Þjóðmál - 01.09.2011, Blaðsíða 96
94 Þjóðmál HAUST 2011
Brotin egg í eggjaköku
Stalíns
Jim Powell: Brotin egg, Arnar Matthíasson
og Guðrún Vilmundardóttir þýddu, Neon-
Bjartur, Reykjavík 2011, 334 bls .
Eftir Björn Bjarnason
Fyrir nokkru sendi bókaútgáfan Bjartur frá sér skáldsöguna Brotin egg eftir Jim
Powell í bókaklúbbinum Neon . Þetta er
fyrsta bók Powells . Weidenfeld & Nicolson
í Bretlandi gáfu hana út á árinu 2010 og
síðan Penguin í Bandaríkjunum . Hún kom
út sem kilja í Bretl andi hjá Phoenix í mars
2011 . Í sama mánuði valdi The Culture
Show á BBC 2 Pow ell einn af 12 bestu,
nýju skáld sagna höfundunum . Arn ar
Matthías son og Guðrún Vil mund ardóttir
þýddu bók ina á íslensku .
Jim Powell er 62 ára, fæddist árið 1949 í
London . Hann hlaut menntun í sagnfræði
við háskólann í Cambridge . Starfaði við
auglýsingagerð að námi loknu en sneri
sér síðan að keramik-vinnslu sem reyndist
ekki arðbær . Úr því að hann gat ekki haft
framfæri sitt af því að selja keramik sneri
hann sér að viðskiptaráðgjöf og hóf að rita
The Breaking of Eggs — Brotin egg — fyrstu
skáldsöguna sem birtist eftir hann . Powell
lét í mörg ár að sér kveða í stjórnmálum og
lagði Íhaldsflokknum lið .
Á kápu bókarinnar segir: „Byltingar-
sinninn Felix Zhukovski býr í Frakklandi
og hefur helgað líf sitt kommúnismanum
og ritun ferðahandbóka um Austantjalds-
löndin . Áratugum saman hafa sáralitlar
breytingar orðið á lífi hans . En þá hrynur
múrinn og af stað fer atburðarás sem á eftir
að kollvarpa lífi hans .“
Powell leiðir lesandann með Zhukovski í
gegnum líf hans og segir um leið sögu Evrópu
frá síðari heimsstyrjöld fram til okkar daga .
Hann bregður ljósi á átök austurs og vesturs
frá sjónarhóli Parísarbúa sem leit á sig sem
vinstrisinna en ekki komm únista eftir að
hafa gengið erinda þeirra sem unnu að því
að innleiða komm únism ann í Evrópu og
trúðu því allt þar til Berlínarmúr inn féll 9 .
nóvember 1989 að þeir mundu hafa betur,
bæði við stjórn efnahagsmála og í baráttu
hugmyndanna .
Þeir sem muna þessa sögu og kynntust
átökum á tíma kaldastríðsins af eigin raun
hitta gamla kunningja og áróðurstuggur
í frásögn Powells . Hann hefur auga fyrir
þeim fordómum sem settu svip á viðhorf
andstæðinga hinna frjálsu og opnu þjóð-
félaga og bregður einnig ljósi á hve erfitt er
fyrir þá að sætta sig við að hafa orðið undir í
átökum stjórn- og þjóðfélagskerfanna .
Söguhetjan er maður sem telur að hann
hafi á hógværan hátt boðið annan valkost
með því að útskýra Austur-Evrópu fyrir
vestrinu . „Ég hef reynt að hreinsa burt
lygar og misskilning . Ég hef hvatt fólk
Bókadómar
_____________