Hljómlistin - 01.10.1912, Blaðsíða 17

HLJÓMLISTIN.
on) og hörpur. Harpan var strengja-hljóð-
færi, en bumban slegin. Talið er þó víst,
að hvorugt þessara hljóðfæra sé fundið upp
af Ilehreum, heldur muni þau vera komin
til þcirra frá nágrannaþjóðunum, Assyriu-
mönnum, Aröbum eða Egyptum, og vist er
það, að harpan hefir verið alkunn hjá
Assyríumönnum löngu fyr en hjá Hebreum,
eða frá elztu tímum, er sögur fara af hjá
þeim. Sumir hafa talið það vist, að aðal-
lega hafi Gyðingar fengið »músik« sina frá
Egyptalandi og hali Móses lærl hana þar
og flutt með sér austur yfir hafið rauða,
eins og aðra mentun Egypta. Annars er
all mjög óljóst um forn-egypzka söngment-
un; forn rit þekkjast engin um hana og
ekki heldur nein lög eða reglur. En hljóð-
færi vita menn að þeir hafa haft bæði mörg
og fullkomin frá elztu límum, því bæði sjást
þau á fornum myndum og hafa fundist í
gömlum grafhvellingum.
Merkilegasti fundur um fornegypzka nnisik
er sá, sem Englendingurinn Sauthgate fann
og flutti til Lundúna 1890. Það eru gaml-
ar flautur, er hann fann í graíreit einuni,
sem ætlað er að sé frá þvi um 3000 árum
fyrir Krists hurð. Flautur þessar bera volt
um það, sem marga hafði grunað, að
Egyptar hafi staðið jafnvel öllum öðrum
framar, að þvi er sönglist snertir. l’essar
llaulur hafa gefið tónaröð, er meira nálæg-
ist núlíðar tönstiga en nokkurt annað forn-
hljóðfæri, sem enn þekkist. Gríska fjórtæn-
ið (telrakkord) liafa þær fullkomlega hið
sama og' var hjá Grikkjum og jafnframt
vorn óhlandaða tónsliga, svo nú þykir mega
fullyrða að Grikkir hafi sólt söngmentun
sina til Egypta og að þeir séu hinir elztu
cr sönglistin þekkist hjá.
IVýtt hér á landi verður það á samsönguum í
kvöld, að sungið verður lag efiir ítalska tónsnill-
inginn fræga, G. P. da Palestrina, sem talinn er
óviðjafnanlegur, og enn í dag er hann í katólsk-
um löndum álitinn lang-frægastur.
iá
Thomas Liudcmaim Laub
organleikari við Hólmskirkjuna í Kaup-
mannahöfn, verður sextugur á fimtudaginn
kemur (5. des.). Laub er líklega einhverlærð-
asli núlifandi kirkjusöngfræðingur Norð-
urlanda, og hefir um all-mörg ár beitt krölt-
um sinum til að laga kirkjusönginn í Dan-
möi'ku og færa hann nær hinu fagra og
frumlega eðli sínu. Annars er það undar-
legt með Dani, sem þó hafa ávalt átt fram-
úrskarandi söngmenn og ágæt tónskáld,
hvað þeir hafa lálið kirkjusönginn liggja
sér í léttu rúmi nú um síðastliðnar tvær
aldir og haldið stöðugl eftir þeirri braut,
sem gamli Kingó lagði þar fyrir þá. Sömu
áhrifum höfum vér og Norðmenn orðið fyrir.
Thomas Laub er talsvert orðinn kunnur
hér á landi, því margir söngvinir munu
hafa kynt sér bók þá er hann ritaði »um
kirkjusönginn«. Söngbækur hefir hann og
ritað og sýna þær hin gömlu lög i sinum
fegursta búningi, t. d. »Kirkemelodier« sem
kornu út í þremur heftum 1888—90 (125
sálmalög). Nýlega (1909) eru útkomin eftir
hann: Forspil og Melodier, Eorsög i Ivirke-
stil. Það eru 40 forspil og 12 sálmalög.
Þessi sálmalög hans eru hvert öðru fallegra.
Eitt þeirra er í Jólahörpunni 1910 (Þú guð
sem hýr í hæðum hátt).
Brynjólfur Þorláksson
organleikari við dómkirkjuna, hefir sagt
lausri slöðu sinni frá næsta nýári, og var
sú staða veitt 15. þ. m. (nóv.) söngkennara
Sigfúsi Einarssyiii og tekur hann við henni
á nýársdag.
Eklu mun vera ákveðið enn, hvernig messuin
verði liagað uni áramótin næstu, en um nokkur
undanfarin ár lieflr pað verið venja, að kveðja
gamla árið og fagna hinu nýja með lágnættispré-
dikun, og færi því ekki illa á þvi, að Brynjólfur
léki á organið fyrir, en Sigfús á eftir þeirri
messugerð.
J. St.