Morgunblaðið - 18.02.2012, Blaðsíða 20

20 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 18. FEBRÚAR 2012
STUTTAR FRÉTTIR
● Matsfyrirtækið Fitch Ratings hefur
hækkað einkunn íslenska ríkisins úr
BB+ í BBB- og staðfest lang-
tímaskuldbindingar íslenska ríkisins,
BBB+. Í frétt Reuters í gær kom fram
að Fitch metur langtímahorfur fyrir Ís-
land stöðugar.
Í janúarmánuði sagði Fitch að
ákvörðun Seðlabanka Íslands um að
kaupa evrur í skiptum fyrir íslenskar
krónur væri jákvætt skref í átt til los-
unar gjaldeyrishafta. Fitch telur að Ís-
land hafi enn sem komið er meira og
minna sloppið við skuldakrísu evru-
svæðisins og telur að þótt hagvöxtur á
Íslandi verði ekki nema 2-2,5% næstu
tvö árin, sé ólíklegt að landið sé á leið
inn í nýja kreppu.
Fitch hækkar Ísland
Fjölmiðlarisinn Rupert Murdoch
fundaði með starfsmönnum breska
blaðsins Sun í Lundúnum gær, þar
sem hann greindi þeim frá áformum
sínum um að hefja útgáfu Sun á
sunnudögum. Sky News greindi frá
þessu.
För Murdochs til Lundúna er sögð
tilraun til að takast á við vaxandi
fjölmiðlafár í kringum veldi hans.
Fimm blaðamenn dagblaðsins The
Sun, sem er í eigu Murdochs, hafa
verið handteknir. Meðal þeirra voru
aðstoðarritstjórinn Geoff Webster,
myndritstjórinn John Edwards og
blaðamaðurinn John Kay.
Murdoch er sagður ætla að standa
vörð um The Sun, mest selda blað
hans í Bretlandi, en það selst í 2,5
milljónum eintaka daglega, en engu
að síður hafa starfsmenn óttast að
hann hætti útgáfu þess, líkt og hann
gerði með News Of the World þegar
umræða um hleranir blaðamanna
þar stóð sem hæst. Hinir handteknu
eru sakaðir um að hafa mútað lög-
reglunni og opinberum starfs-
mönnum til að fá upplýsingar.
AP
Mótmæli Mótmælandi með Murdoch-grímu fyrir utan höfuðstöðvar News
International í Wapping í Lundúnum í gær, á meðan á fundinum stóð.
Kemur Sun út
á sunnudögum?
Börkur Gunnarsson
borkur@mbl.is
Framlag sjávarklasans til þjóðarbú-
skaparins nemur um 26% af vergri
landsframleiðslu og allt að 20% af
störfum í landinu eru tengd klasan-
um, samkvæmt skýrslu um þýðingu
sjávarklasans í íslensku efnahagslífi
sem kynnt var í Sjóminjasafninu í
gær.
Skýrsluna gerðu Þór Sigfússon,
framkvæmdastjóri Íslenska sjávar-
klasans, og Ragnar Árnason, pró-
fessor við Háskóla Íslands. Þeir
kynntu skýrsluna en á undan þeim
hélt Steingrímur J. Sigfússon, sjáv-
arútvegsráðherra, ræðu ásamt
Birnu Einarsdóttur, bankastjóra Ís-
landsbanka. Íslandsbanki styrkti
gerð skýrslunnar og sagði Birna frá
því í ræðu sinni að hún hefði fyrst
farið að huga að því að styrkja náms-
möguleika í sjávarútvegsfræðum út
af persónulegri upplifun. Hún hafði
hitt ungan og efnilegan mann í veislu
sem sagði henni að hann ætlaði að
mennta sig í sjávarútvegsfræðum og
hann væri því að fara til Spánar því
þar væri besta námið. Það kom henni
á óvart að komast að því hvað lítið
námsframboð væri á Íslandi þegar
um þessa grunnstoð efnahagslífsins
væri að ræða og ákvað hún að leggja
sitt af mörkum til að bæta það
ástand.
Helstu niðurstöður
Sjávarútvegurinn hefur lengi
verið talinn einn af hornsteinum
íslensks atvinnu- og efnahagslífs.
Samt hefur samkvæmt þjóð-
hagsreikningum beint
framlag fiskveiða og fisk-
vinnslu til vergrar lands-
framleiðslu aðeins numið
7-10% á undanförnum ár-
um, en samkvæmt þessari
nýju skýrslu er áætlað að
heildarframlag sjávarklasans til
landsframleiðslu árið 2010 hafi verið
26%, eða um 400 milljarðar króna.
Þetta hlutfall er samsett úr fjórum
þáttum; beinu framlagi (10,2%),
óbeinu framlagi (7,3%), eftirspurn-
aráhrifum (7,0%) og að lokum er
meðtalin önnur útflutningsstarfsemi
klasans (1,5%).
Beint framlag sjávarútvegs til
landsframleiðslu, þ.e. virðisaukinn,
er það sem Hagstofan mælir fyrir
bæði útgerð og vinnslu og því er
þetta hækkun um 16%. Grunnfor-
senda þessara útreikninga er að
sjávarútvegurinn sé grunnatvinnu-
vegur. Í tengslum við hann hefur
byggst upp fjölbreytt safn fyrir-
tækja innanlands sem sér honum
fyrir aðföngum og tekur afurðir hans
til úrvinnslu og dreifingar. Þetta er
verulega umfangsmikil starfsemi og
slagar hún hátt í beint framlag sjáv-
arútvegsins sjálfs til landsfram-
leiðslu sem sýnir að íslenski sjávar-
klasinn hefur verið á greinilegu
vaxtar- og þroskaskeiði.
Hugtakið grunnatvinnuvegur hef-
ur lengi verið í mótun. Uppruna þess
má rekja til rannsókna þýska hag-
sögufræðingsins Werners Sombarts
snemma á 20. öld og síðan þróunar í
byggðahagfræði á síðari hluta ald-
arinnar. Byggðahagfræðin skiptir
atvinnugreinum hagkerfisins í
tvennt, annars vegar grunnstarf-
semi hagkerfisins og hins vegar þær
framleiðslu- og þjónustugreinar sem
verða til á þeim grunni og byggjast á
áframhaldandi tilveru hans.
Aukning í hliðargreinum
Auk útflutnings á hefðbundnum
sjávarafurðum hafa allmargar grein-
ar í sjávarklasanum hafið eigin út-
flutning. Fyrirtæki sem spruttu upp
á grundvelli sérhæfðrar þjónustu við
íslenskan sjávarútveg hafa mörg
hver hafið sjálfstæðan útflutning og
vaxið innan klasans. Þessi útflutn-
ingur var um 4% af heildarútflutn-
ingi landsmanna árið 2010 eða um 42
milljarðar kr. og skapar um 2.300
störf.
Í öllum greinum sjávarklasans, að
undanskildu fiskeldi, hefur orðið
töluverð fjölgun starfa á undanförn-
um árum. Í grunngreinum sjávar-
klasans er hagnaður að jafnaði mun
meiri en í öðrum greinum hagkerf-
isins og launakjör yfirleitt betri en
að meðaltali í landinu.
Oft hefur aðeins verið talað um
störf sjávarútvegsins sjálfs en ekki
störf sem tengjast íslenska sjávar-
klasanum óbeint. Skýrslan sýnir að
fjöldi starfa í sjávarklasanum er allt
að 35 þúsund eða um 20% af störfum
í landinu.
Fjórðungur af landsframleiðslu
 Ný skýrsla um áhrif sjávarklasans á efnahagslífið var kynnt í gær  Útflutningur sjávarútvegs árið
2010 var 220 milljarðar króna  Sjávarklasinn skapar um 25.000 til 35.000 störf í hagkerfinu
Sjóminjasafnið Mikill fjöldi gesta mætti á morgunfundinn þar sem niðurstöður skýrslunnar voru kynntar. Um það
var talað á fundinum að fagið þyrfti að vera aðlaðandi fyrir ungt og menntað fólk til að framþróun yrði í greininni.
Morgunblaðið/Sigurgeir S.
 


   
  
   
  

 




 
  
  

 
  
!"# $% " &'( )* '$*
+,-.+
+/0.12
+,-.3+
,+.44+
,+.045
+2.-,0
+--.//
+.0033
+/1.+,
+3+.23
+,-.-/
+/0.00
+,-./4
,+.2-0
,+.3-2
+2.-4/
+-5.-3
+.03+,
+/1.3/
+3,.-+
,,-.,+23
+,-.32
+/3.1,
+,5.--
,+.2//
,+.41,
+2.5--
+-5.4-
+.0302
+/+.,3
+3,.43
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
Uppruna skýrslunnar má rekja
til þess að þeir Þór Sigfússon
og Ragnar Árnason prófessor
í HÍ voru að ræða mikilvægi
sjávarklasans í efnahagslífinu
árið 2010. „Ragnar er svo
stórt nafn í þessum
fræðum að ég varð
mjög spenntur þeg-
ar hann sýndi þessu
áhuga,“ segir Þór.
Úr varð að þeir
framkvæmdu rannsókn sem er
óvenjulega nákvæm enda fengu
þeir aðgang að öllum gögnum fyr-
irtækjanna í sjávarútvegi og þar
með nákvæmar upplýsingar um
hvað þessi fyrirtæki hafa keypt og
frá hverjum. „Ég veit ekki til þess
að í nokkru öðru landi hafi farið
fram svona ítarleg aðfangagrein-
ing á þessu sviði. Við erum þakk-
látir fyrir það traust sem fyr-
irtækin sýndu okkur,“ segir Þór.
Ákaflega greinargóð
SKÝRSLAN
Þór Sigfússon
Aðalheiður Karlsdóttir
lögg.fasteignasali
Þorlákur Ómar Einarsson
sölustjóri
Stakfelli hefur verið
falið að leita eftir til
kaups fasteignafélög um
atvinnuhúsnæði eða
stórum atvinnueignum.
Skilyrði er að eignirnar séu í
útleigu. Kaupverð getur verið
allt að 10 þús. millj.
(10 milljarðar)
Allar upplýsingar gefur
Þorlákur Ómar Einarsson sölustjóri.