Dagblaðið Vísir - DV - 09.12.2016, Blaðsíða 39

Dagblaðið Vísir - DV - 09.12.2016, Blaðsíða 39
Helgarblað 9.–12. desember 2016 Menning 35 Hentar vel í matargerð, ofan á brauð, til að poppa popp, í baksturinn, í þeytinginn, á húðina eða til inntöku. A ndri Snær Magnason fetar nýjar slóðir í nýútkomnu smásagnasafni sínu Sofðu ást mín. Í þetta sinn eru textar hans mun nærri upplifun okkar hinna á veruleik- anum en við höfum átt að venjast í verkum Andra og gerast sögurn- ar einnig nær rauntíma, eða á 20. og 21. öldinni. Í öllum sögunum virðist ein persóna samsvara höfundi sjálf- um, hvort sem sú persóna er aðal- eða aukapersóna, og varpar þannig sjálfsævisögulegum blæ á bókina. Þannig fer Andri töluvert nær sjálf- um sér og samtíma sínum heldur en í t.d. Lovestar og Engar smá sögur. Þrátt fyrir raunveruleikann er tölu- verð hugmyndaauðgi í sögum Sofðu ást mín, svo unnendur fyrri ritverka Andra Snæs fá því eitthvað fyrir sinn snúð. Sögurnar eru í dæmigerðri lengd fyrir nútímasmásögur, allt frá tíu blaðsíðum upp í þrjátíu. Margar sagnanna fjalla að einhverju leyti um það hvern- ig „venjuleikinn“ og hugsunarleysi getur leitt mann í ógöngur, án þess að maður taki endilega eftir því eða verði jafnvel nokkurn tíma var við það. Þannig eru persónur skyndilega staddar farsímalausar á bensínlaus- um bíl, í miðjum óbyggðum með alla fjölskylduna vegna þess að egóið var einu númeri of stórt (eða af því að feðraveldið sagði þeim að gera það), eða vakna upp í ástlausu sambandi því að óvarlega var farið með þýð- ingarmikil orð. Margar sögurnar bera með sér tilvísun í fyrirbæri sem kallað er memento mori sem er fornlatneskur frasi og minnir okkur á að þrátt fyr- ir allt, þá erum við öll dauðleg. Bók- in varar lesandann reglulega á að óæskilegt sé að láta sig fljóta sof- andi að feigðarósi og að mikilvægt sé að kunna að meta bernskuna, litlu hlutina, Legó kubbana og hvers- dagsleikann því dauðinn er svo sannarlega endakall okkar allra. Þannig er ákveðinn predikunartónn í verkinu sem getur verið erfitt að sætta sig við. H ver vill láta segja sér fyrir verkum nema í laumi? Káp- an á bókinni ber memento mori einnig skýr merki með upphleypta glossaða höfuðkúpu dýrs á hlífðar- kápunni, og sömu hauskúpu greypta í svarta kápuna. Kápan er hönnuð af Alexöndru Buhl sem hefur hannað nokkrar af fallegustu bókarkápum fyrir Forlagið, og er þessi engin undantekning. Gagnrýnandi átti erfitt með að leggja bókina frá sér og stóð sig jafnvel að því margoft að handleika hana á milli sagna. Líkt og í fyrri verkum Andra er deilt á ólifnað og ofneyslu þá sem áberandi var rétt fyrir hrun, og virð- ist aftur í uppsveiflu nú fáeinum árum eftir hrun, eða eins og Augusto Monterroso orðaði það í stystu smá- sögu sinni: „Þegar hann vaknaði um morguninn var risaeðlan enn þarna“. Smásagan „Wild Boys“ birtir póstmóderníska og hálf absúrdíska heimssýn nýríkra Íslendinga sem virðist þakin merkingarleysu og sið- lausu tengslaleysi við raunveruleik- ann. Samanburðurinn verður sterk- ur þegar þessar sögur eru bornar saman við aðrar smásögur í safninu sem boða aftur á móti endurmat á hvunndeginum, tungumálinu og hinu einfalda. Þrátt fyrir predikunar- tóninn er Sofðu ást mín einlægt smá- sagnasafn sem enginn ætti að láta framhjá sér fara. n „Þrátt fyrir predikunartóninn er Sofðu ást mín einlægt smásagnasafn. Yfirvofandi dauði í Legolandi Andri Snær Magnason Mynd ÞorMAr Vignir gunnArSSon kaflar bókarinnar eru beinlínis æsispennandi. Meyer hefur gott lag á því að skapa trúverð- ugar persónur. Það á við um Benny lögreglufor- ingja sem glímir við sína djöfla en hann er alkó- hólisti sem berst við að halda sér þurrum. Unga stúlkan getur ekki ann- að en kallað á ríka sam- úð lesenda. Ómennin eru verulega andstyggi- leg en slíkt fólk finnst sannarlega, er ekki bara uppfinning rithöfunda. Meyer kann fjarska vel að skapa spennu en hefur einnig afar næma taug sem sýnir sig best í frá- sögn um fund stúlkunnar og gamals manns. Sú frásögn er falleg og hlý en allan tímann læðist viss ónotakennd að lesandanum sem ótt- ast að illa fari. Frásögnin af hremmingum hinnar ungu stúlku rígheld- ur athygli lesandans og skyggir nokkuð á aðra þætti hennar. Morðið á áhrifamanninum í tón- listarheiminum kallar til dæmis ekki alveg á sömu athygli, þótt þar sé margt ansi laglega gert. Sam- skipti hvítra og svartra, sem á köflum eru átaka- mikil, og ólík menningarviðhorf, eru svo til umfjöllunar og þar kemur höf- undur ýmsu til skila án þess að hella sér ofan í predikun. Þrettán tímar eru spennuþrungin bók sem unnendur glæpasagna geta ekki annað en notið þess að lesa. n Spennuþrungin frásögn Jóhanna María Einarsdóttir johanna@dv.is Bækur Sofðu ást mín Höfundur: Andri Snær Magnason Útgefandi: Mál og menning 139 bls.

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.