Tíminn - 10.01.1980, Blaðsíða 1

Síðumúla 15 * Pósthólf 370 * Reykjavík * Ritstjórn 86300 • Auglýsingar 18300 * Afgreiðsla og áskrift 86300 * Kvöldsímar 86387 & 86392

Kaupmáttar- og vísitöluspil:
Kostar bið opinbera 6,5 milljarða
— að greiða niður 36 miUjarða launakostnað
HEI — I pólitiskri umræðu —
ekki sist undanfarna mánuði —
hefur mikið verið talað um að
vernda kaupmáttinn. En þessi
margumtalaði kaupmáttur er
reiknaður út eftir visitölum.
Hækki t.d. mjölk og kartöflur,
minnkar að sjálfsögðu kaup-
mátturinn, þar til hækkunin hef-
ur verið bætt með samsvarandi
hækkun visitölubóta á laun.
En hvert er samspilið þarna á
milli? Ef kartöflur og mjólk tvö-
földuðust i veröi, mundi það eft-
ir núverandi vfsitölukerfi hækka
laun landsmanna um 6,7%, sem
eftir núverandi kaupgjaldi
mundi hækka launakostnað i
landinu um rúmlega 36 mill-
jarða á ári. Væri aftur á móti
hin leiðin farin, að rikið ákvæði
að gefa okkur mjólkina og kar-
töflurnar þetta árið, lækkaði
vísitalan að sjálfsögðu um 6,7%
sem þýddi þá 36 milljarða minni
launakostnað. Að gefa okkur
mjólkina og kartöflurnar mundi
þó ekki kosta rikið nema um 16
milljarða. Þar sem launakostn-
aður hins opinbera er talinn
röskur fjórðungur af heildar
launakostnaði i landinu, mundi
6,7% lækkun vlsitölu (eða 6,7%
minni hækkun) spara 9,5 mill-
jarða i launagreiðslum hins
opinbera. Útgjaldaaukinn við að
gefa okkur þessi matvæli væri
þvi ekki nema um 6,5 milljarð-
ar. En sparaði aftur á móti öðr-
um launagreiðendum i landinu
um 26,5 milljarða launakostnað.
Er nema von að það vefjist
fyrir mörguin að skilja sumar
niðurstöður og útreikninga á
visitölum og kaupmætti. Og
hvað segir allur þessi visitöluút-
reikningur okkur yfir höfuð
mikinn sannleika?
Már Elísson:
Friðunaraðgerar
megimnálið
— ef fært veröur út við Qrænland
AM — í gær fékk sú fregn byr
undir báða vængi að Danir hygð-
ust færa landhelgi Grænlands við
austurströndina út i 200 mílur
þann 1. april nk. Þessi fregn hefur
nú verið borin til baka, og segjast
Danir munu fara samningaleið-
ina, áður en til útfærslu kemur.
Biaðið ræddi i gær við Má Elis-
son, fiskimálastjóra um á hvaöa
hátt útfærsla viðGrænland mundi
helst snerta islendinga en ekki er
óllklegt að þetta mál eigi eftir að
verða i brennidepli á árinu.
,,Það fer ekki á milli mála að
loðna gengur um allt austur
Grænlandssvæðið norðanvert og
ekki einungis noröan 67. gráðu,
heldur einnig um svæðið þar fyrir
sunnan,” sagði Már. „Þar sem
miðlinan milli Islands og Græn-
lands er nú i gildi norður að 67.
gráðu, hafa grænlensk stjórnvöld
ráö yfir svæði sem loðna gengur
um, sem við ekki komumst á. En
um svæðið fyrir norðan hefur
reynsla sýnt að loönan gengur
um sumar og fram á haust.
Bæði við og Norðmenn höfum
verið að veiða á þessu svæði,
amk. veiddu þeir þar i fyrra-
sumar 30-50 milur frá Scoresby-
sundi, eða vel innan. hugsanlegrar
lögsögu Grænlands.
Graailenska stjórnin mun ekki
fara með fiskveiðimálin fyrr en
1982, þannig að lögsögumálin
verða i höndum Dana og þá Efna-
hagsbandalagsins. Vera kann að
þessir aðilar vildu á einhvern hátt
versla með veiðiréttindi þarna,
en við íslendingar höfum sýnt og
sannað að sjálfir höfum við nóg
Framhald á bls. 15
Nýtt Skaftár
hlaup hafið!
Brennisteinslyktin í Húnavatnssýslum undanfari lilaups
FRl — „Það er greinilega
byrjað hlaup i Skaftá” sagði
Böövar Kristjánsson bóndi i
Skaftárdal i samtali við Tim-
ann. „Það er mikil jökulfýla af
ánni auk þess sem aö hún er
gruggug. Hlaupiö hefur senni-
lega byrjað i fyrrinótt en siðast
þegar ég leit á vatnshæðarmæl-
inn i ánni þá var hæð vatnsins
orðin um 200 sm yfir meðallagi.
Að visu þá hefur rignt nokkuð
undanfarið en það hefði átt að
vera farið að sjatna i ánni ef
vatnshæðin væri eingöngu rign-
ingunni að kenna.
Ég býst við að hlaupið verði
litiö núna þar sem svo stuttur
timi er liðinn frá siðasta hlaupi
en það var I september.”
Brennisteinslyktin sem
Húnvetningar fundu i fyrradag
hefur sennilega verið til komin
frá byrjun hlaupsins en að sögn
Eysteins Tryggvasonar jarð-
fræöings þá hefur slik lykt oft
borist norður, ef vindátt er rétt,
er hlaup i Skaftá eiga sér stað.
Yfirleitt liöur um ár milli
hlaupa og er þetta þvi óvenju-
stuttur timi sem liðiö hefur frá
siöasta hlaupi en þau koma þó
óreglulega.
Skaftárhiaup koma frá stað
noröan Grimsvatna og þar sigur
jökullinn ávallt eftir hvert
hlaup.
Háskóli Isiands:
Nemendur yfir
3000 í fyrsta
sinn
HEI — A yfirstandandi háskóla-
ári fjölgaði innrituöum nemend-
um um á fjórða hundrað manns
umfram árið áður og urðu nú um
3100. Er þaö i fyrsta skipti sem
nemendafjöldinn fer yfir 3000.
Þessimikla fjölgun gerir Urbætur
i húsnæöismálum háskólans enn
Olíuviðræður í fullum gangi:
Samningar um miðjan mánuðinn
JSS — Samningaviðræöur
fulltrúa breska rikisoliufyrir-
tækisins BNOC, fulltrúa oh'u-
félaganna, ráðuneytisstjóra og
oliuviðskiptanefndar hófust i
gær og lýkur þeim væntanlega i
dag.
Að sögn Vals Arnþórssonar
kaupfélagsstjóra ganga viðræð-
urnar vel og ekkert óvænt hefur
komið upp. Hins vegar er siður
gert ráð fyrir þvi að endanlegur
samningur verði gerður fyrr en
um miðjanmánuðinn, þannig að
niðurstöður liggja ekki ennþá
fyrir.
Bresku fulltrúarnir hafa sett
fram hugmyndir slnar um verö
áoliunniog islensku fulltrúarn-
ir hafa komið sinum sjónarmið-
um á framfæri. Fara hugmynd-
ir manna um þetta atriði mjög
saman, og er ekki um neinn á-
greining aö ræða.
„A þéssu stigi er eingöngu um
að ræða kaup á gasoliu. En
vissulega er miðað við, að þarna
sé um að ræða upphaf á fram-
tiðarviðskiptum, og þá gætum
við væntanlega átt kost á fleiri
tegundum. Hins vegar er það
ekkert launungarmál, að oliu-
viðskiptanefnd telur eðlilegt að
oliuaðdrættir landsins komi úr
fleirieneinniátt. Við verðum að
vona hið besta i sambandi við
viðræður viö Sovétmenn, nú sið-
ar á þessu ári, en þá veröur rætt
um næsta fimm ára viöskipta-
timabil. Þá mætti hugsanlega
kanna möguleika hjá fleiri oliu-
seljendum”, sagði Valur
Arnþórsson.
brýnni en verið hefur.
A timabilinu 1979-1982 eru fyrir-
hugaðar nýbyggingar á vegum
Háskóla tsiands bæði á Land-
spitalalóð og Háskólalóð. Er hús-
næði þetta og búnaður á Land-
spitalalóöinni ætlaö ýmsum
greinum lækna og tannlækna-
deildar, en á Háskólalóðinni verð-
ur byggt i þágu viðskiptadeildar,
félagsvisindadeildar, heimspeki-
deildar og verkfræði- og raun-
visindadeildar.
Meirihluti byggingarfjárins er
af rekstri Happdrættis Háskól-
ans, eða um 1900 milljónir króna á
rikjandi verðlagi. A móti kemur
framlag úr rikissjóði. Þaðan hef-
ur þó ekki komið framlag til þess-
ara framkvæmda frá árinu 1977.
Aárinu 1979 varunniö að fram-
kvæmdum á Landspitalalóð fyrir
175 milljónir kr. Til tækjakaupa
var varið 90 milljónum króna af
happdrættisféog um 100 millj. kr.
til viðhalds, endurnýjunar og
fleira.