Tíminn - 11.11.1994, Blaðsíða 9

Föstudagur 11. nóvember 1994
Söwiiw
9
Áskriftarkerfi Spariskírteina ríkissjóös fimm ára um þessar mundir. Pétur Kristinsson, framkvcemdastjóri
Þjónustumiöstöövar ríkisveröbréfa:
Um tíu þúsund manns spara um
a
mánuði
Sett á stofn
áriö 1989
Þjónustumiðstöðin var sett á
stofn árið 1989 og varð hún
síðar deild í Lánasýslu ríkisins
ári síðar. Við stofnun hennar,
en Lánasýslan annast m.a. út-
gáfu og sölu á ríkisskuldabréf-
um á innlendum markaði með
vikulegum uppboöum á ríkis-
verðbréfum, sem verðbréfafyr-
irtæki, bankar og sparisjóðir
taka þátt í. Þessi starfsemi er
hliðstæð því sem gerist meðal
annarra þjóða.
Á þessum tíma hafa yfir 20
þúsund manns gerst áskrif-
endur að spariskírteinum rík-
issjóðs, en í dag eru um 10
þúsund manns sem greiða að
jafnaði hátt í hundrað millj-
ónir króna á mánuði. Þessi
fjöldi þeirra, sem ákveðið hafa
að spara á þennan hátt, hefur
verið nokkuð jafn allt frá upp-
hafi, en hefur hæst farið í 14
þúsund.
Pétur segir áskriftarkerfið
mjög vinsælt sparnaðarform,
enda mjög einfalt og þægilegt,
sérstaklega þegar valin er sú
leið að greiða með greiðslu-
korti. „Það eru um 70% af
þeim sem spara í áskrift sem
greiða með greiðslukorti og
það er eins og fólk finni
minna fyrir því. Þetta verður
eins og hver önnur eyðsla, eöa
eins og við segjum, fólk er að
eyða í sparnað," segir Pétur.
Ástæðuna fyrir því að fólk vel-
ur þessa sparnaðarleið frekar
en einhverja aðra segir hann
vera að bréfin séu þau trygg-
ustu sem bjóðast á markaön-
um. Svo séu góðir vextir í
boði, auk verðtryggingar.
Gób ávöxtun
Ávöxtunin hefur tekið mið af
svokölluðum heildsöluútboð-
um spariskírteina, sem haldin
eru mánaöarlega, en í því
myndast ákveðiö meöalverð
og af því er tekið mið þegar
ávöxtunin er ákvöröuð. Und-
anfarið hefur ávöxtunin verið
á bilinu 4,5-4,6%, umfram
verðtryggingu. Að mati Péturs
er það vel viðunandi, að við-
bættri verötryggingu, en segir
jafnframt að þeir háu vextir,
sem hafi verið á markaönum
áður fyrr, séu þó enn að villa
um fyrir fólki.
Þegar fólk vill gerast áskrif-
endur að spariskírteinum rík-
issjóðs, hringir það til Þjón-
ustumiðstöðvarinnar. Við-
komandi gefur upp nafn og á
Pétur Kristinsson, framkvœmdastjóri Þjónustumibstöbvar ríkisverbbréfa.
hvern hátt hann vill greiða
áskriftina, hvort hann vill gera
það með greiöslukorti eða
heimsendum gíróseðli. Við-
komandi velur einnig þá upp-
hæð sem hann vill spara og
hleypur það á hverjum fimm
þúsund krónum. í flestum til-
fellum eru bréfin geymd í
Seölabankanum og um 15.
hvers mánaðar fær viðkom-
andi kvittun fyrir bréfunum,
en tvisvar á ári er sent út yfirlit
yfir inneign sem er uppreikn-
uð. Áskrifandinn fær senda
möppu með greiðsluáætlun og
fleira, sem hjálpa á honum til
ab koma regíu á fjármálin, og
hluti af henni er að byrja að
spara.
Áskriftin
sveigjanleg
Hægt er að breyta upphæbinni
sem greidd er, og þá er einnig
hægt ab taka sér hlé frá sparn-
aði í mánuö eða einhverja
mánuði. Áskriftin er mjög
sveigjanleg og án allra skuld-
bindinga. Spariskírteinin eru
auðseljanleg hvenær sem er á
lánstímanum og geta áskrif-
endur því fengiö peningana
sína þegar á þarf aö halda.
Söluverö skírteinanna er skráð
á Verðbréfaþingi íslands, en
hægt er að fá upplýsingar um
söluverðið hjá Þjónustumið-
stöb ríkisveröbréfa. Best er að
láta skírteinin safna verðbót-
um, vöxtum og vaxtavöxtum
út lánstímann og þegar hann
er liðinn, er fjárhæðin öll laus
til innlausnar án endurgjalds.
Ef selja þarf spariskírteinin fyr-
ir innlausnardag, veitir starfs-
fólk Þjónustumiðstöbvarinnar
góð ráö um sölu þeirra, en
vaxtakjör á markaðnum
hverju sinni geta ráðið því
hvort hagkvæmt sé að selja
spariskírteinin á einum tíma
frekar en öbrum. Öll helstu
verðbréfafyrirtæki og ab sjálf-
sögðu Þjónustumiðstöð ríkis-
FJÁRMÁL
verðbréfa annast kaup og sölu
spariskírteina ríkissjóðs. Þegar
bréfin eru seld, er haft sam-
band vib afgreiöslu Þjónustu-
miöstöövarinnar, sem annast
söluna, sækir bréfin í Seðla-
bankann og sér um að leggja
peningana inn á bankareikn-
ing vibkomandi.
Skírteinin til
fimm ára
Spariskírteinin eru til fimm
ára og að þeim tíma libnum,
þegar þau koma til innlausnar,
segir Pétur að viðkomandi séu
boðin ný bréf á sérstökum
skiptikjörum og að flestir taki
því bobi og haldi áfram að
spara. Hann segir tilganginn
með sparnaöi þessa fólks í
flestum tilfellum vera að þab
sé að koma sér upp varasjóði,
sem það ætli ab grípa til þegar
á þurfi að halda. Ennfremur
segist hann hafa orðið var við
að stærsti hluti þeirra, sem
spara í þessu kerfi, hafi ekki
gert þab áður og svo virðist
sem þessi leið sé einna auð-
veldust fyrir það. Pétur segir
þetta mikilvæga tekjuöflun
fyrir ríkissjóð, enda skilar
áskriftarkerfið um milljaröi til
tólf hundruð milljónum
króna á ári, sem er um helm-
ingur af nettó sölu spariskír-
teina á þessu ári, auk þess sem
hér er um verulegt magn af
„nýju" fé að ræða. Hann segist
vongóður um að hægt sé ab
fjölga áskrifendum og um
þessar mundir standi einmitt
yfir söluátak í þeim tilgangi.
Menn hafi þótt áræbnir að
fara út í þetta verkefni á sínum
tíma, en það var farið út í að
hringja í alla þjóðina og þann-
ig náðist í þann mikla fjölda
sem byrjaði ab spara á fyrsta
starfsári fyrirtækisins. Síðan þá
hafi náðst umtalsverður ár-
angur og í dag eru spariskír-
teinin orðin mjög þekkt vara.
„Það langar alla til að spara og
ég tel að við höfum með þess-
um hætti hjálpað því að byrja.
Með því í fyrsta lagi að hringja
í alla þjóöina, auk þess sem við
höfum fylgt því eftir meb
kynningu öðru hverju."
Engar stórfelldar
breytingar í fram-
tfóinni
Hvað framtíðina varbar, um
sölu á spariskírteinum, segist
Tímamynd Pjetur
Pétur ekki sjá neinar stórfelld-
ar breytingar. „Á meban ríkis-
sjóður er rekinn með halla
verður þörfin fyrir innlent
lánsfé viðvarandi. Skuldir rík-
isins í spariskírteinum á inn-
anlandsmarkaði eru um 70
milljarðar, sem þarf ab endur-
fjármagna á næstu árum,
þannig að það er ekki annaö
sjáanlegt en að ríkissjóbur
þurfi í náinni framtíö að fjár-
magna fjárþörf sína á innlend-
um fjármagnsmarkaði, auk
þess sem þab er talið eðlilegt
ab hið opinbera fái lánað fé
hjá þegnum sínum."
Pétur segir þróunina á næstu
árum verða þá að losna við
alla pappíra úr þessum vib-
skiptum, þ.e.a.s. verðbréfin
sjálf, og það eigi við um verð-
bréfamarkaðinn í heild sinni.
Þar komi tölvurnar inn í og
verðbréfin verða bara einingar
í tölvum. Þetta eigi ekki að
skipta hinn almenna verð-
bréfaeiganda ekki neinu máli,
því í fæstum tilfellum sjái
hann bréfiö í dag. Þetta gildi
ekki síst um spariskírteini rík-
issjóðs. „Þab er starfandi
nefnd á vegum viðskiptaráðu-
neytisins, sem er að skoða
þessi mál og ég á von á því að
lögum og reglum um þessi mál
verbi breytt í náinni framtíð.
Það eru öll viöskipti ab fara
inn á þessar brautir, pappírs-
laus vibskipti, og nýjasta
dæmið um þab eru debetkort-
in," segir Pétur Kristinsson að
lokum.
hundrab
Áskriftarkerfi Spariskírteina
ríkissjóðs er fimm ára um þess-
ar mundir og á þessum tíma
hafa tugir þúsunda íslendinga
sparað með áskrift. Pétur Krist-
insson, framkvæmdastjóri
Þjónustumibstöðvar ríkisverð-
bréfa, er ánægður meb árang-
urinn á þessum fimm árum,
en verötryggð spariskírteini
ríkisins hafa verið til sölu síð-
ustu 30 ár og eru nú útistand-
andi um 70 milljarðar í spari-
skírteinum, sem koma til inn-
lausnar á næstu árum.