Morgunblaðið - 20.12.2006, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 20. DESEMBER 2006 19
ERLENT
ÞESSI jólasveinn var í góðum fé-
lagsskap fallegra fiska þegar ljós-
myndara bar að garði á vinsælum
köfunarstað í Islamorada á Flórída
í gær. Gestir og gangandi þurfa að
greiða fé í sérstakan barnasjóð fyr-
ir að fá að herma eftir jólasvein-
inum og kafa niður í undirdjúpin
þar sem litríkir fiskar kæra sig
kollótta um jólaundirbúninginn.
Reuters
Sveinki á kafi í búningnum
Eftir Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
BRESK stjórnvöld, með David Mili-
band umhverfisráðherra í broddi fylk-
ingar, tilkynntu á mánudag áætlun
um byggingu risaraforkubús á sjó á
siglingaleiðinni að London, um 20 km
undan ströndum Kent og Essex. Um-
hverfisverndarsinnar hafa fagnað tíð-
indunum en sjófarendur gagnrýnt
staðsetningu búsins harðlega.
Alls nemur kostnaðurinn vegna
verkefnisins, sem ber heitið „The
London Array windfarm“, um 1,5
milljörðum punda, eða sem svarar 200
milljörðum íslenskra króna, og hefur
stjórnin lýst því sem tímamótaskrefi í
baráttunni gegn loftslagsbreytingum
og losun gróðurhúsalofttegunda.
Stjórn Tonys Blairs forsætisráð-
herra hefur legið undir ámæli fyrir
frammistöðu sína í þessum málaflokki
og vona ráðgjafar stjórnarinnar, að
svo mikil fjárfesting í alls 341 vind-
myllu sem verða 174 metrar á hæð,
muni gefa henni það „græna“ yf-
irbragð sem David Cameron, leiðtogi
Íhaldsflokkins, hefur reynt að ljá
flokki sínum að undanförnu.
Á hinn bóginn bendir breska dag-
blaðið Independent á að vinna hafi
enn ekki hafist við byggingu 10 af
þeim 17 vindorkubúum á sjó sem
heimild hafi verið gefin fyrir.
Kemur þar einnig fram að stuðn-
ingsmenn notkunar slíkrar orku telji
að útbreiðsla hennar sé eina færa leið-
in fyrir stjórnina til að ná fram því
markmiði sínu að fimmtungur raf-
orkuframleiðslunnar komi frá end-
urnýjanlegri orku árið 2020, miðað við
um fjögur prósent í dag.
Það stærsta í heiminum
Ekki eru þó allir jafn hrifnir og
segja talsmenn sjófarenda og sjó-
manna að búið muni ógna öryggi yfir
100 skipa sem muni sigla hjá því dag-
lega og jafnframt spilla fyrir veiðum.
Fullbúið árið 2008 mun vind-
orkubúið framleiða 1.000 megawött af
orku, sem talið er að muni fullnægja
orkuþörf 750.000 heimila. Það verður
langstærsta orkuver sinnar tegundar
á Bretlandseyjum og raunar það
stærsta í heiminum á sjó.
Mun minna að umfangi verður
vindorkubúið „The Thanet wind-
farm“, sem stjórnin samþykkti einnig
í fyrradag. Það verður ekki langt frá
hinu en um 100 vindmyllur þess munu
standa skammt undan ströndum
Kent. Samanlagt munu þau geta séð
milljón heimilum fyrir orku eða þriðja
hverju heimili í London.
Talið er að stærra búið muni draga
úr losun gróðurhúsalofttegunda um
sem nemur 1,9 milljónum tonna á ári
hverju en undir það fara um 230 fer-
kílómetrar af haffletinum.
Alls munu búin framleiða 1,3 gíga-
wött af orku en til samanburðar er
stefnt að því að ársframleiðsla Hellis-
heiðarvirkjunar verði um 300 mega-
wött árið 2010.
Risavindorkubú
vekur upp deilur
Yfir 340 vindmyllur munu sjá fjórða
hverju heimili í London fyrir rafmagniDublin. AFP. | Írsk stjórnvöld hleyptu
í gær af stokkunum tuttugu ára
verkefni er miðar að því að írska –
öðru nafni gelíska – standi jafnfætis
ensku og írskt samfélag verði þannig
tvítyngt. Í stjórnarskránni frá 1937
er sagt að gelíska sé opinbert tungu-
mál númer eitt en langflestir Írar
nota þó enskuna fremur en gelísk-
una. Gelíska var enn tunga þorra Íra
fram á 16. öld en eftir að landið
komst að fullu undir stjórn Bret-
lands varð enskan stjórnsýslumálið
og náði fljótt yfirhöndinni í borgun-
um.
Þetta er í fyrsta sinn í rúm 40 ár
sem mörkuð er afgerandi stefna
varðandi framtíð gelískunnar, og
sagði Bertie Ahern forsætisráðherra
að um væri að ræða „mikilvæga þró-
un“ í stefnumótun þjóðarinnar.
Ahern sagði að það væri nú ætlun
stjórnvalda að leggja áherslu á að
gera samfélagið tvítyngt og að eins
margir og mögulegt væri gætu talað
jöfnum höndum írsku og ensku. Í
fyrra var írska gerð að 21. opinbera
tungumáli Evrópusambandsins frá
og með næstu áramótum en þá bæt-
ast einnig við tvö önnur tungumál,
rúmenska og búlgarska.
Írsk stjórnvöld segja að fram hafi
komið í manntali að 1,6 milljónir Íra
– sem alls eru 4,3 milljónir – segðust
geta talað írsku. Þar af sögðust
155.000 tala hana á hverjum degi, en
430.000 sögðust aldrei tala hana þótt
þeir kynnu hana. Flestir sem töluðu
hana á hverjum degi voru börn sem
nota hana í skólanum.
Írar ætla
að efla
gelísku