Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1975, Blaðsíða 5

Gunnar Bergsteinsson, forstöðumaður Sjómælinga ís-
lands.
ar. í þau vantar auðvitað ýmsar
upplýsingar, sem nauðsynlegar
eru í slíkum kortum. Þarna var
beitt stjarnfræðilegum aðferðum
til þess að fá breidd og lengd á
stöðunum.
Elstu kort í notkun
frá 1820.
Þessu starfi er síðan haldið
áfram. Það voru gerðar strand-
mælingar hér í byrjun 19. aldar,
eða 1820 og það sem út úr því
kom voru sjókort, þar sem
ströndin var nokkurnveginn
rétt. Við notum enn þann dag í
dag hluta þeirrar strandlínu er í
þessum kortum var teiknuð. Síð-
an er bætt í þetta nýjum dýptar-
mælingum sem gerðar voru á 19.
og 20. öld, svo og ýmsum leiðrétt-
ingum, eftir þvi sem tilefni var
til.
Um aldamótin síðustu komu ný
sjónarmið fram. Þá byrja dönsku
varðskipin að taka togara að
ólöglegum veiðum. Þá voru kort-
in ekki nógu fullkomin og ná-
kvæm. Þá var gripið til þess að
þríhyrningamæla landið allt og
jafnframt voni gerðar miklar
dýptarmælingar umhverfis land-
ið frá því um aldamótin síðustu
og frameftir fyrsta áratugnum.
Þetta eru þau sjókort, sem við
VÍKINGUK
búum við í dag, svona í aðalatrið-
um.
íslendingar hefja
sjómælingar 1930.
— Hvenær veröa svo íslensku
sjómælingarnar til?
— Það er í kringum 1930.
Friðrik Ólafsson, skipherra og
síðar skólastjóri Stýrimannaskól-
ans í Reykjavík var þá beðinn að
fara utan og kynna sér sjómæl-
ingar hjá dönsku sjómælinga-
stofnuninni.
Friðrik dvaldist ytra tvo eða
þrjá vetur, en var hér að störf-
um við sjómælingar ásamt dönsk-
um mælingamönnum á sumrin.
Eftir það, heldur Friðrik áfram
sjómælingum á sumrin, mismikið
þó, en það fór eftir fjárveiting-
um til þessarar starfsemi hverju
sinni. Það sem helst rak á eftir,
var að íslendingar voru háðari
ferðalögum og flutningum á sjó,
en nú er. Það þurfti t. d. að mæla
upp siglingaleiðir um Breiða-
fjörð og Húnaflóa, svo eitthvað
sé nefnt. Voru veittar sérstakar
fjárveitingar í þessu skyni og þá
oftast fyrir frumkvæði þing-
manna í viðkomandi kjördæmum.
Nú er slíkt að mestu úr sögunni
og þingmenn hugsa meira um
flugvelli og vegi, ásamt hafnar-
gerðum.
Byrjuðu sjókorta-
teikningu 1954.
— Hvenær .taka .íslendingar
svo alveg viö kortageröinni af
hafsvæöunum hér?
— Það tók eðlilega nokkurn
tíma að setja Sjómælingar á lagg-
imar hér. Það var ekki fyrr en
1954, sem byrjað var að teikna
kortin hér heima og árið 1960
tókum við alveg við prentun og
útgáfu sjókorta, sem áður höfðu
verið gerð af dönsku sjómælinga-
stofnuninni.
— Hvað vinna margir hjá
stofnuninni?
— Það eru 10—12 manns sem
vinna við þetta, fleiri á sumrin,
færri á veturna. Þetta fólk er við
mælingar, kortateiknun, útgáfu
og dreifingu.
— Náin samvinna er við Vita-
og hafnarmálastofnunina. Þetta
eru um margt skyld verkefni sem
þessar stofnanir vinna að, sumsé
öryggi á hafinu. Þarna koma til
vita og hafnir. Við vinnum þann-
ig talsvert að mælingum í höfnum
fyrir Hafnarmálastofnunina, svo
dæmi séu nefnd. Ennfremur er
samstarf við Landhelgisgæzluna.
Við höfum fengið aðstöðu til mæl-
inga um borð í varðskipum en
va SSWt/Uutf’&t óezt
37