Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.03.1992, Blaðsíða 83

Tímarit Máls og menningar - 01.03.1992, Blaðsíða 83
tillit til þess lífs sem ný og gömul skáldverk lifa innan um fólk og fólk verður að miða líf skáldverka við sinn eigin kvarða. Þó að menn frnni til dæmis eitthvert verk eins og Ólafs sögu Þórhallasonar sem byggist á þjóðsögum sem þó eru felldar undir eina heildarhugsun þannig að menn hafa kallað hana skáldsögu þá breytir það ekki bók- menntasögu fortíðarinnar um fyrstu ís- lensku skáldsöguna. Sárafáir, ef nokkrir, lásu þessa sögu áður fyrr og þá aðeins getur hún haft áhrif á bókmenntasögu okkar ef fólk byrjar núna að lesa Ólafs sögu unn- vörpum og gera hana þannig að hluta af sinni lestrarreynslu, eða „bókmenntasögu“. Þannig takmarkast sú bókmenntasaga sem gerist meðal lesenda við þau verk sem lesin eru á hverjum tíma en ekki þau verk sem eru skrifuð og/eða útgefin. íslendinga- sögur fá t.d. mikið rúm í fombókmennta- sögu okkar nú á dögum enda þótt lítt þekktar afþreyingar- og spennusögur hafi verið vinsælli til foma rétt eins og nú. Og Jónas er stórstimi bókmenntasögu okkar um fyrri hluta 19. aldar þó að samtímamenn hans hafi flestir hneigst að annars konar ljóðlist en hann iðkaði. Enda þótt það sé Þannig takmarkast sú bók- menntasaga sem gerist meðal lesenda við þau verk sem les- in eru á hverjum tíma en ekki þau verk sem eru skrifuð og/eða útgefin. vissulega verðugt rannsóknarefni að gera grein fyrir öllum bókum sem út koma eftir tiltekinn, svæðisbundinn þjóðfélagshóp á vissu árabili og kalla slíka rannsókn bók- menntasögu þá er það ekki bókmenntasaga í þeim skilningi að nokkur maður hafi nokkru sinni upplifað þá sögu; að sú saga hafi nokkm sinni gerst fyrr en í hinni fræði- legu rannsókn. í samræmi við þá heims- mynd einstaklingsins sem nú ryður sér til rúms hefur hver einstaklingur sína bók- menntasögu sem er samansett af þeim verk- um sem hann hefur lesið og heyrt. Hvemig hann tengir þessi verk innbyrðis og sjálfan sig við verkin getur síðan orðið nokkuð erfíð flækja að greiða úr. Og við þá greiðslu þurfum við að taka tillit til þess sem við lesum og heyrum aðra segja um verkin því að umræða um bókmenntir verður hluti af lestrarreynslu hvers manns og hefur áhrif á hvemig hann upplifir skáldverk. Þess vegna eru íslenskar samtímabókmenntir ekki bara sögur Einaranna, Guðbergs, Guð- mundar Andra, Gyrðis, Péturs, Sjóns, Steinunnar, Svövu, Thors, Vigdísar og Þór- arins heldur líka þær þýðingar sem hér koma út, jafnt á grísku harmleikjunum sem rauðu ástarsögunum (þó að þau verk eigi kannski sjaldan samleið hjá einum og sama lesandanum), og líka nýjar útgáfur fom- sagna sem hafa breiðst út með undraverð- um hraða um heimili landsins. Þá hefur hinn mikli fjörkippur í þýðing- um erlendra skáldverka undanfarinn áratug gert bókmenntalíf okkar alþjóðlegt og fjöl- breytilegra en oft áður. Höfundar eins og Gabriel García-Marquez, Isabel Allende, Umberto Eco, Milan Kundera, Franz Kafka, Fjodor Dostojevskí, André Breton, William Heinesen, Göran Tunström og Ian McEwan og margir fleiri hafa orðið hluti af okkar samtímabókmenntum að undanfömu við hlið hins hógværa, nafnlausa hóps sem krotaði íslendingasögur á skinn fyrir löngu. TMM 1992:1 73
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.