Fréttablaðið - 14.05.2018, Blaðsíða 8
Frá degi til dags
Útgáfufélag: 365 miðlar ehf. Stjórnarformaður: Einar Þór Sverrisson forStjóri: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir Útgefandi og aðalritStjóri: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
aðStoðarritStjórar: Kjartan Hreinn Njálssson kjartanh@frettabladid.is, Ólöf Skaftadóttir olof@frettabladid.is, Sunna Karen Sigurþórsdóttir sunnak@frettabladid.is.
Fréttablaðið kemur út í 85.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds. ISSN 1670-3871 fréttaBlaðið Skaftahlíð 24, 105 reykjavík Sími: 512 5800, ritstjorn@frettabladid.is helgarBlað: Kristjana Björg Guðbrandsdóttir kristjanabjorg@frettabladid.is markaðurinn: Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is
menning: Magnús Guðmundsson magnus@frettabladid.is ljóSmyndir: Anton Brink anton@frettabladid.is framleiðSluStjóri: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Halldór
Kolbrún
Bergþórsdóttir
kolbrunb@frettabladid.is
Það er löngu
tímabært að
breyta
skólakerfinu
á þann veg að
unglingar
þurfi ekki að
rífa sig upp
eldsnemma á
morgnana.
Við getum
verið stoft af
þróun borgar-
innar okkarFlísabú
ðin
Stórhöfða 21 | s: 545 5500 | flis.is
30%
afmælisafsláttur
á Heliosa hiturum
í maí 2018HELIOSA hitarar henta bæði
innan- og utandyra.
Helstu kostir HELIOSA hitara eru:
• Hitna strax
• Vindur hefur ekki áhrif
• Vatnsheldir og menga ekki
Margar gerðir til á lager.
Finndu okkur
á facebook
Flísabúðin
30
ára
2018
S íðustu ár hefur hver rannsóknin á fætur annarri sýnt að íslenskir unglingar fá ekki nægan svefn. Þeir sofa um sex klukkutíma en þurfa að sofa minnst átta tíma. Þeir sofna seint en vakna snemma því skóla-klukkan glymur í morgunsárið og kalli
hennar verður að hlýða.
Það er vitað að ónægur svefn rænir einstaklinga
orku, dregur úr einbeitingu þeirra, skerðir minni
og skapar aukna hættu á þunglyndi. Það er engin
tilviljun að ein vinsælasta pyntingaraðferð allra tíma
er að ræna þann sem buga á svefni.
Góður svefn er ekta töframeðal, eins og þeir vita
sem bera gæfu til að sofa svefni hinna réttlátu flestar
nætur. Þeir sem eiga erfitt með svefn vita mætavel
hversu mikið böl fylgir því. Þegar svo er komið að
stór þjóðfélagshópur, unglingarnir, er vansvefta
flesta daga mætti ætla að menn hefðu dug til að
breyta því sem breyta þarf. Samt breytist ekkert.
Það er fjarska auðveld lausn að láta skólatímann
byrja einum til tveimur tímum seinna á morgnana
en nú er. Í hinu hefðbundna skólakerfi er þetta ekki
þannig, enda er kerfið sorglega íhaldssamt. Það
er eins og skólakerfið sé hannað með hagsmuni
kennara í huga fremur en að áherslan sé á hvað
henti nemendum best. Ósköp er það nú öfugsnúið.
Blessunarlega finnst þó skólafólk sem leggur sitt
af mörkum til að breyta úreltu kerfi. Má þar nefna
skóla Hjallastefnunnar sem hefur leitt svo afar margt
gott af sér. Hjá Hjallastefnunni í Reykjavík er nem-
endum gefinn kostur á að mæta seinna á morgnana.
Þannig á skóli að vera – fyrir nemendur.
Það er löngu tímabært að breyta skólakerfinu
á þann veg að unglingar þurfi ekki að rífa sig upp
eldsnemma á morgnana þegar þeir eru dauðþreyttir
og þrá ekkert fremur en að fá að kúra lengur. Skóla-
stofan á að vera skemmtilegur og áhugaverður
staður þar sem hugur nemandans er virkur og tekur
fagnandi á móti alls kyns upplýsingum. Þar á stöðug
hugmyndavinna að vera í gangi. Þetta þýðir um leið
að þangað eiga nemendur að koma þegar þeir eru
fullvaknaðir.
Fagfólk hefur verið óþreytandi við að benda á að
unglingar fá ekki nægan svefn og ítrekar hvað eftir
annað að breytinga sé þörf. Fjölmiðlar gera rann-
sóknum fræðimanna á þessu sviði ætíð ítarleg skil.
Ár eftir ár er okkur sögð sama niðurstaðan: Ungling-
ar þurfa meiri svefn. Allir kinka samþykkjandi kolli
og þykjast skilja alvöru málsins. En svo gerist alls
ekki neitt. Vandi, sem er alls ekki erfitt að leysa, er
viðvarandi vegna skeytingarleysis.
Hið hefðbundna skólakerfi er svo þungt í vöfum
að ekkert er aðhafst, þótt nauðsyn þess að skólinn
byrji seinna morgnana ætti að blasa við flestum.
Fyrst skólakerfið bregst ekki við þá er til önnur
aðferð sem er sú að breyta klukkunni og færa hana
um einn eða tvo tíma. Afar einföld aðgerð í þágu
æsku landsins. Við viljum að hún sé frísk og kát, en
ekki buguð af þreytu.
Vansvefta
Samkeppnishæfni Reykjavíkur hefur verið okkar helsta verkefni á undanförnum árum. Til þess að teljast samkeppnishæf verðum við að vera lífs-
gæðaborg, skólaborg og velferðarborg en jafnframt
fjölga spennandi störfum og tækifærum fyrir ungt fólk
og stuðla að öflugu, fjölbreyttu atvinnulífi. Reykjavík
hefur verið hástökkvari bæði í nýlegum alþjóðlegum
samanburði á lífsgæðum og samkeppnishæfni.
Að þróa fjölbreytta, græna og nútímalega borg fyrir
alla byggir á framtíðarsýn og kallar bæði á stefnu-
festu og úthald. Borg sem er án vegvísis og framtíðar-
sýnar þróast ekki sjálfkrafa í rétta átt. Við eigum að
bera Reykjavík saman við aðrar borgir Norðurlanda
frekar en sveitarfélög hérlendis. Í nýjum samanburði
Norrænu ráðherranefndarinnar höfum við skákað
öllum borgarsvæðum af okkar stærð, tekið fram úr
Helsinki og aðeins Ósló, Kaupmannahöfn og Stokk-
hólmur skáka Reykjavík í samkeppnishæfni. Á tíu ára
fresti tekur tímaritið The Economist saman lista yfir
lífsgæði í borgum. Í síðustu mælingu var Reykjavík
hástökkvari, m.a. vegna metnaðarfullra uppbygg-
ingarverkefna og aukins menningarframboðs. Hvort
tveggja er fagnaðarefni. Við getum verið stolt af þróun
borgarinnar okkar.
Það á að vera kappsmál að nýjar kynslóðir vilji búa í
Reykjavík fremur en í öðrum borgum. Ungt fólk leitar
til borga og getur starfað hvar sem er í heiminum.
Ísland á mikið undir því að Reykjavík gangi vel í þess-
ari samkeppni en þar eigum við að keppa á grundvelli
menntunar, velferðar, öryggis og góðrar þjónustu, auk
þeirra lífsgæða sem kraftmikið og fjölbreytt borgar-
samfélag getur boðið upp á. Norðurlöndin hafa sýnt
að áhersla á jöfnuð og jöfn tækifæri í bland við öflugt
og framsækið atvinnulíf er sú leið sem best hefur gefist
í þessu. Það er leið jafnaðarmanna. Það er líka rétta
leiðin fyrir Reykjavík. Borgin okkar hefur aldrei verið
eins kraftmikil, lifandi og fjölbreytt og einmitt núna.
Og það er mikilvægt að halda áfram á réttri leið. Áfram
Reykjavík.
Reykjavík í samkeppni
við aðrar borgir
Dagur B.
Eggertsson,
borgarstjóri í
Reykjavík
Skrattinn snýr aftur
Jeremy Paxman er einn þekkt-
asti og skemmtilegasti sjón-
varpsmaður Bretlands og hefur
ekki síst unnið sér til frægðar
að grilla þá stjórnmálamenn
sem treystu sér á annað borð í
viðtal til hans. Skrattinn hitti þó
ömmu sína þegar þáverandi for-
seti vor, Ólafur Ragnar Gríms-
son, sat fyrir svörum hjá honum
árið 2010 þegar Icesave-deilan
stóð sem hæst. Var það ógleym-
anleg viðureign. Færri vita að
Paxman er mikill náttúruunandi
og sparar ekki stóru orðin þegar
kemur að því málefni fremur en
við er að búast. Og nú er Ísland
aftur í skotlínunni fyrir laxeldis-
brölt í fjörðum landsins.
Eldiskjánar
Paxman var einn viðmælenda
í merkilegri heimildarmynd
Þorsteins Joð um fiskeldi, sem
RÚV sýndi í gær. Greining og
dómur hans voru afdráttarlaus:
„Málið er í raun sáraeinfalt. Það
er ástæðulaust að ætla að mál
skipist öðruvísi á Íslandi en í
Skotlandi. Það eru að mestu
sömu fyrirtæki á bak við þetta.
Þetta er stór atvinnugrein
sem lætur sig litlu skipta þau
umhverfisspjöll sem hljótast af
starfseminni. Ég tel því að ef þið
leyfið þessum fyrirtækjum að
reka sjókvíaeldi við Ísland eftir
sínu lagi þá séuð þið kjánar.“
Ólafur Ragnar er ekki lengur
í markinu og þetta fasta skot
hljómar eins og stöngin inn.
thorarinn@frettabladid.is
1 4 . m a í 2 0 1 8 m Á N U D a G U R8 s k o ð U N ∙ F R É T T a B L a ð i ð
SKOÐUN
1
4
-0
5
-2
0
1
8
0
4
:3
4
F
B
0
4
8
s
_
P
0
4
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
4
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
0
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
8
s
_
P
0
0
8
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
F
C
2
-2
1
0
4
1
F
C
2
-1
F
C
8
1
F
C
2
-1
E
8
C
1
F
C
2
-1
D
5
0
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
5
A
F
B
0
4
8
s
_
1
3
_
5
_
2
0
1
8
C
M
Y
K