdóttir, systir Eyólfs, sú
er játað hefir á sig að hafa byrlað
bróður sinum eitrið, er 46 ára. Var
áður gift Magnúsi hafnsögumanni í
Elliðaey, sem látinn er fyrir nokkrum
árum, og átti i því hjónabandi
dóttur, sem nú er gift verkmanni
hér í Reykjavík. Síðustu árin hefir
hún búið með Jóni Jónssyni, sem er
þriðja aðalpersónan í þessu morðmáli.
Bjuggu þau á Brekkustíg fyrir vestan
bæ. Var Jón áður kvæntur konu, er
Ingibjörg heitir og nú býr inn við
Lindargötu, en fullur skilnaður var
ger milli þeirra í vor, og hafði Júli-
ana gengið fast fram i þvi, að skiln-
aðurinn fengist. Jón þessi er mið-
aldra maður, sagður fremur ófús til
vinnu,kvað hafa auknefnið, Jón vinnu-
lausi. Þessum Jóni kennir Júliana
um alt saman, hann hafi komið sér
til að byrla eitrið.
Moröið sjálf't.
Eyólfur heimsótti systur sina laug-
ardag 1. nóv., milli kl. 5 og 6 síðd.
Bauð hún honum þá að borða, og
þá hann það. Skyr var fram reitt.
Júlíana blandaði skyrið hvítu dufti,
tvisvar úr skeið, að því er Eyólfur
bermdi síðar. Fanst Eyólfi óbragð
að skyrinu. »Hvaða vitleysa«, svar-
aði Júliana, »eg setti dálitið brennivín
saman við það. Láttu matinn i þig.
Þú hefir gott af brennivínstárinu 1«
Eyólfur hámaði i sig skyrið og
fór síðan niður í Iðnó, fekk þar
kvöldmat og fór svo heim.
En þá fór eitrið að verka. Hann
fekk uppsölur miklar, er héldust fram
undir morgun. En sunnudag 2.
nóv. var hann þó það hress, að hann
komst til systur sinnar og heimtaði
þá kistu, sem hún geymdi fyrir hann
og í voru sparisjóðsbók með 705 kr.
í og peningar nokkurir og bendirsú
heimsókn til, að eitthvað hafi Ey-
ólfur verið farinn að gruna systur
sína um græzku. Enda reyndist svo,
að er hann skoðaði í kistuna, vant-
aði sparisjóðsbókina og peninga (2
kr.), — krafði hann þá Júlíönu bók-
arinnar með vottum og þorði hún
þá eigi annað en láta hana af hendi
Hafði hún þá geymt hana niðri í
kommóðuskúffu.
Nú fór alt með feldu þangað til
að kvöldi dags 4. nóv. Þá kvartaði
Eyólfur enn um veikindi. Var Jón
H. Sigurðsson héraðslæknir þá sóttur
og stundaði hann Eyólf alla þá viku.
Dró æ meira af Eyólfi og þriðju-
dag 11. nóv. var hann fluttur í sjúkra-
hús, þá með lítlli rænu.
Gátu læknarnir við ekkert ráðið,
og fimtudag 13. nóv. dó Eyólfur.
Meðan Eyólfur lá heima hafði hann
orð á því, að veikindi sín mundu
stafa af ólyfjan í matnum hjá systur
sinni, en baðst jafnframt þess, að
henni yrði ekkert gert fyrir það,
Aldrei heimsótti Júlíana bróður
sinn, meðan hann lá. En eftir dauða
hans beiddist hún þess að fá að sjá
likið. Þess var henni synjað.
Líkið bruflð.
Þegar eftii dauða Eyólfs var lik
hans krufið undir umsjón héraðs-
læknisins. Spurðum vér hann um
niðurstöðuna og tjáði hann oss, að
komið hefði i ljós greinileg eitrun í
öllum likamanum og benti flest á
það að eitrunin stajaði aj Josfór, en
það verkar mjög seint.
Júlíana tekin föst.
Nú þóttu böndin berast að systur
Eyólfs, Júliönu. Leitaði lögreglati
sér margs konar upplýsinga á föstu-
dag og fyrri hluta laugardags. Þá
um kvöldið klukkan 6 fór svo lög-
reglan vestur eftir á heimili Júlíönu.
Var hún þá tekin föst og farið með
hana í varðhald.
Júlíana játar á sig
glæpinn.
Frestaðist réttarhaldið nokkuð, með
því að Júliana kvartaði yfir lasleika,
svo að sækja varð héraðslækninn.
Bar hún sig þá aumlega.
I réttarhaldinu játaði Júliana svo,
að hún hejði byrlað bróður sínum eit-
ur í skyrið — aj ásettu ráði — til
pess að stytta honuni aldur oq kornast
yfir Jjármuni hans. En vildi kenna
Jóni Jónssyni, sem hún býr með,
alla ráðagerð um þetta.
Jón tekinn fastur.
Þegar játning Júlíönu var fengin,
voru næturverðirnir sendir til þess
að taka Jón Jónsson fastan. Komu
þeir með hann upp í hegningarhús
undir miðnætti. Lét Jón, sem eigi
vissi hann neitt, hvaðan á sig stæði
veðrið, hvers vegna verið væri að
taka sig fastan og h 1 ó að misgrip-
um þeim.
Fangarnir í heguingar-
húsinu.
Fyrstu nóttina var Júliana svo há-
vaðasöm, grét og stundi svo, að
fangarnir T hinum klefunum fengu
eigi hálfan svefn.
En Jón hélt sinum sönsum alveg.
Matarlyst hafði þó Júliana haft í
fangelsinu og meira að segja mælst
til að fá kaffidreitil.
Réttarhald yfir Jóni.
Það var haldið á sunnudag. En
bæjarfógeti vildi þá eigi láta uppi
hver niðurstaðan hefði orðið. — En
af ýmsu öðru mun þó mega
ráða, að komið hafi fram likur
fyrir þvi, að hann hafi verið i vit-
orði með Júlíönu.
A mánnudaginn heimsókti einnaf
blaðamönnum Morqunblaðsins fólk
það, sem Eyólfur bjó hjá, í Dúks-
koti, Magnús Bjarnason og konu
hans Ingunni, og inti þau frétta um
Eyólf og siðustu daga hans. Þessi
eru helztu atriðin í þeirri skýrslu:
Hann var ötull sparsemdarmaður,
sem í mörg ár hafði sparað saman fé í
sparisjóð Landsb. Átti hann þar inni
um 705 kr. Þessa bók hafði hann
í kofforti sínu, og ennfremur 32 kr.
i peningum. Hafði koffortið staðið
hjá systur hans í sumar, meðan
Eyólfur var i kaupavinnunni — og
stóð þar þangað til daginn eftir, að
hann át eitrið hjá systur sinni. Þá
sótti hann koffortið og varð þess
vís, að Júlíana systir hans hafði tekið
sparisjóðsbókina og 2 kr. af lausa
silfrinu. Fór síðan með 2 menn
með sér til heimilis hennar og heimt-
aði aftur bókina og féð. Tók hún
þá bókina úr kommóðuskúffu sinni
og með hana fór Eyólfur á burt.
Daginn eftir þessa síðustu heirn-
sókn hans hjá Júlíönu systur sinni,
varð Eyólfur að fara í rúmið enn á
ný, vegna lasleika í maganum, og
var upp frá því ófær til allrar vinnu.
Ekki sagðist Magnús Bjarnason
eða fólk hans hafa heyrt Eyólf minn-
ast á ilt samkomulag milli hans og
Júlíönu. Vissi hann um, að Eyólfur
hefði oft rétt systur sinni hjálpar-
hönd, er hún var í fjárkröggum.
Hafði hann m. a. borgað húsaleigu
fyrir hennar hönd í allan fyrravetur,
og kvað nann Eyólf hafa minst á
það lauslega við þau hjón, að Júlí-
ana skuldaði sér 50 kr. fyrir húsa-
leigu. Hann bjó þá í Ánanaustum
hér í vesturbænum.
Magnús segir frá því, að þau hjón
hafi tekið eftir því, að það lýsti af
spýjunni, eins og maurildi væri,
þegar Eyólfur að kvöldi hins 1. nóv.
kom heim veikur og fekk áköf
uppköst um nóttina. Hafði lækni
verið gert aðvart um þetta, og hefir
það eflaust verið þess valdandi, að
farið var að rannsaka málið, eftir að
Eyólfur var fluttur í Landakotsspítala
og grunur lék á, að hann hefði
neytt eiturs. Bæjarfógeta var og
einnig gert viðvart um þetta atriði,
og lét hann undir eins eftir dauða
mannsins flytja líkið af spítalanum
upp í likskurðarhús gamla spítalans,
og skipaði læknum að kryfja það. —
Um hina ólánssömu konu, sem
morðið hefir framið, hafði fréttarit-
ari Mors’unbláðsins náð í þessar upp-
lýsingar:
Júlíana Jónsdóttir.
Heimili hennar er á Brekkustíg
nr. 14; bjó hún þar í kjallaranum,
en hurðinni hefir verið læst af lög-
regluþjónum, svo þangað verður
eigi inn komist. En á efra lofti í
húsinu býr Hákon Grímsson, sjó-
maður, og börðum vér að dyrum
hjá honum. Hákon þekti Iítið um
hagi Júlíönu. Hún bjó þar
með manni nokkrum, Jóni Jóns-
sym, hálfbróður Sveins Jónsson-
ar á Seli hér i Vesturbænum. Jón
stundar bæði sjó og landvinnu og
hefir róið til fiskjar við og við í haust.
Hákon kvaðst eigi hafa verið heima,
er lögreglan sótti Júlíönu. En
þegar lögregluþjónarnir komu að
sækja Jón, kl. ioxf2 sama kvöld,
var Hákon háttaður, og sagði hann
Jón einnighafa verið genginn til hvílu.
Siðan hafi hurðum öllum verið lok-
að og mætti enginn koma þar inn,
Dóttur átti Júliana með fyrri
manni sinum, fullra 7 ára og var
hún hjá þeim Júlíönu og Jóni. Hún
er laglegt barn, ljóshærð og bláeyg
og sagðist ganga í skóla hjá Þor-
steini Finnbogasyni. Hún er nú
bæði föður- og móðurlaus og virtist,
sem betur fer, bera lítið skyn á það
hvað skeð hefir. Hún brosti til
vor og bláu augun tindruðu, er vér
lögðum höndina á bjarta hárið hennar
og klöppuðum henni á kinnina. Þeg-
ar móðir hennar var flutt í varðhald,
var Hákon og kona hans beðin um
að annast barnið. Verður hún hjá þeim
þangað til lögreglan sér henni fyrir öðru
heimili. En vér kveðjum Hákon í
fullri vissu um það, að hann muni
ganga þessu saklausa barni í föður-
stað, og gera hið ítrasta til þess, að
milda áhrif þessa þungbæra atviks á
þann hátt, að barnið fái sem minst
um hann að vita.
— Þegar vér gengum fram hjá
kjallaragluggum hússins, litum vér
inn í herbergi það, sem Júlíana Jóns-
dóttir bjó í. Tvö rúrn voru í her-
berginu, stórt og lítið; borð stóð á
miðju gólfi og á því þokkalegt klæði.
í einu horninu stóð rokkur og á
ofninum kaffikanna, — alt eins og
húsmóðirin hafði skilið við það. í
gluggakistunni lágu tóbaksdósir og
fyrir glugganum voru hvit glugga-
tjöld, gagnsæ. Heimili Júlíönu býður,
eins og vér sáum það gegnum glugg-
ann, af sér hinn bezta þokka, alt var
hreinlegt og snoturt.
Þetta eru helztu atriðin úr þess-
ari raunalegu eiturmorðssögu.
Síðan á sunnudag hefir ekkert
nýtt gerzt. Á mánudaginn var að
vísu haldið próf yfir Jóni Jónssyni,
en eigi kom þá neitt nýtt fram.
Júlíana hefir alveg verið látin eiga,
siðan hún játaði sekt sína.
í gær voru engin próf haldin í
þessu máli, með því að lögreglu-
stjóri var önnum kafinn í öðrum
málum.
En i dag mun standa til að taka
ttl óspiltra málanna í morðsökinni.
Felmtri sló á bæinn eins og nærrí
má geta, þegar uppvíst varð um
þenna óheyrða glæp. Vér eigum að
venjast Reykjavík sem friðuðum reit
glæpa — að minsta kosti stórglæpa
— og því eigi nema eðlilegt, að
fólk kippist við, er slík ósköp dynja
á.
Slíkum glæpum verður þjóðfélagið
að reyna að verjast, eftirmætti. Sú
vörn er framkvæmd á þann hátt að
sökudólgar eru frjálsræði firtir um
aldur og æfi, svo að eigi stafi öðr-
um hætta af þeim.
Eins og hér stendur á, er það að
visu sjálfsagt að taka mjög hart á