Fréttablaðið - 03.12.2016, Blaðsíða 86

BÆKUR
AÐEINS KR.
1.990
ÞÚSUND
Með veglegum
kaupauka að
verðmæti
200.000 kr.
TOYOTA
YARIS
ÁRGERÐ 2016
Kletthálsi 2 · 110 Reykjavík
Það var hlýr sumardagur, sólarglærur
annað slagið og sunnanvindur eins og
í ástarsögu. Konan var í bankanum en
ég á vinnustofu, sem þá var í kjallara
við Bergstaðastræti. Ég var að semja
lesandabréf fyrir Viðskiptaráð. Það var
ætlað til birtingar í dagblöðum og átti að
fjalla um ágæti þess að verða sér úti um
skattaafslátt með því að kaupa hlutabréf
í fyrirtækjum. Í bréfinu var ég sjómaður
að vestan sem hafði ekki aðeins lækkað
skattana verulega með þessum hætti,
heldur aukið eigur mínar umtalsvert og
tryggt mér áhyggjulaust ævikvöld. Þó svo
að þetta væri ágætlega borgað gekk mér
ekki vel með þetta, fann ekki ástríðuna
og mig rak í vörðurnar hvað eftir annað.
Þar kom að ég ákvað að fresta þessu og
fór út í sumarið.
Ég var utan við mig, anaði yfir götuna
og beint fyrir bíl. Hann snarbremsaði,
stoppaði með stuðarann við legginn á
mér, flautaði mig inn í samtímann með
skerandi ofsa og bílstjórinn vatt niður
rúðuna og jós yfir mig óbótaskömmum.
Allt á sama andartaki fannst mér. Ég gekk
í fáti aftur á bak upp á stéttina á meðan
maðurinn lauk sér af.
Þá gerðist þetta:
Ég skynjaði návist konu sem var á
hægri göngu handan götunnar. Ég fann
fyrir henni en ég sá hana ekki greinilega.
Samt vissi ég að hún kímdi. Í sama mund
og ökumaðurinn tæmdi sitt ókvæðis-
orðasafn og rykkti af stað með steyttan
hnefa út um bílgluggann, hvarf konan inn
í hliðargötu.
Ég hafði orðið fyrir töfrum, var fullur af
tilvist þessarar konu, bergnuminn. Og án
þess að taka ákvörðun um það, hélt ég á
eftir henni, fór í humátt fyrst en var farinn
að hlaupa við fót þegar ég skynjaði návist
hennar á nýjan leik. Það var áður en ég sá
hana. Svo kom ég auga á hana; smávaxna
konu sem fór á valhoppi í mannmergð
sumardagsins. Samstundis hugkvæmdist
mér að skálma yfir götuna, taka fram úr
henni og snúa til baka á sömu stétt og
hún fór eftir og ganga til móts við hana.
Ég lét verða af því og seiðurinn hvarf
þegar ég mætti henni.
Andlitið var rammað inn í skollitt hár,
stuttklippt. Ásjónan skæld; augun sátu
mishátt, nefið lagðist út í annan vangann
og munnurinn skakkur. Hún var ófríð
þótti mér; hálsstutt, virkaði mittislaus og
mjaðmabreið með digra kálfa. Hvernig
ætli kýrnar séu, fyrst kálfarnir eru svona?
kvað þingeyskur ljóðasmiður innan í mér
þegar ég hafði kastað augum á hana, nam
staðar og sneri mér undan í sama mund
og hún gekk framhjá mér.
Þá tók ég eftir vörunum. Þær voru
þrýstnar og rakar. Sólin speglaði sig í
þeim. Það var laglegt. Og svo fann ég lykt,
mannaþef.
Þá gerðist það aftur.
Ég heillaðist og fékk ekki við mig
ráðið, gekk hana uppi, ávarpaði hana af
yfirveguðu kæruleysi, sagði: „Fröken“, en
komst ekki lengra með kveðjuna því að
hún sneri sér við í sporinu og staðhæfði
með töfrandi raddblæ:
„Frú!“ Svo brosti hún ertandi, rétti úr
sér og reigði sig; hálsinn lengdist og andlit
hennar færðist í allt aðrar skorður en það
var í við fyrsta tillit, varð hrífandi.
„Gæti hugsað mér að bjóða þér í kaffi
eða eitthvað,“ sagði ég af sama kæruleysi
og áður, að viðbættum sölumannsbros-
votti.
„Ég er ekki hissa á því,“ svaraði hún án
þess að bregða svip.
Og það varð úr.
Takk fyrir það. Mér finnst eiginlega hálf öld hljóma svakalegar. Þetta er náttúrulega asskoti langur tími,“ segir Úlfar Þormóðsson
þegar honum er óskað til hamingju
með fimmtíu ára rithöfundarafmælið
sem hann á um þessar mundir. Það
hefur nú gengið á ýmsu á þessum
tíma en eins og Úlfar bendir á þá
hefur hann nú líka fengist við sitt-
hvað fleira á þessum tíma. „Ég var
í margföldu brauðstriti með þessu
alveg til 1993 en þetta hefur verið
skemmtilegt.“
Aðspurður hvort það sé eitthvað
sem standi upp úr á þessum ferli í
huga Úlfars, þá stendur ekki á svari:
„Ég er bara ekki þeirrar gerðar að
ég líti baka og skoði hvað var nú
eiginlega að gerast. Var eitthvað
gott í þessu? Ég veit það ekki. Ég
horfi ekkert þannig á það,“ segir
Úlfar og hlær sínum hrjúfa hlátri.
Úlfar hefur reyndar á stundum synt
á móti straumi í veröld íslenskra
bókmennta og hann þvertekur ekki
fyrir það. „Nei, það er alveg rétt. Ég
hef aldrei verið svona vinsældahöf-
undur, enda hvorki lagt mig fram við
það eða sniðið mína texta að því að
verða vinsæll og innundir. Reyndar
ekki í neinu sem ég hef gert hvort sem
það hefur verið tengt ritstörfum eða
öðru.“
Fjórði maðurinn
Draumrof, nýjasta skáldsaga Úlfars
kom út fyrir skömmu, en þar tekst
höfundurinn meðal annars á við for-
vitnilegar spurningar um liðna tíð og
hver á líf eða sögu. „Já, já, ég held að
það sé nánast óhjákvæmilegt þegar
maður er að fást við skriftir að velta
þessu fyrir sér. Maður kíkir óhjá-
kvæmilega á þessa línu, þessi mörk.
Maður þekkir þau ekki alltaf endilega
eða veit hvar þau liggja.“
En skyldi til að mynda Draumrof
innihalda margt sem Úlfar hefur sótt
í sitt líf? „Í bókinni segi ég eitthvað á
þá leið að höfundur skrifar aldrei um
sjálfan sig nema allavega að gera sig
að öðrum. Hann segir allt satt af sjálf-
um sér. Vegna þess að hann er eins
og aðrir, hræddur við sannleikann,
og þá býr hann til eitthvað. Einhvern
annan sem hann klínir sannleikan-
um á. Og það er það sem höfundur-
inn í þessari bók er einmitt að reyna
að gera en það er þarna hakkari sem
sér við honum. Veit að hann ætlar
að gera þetta. Veit að hann ætlar að
nota hann sem blóraböggul. Og er
það ekki líka þannig í daglegu lífi ef
þú ætlar að ljúga þig út úr hlutum? Þá
kemur fjórði maðurinn og bankar í
þig? Eða hvað?“
En hvað er fjórði maðurinn? Því
fæst best svarað með þessu broti úr
skáldsögu Úlfars:
Hérna verð ég bara að leggja
lykkju vegna þess að núna, þegar
ég skrifa þetta, eðlilega ekki
þegar ég sagði það, fer um huga
minn örsaga úr þínum fórum.
Mér þykir hún skondin með til-
liti til þess að fyrir allmörgum
árum fór ég að nota orðin fjórði
maðurinn í ákveðinni merkingu,
gaf þeim hana, ef svo má að orði
komast.
Og þetta skrifar þú:
Fjórði maðurinn
Það bar til um þessar mundir
Maður er
svo gríðarlega
opinn
á þessum
andartökum
Draumrof
Úlfar Þormóðsson fagnar fimmtíu ára rithöfundarafmæli um þessar mundir en er þó lítið fyrir að horfa um öxl. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Úlfar Þormóðsson á
fimmtíu ára rithöf-
undarafmæli um
þessar mundir og
sendi einnig nýverið
frá sér skáldsöguna
Draumrof þar sem
hann meðal ann-
ars kannar hvað er
mögulegt á mörkum
svefns og vöku,
draums og veruleika.
Magnús
Guðmundsson
magnus@frettabladid.is
3 . D E S E M B E R 2 0 1 6 L A U G A R D A G U R42 H E L G I N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
0
3
-1
2
-2
0
1
6
0
4
:0
7
F
B
1
2
0
s
_
P
0
8
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
0
s
_
P
0
7
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
0
s
_
P
0
3
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
0
s
_
P
0
4
6
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
B
8
B
-B
3
2
C
1
B
8
B
-B
1
F
0
1
B
8
B
-B
0
B
4
1
B
8
B
-A
F
7
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
3
A

F
B
1
2
0
s
_
2
_
1
2
_
2
0
1
6
C
M
Y
K