Organistablaðið - 01.09.1976, Blaðsíða 7
eigin), að hann taldi sig geta, iþegar 'hann var í Weimar,
leikið hvaða verk sem væri, viðstöðulaust, af ’blaði. En þar
skjátlaðist homum. Kunningi hans, sem hann Ihafði þessi orð
við, sýndi honum fram á það, fáeinum dögum síðar. Hann
bauð 'honum til morgunverðar, og lét standa á nótnagiind
hljóðfærisins innan um önnur verk, tónsmíð eina, sem við
fyrstu sýn virtist auðveld viðfangs. Baöh 'kom til dögurðar-
ins, og settist óðara að hljóðfærinu, eins og hans var venja,
bæði til að líta á og leika verk þau, sem þar voru. A rneðan
undirbjó Ihúsnáðandinn máltíðina í h'liðarherberginu. Eftir
stutta stund var Bach kominn að tónverki því, sem átti að
leiða hann í alilan sannleika um lesfimi lians, og tók hann
þegar til við það. En ekki leið á löngu áður en hann rak í
vörðurnar. Hann virti nóturnar vel fyrir sér, og byrjaði á
ný, en allt fór á sömu leið. „Nei“, kállaði liann til vinar síns,
sem brosti í kampinn inni í hliðarherberginu, — og stóð um
leið upp frá hljóðfærinu: „Það er ekki ihægt að leika livað
sem er undirbúnimgslaust!"
Ekki er heldur ofsögum sagt af leikni Baclis í því að lesa
raddskrár og fara með aðalinnihald þeirra á klaverið. Hann
var og jafnsnjalil í því að lesa og leika samtímis stakar raddir,
sem stóðu 'hlið við ihlið fyrir framan hann á hljóðfærinu.
Þessa list léik liann iðulega, t. d. ef einhver kom með þrí- eða
fjórraddað verk fyrir strengjahljóðfæri, og langaði til að lievra,
hvernig það hljómaði. Honum varð heldur ekki skotaskuld
úr því, að leika þní- eða fjórraddað eftir illa tölusettum bassa.
Stundum þegar vel lá á honum og hann var í essinu sínu,
átti hann það til, að leika upp úr sér fjóðu röddina, þar sem
þrjár voru fyrir. Þegar svo bar undir notaði hann annað hvort
tvö klaver og fótspil, eða tvöfaldan flygil (þ. e. flygil með
tveimur hljómborðum) með fótspili.
Klavíkordið var eftirlætishljóðfæri Batíhs. Flygillinn*
svonefndi, var ekki að hans skapi, þó að leika mætti með
fjölbreytni á hann. Þetta hljóðfæri skorti sál, að dómi Bachs,
en slaghörpur voru þá á frumstigi, og alltof þunglamalegar
til þess að fullnægja honum. Því þótti honum klavíkordið
* Flygill táknar ætíð sembaJ.
ORGANISTABLAÐIÐ 7