Alþýðublaðið - 13.08.1924, Blaðsíða 2

2

Nýtt bankahran
í
Oanmörkn.
Discoato og lleylsions-ljanklnn
aíhendlr bó sitt tii opin~
berira sbifta.
ölium eru í fersku miuni gjáld-
þrotin o g bankahrunin, sem
gengið haía yfir Danmörku hin
síðari ár. MiHi 30 og 40 lán-
stofnanir, smærri og stærri, fóru
alveg á höfuðið eða var forðað
trá falH m®ð tiistyrk Djóðbank-
ans fyrir miiligöngu ríkisstjárn-
arianar. Laudmandsbankinn varð
tvisvar að iéita á náðir hins opin-
bera og hinna stórbánkanna og
fékk áheyrn í bæði skiftin, sem
kunnugt er. Hafði þá farið i
súginn hjá honum, svo að hundr-
uðum miiíjóna króoa skifti, fyrir
fjárglæfra og sviksemi stórburg-
eisakííku þeirrar, sem honum
hatði stjórnað. Alt fram til hlns
síðasta var því þó haidið fram
og fuliyrt at bankastjórninni og
lífverði bankans, að hagur hans
væri góður, og aiiar aðfinaingar
á stjórn hans og rekstri væru
því tilefnisiausar og til þess eins
gerðar að spiila íyrir bankanum
og feila verð krónunnar dönsku.
Rannsóknin sýndi og sannaði,
að þessar tullyrðingar voru upp-
spuni og biekkingar og reikn-
ingsgerð bankans fjarri öllum
sanni.
Þegar gengið hafði verið frá
Landsmandsbankanum, , gerðu
margir sér vonir um, að með
því væri grafið fyrir rætur fjár-
giæfra 0g tjármálaspillingar auð-
valdsins danska og traustum
grundvelii náð. Nú hefir það sýnt
sig, að þetta voru tálvonir einar,
og að enn þarf dýpra ad graía,
ef duga skal.
Seint í vetur varð allstórt
bankafirma í Kaupmannahöfn og
nokkrir smærri bankar gjald-
þrota, ©g enn aðrir lentu 1 tals-
verðum kröggum, og 18. júlf síð-
ast liðinn tilkynti ainn af aðal-
bönkunnm, Disconto- og Revi-
sions-bankinn, að hann yrði að
hætta útborgunum. Banki þessi
AlplðuhranðBerBin.
N| útsala á B>ldirs|At 114.
Þar eru seld hin ágætu brauð og kökur, sem hiotið hafa
viðurkenningu alira neytenda. — Tekið á móti pöntunum á
tertum og kökum til hátíðahalda.
w* Baldursgata 14. — 8ími 983. "f®
var stofnaður 1919, þannig, að
tveir smærri bankar slógu saman
reitum sínum. Barst hann brátt
allmikið á, náði miklum viðskift-
um og komst fijótlega í heiztu
stórbanka töiu. Fór svo fram til
ársins 1922; þá varð það ekki
iengur dnlið, að bankinn hlytl
að verða fyrir stórtöpum og
stæði mjög völtum fótum, enda
hafði stjórn hans, 6 bankastjórar
m®ð geypilaunum og mörgum
hundruðum þúsunda f ágóða-
hiuta, fiækt hánn ian f alls
konar fjárglæfra. — Hinir stór-
bankarnir dönsku með Þjóðbank-
ann í broddi fylkingar hlnpu þá
undir bagga og komu afturfót-
um undir bankann í biii. Var
það gert á þann hátt, að bank-
inn lét allan varasjóðinn og 26
milljónir af 48 milljóná króna
hintafé upp í töpin, en hinir
bankarnir keyptu svo ný hiuta-
bréf fydr 14 milljónir og lánuðu
honum að auki 20 miiljónir
króna.
Vora nú ekki sparaðar fullyrð
ingarnar um, að öll töp hefðu
nú verið gerð upp, og að bank-
inn stæði nú aftur föstum fótum1).
Reikningarnir sýndu góðan efna-
hag, og hluthöfum var útborg-
aðar 4°/0 arður af hlutum þeirra
fyrir ádn 1922 og 1923, svo að
alt virtist f hlmnalagi.
En í jú!í síðast llðnum neydd-
ist bankastjórnin til að knýja
aftur á náðardyr Þjóðbankana
og hlnna stórbankanna og biðja
þá um ián eða ábyrgð. Kvað
hún bankann eiga talsvert meira
en iyrir skuidum, en skorta reiðu-
peninga í bili. Landmandsbank-
inn á nóg. með sig; Þjóðbank-
inn l íi' fengið þunga bagga
1) Aðalbankastjórinn, Hasaing-
Jörgensen, kvaðst S6tja >nafn sitt
og heiðuix að veöi fyrir öryggi
bankans 0. s. frv.

Í Alþýðubl&ðið |
J ksmur út á hverjum virkum degi. ff
I i
Afgreiðsla ||
H við Ingólfsstrœti — opin dag- ||
j5 lega frá kl. ð árd. til kl. 8 síðd. H
i
i
1
n
i
1
i
i
i
i
Skrifstofa
á Bjargarstíg 2 (niðri) ópin kl.
91/2—lCU/a árd. og 8—9 síðd.
Símar:
638: prentsmiðja.
988: afgreiðsla.
1294: ritstjðrn.
V e r ð 1 a g:
Askriftarverð kr. 1,0C á mánuði.
Auglýsingaverð kr. 0,16 mm. eind.
að bera hin sfðari ár, og báðir
eiga þeir áaamt hinum stórbönk-
unum auk hlutabréfanna mikið
fé hjá bankanum. Fékk því
banklnn enga áheyrn hjá þeim.
Var þá leitað til ríkisstjórnar-
innar, en Stauning svaraði. að ef
bönkunum þætti eigi trygt að
veita bankanum lán eða ábyrgð,
þá væri það heldur eigi trygt
fydr rikissjóðinn. í þessu sam-
bandi sagði hann enn fremur: >Ég
álít, að það verði að slá þvi
föstu, að úr því að ríkið hefir
ekkert yfir böukunum að segja,
þegar vei gengur, og hluthaf-
arnir hafa bæði stjórn þeirra og
arð á góðu árunum, þá verði
þeir líka að bera afleiðingar
vondu áranná og vitlausra ráð-
stafanae.
Endirinn varð sá, að banka-
stjórnin afhenti bú bankans tii
skiftameðferðar. Hefir ríkisstjórn-
in nú skipað sérstaka nefnd til
að gera upp hag bankans og
stjórna honum, meðan á því
stendur, eftir reglum, sem hún
hefir sett þar um.