Fréttablaðið - 19.07.2008, Blaðsíða 10

10 19. júlí 2008 LAUGARDAGUR
greinar@frettabladid.is
FRÁ DEGI TIL DAGS
Ömmæli
Ögmundur Jónasson hélt upp á
sextugsafmæli sitt með pomp og
prakt að heimili sínu á Grímshaga á
fimmtudagskvöld. Eins og búast mátti
við fagnaði margt góðra gesta með
afmælisbarninu, til dæmis Vigdís Finn-
bogadóttir, Steingrímur J. Sigfússon,
Geir H. Haarde, Guðni Ágústsson og
fleiri. Athygli vakti þó að enginn af for-
ystusauðum Samfylkingarinnar
skyldi heiðra Ögmund með
nærveru sinni. Suðurgatan
var engu að síður undirlögð
af bílum afmælisgesta, mest-
megnis jeppum og glæsibif-
reiðum og átti jafnvel forseti
Íslands, Ólafur Ragnar
Grímsson, erfitt með
að finna bílastæði.
Athygli vakti hins vegar að Friðrik Sop-
husson, forstjóri Landsvirkjunar, mætti
í fjörið á reiðhjóli.
Laxi líkastur
Guðni Ágústsson vakti mikla lukku
með ræðu sem hann flutti fyrir
afmælisbarnið. Vildi Guðni meina að af
öllum dýrum væri Ögmundur sjálfsagt
líkastur laxinum. Þess vegna fannst
honum tilvalið og að færa Ögmundi
nýveiddan lax í afmælisgjöf, og
vonaðist til að hann kæmi að
góðum notum ef hungurvof-
an færi að láta á sér kræla í
kreppunni.
Græna gleðin
Ekki höfðu allir gestirnir fengið nóg
þegar afmælisveislunni sleppti, þar
á meðal Steingrímur J. Sigfússon,
formaður Vinstri grænna, sem stefndi
þverpólitískri breiðfylkingu á Ölstofu
Kormáks og Skjaldar. Í hópi þeirra
sem sátu í kös við fótskör Steingríms
voru Stefán Pálsson sagnfræðingur,
Flosi Eiríksson, bæjarfulltrúi Samfylk-
ingarinnar í Kópavogi, Gísli Tryggva-
son, talsmaður neytenda og fram-
sóknarmaður, og popparinn Villi
naglbítur, sem færði mannskapnum
drykki. Var gleðin svo mikil að undir
lokin brast hersingin í fjöldasöng og
flutti ættjarðarlög og baráttu-
söngva verkalýðsins svo til
óaðfinnanlega.
bergsteinn@frettabladid.is
UMRÆÐAN
Þorgrímur Gestsson skrifar um Ríkis-
útvarpið
Stjórnmálamenn grípa stundum til þess ráðs í vandræðum sínum að misskilja
vísvitandi það sem sagt er, þegar það hentar
þeim betur en að skilja. Þetta gerir Höskuld-
ur Þórhallsson framsóknarmaður þegar
hann svarar grein minni þar sem ég furða
mig á skrifum hans um að þjóðarsátt hafi
verið um að gera RÚV að hlutafélagi.
Höskuldur fullyrðir að ég hafi skrifað í
grein minni, sem birtist á mánudaginn var „að
breytingin sem gerð var á rekstrarformi Ríkisút-
varpsins í tíð síðustu ríkisstjórnar sé grundvöllur-
inn að þeim vanda sem nú blasir við útvarpinu.“
Þetta skrifaði ég ekki, heldur: „Fullyrt var að með
því að gera RÚV að hlutafélagi og losa það við
þunglamalegt stjórnkerfi ríkisstofnunar myndi
reksturinn batna. En við héldum því alltaf fram að
það væri blekking, rekstrarafkoman hefði ekkert
með rekstrarformið að gera.“ Þetta er svolítið
annað.
En það er alveg rétt hjá Höskuldi að sjálfstæðis-
menn lofuðu að styrkja og styðja Ríkisút-
varpið og þvertóku fyrir að ætlunin væri að
selja það. En við hjá Hollvinum RÚV spurð-
um alltaf hvers vegna væri verið að breyta
stofnuninni í hlutafélag í stað þess að styrkja
hana án slíkra æfinga; við bentum á góðar
fyrirmyndir í nágrannalöndum okkar þar
sem ríkisútvarp er í býsna góðu gengi – Dan-
marks radio og BBC.
Í grein minni á mánudaginn skrifaði ég
einnig að allt væri komið fram sem Hollvinir
RÚV og fleiri sögðu þegar þeir vöruðu við
hlutafélagavæðingunni; þar var einfaldlega
átt við þann niðurskurð og samdrátt, sem nú
er að koma á daginn. Hlutafélag þarf að reka án
halla, helst með hagnaði, en almannaútvarp lýtur
öðrum lögmálum. Það hefur fyrst og fremst menn-
ingarlegar skyldur.
Þess vegna höldum við ótrauð áfram baráttunni
fyrir eflingu Ríkisútvarpsins, hins íslenska
almannaútvarps. Henni er langt í frá lokið, þótt það
hafi verið gert að hlutafélagi. Hollvinasamtökin
hafa ýmislegt á prjónunum í þá veru, sem kemur í
ljós með haustinu.
Höfundur er formaður Hollvinasamtaka RÚV.
Vísvitandi misskilningur
ÞORGRÍMUR
GESTSSON
Evran verður ekki tekin upp í stað krónunnar sem gjaldmið-
ill á Íslandi í tíð núverandi
ríkisstjórnar. Geir H. Haarde
forsætisráðherra kvað upp úr um
þetta á fundi með sjálfstæðis-
mönnum í Valhöll í morgun.“ (dv.
is 29. sept. 2007) „Geir segist ekki
hafa lagt blessun sína yfir
samruna REI og Geysi Green
Energy.“ (mbl.is 6. nóv. 2007)
„Forsætisráðherra segir að þótt
lífskjör mælist þau bestu í heimi
hér á landi, þá setji það ekki
sérstaka pressu á Ísland í
alþjóðasamfélaginu í umhverfis-
málum né öðrum.“ (mbl.is 27. nóv.
2007) „Í stjórnarsáttmálanum er
gert ráð fyrir því að skattalækk-
anir á kjörtímabilinu komi til
greina, en þær hafa ekki verið
tímasettar. Þannig að það er ekki
verið að fresta neinu sem þegar
var búið að ákveða,“ segir Geir H.
Haarde forsætisráðherra í
samtali við Morgunblaðið. (mbl.is
1. des. 2007)
„Geir H. Haarde forsætisráð-
herra telur að álit mannréttinda-
nefndar Sameinuðu þjóðanna gefi
ekki tilefni til lagabreytinga á
Íslandi.“ (eyjan.is 15. jan. 2008)
„Geir H. Haarde forsætisráð-
herra segir að þær breytingar
sem urðu í borgarstjórn í gær
muni ekki hafa áhrif á störf
ríkisstjórnarinnar.“ (mbl.is 22.
jan. 2008) „Í viðtali við norska
ríkissjónvarpið 26. janúar sl.
áréttaði Geir H. Haarde forsætis-
ráðherra að það væri ekki á
dagskrá hjá íslenskum stjórn-
völdum að sækja um aðild að
Evrópusambandinu.“ (heimssyn.
is 31. jan 2008) „Sagðist Geir
telja, að settur dómsmálaráð-
herra hefði ekki getað skipað
umsækjanda, sem dómnefndin
mæti ekki hæfan í starfið.“ (mbl.
is 31. jan. 2008)
„Ekki stendur til að gera
breytingar á gjaldmiðlinum á
næstunni, sagði Geir H. Haarde,
forsætisráðherra, á Alþingi í
dag.“ (mbl.is 4. feb. 2008) „Geir
H. Haarde forsætisráðherra sagði
á Alþingi í dag að engar ákvarð-
anir hafi verið teknar um að
lækka opinberar álögur á
eldsneyti.“ (mbl.is 21. feb. 2008)
„Geir H. Haarde forsætisráð-
herra vill ekki svara því hvort
hann styðji Vilhjálm Þ. Vilhjálms-
son til að taka sæti borgarstjóra.“
(mbl.is 11. feb. 2008) „Geir H.
Haarde forsætisráðherra sagði í
ræðu sinni í dag að aðild að
Evrópusambandinu væri ekki á
dagskrá hjá núverandi ríkisstjórn
og þar af leiðandi ekki heldur
upptaka evrunnar.“ (landpostur.is
13. feb. 2008) „Geir H. Haarde,
forsætisráðherra, sagðist í viðtali
í Silfri Egils í morgun ekki óttast
að kreppa væri framundan þrátt
fyrir erfiða stöðu á fjármála-
markaði og í sjávarútvegi.“ (mbl.
is 17. feb. 2008) „Geir segist ekki
telja hættu á gengishruni
krónunnar.“ (mbl.is 23. feb 2008)
„Juncker spurði Geir að því á
fundinum hvort það væri rétt að
Íslendingar íhuguðu að taka upp
evru einhliða og svaraði Geir því
til að það stæði ekki til.“ (mbl.is
26. feb 2008)
„Forsætisráðherra í viðtali við
Bloomberg-fréttastofuna: Ekki
hætta á samdrætti í íslensku
efnahagslífi.“ (mbl.is 14. mars
2008) „Geir H. Haarde forsætis-
ráðherra sagði að loknum
ríkisstjórnarfundi rétt fyrir
hádegi að staðan í efnahagsmál-
um hérlendis væri ekki komin á
það stig að það kallaði á sérstakar
aðgerðir ríkisstjórnarinnar. (mbl.
is 18. mars 2008) „Geir H.
Haarde, forsætisráðherra, sagði
eftir ríkisstjórnarfund að
ástæður gengisfalls krónunnar
megi rekja til vandræða sem
bandaríski fjárfestingarbankinn
Bear Stearns lenti í um helgina.
Ríkisstjórnin áformi ekki að
grípa til sérstakra aðgerða nú.“
(mbl.is 18. mars 2008)
„Geir H. Haarde forsætisráð-
herra segir að ekkert sé athuga-
vert við það að hann og utanríkis-
ráðherra fari með einkaþotu til
Búkarest í Rúmeníu á fund
Norður-Atlantshafsbandalagsins.“
(mbl.is 2. apríl 2008) „Geir H.
Haarde forsætisráðherra vildi á
Alþingi í dag ekki upplýsa frekar
um aðgerðir ríkisstjórnarinnar og
Seðlabanka Íslands í efnahags-
málum.“ (vb.is 7. apríl 2008)
„Geir sagði aðspurður að
Ingibjörg Sólrún hefði ekki verið
að tala um það um helgina að
afnema eftirlaunalögin í heild.“
(vb.is 13. maí 2008) „Geir: Ég vil
ekki ganga í ESB.“ (mbl.is 17. maí
2008)
„Geir H. Haarde, forsætisráð-
herra, telur að ekki sé útilokað að
svartsýnisspár um efnahagshorf-
ur á Íslandi gangi ekki eftir.“
(mbl.is 5. jún. 2008) „„Við skoðum
þessi mál eins oft og við þurfum.
Það þarf ekki hvatningu frá
öðrum til þess,“ sagði Geir H.
Haarde, forsætisráðherra,
aðspurður um ákall fulltrúa
vinnumarkaðarins um aðgerðir
ríkisstjórnarinnar í efnahagsmál-
um.“ (mbl.is 19. jún. 2008)
„Geir H. Haarde, forsætisráð-
herra, segir hugmyndir um
upptöku evru á grundvelli EES-
samningsins ekki nýjar af
nálinni.“ (vb.is 14. júl. 2008) „Geir
H. Haarde forsætisráðherra segir
ríkisstjórnina ekki munu ganga
lengra í friðun Þjórsárvera en
sem segir í stjórnarsáttmálan-
um.“ (mbl.is 14. júl. 2008)
Ekki-maðurinn
HALLGRÍMUR HELGASON
Í DAG | Athafnastjórnmál
BYLGJAN BER AF
Samkvæmt könnun Capacent í aldurshópnum 18-54 ára á tímabilinu
1. janúar til 29. júní 2008. Hlutdeild - hlustun í mínútum á dag.
M
óðir drengs sem féll fyrir eigin hendi fyrr í
sumar hefur stigið fram og sagt sögu sonar síns.
Pilturinn varð fyrir grimmilegu og langvarandi
einelti og foreldrar hans álíta að til þess megi
rekja þá miklu vanlíðan sem að lokum leiddi til
þess að ungi maðurinn svipti sig lífi.
Í framhaldinu hefur komið fram að ekki hafi tekist að vinna
bug á eineltinu í skóla piltsins og hann hafi því verið fluttur í
annan skóla. Því miður virðist það oft þrautalendingin að reyna
að stöðva einelti með því að flytja fórnarlambið í annan skóla.
Skilaboðin sem send eru bæði gerendum og fórnarlömbum
eineltis með þessari aðferð eru alröng. Auk þess upprætir
flutningur þolanda eineltis milli skóla ekki endilega eineltið.
Sími og net veita nefnilega býsna greiðan aðgang að fórnar-
lömbum eineltis. Einelti er ofbeldi og þannig ber að taka á því.
Eina leiðin til að uppræta það er að taka það föstum tökum hjá
gerendunum, stöðva það.
Hugtakið einelti er tiltölulega ungt. Áður var talað um stríðni
og jafnvel var viðurkennt að hún gæti farið úr böndunum. Með
því að nota hugtakið einelti og skilgreina það sem ofbeldi er
hægt að taka á því með markvissum hætti og það er sem betur
fer gert víða.
Foreldrar hafa góðu heilli vaxandi áhuga á því sem fram
fer innan skóla barna þeirra og láta líðan barns í skóla sig
miklu varða. Það ætti því að vera skýlaus krafa allra foreldra
að í skóla barns þeirra sé til aðgerðaráætlun gegn einelti sem
unnið er eftir þegar slík mál koma upp.
Komið hefur í ljós að stórlega dregur úr einelti í þeim skól-
um sem vinna samkvæmt svo kallaðri Olweusaráætlun gegn
einelti. Tugir skóla á Íslandi vinna eftir þessari áætlun og mun
láta nærri að um helmingur grunnskólabarna sé í skóla þar
sem unnið er í samræmi við þessar hugmyndir. Öllum skólum
gefst kostur á að taka þátt í verkefninu.
Á heimasíðu Olweusarverkefnisins kemur fram að sænsk
skólayfirvöld hafi rannsakað 21 aðferð sem beitt er til að
vinna á einelti. Niðurstaðan var að Olweusaráætlunin væri
eina aðgerðaráætlunin sem ekki þyrfti að efast um að hefði
áhrif gegn einelti í skólum.
Það er lykilatriði að skólar marki sér skýra stefnu um það
hvernig tekist er á við einelti þegar það kemur upp. Allir
starfsmenn skólans eiga að þekkja stefnuna og ábyrgð hvers
og eins.
Nemendur verða að fá skýr skilaboð um að það sé á ábyrgð
hvers og eins að einelti líðist ekki í skólanum og foreldrar
sömuleiðis.
Grunnskólagangan á að undirbúa börn undir ábyrga þátt-
töku í lýðræðissamfélagi. Partur af þeim undirbúningi er að
takast á við einelti í skólum með markvissum hætti.
Saga piltsins sem lést þegar lífið blasti við honum er þyngri
en tárum taki en því miður ekki einsdæmi. Hins vegar verða
allir að leggjast á árar til að leitast við að koma í veg fyrir að
hún endurtaki sig.
Vinna verður á einelti með markvissum hætti.
Burt með eineltið
STEINUNN STEFÁNSDÓTTIR SKRIFAR
ÚTGÁFUFÉLAG: 365
RITSTJÓRAR: Jón Kaldal og Þorsteinn Pálsson AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir FRÉTTASTJÓRAR: Arndís
Þorgeirsdóttir, Kristján Hjálmarsson, Trausti Hafliðason og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál). FULLTRÚI RITSTJÓRA:
Páll Baldvin Baldvinsson. VIÐSKIPTARITSTJÓRAR: Björn Ingi Hrafnsson og Óli Kr. Ármannsson. Fréttablaðið kemur út í
103.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu, Akureyri og þéttbýlissvæðum á suðvesturhorninu.
Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í
stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. issn 1670-3871