Morgunblaðið - 26.06.2007, Blaðsíða 1

STOFNAÐ 1913 172. TBL. 95. ÁRG. ÞRIÐJUDAGUR 26. JÚNÍ 2007 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
INNBLÁSTUR
JÓHANNES BIRGIR PÁLMASON ER
MEÐ MARGT UPPI Í ERMINNI >> 36
NORÐMENN HAFA
BANNAÐ REKSTURINN
SPILAKASSAR
VERÐA RÍKISREKNIR >> 4
FRÉTTASKÝRING
Eftir Örlyg Stein Sigurjónsson
orsi@mbl.is
„SÍMINN stoppar ekki hjá okkur og það
virðist sem hálf þjóðin ætli að koma með okkur í
gönguna,“ segir Bríet Birgisdóttir hjúkrunar-
fræðingur á gjörgæsludeild Landspítalans um
göngu hjúkrunarfræðinga gegn alvarlegum um-
ferðarslysum sem hefst í dag kl. 17 við Land-
spítalann á Hringbraut. Gengið verður að Land-
spítalanum í Fossvogi með stuðningi og
þátttöku allra starfsmanna Landspítalans, lög-
reglu og viðbragðsaðila vegna slysa.
Þrátt fyrir að banaslysunum hafi fækkað um-
talsvert á fyrstu fjórum mánuðum ársins miðað
við sama tíma í fyrra, eru slæmu fréttirnar þær
að alvarlegum slysum fjölgaði ískyggilega mikið
á sama tímabili. Fjölgunin nemur 60% milli ára,
eða úr 30 í 48.
„Fólk lítur þetta greinilega mjög alvarlegum
augum og nálægðin við slysin er svo mikil í
þessu litla samfélagi okkar,“ segir Bríet.
Ásamt læknum eru það hjúkrunarfræðingar
og sjúkraliðar á gjörgæslu-
deildinni sem annast alvar-
lega slasað fólk allan sólar-
hringinn. „Við hér á gjör-
gæsludeildinni tökum við
fólki vegna alvarlegustu
slysanna og það er oft ákaf-
lega erfitt. Við tökum líka á
móti aðstandendum sjúk-
linganna sem er ekki síður
erfitt. Það geta allir ímynd-
að sér hvað það er t.d. þung-
bært fyrir foreldra að koma að sjúkrabeði barna
sinna sem liggja stórslösuð hér inni. Þetta eru
oft mjög erfiðar stundir hjá fjölskyldum. Við
rúmin sitja fjölskyldurnar og halda í hendur
sjúklingsins til að geta kvatt hann. Sumir lifa en
aðrir deyja og það er í einu orði sagt hræðilegt
að sjá þann toll sem umferðin tekur og birtist
okkur í sinni grimmustu mynd á gjörgæslunni.“
Þegar heyrist í fjölmiðlum að sjúklingur sé úr
lífshættu og kominn af gjörgæsludeild er á sinn
hátt ástæða til að anda léttar, en Bríet bendir
hins vegar á að þá fyrst sé erfið vegferð að byrja
hjá sjúklingnum. Löng endurhæfing getur í
mörgum tilvikum staðið fyrir dyrum, þar sem
sumir komast til fyrri heilsu en margir alls ekki.
„Fólk getur hafa lamast, misst útlimi eða fengið
alvarlega höfuðáverka sem þýðir í mörgum til-
vikum að einstaklingurinn verður ekki samur
og áður. Þegar gjörgæsluvist lýkur er því oft
gífurlega langt ferli að hefjast.“
Bríet segir að á gjörgæsludeildinni sé oft
ótrúlegur fjöldi sjúklinga inniliggjandi í einu
eftir umferðarslys, „sérstaklega á sumrin, því
þá er eins og skiptist í tvö horn, hvað alvarlegu
slysin áhrærir.“
Langflestir þeirra sem hafa slasast alvarlega
það sem af er þessu ári eru 25 til 64 ára og áber-
andi eru slys á ökumönnum. Eru þeir ríflega
tvöfalt fleiri en farþegar sem slasast hafa.
Sigurður Helgason, upplýsingafulltrúi Um-
ferðarstofu, segir þessa miklu aukningu alvar-
legra slysa mikið áhyggjuefni. „Þróunin hefur
verið í rétta átt hvað banaslysin snertir og því
héldu menn að ástandið væri heldur að batna,“
segir hann. „En aukning alvarlegra slysa segir
okkur að enn þarf að vinna áfram að því að upp-
ræta hraðakstur og ölvunarakstur sem eru
meginástæða alvarlegra slysa.
Löggæsla er gríðarlega mikilvæg, en ekki
síður er mikilvægt að fólk geri sér grein fyrir
eðli og afleiðingum höggs sem verður þegar
ökutæki lendir í árekstri á umtalsverðum hraða.
Ef bíll á 120 km hraða lendir á fyrirstöðu, verð-
ur meðalmaður sem situr laus í bílnum yfir 20
tonn að þyngd þegar höggið á sér stað. Þetta
þolir enginn mannslíkami.“
„Nálægðin við slysin er svo mikil“
 Alvarlegum umferðarslysum hérlendis hefur fjölgað ískyggilega þótt banaslysum hafi fækkað
 Búist er við fjölmenni í göngu sem hjúkrunarfræðingar standa fyrir í dag gegn umferðarslysum
Ískyggileg
slysaþróun
Alvarlegum slysum fjölgar um 60%
fyrstu 4 mánuði áranna 2006 og 2007
2006 30
2007 48
Heimild: Umferðarstofa
Bríet Birgisdóttir
Eftir Gunnar Pál Baldvinsson
gunnarpall@mbl.is
MIKILL urgur var í íbúum Flóa-
hrepps á íbúafundi í gærkvöldi
vegna tillagna Landsvirkjunar um
mótvægisaðgerðir við fyrirhugaðri
Urriðafossvirkjun. Fundurinn var
haldinn til að kynna íbúum tvær
tillögur að aðalskipulagi hrepps-
ins, annarri án virkjunar en hin
með.
Önnur sveitarfélög á svæðinu
sem þurfa að gera ráð fyrir virkj-
uninni á aðalskipulagi hafa þegar
gert það. Hreppsnefnd Flóahrepps
hafði áður samþykkt að mæla ekki
með því að setja Urriðafossvirkjun
á aðalskipulag vegna þess að ekki
væri nægilegur ávinningur af
virkjuninni fyrir sveitarfélagið og
óljóst væri hvernig skaðinn af
virkjuninni yrði bættur.
Í kjölfarið funduðu fulltrúar
Landsvirkjunar með fulltrúum
sveitarfélagsins um mögulegar
mótvægisaðgerðir og kynnti Mar-
grét Sigurðardóttir sveitarstjóri
niðurstöður þeirra viðræðna fyrir
fundargestum. Felast þær í end-
urbótum vega í sveitarfélaginu,
kostun á nýjum aðveitum, endur-
bótum á GSM-sambandi á svæðinu
auk þess sem Landsvirkjun myndi
byggja upp kynningaraðstöðu fyr-
ir virkjunina sem gæti nýst öðrum
ferðaþjónustuaðilum.
Fundargestir fengu tækifæri til
að taka til máls að kynningu lok-
inni og lýstu sig nær allir andvíga
virkjun Urriðafoss. Margir fund-
armanna gagnrýndu að reisa ætti
virkjun svo nærri mannabyggð og
það á virku jarðskjálftasvæði. „Ég
skil ekki hvernig ríkið getur verið
að bjóða þetta þegar þetta er það
sem það á að vera að sjá um,“ sagði
Albert Sigurjónsson og bætti síðan
við: „Það verður gert grín að okkur
alls staðar ef við förum að taka við
þessum mútum.“ Tóku margir
fundarmenn í sama streng.
Morgunblaðið/Sigurður Jónsson
Flóamenn Fundurinn í Þjórsárveri var fjölmennur. Margir fundarmenn gagnrýndu tilboð Landsvirkjunar sem kynnt var á fundinum.
Andstaða við virkjun
Íbúum í Flóahreppi fannst ekki mikið til um tilboð Lands-
virkjunar um bætur vegna framkvæmda við Urriðafossvirkjun
Eftir Elvu Björk Sverrisdóttur
elva@mbl.is
„HANN sagði mér að á Íslandi væri litið svo
á að væri kona í sambandi gæti hún aldrei
neitað að stunda kynlíf með maka sínum,
það væri hluti af því að vera í sambandi. Ég
sagði honum að ég væri ekki sammála, ég
teldi að hann hefði nauðgað mér, en hann
neitaði því og sagði mig ekki þekkja hvernig
málin gengju fyrir sig hérna.“ Þetta segir
kona sem beitt var grófu ofbeldi af hálfu
manns sem hún átti um tíma í sambandi við
og var að auki vinnuveitandi hennar.
Konan, sem er erlend, fluttist til Íslands
árið 2004 í því skyni að vinna hér á landi.
Maðurinn var í október árið 2006 dæmdur í
fimm ára fangelsi í héraðsdómi fyrir ofbeld-
isbrot gagnvart konunni og annarri konu.
Maðurinn var sakfelldur fyrir líkamsárásir,
húsbrot, frelsissviptingu og kynferðisbrot.
Dóminum var áfrýjað en meðan dóms
Hæstaréttar var beðið misþyrmdi maður-
inn þriðju konunni og fékk í júní fimm ára
dóm í héraði vegna þess máls.
Gagnrýnir lögreglu og dómskerfið
Konan, sem sagði Morgunblaðinu sögu
sína, er gagnrýnin á lögregluna og dóms-
kerfið. „Ef lögreglan hefði tekið kæru mína
alvarlega fyrst þegar ég leitaði til hennar
tel ég að fórnarlömbin hefðu ekki orðið
fleiri,“ segir konan. Hún telur fimm ára dóm
fyrir brot mannsins í máli hennar vera of
vægan. | 6
Sagði
kynlífið
skyldu
Var beitt grófu kyn-
ferðislegu ofbeldi