Verklýðsblaðið - 01.12.1931, Blaðsíða 1

]
ÚTGEFANDI: KOMMÚNISTAFLOKKURISLANDS (DEILD ÚR A.K.)
II. árg. Reykjavík; 1. desember 1931 53. tbl.
Atvinnuleysíngjarnir -fylkja sér um
kröíur kommúnistaflokksins.
Nú er kjörorðíð: Atvinnubætur - atvinnuleysisstyrkur -
annars: Burt með bæjarstjómina!
Verklýðsfundur í Iðnó.
Fund með atvinnuleysingjum hélt verka-
mannafélagið Dagsbrún 26. nóv. Fundurinn
var haldinn í Iðnó og var húsið þéttskipað. Á
fundinn hafði verið boðið ríkisstjórn, bæjar-
stjórn og borgarstj óra. Tryggvi Þórhallsson
mætti af hálfu ríkisstjórnar. Borgarstjóri lét
ekki sjá sig, og þeir er mættu af liði hans
létu ekki til sín heyra. Rætt var um atvinnu-
leysið og ráð til að bæta úr því. Sýndu verka-
menn með rökum fram á þörfina fyrir at-
vinnubætur, en að hins vegar væri það sam-
vinna milli borgaraflokkanna, að hjálpast að
því að ekkert yrði aðgert. Og það var lítið um
varnir hjá Tryggva eins og við var að búast.
Bað hann verkamenn að reyna að verða eftir-
gefanlega í kaupkröfum sínum í vetur, svo at-
vinnan stöðvaðist ekki!! Hann gat þess og, að
atvinnubæturnar yrðu líklega á einhvern hátt
beint eða óbeint notaðar til að lækka gildandi
dagkaup á hverjum stað. Var framkoma hans
svo bágborin, að hann fann sig knúðan til að
þakka verkamönnum fyrir það að hlusta á
sig, án. þess að þeir létu reiði sína í ljósi.
Að endingu voru svo bornar upp og- sam-
þykktar kröfur þær, er samþykktar voru á at-
vinnuleysingjafundinum 5. nóv. og svo aftur
á fundi Dagsbrúnar 21. nóv., og sem eru birt-
ar í síðasta Verklýðsblaði. Þar voru einnig
samþykktar þær kröfur til ríkisstjórnarinnar,
er samþykktar voru á atvinnuleysingjaíundin-
úm 5. nóv. Og að síðustu var samþykkt til-
laga frá Einari Olgeirssyni að farið yrði í
kröfugöngu til borgarstjóra til að afhenda
honum kröfurnar til bæjarstjórnar og voru til
þess kosnir 3 atvinnulausir verkamenn. Tóku
allir fundarmenn þátt í kröfugöngunni að und-
snteknum gestunum og kratabroddunum.
Oekk fylkingin undir rauðum fána og rauðum
borða, er atvinnuleysingjanefndin hafði látið
útbúa og sem á voru letraðar aðalkröfurnar.
Eftir að talað hafði verið við borgarstjóra og
skýrt frá svörum hans, sem voru eins og áður
engin, hélt kröfugangan áfram eftir Austur-
stræti og var henni lokið í Aðalstræti við af-
greiðslu Verklýðsblaðsins. Hafði hún farið hið
bezta fram. Þó má þess geta, að bifreið frá
Steindóri ruddist gegnum mannþröngina eftir
fyrirskipun lögregluþj óns* er þar var við
hendina. Mun það eiga að verða forspil að á-
rásum lögreglunnar á atvinnuleysingjana í
vetur.
Starf atvinnuleysingjanefndarinnar.
í sumar, þegar fyrirsjáanlegt var að sum-
arið yrði alvarlegur atvinnuleysistími fyrir
verkalýðinn, var lialdinn almennur verkalýðs-
fundur 16. júlí, að tilhlutun Kommúnista-
flokksins. Á þeim fundi var atvinnuleysið rætt
og gerðar kröfur á hendur valdhöfunum (sjá
Verklýðsblaðið 18. júlí, 34. tbl.). Kröfur þær
voru allar samþykktar mótatkvæðalaust, þótt
nýlega væri búið að fella þær í atvinnubóta-
nefnd Dagsbrúnar, en þar höfðu þær verið
fluttar af Guðjóni Benediktssyni. Á þessum
fundi, 16. júlí, var svo kosin 11 manna nefnd
til að skipuleggja baráttu atvinnuleysingj-
anna. Þegar eftir fundinn reyndu kratarnir að
veikja traust verkamanna á nefndinni og fá
þá verkamenn er kosnir voru í nefndina til að
starfa þar ekki. Foringjar í þeirri baráttu voru
aðallega Ól. Friðriksson og'Stefán Björnsson,
og unnu að því bæði í einkasamtölum og í
verkamannafélaginu Dagsbrún. Töldu þeir
kröfur verkamanna óframkvæmanlega vitleysu
og að skipulagning baráttunnar fyrir atvinnu-
leysingjana væri eingöngu gerð til að kljúfa
samtökin. En þrátt fyrir andstöðu kratanna
og tilraunir þeirra til að kljúfa baráttufylk-
ingu verkamanna, hefir nefndinni tekizt að
draga þær baráttulínur og gera þær kröfur
fyrir atvinnuleysingjana þannig úr garði, að
nú stendur verkalýðurinn betur sameinaður en
nokkru sinni áður um þær sjálfsögðustu kröf-
ur til lífsins. Kröfuna um atvinnubætur í stór-
um stíl og atvinnuleysisstyrk handa öllum at-
vinnulausum mönnum, er nemi 5 kr. á dag og
1 krónu á dag fyrir hvern skylduómaga. Kröf-
una um það, að á næstu fjárhagsáætlun verði
ætluð nægileg fjárupphæð til að uppfylla kröfu
atvinnuleysingjanna. Kröfuna um það, að bær-
inn láti í té ókeypis gas, rafmagn og koks til
atvinnuleysingjanna. Kröfuna um það, að at-
vinnuleysingjar verði undanþegnir útsvörum.
Og að síðustu kröfuna um það, að bæjarstjórn-
in segi af sér tafarlaust, geti hún ekki orðið
við þessum kröfum.
Þetta eru þær kröfur sem atvinnuleysingj a-
nefndin hefir með tilstyrk Kommúnistaflokks-
ins safnað öllum verkalýðnum um. Yerkalýð-
urinn hefir ekki viljað taka undir kröfur Ól-
afs Friðrikssonar, að atvinnubæturnar yrðu
eingöngu miðaðar við barnamenn, en hinir
látnir eiga sig og að verkamenn væri hvattir
til að sækja um fátækrastyrk og á þann hátt
cfurselja amnnréttindi sín fyrir hungurskamt
fátækranefndar.
Á hverjum Dagsbrúnarfundinum á fætur
öðrum talaði Ólafur og Co. gegn kröfunni um
atvinnuleysisstyrk og kröfunni um að bæjar-
stjórn segði af sér. En þrátt fyrir andstöðu
kratabroddanna voru kröfur atvinnuleysingja-
nefndar samþykktar í einu hljóði. Ólafur birti
þær ekki í Alþýðublaðinu, og ætti þetta að
sýna verkamönnum nauðsyn þess, að Verk-
lýðsblaðið komi inn á hvert verkamannaheim-
ili.
En þessar kröfur atvinnuleysingjanefndar
hafa nú verið ræddar og samþykktar á 3 fjöl-
inennum fundum og hafa nú safnað um sig
því fylgi allra verkamanna, að nú er hægt að
fara að framkvæma þær. Næsta fimmtudag
verða þær bornar fram á bæjarstjórnarfundi,
cg þá er tækifærið til að knýja þær fram til af-
greiðslu. Verkamenn, fjölmennið því á þann
fund, sýnið fylkingu ykkar og mátt samtak-
anna.
Eosuingarnar í
Bretlandi
Kommúnistar vinna mest á.
„MorgunbIaðið“ var heldur en ekki hróðugt
yfir kosningasigri íhaldsins í Bretlandi. „Jafn-
aðarmenn og kommúnistar biðu herfilegan
ósigur“. Nú átti alda sósíalismans loks að vera
hjöðnuð. Nú átti Bretland „eina sál“.
Er þessi fögnuður íhaldsblaðanna á rökum
byggður? Er það virkilega svo að alda sósíal-
ismans sé að falla í Bretlandi, samtímis því,
sem auðvaldsskipulagið hrynur saman? Athug-
um kosningaúrslitin nokkru nánar.
Ef við berum saman atkvæðatölurnar frá
1929 við atkvæðatölurnar nú, kemur eftirfar-
andi í lj ós: - Atkvæðatala borgaraflokkanna
allra var aðeins hálfri miljón hærri nú en 1929,
þeir höfðu bætt tæplega 4% við atkvæða-
magn sitt. Aftur á móti hefir verkamanna-
fiokkurinn tapað 23% af atkvæðamagni sínu
síðan 1929. Kommúnistaflokkurinn fékk 48%
fíeiri atkvæði nú en 1929 (74.000).
Það sem hefir gerzt er þá þetta: Atkvæðin
hafa fluzt til milli borgaraflokkanna og mil-
jónir verkamanna hafa snúið baki við „verka-
mannaflokknum" og alls ekki kosið, svo fram-
arlega sem þeir ekki áttu kost á að kjósa
kommúnistaflokkinn.
Kosningaúrslitin eru merki þess, að verka-
lýðurinn í Bretlandi er að vakna til stéttar-
vitundar og boða stórtíðindi. Brezki verka-
lýðurinn segir nú í miljónatali skilið við þá for-
ingja, sem hafa notað völd sín til að lækka
atvinnuleysisstyrkinn og hjálpa auðvaldinu til
að velta byrðum kreppunnar yfir á herðar
hans. Hann segir nú skilið við foringjana, sem
hafa eyðilagt samtök hans og gert þau að
ónýtu vopni, foringjana, sem í stuttu máli
hafa svikið hann og selt sig auðvaldinu.
„Hinn herfilegi ósigur kommúnista“, sem
borgarablöðin (að Alþbl. meðtöldu) eru að tala
um, er í því fólginn, að þeir hafa að tiltölu
unnið mest á allra flokka. Þeir hafa unnið til-
tölulega meira á en íhaldið. Samt sem áður
eru kommúnistar hvergi nærri ánægðir með
þessi úrslit. Þau eru lakari en við hefði mátt
búast þegar tekið er tillit til þess. hversu gíf-
urlega flokkurinn hefir unnið á upp á síð-
kastið. En við ramman reip var að draga. Til
þess að fáist að stilla frambjóðenda, verður að
láta sem tryggingu 150 sterlingspund, sem
ekki eru afturkræf, ef ekki næst l/8 hluti
greiddra atkvæða. Þessvegna gat flokkurinn
aðeins stillt. í 25 kjördæmum. Ótal snörur voru
lagðar á veg þeirra í kosningabaráttunni.
Frambjóðendur þeirra voru fangelsaðir, fundir
þeirra bannaðir o. s. frv.
Hinn byltingasinnaði verkalýður Bretlands
býst hú til harðrar baráttu, undir forustu
Kommúnistaflokksins. Ólgan sýður í undir-
djúpunum. Það er aðeins bjekking að alda sósí-
alismans sé að lækka í Bretlandi.Það sem gerzt
hefir er að vei'kamennirnir hafa sparkað í
sósíaldemókratisku svikarana. Nú fyrst er alda
byltingarinnar að rísa í Bretlandf: