Andvari

Árgangur

Andvari - 01.01.2011, Blaðsíða 43

Andvari - 01.01.2011, Blaðsíða 43
andvari FORSETINN í SÖGURITUN ÍSLENDINGA 41 að kona hans sé lögst á sæng.54 Þannig leitast Guðjón víða við að blása lífi í stuttorðar og stopular heimildir. En burtséð frá frásagnartækni er ævisaga Guðjóns mjög í stíl við það sem hefur komist á í námsbókum og yfirlitsritum síðan á fyrri hluta 20. aldar, að lofgerðin um söguhetjuna er horfin án þess að nokkuð sé verið að rífa hana niður. Gott dæmi um aukið hispursleysi í frásögn af viðkvæmum efnum höfum við í frásögn af veikindum Jóns á fyrri hluta árs 1840. Páll Eggert sagði frá þeim í riti sínu án þess að giska á hvað hefði gengið að Jóni, segir þó að hann hafi kennt brjóstveiki árið 1835 og gefur þannig í skyn að hann hafi legið í berklum.55 Á árunum 1945-46 kom út í einu bindi útdráttur úr fimm binda verki Páls Eggerts. Þar segir á alveg sama hátt frá þessum veikindum Jóns. En 1 athugasemd aftan við meginmál bókarinnar stendur þetta:56 Á bls. 52 ræðir um veikindi Jóns Sigurðssonar árið 1840. Nýlega er komið í lands- bókasafnið bréfasafn Gísla læknis Hjálmarssonar, eins bezta vinar Jóns Sigurðssonar. Þar eru bréf frá Jóni Sigurðssyni til Gísla (varðveitt í Lbs. 2789, 4to.). Af bréfi Jóns til Gísla, dags. 8. sept. 1840, má sjá það, að Jón hefir legið rúmfastur þangað til í júlíbyrjun 1840, eða nálega misseri. Segist Jón í þessu bréfi hafa heyrt „miklar sögur“ af því, að veikindi sín væru erfiður kynsjúkdómur, eins og pískrað hefir verið síðan. Bréfið sjálft lýsir þetta ósannindi. Þar segir Jón: „Það gleður mig samt, að þeir, sem mér þykir mest undir komið, trúa því ekki, stúlkan mín (þ. e. Ingibjörg Einarsdóttir) og byskupinn (þ. e. Steingrímur Jónsson), og mega þá hinir „plúðra“ (þ. e. þvaðra) eins og þeir vilja, hvort eg get nokkurn tíma sannfært þá um lygina eða ekki“. - Með þessu er þá sá orðrómur kveðinn niður eftir 106 ár. Síðar hefur komið í ljós að í þessu sama bréfi lýsir Jón lækningum sem hann hafi gengist undir. Ólíklegt er annað en að Páll Eggert hafi kannast svo vel við sárasóttarlækningar að hann áttaði sig á því að lýsingin á lækningum Jóns komi ekki heim við margt annað en sárasótt. Það efni hlýtur að hafa verið hl umræðu meðal íslenskra menntaskólanema og stúdenta þegar Páll Eggert var á þeim aldri. Hann virðist því hafa kosið að halda leyndri vitneskju um sjúkdóm Jóns. En Guðjón Friðriksson segir berum orðum frá honum. Að vísu Segir hann á einum stað: „Ef Jón hefur verið með sárasótt ...“ og hann tekur fram að sóttin geti smitast með kossum, annars konar snertingu og jafnvel af kamarsetum. Annars staðar segir Guðjón: „Hann er augsýnilega kominn nieð kynsjúkdóm .. ,“57 Þótt litlu máli skipti í þjóðarsögu hvað hrjáði Jón er munurinn á afstöðu höfundanna athyglisverður. VII Áð sjálfsögðu hefur talsvert verið komið inn á framlag Jóns Sigurðssonar til lslensks samfélags í öðrum fræðiritum en yfirlitsritum og ævisögum hans
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164

x

Andvari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.