Æskan - 01.11.1968, Blaðsíða 6

JOLAGESTURINN
Guðrún Jacobsen:
JóUgesturton.
það var aðfangadagur jóla. Skafrenn-
ingurinn þyrlaðist framan í gang-
andi vegfarendur, og þeir létu það gott
lieita, því að allir voru lsomnir í hátiða-
skap.
Eftir gangstéttinni, sem lá við fá-
farna götu, kom drengur gangandi.
Hann hægði á sér fyrir framan hvern
búðarglugga, sem varð á vcgi hans, og
liorfði hrifningaraugum á allt, sem inni
var. Þetta var svipfallegur drengur,
með hátt og hveift enni og góðlega and-
litsdrætti.
Honum varð litið á búðarklukkuna í
einni verzluninni, og lirökk í kút, þeg-
ar hann sá að klukkan var orðin f jögur,
og flýtti sér leiðar sinnar.
Egili, en svo hét drengurinn, Jiugsaði
lieim til mömmu og litla bróður.
Mömmu var áreiðanlega farið að lengja
eftir lionum, því að hann Jiafði ekki
líomið heim síðan á liádegi. Það var svo
margt fallegt i verzlunargluggunum,
er dró þá að sér með ómótstæðilegu afli,
sem leið áttu um strætið. En nú mátti
það ekki tefja fyrir honum Jengur.
Mamma og litli ljróðir biðú eftirvænt-
ingarfull heima, því að hann átti að
skreyta jólatréð, en það hafði Egill
gert síðan pabbi hans dó, en hann hafði
farizt á sjónum fyrir tveimur árum,
eða um það leyti, sem litli hróðir fædd-
ist. Og erfiða daga hafði litla fjölskyld-
an átt siðan. Mamma vann við hússtörf
hjá hinum og þessum, og á meðan ann-
aðist Egill litla bróður, — það gat hann
tíu ára hnokkinn, — og milli þess sem
hann sótti skólann, seldi hann blöð,
þvi möinmu munaði um hvern skilding-
inn. Egill hraðaði sér yfir götuna, og var
rétt dottinn, þegar hann rak tána i
svartan lilut, sem lá fyrir fótum hans.
Hann tók hlutinn upp, og starði agn-
dofa á úttroðið seðlaveskið, sem lá i
hönd lians.
Egill gekk eins og í draumi upp á
gangstéttina hinum megin götuniiar, og
hugsanir hringluðust sitt á hvað í koll-
inuin á honum.
Nú yrði hann að fara alla leið niður
i liæ og skila veskinu á lögreglustöðina,
og klukkan var orðin svo margt. En
hann fengi kannski fundarlaun? Það
hýrnaði yfir honum við tilhugsunina,
og liann herti á sér, en um leið rak
liann sig á gamlan mann, sem stóð hog
inn í baki og horfði leitandi augum
allt i kringum sig.
Gamli maðurinn féll um koll, en Egill
flýtti sér að rétta lionum hjálparhönd,
og dustaði af honum snjóinn.
„Nú, hver þremillinn gengur á fyrir
þér, strákur, að ana svona beint á
mann,“ nöldraði karlinn.
Egill bað gamla manninn fyrirgefn-
ingar og ætlaði að halda ferð sinni á-
fram, en stanzaði við, þegar hann sá
karlinn lialda áfram að bogra við að
þreifa i kringum sig. Svo sagði hann
liikandi:
„Ertu að leita einhvcrs?"
„Varðar þig nokkuð um það,“ mælti
karlinn önugur, „hvort ég leita einhvers
eða ekki? En ef það getur satt forvitni
þína, strákur, þá er ég að leita að
seðlaveskinu mínu, sem ég klaufaðist
til að glopra upp úr vasanuin."
Það glaðnaði yfir Agli.
„Það er þó ekki þetta veski?“ spurði
liann vongóður, og rétti gamla mann-
inum svarta veskið.
Karlinn starði á veskið steinhissa,
svo lirifsaði hann það til sín.
„Jú, jú, rétt er það, livar fannstu
veskið?" Og hann gaut tortryggnisaug-
um á Egil.
„A miðri götunni," svaraði Egill.
„Rétt er nú það,“ mælti karl og
ræskti sig, „þú ætlast víst til þess að
fá fundarlaun, er ekki svo?“
„Nei, ekki ætlast ég til ]>css, ef þú
liefur ekki efni á ]iví,“ mælti Egill
hreinskilnislega.
„Jæja, jæja, ég má nú missa eitthvað
smávegis, við skulum nú sjá til.“
Karl hjó nú vel og vandlcga um seðla-
veskið i frakkavasa sinum, náði svo i
iitla huddu, og tók úr henni þrjá spegil-
fagra tveggja krónu peninga og rétti
Agli litla.
„Ertu nú alveg viss um, að þú mcgir
missa allt þetta?“ mælti Egill og leit
alvörugefinn á gamla manninn.
„Ætli það ekki,“ svaraði karl trgi-
Jega.
„Þá þakka ég fyrir, en — en — —“
„En hvað?“ spurði karlinn önugur.
„Ég ætlaði bara að bjóðast til að
434
styðja þig heim,“ svaraði Egill feimn-
islega.
Karlinn horfi á Egil, undirfurðuleg-
ur á svipinn.
„Nú, svo þú vilt víst fá aukagreiðslu
fyrir það, er ekki svo?“
Það kom kökkur i hálsinn á Agli
litla.
„Nei, ég ætlast ekki til neinnar borg-
unar, mig langar aðeins til að gera
svolítið góðverk, svo að ég geti verið
ánægður í livöld.“
„Nú, vegna hvers viltu vera ánægður
í kvöld?“ spurði karl forvitnislega.
„Vegna þess, að i kvöld er fæðingar-
hátíð frelsarans, sem eyddi lífi sínu i
að lijálpa þeim, sem voru þess þurf-
andi.“
„Ó, alveg rétt. Það eru að koma jól,“
mælti gamli maðurinn og rankaði við
sér.
„Og þú lieldur, að ég sé þurfandi fyrir
hjálp þína, drengur?"
„Já, þú ert orðinn gamall og gætir
runnið til á hálkunni."
„Ég er nú alveg hissa,“ mælti gamli
maðurinn, og slsoðaði Egil litla í krók
og kring.
„Og ég ætla að þiggja hjálp þína?
drengur minn.“
Egill varð glaður við, og bauð gamla
manninum öxl sina til að styðjast við.
Þeir lögðu af stað, gengu cftir gang-
stéttinni. Skafrenningurinn lék um bak
þeirra, og myrkrið var skollið á. Um
leið og þeir sveigðu fyrir liorn, rak Eg-
ill augun i horaðan og sultarlegan
kött, sem kúrði þar í afdrepi. Hann
beygði sig niður og strauk kettinum,
sem mjálmaði aumkunarlega.
„Nú, nú, ætlarðu ekki að lialda áfram,
drengur," mælti gamli maðurinn, og
]>að vottaði fyrir lilýleik í rödd hans.
„Jú, jú, ég ætlaði aðeins að taka kisu
með, mamma gefur henni að borða.
Hún lilýtur að vcra svöng, sjáðu hve hún
er horuð.“
Og Egill tók köttinn upp, en Jiann
lijúfraði sig í liandarkrika hans. Gamli
maðurinn horfði andartak fast á dreng-
inn, svo studdi liann sig við öxl hans,
og þeir héldu ferð sinni áfram.
Gamli maðurinn fór nú að spyrja
Egil um liagi lians, og drengurinn sagði
honurn frá litla bróður, föður sinum,
sem farizt liafði á sjónum og mömmu,
sem væri svo dugleg og góð. Þegar
Egill þagnaði, stundi gainli maðurinn
þunglega.
„Af liverju stynur þú svona sárt?“
spurði liann, og liorfði á gamla mann-
inn meðaumkunaraugum.
„Ertu orðinn þreyttur?"
„Nei, nei, drengur minn,“ mælti
gamli maðurinn dapurri röddu. „Ég er
hara að liugsa um það að cinu sinni
átti ég dreng líkan þér, hjálpsaman og