Morgunblaðið - 27.06.2007, Blaðsíða 1
STOFNAÐ 1913 173. TBL. 95. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR 27. JÚNÍ 2007 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS mbl.is
91% ást
9% fyrirhöfn
ÍS
L
E
N
S
K
A
S
IA
.I
S
N
A
T
3
63
87
5
/0
7
10
0
%
gu
lró
ta
rk
ak
a
SKAPANDI HÓPUR
HÆGT ER AÐ PANTA PARA-DÍS TIL
AÐ SPILA FRÍTT HEIMA Í STOFU >> 36
KRAKKARNIR NÁÐU
TÆKNINNI FLJÓTT
BREIKPINNAR
HVAÐ MÁ BYGGJA? >> 19
FRÉTTASKÝRING
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is
NÝLEGIR dómar sem fallið hafa í kyn-
ferðisbrotamálum hér á landi hafa vakið
upp þá spurningu hvort ekki sé rétt að
halda skrá yfir dæmda kynferð-
isbrotamenn. Vissulega eru skrár fyrir
hendi, þ.e. sakaskrá og málaskrá lög-
reglu, en vart verður sagt að þær séu jafn
gagnlegar og ef hægt væri að sækja upp-
lýsingar í miðlægan gagnagrunn sem
innihéldi lífsýni að auki.
Gagnagrunnar af þessu tagi hafa nýst
vel við rannsóknir sakamála í þeim lönd-
um sem Íslendingar bera sig helst saman
við og eru umfangsmestu skrárnar í
Bandaríkjunum og Bretlandi.
Lög um erfðaefnisskrá voru samþykkt í
júní árið 2001 á Alþingi. Samkvæmt þeim
á ríkislögreglustjóri að halda rafræna
skrá með upplýsingum um erfðaefni ein-
staklinga sem skiptist raunar í tvær
skrár. Í kennslaskrá eru skráðar upplýs-
ingar um erfðagerð þeirra sem hlotið hafa
refsidóm fyrir brot gegn nokkrum ákvæð-
um almennra hegningarlaga, s.s. fyrir
kynferðisbrot eða hættulega líkamsárás.
Í sporaskrá eru þá upplýsingar um erfða-
efni sem fundist hafa á brotavettvangi og
ætlað er að tengist broti, án þess að vitað
sé frá hverjum þau stafa.
Samkvæmt upplýsingum frá embætti
ríkislögreglustjóra er vinna við erfðaefn-
isskrána í fullum gangi – nú sex árum eft-
ir að lögin voru sett. Þegar hafa verið
sendar út leiðbeiningar til lögreglu um
hvernig safna eigi sýnum á vettvangi en
tafir hafa einkum verið vegna þess að
ekki hefur fengist staðfesting frá Banda-
rísku alríkislögreglunni, FBI, um að hægt
verði að nýta hugbúnað stofnunarinnar,
Codis, hér á landi. Þó er talið fullvíst að
skráin verði komin í notkun innan árs.
Víst þykir að lögin muni taka ein-
hverjum breytingum frá því sem nú er, en
heimildir nágrannaþjóða Íslands vegna
sambærilegra gagnagrunna hafa verið
rýmkaðar til muna á undanförnum árum
og eru mun rýmri en íslensku lögin. Björn
Bjarnason dómsmálaráðherra sagðist að-
spurður ekki hafa heyrt þau sjónarmið að
rýmka þyrfti lögin um erfðaefnisskrána
og vildi því ekki tjá sig um þau að sinni.
Erfða-
efnisskrá
í biðstöðu
ÞÁTTTAKA í fjöldagöngu gegn
umferðarslysum fór langt fram úr
björtustu vonum aðstandenda, en á
milli 4.000 og 5.000 manns gengu frá
Landspítala við Hringbraut að
sjúkrahúsinu í Fossvogi í Reykjavík
í gær til þess að minna á hættuna af
ölvunar- og hraðakstri. Fjöldi
manns tók líka þátt í svipuðum
göngum á Akureyri og á Selfossi.
Frumkvæðið að átakinu áttu þrír
hjúkrunarfræðingar á Landspítala,
en margir heilbrigðisstarfsmenn og
aðrar fagstéttir sem koma að um-
ferðarslysum slógust í lið með þeim.
Þar að auki tók fjöldinn allur af fólki
á öllum aldri þátt í göngunni.
Gangan fór fram í blíðskaparveðri
og fólk var glatt í bragði þrátt fyrir
tilefni göngunnar. En þegar blöðr-
um var sleppt við spítalann í Foss-
vogi til þess að minnast fórnarlamba
umferðarslysa setti marga hljóða
enda táknaði hver blaðra eina
manneskju sem slasaðist alvarlega
eða lést í umferðinni á síðasta ári.
Saman getum við allt
Soffía Eiríksdóttir ávarpaði
göngufólk á þyrlupallinum í Foss-
vogi, en hún skipulagði gönguna
ásamt stallsystrum sínum, Bríeti
Birgisdóttur og Önnu Arnarsdóttur.
„Við erum hrærðar yfir því hve
margir tóku þátt, gangan verður ár-
viss viðburður héðan í frá. Saman
getum við allt,“ sagði Soffía við góð-
ar undirtektir viðstaddra.
Anna Arnarsdóttir var einnig
ánægð með þátttökuna. „Fyrst vor-
um við bara að hugsa um að manna
blöðrurnar, sem voru 184,“ sagði
hún í samtali við Morgunblaðið.
Guðlaugur Þór Þórðarson heil-
brigðisráðherra var staddur erlend-
is en sendi göngufólki góðar kveðj-
ur. „En þetta er ekki átak í einn
dag, þetta er eilífðarverkefni.“ |
Miðopna
Hrærðar yfir því
hve margir tóku þátt
Morgunblaðið/Sverrir
Gengið í góðu veðri Veðrið skartaði sínu fegursta fyrir göngufólk í gær en tilefnið var hins vegar graf-
alvarlegt, alltof margir hafa farist eða slasast alvarlega í umferðinni á undanförnum misserum.
Eftir Gunnhildi Finnsdóttur
gunnhildur@mbl.is
EINAR K. Guðfinnsson sjávarút-
vegsráðherra segir að ríkisvaldið
verði að bregðast við samdrætti í
veiðum á þorski með því að aðstoða
þær sjávarbyggðir sem háðastar eru
þorskveiðum. Hagfræðistofnun Há-
skóla Íslands telur áhrif niðurskurð-
ar á aflaheimildum verða mest á
Vestfjörðum en jafnframt séu mögu-
leikar til að bregðast við þar hvað
minnstir. Það megi t.d. gera með að-
stoð við fyrirtæki og byggðir, tíma-
bundinni lækkun veiðigjalds og op-
inberum framkvæmdum.
Rannsókn Hagfræðistofnunar
miðaði að því að skoða þjóðhagsleg
áhrif aflareglu en stofnunin setti
ekki fram beinar tillögur um há-
marksafla þorsks. Bendir hún engu
að síður á afleiðingar ýmissa leiða.
Stofnunin telur þó að byggja þurfi
upp viðmiðunarstofn þorsks í 900
þúsund tonn til að hann skili afla yfir
300 þúsund tonnum á ári. Því mark-
miði sé hægt að ná með því að
minnka aflann verulega tímabundið,
líkt og Hafrannsóknastofnun leggur
til, eða jafnvel enn meira.
Ragnar Árnason, stjórnarformað-
ur Hagfræðistofnunar, segir að væri
markmið veiðanna eitt að hámarka
hagnað og arð af fiskveiðum ætti að
leggja veiðar af þar til viðmiðunar-
stofninn hefði náð ákveðinni stærð.
Það sé þó ekki raunhæft. „Ef við
fylgjum tillögu Hafrannsóknastofn-
unar og veiðum 130 þúsund tonn á
næsta ári, þá er það nokkuð örugg
leið. Líkurnar á hruni stofnsins eru
mjög litlar. Það þýðir samdrátt í
landsframleiðslu upp á 0,5-1% á því
ári. Það þýðir hins vegar það að við
þurfum að bíða nokkuð lengur eftir
góðum þorskafla en ef við gengjum
lengra,“ segir Ragnar. | 13
Leið Hafró örugg